ADACIK TESİSİ

Adacığın Ormanın Nerelerine Kurulacağı Adacıklar, ağaçlama ve tabii tensil sahalarına bitişik, böcekle bulaşık, mekanik mücadele yapılması zor, boylu ve yaşlı meşcere sınırlarında, bol güneş görebilen, yola yakın açıklıklara tesis edilmelidir.

Adacığın Büyüklüğü ve Tesis Edilmesi Tesis edilecek adacığın büyüklüğü, böcek populasyonuna ve piyasada bulunabilecek sera naylonuna göre ayarlanmalıdır. Adacık dikdörtgen şeklinde olup, 1.5x4, 2x4 vs ebatlarında olabilir. Piyasada 1.5, 2, 2.5, 3, 3.2 vs metre ebatlarında çift katlı sera naylonu bulunabilmektedir. Karar verilen ebattaki dikdörtgen şeklindeki adacığın etrafında, 30-40 cm genişliğinde, 30-40 cm derinliğinde hendek açılır.

Bu hendekten çıkan toprağın bir kısmı adacığın içine atılarak hafif bir bombe yapılacak şekilde tesviye edilir. Adacığın yüzeyinde bombe yapılmasında maksat, adacık açık havada tesis edildiği için yağacak yağmurlar nedeniyle adacık üzerinde su birikmesini önlemek ve suların hendeğe akmasını sağlamaktır. Adacıkta toplanan materyalin (keselerin) uzun süre ıslak ve nemli kalması halinde, üretilecek olan parazit sinek krizalitleri çürümekte veya erginleşmeleri gecikmekte, buda amaçlanan sonucu engellemektedir.

Tesviye işlemi bittikten sonra, adacık ve hendeklerin yüzeyi çift katlı sağlam ve deliksiz sera naylonuyla, naylon hendekten dışarı taşacak şekilde örtülür. Adacık üzerine naylon sermedeki amaç, tırtılların toprağa girişini engellemek ve hendeklerdeki suyun toprak tarafından emilmesine mani olmaktır.

Naylon serme işinden sonra hendeklere 20-25 cm yüksekliğinde su doldurulur. Su doldurmadaki maksat; adacık içindeki çam kese böceği tırtıllarının çevreye yayılmasını önlemektir. Adacığa daha fazla kese koymak ve keselerin su dolu hendeğe yuvarlanmasını engellemek için adacığın kısa kenarına 15-18 cm çapında maden direkleri konarak, bunların uçlarına da naylon değmeyecek bir şekilde 15-20 cm ebadında tahta çakılmak suretiyle adacık tesisi tamamlanmış olur. Kısa kenarına maden direği koymaktaki maksat; adacığa konan keselerin karıştırılması esnasında üzerine basılması içindir. Eğer buralara da tahta konup üzerine basıldığı taktirde naylon delinmekte ve tırtıllar bu deliklerden toprağa geçerek krizalit olmaktadır.

Adacık içine konan keseler en az haftada 2-3 defa karıştırılmalıdır Adacık içine konan keseler en az haftada 2-3 defa karıştırılmalıdır. Karıştırılmadığı taktirde alt kısımda kalan keseler devamlı yaş kalmakta, bundan dolayı adacıkta üretilecek tırtıl parazitlerinin krizalitleri çürümekte veya geç erginleşmektedir. Adacığı ve su hendeğini dış etkenlerden korumak için (ormanda yayılan hayvanlar vs) adacık etrafında 3 sıralı dikenli tel çitle çevrilmesi uygun olacaktır. Eğer o civarda hayvan yayılması yoksa böyle bir tel çite gerek yoktur.

Bu tesisler çam böceği tırıllarının krizalit olmak üzere toprağa inişlerinden 4-5 hafta önce tamamlanmalı ve mekanik olarak toplanan 250-300 adet kese her adacığa konulmalıdır.

Adacığa konulacak keseler nerelerden toplanmalıdır? Adacık üzerine konulacak keseler, adacığın bulunduğu rakımın daha aşağısındaki rakımlarda bulunan tabii tensil ve ağaçlama sahalarından toplanan keseler olmalıdır. Aşağı rakımlarda kese bulunamıyorsa, en fazla adacığın bulunduğu rakımlardan keseler toplanarak adacık içine konmalıdır. Kesinlikle adacığın bulunduğu rakımın üst kısmından toplanan keseler adacığa konulmamalıdır. Adacık civarındaki boylu meşçerelerden keseler toplanmamalıdır ki adacıkta ürettiğimiz Phryx caudata erginleri yumurta koyabilecek çam böceği tırtılları bulunabilsin.

Adacıkta Neler Yapılacak? Adacık tesis edilip keseler konduktan sonra, haftada en az 2-3 defa keseler karıştırılmalıdır. Adacık açık sahada olduğu için yağacak yağmurlardan ıslanabilir. Karıştırılmak suretiyle keselerin güneşlenmesi sağlanarak Phryx caudata krizalitlerden erginlerin çıkması hızlandırılır. Burada en önemli nokta, çevredeki boylu meşçerelerde bulunan çam kese böceği tırtılları krizalit olmak üzere toprağa girmeden önce üretilecek Phryx caudata erginleri çiftleştikten sonra yumurtalarını çam kese böceği tırtıllarına koyabilsin. Adacıktaki keseler karıştırılırken adacıktan kaçmak isteyen ve suda ölen çam kese böceği tırtılları plastik bir kepçeyle su içinden alınarak, adacığın bir kenarında keselerden açılan bir yere, naylon üzerine serilmeli, adacık dışına atılmamalıdır. Bundan maksat, ölen tırtıllar üzerinde bulunan faydalı parazit yumurtalarından da faydalı parazit üretebilmektir.

Çam kese böceğinin tırtıl paraziti Phryx caudata ile çam kese böceğinin yaşam biçimi bir uyum içindedir. Tırtıl parazitinin yılda 2 generasyonu vardır. Çiftleşen ergin parazitler, 3. Gömlek dönemindeki çam kese böceği tırtılları üzerine 200-250 adet yumurtayı, her kese böceği tırtılına teker teker bırakabilirler. Yumurtadan çıkan parazit tırtılı, çam kese böceği tırtılının derisini delerek içine girer, iç organlarını yiyerek hem gelişirler, hem de onların ölümüne neden olurlar. (1. Generasyon) Gelişen parazit tırtılları kese içerisinde veya adacık içinde ikinci kez krizalite geçerler.

Pupadan çıkan parazit erginler çiftleştikten sonra, keseleri terk edip katarlar halinde toprağa inmek üzere olan çam kese böceği tırtılları üzerine yumurtalarını bırakırlar, onlarla birlikte toprak altına ineler. Çam kese böceği tırtılının toprak altında krizalit döneminde bu parazit, zararlı tırtıl krizalitinin iç organlarını yiyerek beslenirler. Böylece faydalı parazit bu ikinci generasyonunda da toprak altında çam kese böceği krizalitlerinin ölümüne neden olurlar. Buradan da anlaşılmaktadır ki çiftleşen ergin bir parazit ortalama olarak I. Generasyonunda 200 kadar çam kese böceği tırtılını öldürmektedir. II. Generasyonunda toprak altında yine ortalama olarak 200 kadar çam kese böceği krizalitinin erginleşmesine manii olmaktadır.