ÇOCUK İSTİSMARINA BÜTÜNCÜL YAKLAŞIM *GAZİ ÜNİVERSİTESİ ÇOCUK KORUMA MERKEZİ
Çocuk İstismarı ve İhmali Çocukların bedensel ve ruhsal sağlıklarına zarar veren, gelişimlerini olumsuz etkileyen, tüm tutum ve davranışlar
Çocuk İstismarı ve İhmali İstismar olarak tanımlanan davranışlar, bunların boyutu, istismar süreci Tanı, tedavi, sosyal, hukuksal destek ve olguların izlemi Farklı disiplinlerin bu alanda birlikte çalışması zorunluluğu
Çocuk istismarı Tıp Hukuk Sosyal hizmetler
İlgili Meslekler Hekimler Sosyal hizmet uzmanları Hukukçular Psikologlar Polisler Öğretmenler Hemşireler Çocuk gelişimciler
SH Bildirimi 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Yasasında suç oluşturmayan çocuk istismarı ve ihmali olaylarını bildirme yükümlülüğünü kapsayan hüküm Yasanın 21.maddesi korunmaya, bakıma ve yardıma gereksinimi olan çocukları SHÇEK’e bildirme görevi yerel yöneticilere (Valiler, Kaymakamlar), köy muhtarlarına ve polise İhmal ve istismar edilen çocuklar da korunmaya, bakıma ve yardıma gereksinim duyan çocuklar oldukları için SHÇEK’e bildirim yükümlülüğü bu çocuklar için de geçerli
Sosyal Hizmet Süreci 5395 sayılı Çocuk Koruma Yasası’nın 6. maddesinde çocuk hakkında Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’na (SHÇEK) kimlerin başvuracağı belirlenmiştir. Adli ve idari makamlar, kolluk görevlileri, sağlık ve eğitim kuruluşları, korunma gereksinimi olan çocuğu Kuruma bildirmekle yükümlüdürler. Çocuk ve çocuğun bakımından sorumlu kimseler de korunma altına alınması amacı ile SHÇEK’e başvurabilirler.
SHÇEK’e bildirim Çocuğun güvenli ortama alınması Uygun hizmet- tedavinin, psikososyal desteğin belirlenmesi Uygulama- izleme çalışmaları
Sosyal Hizmet Süreci Çocuk istismarı olgularındaki en önemli aşamalardan biri, istismara uğramış çocuğun tanı ve tedavisi sonrasında yapılması gerekenler Çocuğun aile içinde fiziksel ve cinsel istismara maruz kaldığı durumlarda çocuğun o ortamdan uzaklaştırılması, korunması gerekli Ülkemizde çocuk koruma hizmetleri Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğü (eski Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu) tarafından yürütülmekte
Koruyucu Sosyal Hizmetler Ailenin ya da bakmakla yükümlü kişilerin çocukla ilgili görev, sorumluluk ve yükümlülüklerini yerine getiremediği ve aileye destek sağlanması durumunda bile çocuğun yüksek yararı açısından yaşadığı ortamda kalmasının uygun olmadığı durumlarda bakım ve koruma sorumluluğunu devlet üstlenir.
Koruyucu Hizmetler Kurum bakımı hizmetleri: (0-6, 7-12 )yaş çocuklar: Çocuk Yuvaları, Grup Evleri, Çocuk Siteleri, Çocuk Köyleri (13-18, 18+)yaş çocuklar: Yetiştirme Yurtları, Gençlik Evleri, Çocuk Siteleri Yatılı Çocuk ve Gençlik Merkezleri
Koruyucu Hizmetler Aile yanında bakımı içeren hizmetler: Çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi konusunda uygunluğu önceden saptanmış başka ailelerin yanında çocuğun bakımının sağlanması -Koruyucu aile -Evlat edinme Çocuğun sosyal yardım (ayni-nakdi yardım) ile desteklenerek ailesinin/yakınının yanında bakımının sağlanması
Destekleyici-Önleyici Sosyal Hizmetler Aile danışmanlığı (Aile Danışma Merkezleri) Topluma yönelik hizmetler (Toplum Merkezleri) Sosyal yardım hizmetleri Kreş ve gündüz bakımevi hizmetleri
Rehabilite Edici Sosyal Hizmetler Sokakta çalışan/yaşayan çocuklara yönelik hizmetler (Çocuk ve Gençlik Merkezleri-gündüzlü ve yatılı) Bakım Koruma Rehabilitasyon Merkezleri Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezleri
Bildirim Bildirim nasıl yapılabilir? Telefon ya da yazılı başvuru (Medyada yer alan haberler de SHÇEK tarafından bildirim olarak kabul edilir)
SHÇEK’e Bildirim İçin İletişim ALO 183 İllerde SHÇEK İl Sosyal Hizmetler Müdürlükleri İlçelerde Sosyal Hizmetler Şube Müdürlükleri
ÇKM’de Çocuk İstismarına Yönelik Etkinlikler Koruma-Önlemeye yönelik: -Aile eğitimleri -Riskli çocuk ve ailelerin saptanması -Çocuk gelişiminin izlenmesi -Tıbbi izlem, sosyal desteklerin örgütlenmesi -Ailelere danışmanlık -Çocuğun korunmasının sağlanması
Çocuk İstismarına Yönelik Etkinlikler Tanı ve Değerlendirmeye Yönelik: -Çocuktan öykü alma, aileyle görüşme, psikososyal öykü, psikometrik değerlendirme, gerektiğinde sosyal inceleme -Fiziksel inceleme, adli görüşme -Psikiyatrik değerlendirme (çocuk, ebeveyn) -Tıbbi değerlendirme -Adli bildirim ve/veya sosyal hizmet bildirimi
Çocuk İstismarına Yönelik Etkinlikler İzlem: -Sosyal destek: aile danışmanlığı -Hukuk sürecinde çocuğun haklarının korunması, (savunma,mahkemelerde tanıklık, bilirkişilik) istismarcının cezalandırılması -Psikiyatrik ve tıbbi tedavi :çocuk ve ebeveynin tedavisi, istismarcının tedavisi
Çocuk İstismarına Yönelik Etkinlikler Bilimsel etkinlikler: -İstismarın yaygınlık, sıklığının,boyutlarının belirlenmesine, önleyici hizmetlerin geliştirilmesine, sunulan hizmetlerin etkililiğinin artırılmasına, geliştirilmesine yönelik araştırmalar -Bilgi, deneyim paylaşımına yönelik sempozyum, kongre, çalıştaylar
Çocuk İstismarına Yönelik Etkinlikler Eğitim çalışmaları: -Toplumsal duyarlılığı artırmaya, bilinçlendirmeye yönelik aile eğitimleri -Alanda çalışan profesyonellerin (kolluk kuvvetleri, polis, hukukçu, hekimler, sağlık çalışanları, SHU’ları, psikologlar, sosyal hizmet çalışanları, öğretmenler) eğitimi -Öğrencilerin (tıp, sosyal hizmet, hemşirelik, hukuk, öğretmenlik) eğitimi