Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi ve sunumu Tablo ve grafik türleri, kullanım alanları Prof.Dr.Alp Ergör Tıbbi Laboratuvar Teknikerliği ve Odyometri Programları 2011 Bahar Yarıyılı - 2. Sınıf Şubat-Nisan 2011 http://kisi.deu.edu.tr/alp.ergor/
Tarih İçerik 15 Şubat Dersin tanıtımı Sağlık alanında istatistiğin yeri Biyoistatistikle ilgili temel kavramlar 22 Şubat Veri tanımı ve türleri Örnekler - tartışma 1 Mart Verilerin toplanması ve gruplanmasında dikkat edilmesi gereken öğeler Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi ve sunumu Tablo ve grafik türleri, kullanım alanları UYGULAMALAR 8 Mart 15 Mart Dağılım ve dağılım türleri, olasılık, istatistikle ilgili kavramlar Tanımlayıcı istatistiksel yöntemler 22 Mart Sağlık alanında araştırma ve araştırmanın yeri 29 Mart Örnek nedir? Neden örnek seçilir?
Geçtiğimiz haftanın sorusu: Sağlık alanında kullandığımız veri kaynakları nelerdir? Veri türleri ve özellikleri ile ilgili dağıtılan ev ödevini hazırlayınız.
Veri türleri Verilerin ölçüm yöntemleri Oransal Aralıklı Nicelik Nitelik Sınıflanmış Sıralayıcı Aralıklı Yapay nicellik Verilerin ölçüm yöntemleri Oransal Aralıklı Sıralayıcı (ordinal) Sınıfsal (adsal, nominal ölçüm)
Biyoistatistikten yararlandığımız alanlar Değerlendirme, çözümleme sorun, rutin işlem vd SORU veri Biyoistatistikten yararlandığımız alanlar değişken NİTEL NİCEL Değerlendirme, çözümleme Ölçüm, gözlem, kayıtlar Tanımlama
Verilerin değerlendirilmesi, özetlenmesi, sunumu
Frekans ya da sıklık: Ölçümlerde herhangi bir özelliği taşıyan olgu sayısı Sınıflandırma, özellikle olgu sayılarının fazla olması durumunda, verilerin üzerinde yapılacak hesaplamaları kolaylaştırarak anlaşılır biçimde sunulmalarını sağlar.
İşkolu Sıklık % Metal 46 50,5 Petrokimya 21 23,1 Tekstil 15 16,5 Diğer Olağan Dışı Durumlara Hazırlıkları Değerlendirilen İşyerlerinin İşkollarına Göre Dağılımları İşkolu Sıklık % Metal 46 50,5 Petrokimya 21 23,1 Tekstil 15 16,5 Diğer 9 9,9 Toplam 91 100,0
Olağan Dışı Durumlara Hazırlıkları Değerlendirilen İşyerlerinin İşçi Sayılarına Göre Dağılımları İşçi Sayısı Sıklık % 3 1 1,1 6 9 10 11 12 13 14 43 45 2 2,2 46 47 51 52 59 60 64 65 66 72 … Total 91 100,0
Sınıflandırmanın sınırları : alt ve üst değer sınıf aralığı vardır sınıf sayısı
Sınıflandırma kuralları: Sınırlar kesin olmalı - sınıflar birbirine karışmamalı Sınıflandırma tüm değerleri içine almalı Sınıf aralıklarının eşit olmasına özen gösterilmeli İncelemenin kolaylaşması ve dağılım hakkında yeterli bilgi alınabilmesi için sınıf sayısı genellikle 8 - 15 arasında seçilir Her sınıfta en çok görülen ölçüm değerleri o sınıfın SIKLIĞINI (FREKANSINI) belirler. Bu özellik dağılımı belirlemek için en sık kullanılan ölçütlerden biridir.
Neden sınıflandırma yapıyoruz? Elimizdeki bilgileri özet olarak sunabilmek için Sınıflandırma yaptığımızda verinin dilini çözebiliyoruz! Salık işkolu açısından: Girişim yapacağımız noktaların belirlenmesi için…
Tablo ve grafik türleri, kullanım alanları
Sınıflandırılmış veriyi nasıl sunabiliriz? Tablolar Grafikler Sıklık (frekans) tabloları Çapraz tablolar Şekil ve grafikler
Tablo özellikleri - kurallar: Başlık Satır ve sütunlar S - S başlıkları S - S ölçekleri Gerekirse n + % birlikte… Toplamlar Çizgiler (anlaşılırlık) Yalınlık
Grafik – Şekil türleri Çubuk grafik – Sıklıkla NİTEL v Daire grafik – NİTEL v Histogram – NİCEL – sürekli v Çizgi grafik - NİCEL Kutu – Yüzde dağılımı göstermek için …
Aytaç N ve ark. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 9(3) : 9 - 15
Uçan Ö ve ark. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi Cilt: 9 Sayı: 2 2006
Özen M ve ark. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi
Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S. D. Ü Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Çubuk Grafik Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Çubuk Grafik Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Çubuk Grafik Yorgancı K ve ark. Yoğun Bakım Dergisi 2002;2(1):58-63
Daire Grafik M Korkmaz. Fırat Saglık Hizmetleri Dergisi, Cilt:3, Sayı:9 (2008)
HİSTOGRAM ve ÇİZGİ Grafik
Kutu grafik
Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S. D. Ü Orak, SDÜ. öðrencilerinin sigara, alkol vb. alýþkanlýklarý. S.D.Ü. Týp Fak. Derg. 2004;11(3):1-7
Osman Gazi Üniversitesi 2006-6 Etkinlik Raporu
Histogram Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Çubuk Grafik Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Bir otel işletmesinin 100 müşteriye uyguladığı anketin şikayet nedenlerini gösteren tablosu aşağıda verilmiştir. Müşteri Şikayeti Sıklık Odalar 20 Personel 15 Sosyal Tesisler 25 Etkinlikler 40 Toplam 100 Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Bir otel işletmesinin 100 müşteriye uyguladığı anketin şikayet nedenlerini gösteren tablosu aşağıda verilmiştir. Müşteri Şikayeti Sıklık Göreli Sıklık Odalar 20 0,20 Personel 15 0,15 Sosyal Tesisler 25 0,25 Etkinlikler 40 0,40 Toplam 100 1,00 Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Bir firmaya ait 20 haftalık satış ve kar oranları $ bazında tabloda verilmiştir. 1 37.000 4.120 2 38.900 4.200 3 41.200 3.960 4 39.600 4.010 5 40.500 3.950 6 42.000 3.875 7 43.500 3.800 8 41.500 3.910 9 44.100 3.602 10 42.800 3.500 11 43.700 3.680 12 47.900 3.476 13 46.790 14 49.000 3.367 15 46.800 3.578 16 48.680 3.456 17 50.100 3.345 18 46.900 3.672 19 50.330 3.409 20 49.890 3.256 Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Aşağıdaki grafikte satış miktarı verisi haftalar bazında çizgi grafik olarak verilmiştir Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Haftalara göre kar grafiği Z Muluk, Y E Ataman. SBF 215 Biyoistatistik ve Araştırma Teknikleri, Ünite 5
Haftanın sorusu: Önümüzdeki hafta: Veri türlerini, ölçüm ve gruplama yöntemlerini irdeleyiniz Önümüzdeki hafta: Verilerin özetlenmesi ve sunumu, tablo ve grafik kullanımı ile ilgili uygulamalar 2 haftalık ev ödevlerinin değerlendirilmesi