KÜRESEL VE BÖLGESEL ÖRGÜTLER
KÜRESEL ÖRGÜT: BM(Birleşmiş Milletler) 24 Ekim 1945’de kuruldu. Binası ABD New York’ da bulunur. 192 üye Türkiye kurucu üye Not: ABD, Rusya, Çin, İngiltere, Fransa (5 ülke) alınan kararları veto etme hakkına sahiptir. Bu ülkelerin onaylamadığı kararlar yürürlüğe girmez.
Birleşmiş Milletler
NATO: KUZEY ATLANTİK ANTLAŞMASI TEŞKİLATI 1. Almanya 24- Romanya 2. Amerika 25-Slovakya 3. Arnavutluk 26- Slovenya 4. Belçika 27- Türkiye 5. Bulgaristan 28- Yunanistan 6. Çek Cumhuriyeti 7. Danimarka 8. Estonya 9. Fransa 10. Hırvatistan 11. Hollanda 12. Ingiltere 13. Ispanya 14. Izlanda 15. Italya 16. Kanada 17. Letonya 18. Litvanya 19. Lüksemburg 21. Norveç 22. Polonya 23. Portekiz Üye ülkeler Barış ortağı ülkeleri Diyalog ülkeleri
NATO: KUZEY ATLANTİK ANTLAŞMASI TEŞKİLATI Yeri:1949’Washington’da kurulmuştur. Amacı: Sosyalist bloktan gelecek saldırılara karşı ortak savunma gerçekleştirmek. Türkiye üye ülkedir.
OPEC: Petrol ihrac eden ülkeler Yeri: 14 Eylül 1960’ta Irak Bağdat’ta kurulmuştur. Kurucu ülkeler: Suudi Arabistan, İran, Irak Kuveyt, Venezuela Sonradan katılanlar: Katar, Libya, Endonezya, Ekvador, Birleşik Arap Emirliği, Cezayir, Nijerya, Gabon ve Angola Not: Türkiye üye ülke değildir.
IMF: Uluslar arası para fonu Yeri: Washington-1944 Amaç; ı ve ıı. Dünya savaşlarında ekonomik çöküş yaşayan ülkelere kredi sağlamak. Kurucu: ABD En yetkili kurum Guvanörler heyeti. En fazla (kattığı hisse oranında) oy hakkına sahip ülke: ABD
OECD: Ekonomik işbirliği ve Kalkınma Örgütü Yeri: 3 Nisan 1948---Paris(Fransa) Kurucu 18 ülke; Türkiye kurucu ülkelerden. Amaç: Avrupa’nın ekonomik kalkınmasını sağlamak için Avrupa kalkınma planını(Marshall planı) uygulamak. Ülkeler arası ticareti kolaylaştırmak, 2. Dünya savaşında büyük yıkıma uğramış ekonomiyi canlandırmak. OECD danışma ve dayanışma örgütüdür, kararları bağlayıcı değildir.
GREENPEACE Çevreye verilen veya verilecek her tür zarara karşı olan bir örgüt. Örgüt Bağımsız çalışabilmek için; devlet, özel şirket, bir siyasi parti vs.den sponsorluk almaz. Gelirini bireylerin yapmış olduğu bağışlarla sağlamaktadır.
BÖLGESEL ÖRGÜTLER
AB: Avrupa Birliği-Ekonomik Örgüt Kökeni 1949 yılında Avrupa Konseyine dayanmakta olup 18 Nisan 1951 ‘de Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu olarak kuruldu. 1957’de ülkeler birleşerek AET(Avrupa Ekonomik İşbirliği) kuruldu.
AB ülkeleri
AB ANLAŞMASININ BAŞLICA MADDELERİ Temel Amaç; üye ülkeler arasında gümrük birliği ve ülkelerin ekonomi politikalarında birlik oluşturmak. Maddeler: - Üye ülkeler aralarındaki gümrük vergilerini ve kısıtlamaları kaldırmak -3. dünya ülkelerine karşı ortak gümrük tarifesi uygulanacak -Üye ülkeler arasında sermeye ve işgücü dolaşımı serbest olacak
AB ANLAŞMASININ BAŞLICA MADDELERİ Üye ülkelerin ödeme bilançolarındaki dengesizlikleri gidermek için önlemler alınacaktır. İşçilerin yaşam standardını yükseltmek için Avrupa Sosyal Fonu kurulacaktır. Ekonomik gelişmeyi hızlandırmak için Avrupa Yatırım Bankası kurulacaktır. Not: Ülkemiz üye değildir ancak üyeliğe adaylığı bulunmaktadır.
NAFTA: Kuzey Amerika Ülkeleri Serbest Ticaret Anlaşması 1 ocak 1994 Kanada, ABD, Meksika Amaç; 3 ülke arasında ticari engelleri kaldırmak, bir süre sonra gümrük vergilerini sıfırlamak. Not: Türkiye üye değildir.
KEİ: Karadeniz Ekonomik İşbirliği 25 haziran 1992-İstanbul Amaç; üye ülkeler arasında ticareti geliştirmek ve uzun vadede ülkeler arasında serbest dolaşımını( kişi, mal, hizmet ve sermaye) gerçekleştirmek Koyu yeşil: Üye ülkeler Açık Yeşil: Gözlemci ülkeler Not: Ülkemiz kurucu ülkedir. Türkiye kurucu ülkeler arasındadır.
İKO: İslam Konferansı Örgütü 1971- Cidde(Suudi Arabistan) Amaç: İslam ülkeleri arasında işbirliği sağlanması, müslüman halkların haklarını korumak ve güvenliğini sağlamak,üye ülkeler arasında sosyo ekonomik ve sosyo kültürel iş birliğini sağlamak. Not: Ülkemiz üyedir.