KPSS’DE ÇIKAN DİĞER KAVRAMLAR Özel Öğretim Yöntemleri Ağrı-BÖTE-3

Genel Öğretim İlkeleri Öğrenciye Görelik Bilinenden Bilinmeyene Somuttan Somuta Yakından Uzağa Açıklık Ekonomiklik Hayatilik Uygulanabilirlik Güncellik

Hayatilik Okul, hayata hazırlık değil hayatın kendisidir. Etkinlikler, bireyin yaşamda karşılaşacağı problemlere ve durumlara yönelik olmalıdır. Öğretim öğrencinin yaşamla bağlantısını kurmalıdır.

Uygulanabilirlik (İş-aktivite, Yaparak – yaşayarak öğrenme) Öğretimin yaparak-yaşayarak gerçekleştirilmesidir. Davranışın kalıcılığı, yaparak ve yaşayarak gerçekleştirilen aktivitelerle kazanılır.

Güncellik Etkinlikler yaşamda geçerli ve günlük hayatla ilişkili olarak ele alınmalıdır. Öğrencilerin yaşadıkları hayatın gerçekleriyle karşı karşıya gelmeleri için ders konularıyla aktüel (güncel) olay ve sorunlar arasında ilişkili kurularak öğretim yapılmalıdır.

Kavramsal Değişim Metinleri Öğrencilerde kavramsal değişimlerin gerçekleştirilmesinde kullanılır. Öğrencilerin sahip olabilecekleri kavram yanılgıları yazılır ve öğrencilere bu kavramların yetersizliği ve yanlışlığı vurgulanır. Genellikle konunun anlatılması sırasında öğrencilere dağıtılır ve incelenmesi istenir. Herkes okuduktan sonra sınıf tartışması ile öğrencilerin doğru fikri kazanmaları sağlanır.

Kavram Karikatürü Birbirinden farklı görüşlerin yer aldığı bir grup tartışmasını oluşturmayı amaçlar.

Vee Diagramı Öğrenme- öğretme sürecinin başında, süreç esnasında ve süreç sonunda, bazı kritik soruları cevaplandırarak, bilişsel düzeyde, daha anlamlı, derin ve kalıcı öğrenmenin gerçekleşeceği varsayımına dayanan bir tekniktir.

Vee Diagramı (devamı)

Vee Diagramı (devamı) Vee diyagramı hazırlığına büyük bir “V” harfinin çizimiyle başlanır. Etkinliğe başlamadan önce kavramsal kısım (bildiklerimiz) hazırlanır. -Bu amaçla çeşitli ders kitaplarından yararlanılabilir. -Bildiklerimiz kısmının altına, etkinlik sonucuna ulaşmada yardımcı olacak teori ve ilkeler belirlenerek öğrencinin yazılı ifade etmesi sağlanır. 3-İlköğretim düzeyinde anahtar soru öğretmen tarafından belirlenir.

Vee Diagramı (Örnek)

Bilişsel Çıraklık Öğrenciye bilgiye nasıl ulaşacağı, onu nasıl kullanabileceği ve uygulayabileceği konusunda gereksinim duyacağı bilişsel etkinliklerin öğretmenin bir usta gibi yol göstericiliği ışığında kazandırılması sürecidir. Öğretmen, bir ustanın yaptığı gibi önceden hazırlanmış bir öğretim senaryosu olmadan, öğrencinin gerçek dünya bağlamındaki sorunları çözmesine yardım etmek üzere stratejiler geliştirerek öğrenciye yol gösteren biri olmalıdır.

Bilişsel Çıraklık (Devamı) Bilişsel becerilerin gerçek bir durumda nasıl kullanılabileceği konusunda geleneksel usta-çırak etkileşiminin bazı özelliklerini uyarlayarak kullanan bir yaklaşımdır. Öğrenciler karmaşık ve gerçek bir durumda bilgiye nasıl ulaşıldığını gözlemleyerek öğrenir. Daha sonra da kılavuzlanmış ve desteklenmiş ortamlarda gözledikleri bilişsel becerileri uygularlar.

İstasyon Tekniği Başlanmış bir işe katkı getirme ve bitirme Bir işi olduğu yerden daha ileriye götürme amacıyla kullanılır. Öğrencilerde birlikte çalışma, birbirlerini tanıma, özel yeteneklerini ortaya koyma, yaratıcılık, başlanmış olan bir işe katkı sağlama, katılımdan keyif alma, kurallara uyma, iletişim gibi becerileri geliştirir.

İstasyon Tekniği (Örnek) Öykü, Slogan ve Afiş masaları (üçgen olarak, birbirinden uzak) oluşturulur. Masalara karton, boyama kalemi, makas gibi aletler bırakılır. Konu belirlenir (Temiz bir çevrede yaşayalım, Gürültü kirliliğine son vb). Yönetici (genelde öğretmen) ve her istasyona bir gözlemci (istasyon şefi) seçilir.

İstasyon Tekniği (Örnek-devam) Düdük sesiyle 1. grup öykü, 2. grup slogan ve 3. grup afiş istasyonuna gider ve bulundukları istasyona uygun işler yapar (öykünün başlangıcını yazma, slogan üretme, afişe başlama). İstasyon şefleri gruplara rehberlik yapar. Öğretmenin düdüğüyle her istasyon yer değiştirerek başlanan işlere devam eder. Böylece öğrencilerin katkı yapmadığı istasyon kalmaz. Son düdükle istasyon şefleri ürünleri getirir. Öykü okunur, sloganlar okunur ve afiş duvara bantlanır.

Görüş Geliştirme Eğitim ortamında bir konuda yapılan düşünce alışverişinde, tartışmasında kişinin kendi görüşünü diğer görüşlerden de yararlanarak geliştirmesini ve savunmasını ya da değiştirmesini, karşı çıktığı görüşü benimsemesini sağlayan bir öğretme - öğrenme tekniğidir. Belirgin çelişkiler ve kutuplaşmış tutumları kapsayan konuların öğretiminde öğrencilerde görüş geliştirmek için kullanılan bir tartışma yöntemidir. Bütün sınıfın katılımı ile gerçekleştirilir

Görüş Geliştirme (Uygulama) Beş ayrı kartona; -Kesinlikle katılıyorum -Katılıyorum -Fikrim yok -Katılmıyorum -Kesinlikle katılmıyorum Yazılır.

Görüş Geliştirme (Uygulama-devam) Konular tahtaya yazılır. Öğrencilere bir süre düşünme fırsatı verilir. Öğrencilerin kendi görüşlerini gösteren kartonun altında durur. Öğrencilerin bulundukları noktada neden durduklarını açıklamaları, birbirini dinlemeleri ve ikna etmeye çalışmaları sağlanır. İkna olanların yerlerini değiştirmeleri sağlanmalıdır. Konunun yeterince tartışıldığına emin olunduğunda tartışma sona erdirilebilir.

Konuşma Halkası Öğrenciler halka oluşturacak şekilde oturtulur. Konuyla ilgili bir kavram, ilke ya da sözcük vererek görüş belirtmeleri istenir. Konu belirlenir. Herkes sırayla konuşur (Sadece elinde yuvarlak cismi tutan kişi konuşur) Konuşmak istemeyenlere saygı gösterilir.

Dallanmış Ağaç Öğrencilerin yanlış öğrendiği bilgileri ortaya çıkarmak için kullanılır. Bir ana soru ve onları takip eden alt sorularla bir ağaç oluşturulur. Verilen yanıta göre takip eden soruya geçilir. Yapılan yanlışlara göre konulara yeniden dönülür.

Dallanmış Ağaç (Örnek)

Bilgi Yaprağı Ders planında sadece adı yazılan etkinlik/örnek/uygulama/şiir, vb’lerin ayrıntılı olarak yazıldığı kağıtlardır

Yapılandırılmış Grid Öğrencilerin seviyelerine uygun olarak 9-12 gibi birkaç kutucuktan oluşan bir tablo hazırlanır ve tablodaki her bir kutucuk sıra ile numaralandırılır. Öğretmen konu ile ilgili soru hazırlar ve sorunun yanıtını rasgele kutucuklara yerleştirir. Öğrencilerden her soru için doğru kutucuğu veya kutucukları bulmaları istenir.

Her mevsimi yağışlı, güneşli gün sayısı az olan bir yörede yukarıdaki ürünlerden hangisi ya da hangileri yetişebilir? (3, 6, 9) Yukarıdaki tarım ürünlerinin hangisinin üretiminde Türkiye birinci sıradadır? (3, 4) Yukarıdaki tarım ürünlerinden hangisi ya da hangileri en fazla İç Anadolu Bölgesi’nde yetişir? (1, 10, 11, 8) Yukarıdaki tarım ürünlerinden hangisi ya da hangileri en fazla Karadeniz Bölgesi’nde yetişir? (3, 6) Yukarıdaki tarım ürünlerinden hangisi ya da hangileri en fazla Ege Bölgesi’nde yetişir? (2, 4, 5) Yukarıdaki tarım ürünlerinden hangisi ya da hangileri en fazla Akdeniz Bölgesi’nde yetişir? (9, 12)

İkisininde YAY’ı var (ilk ortak nokta) Analoji İki farklı şey arasındaki benzerlik(ler)ten hareket edilerek birisi için dile getirilenlerin diğeri için de söz konusu olduğunu ileri sürmektir. (Andırma, Benzeşim) DEPREM OK İkisininde YAY’ı var (ilk ortak nokta) -Fay Hattı->Yay -Toprak->Yayın İpi -İkinci ortak nokta (Bağımlı): İp ne kadar gerilirse ok da o kadar ileri gider. Toprak ne kadar gerilirse deprem de o kadar şiddetli olur

Yansıtıcı Düşünme Öğrenci eğitim ortamından kendi deneyimleriyle bilgiler edinmeli Bu bilgileri paylaşmalı Yeni durumlara aktarmalıdır. Geçmiş yaşantılardan ders çıkarma söz konusudur.

Beyin Temelli Öğrenme "Ne öğretelim" sorusundan çok "beyin en iyi nasıl öğrenir" sorusuna yanıt arayarak öğretimi planlar. Anlamlı öğrenme için beynin kurallarının kabul edilmesi ve öğretimin zihindeki bu kurallarla örgütlenmesi gerektiğini savunur.

Altı Ayakkabılı Uygulama Tekniği Altı şapkanın uygulama için geliştirilmiş ikinci kısmıdır. LACİVERT RESMİ AYAKKABI: Rutin işler ve resmi prosedürler izlenir. GRİ SPOR AYAKKABI: Delil toplanıp toplanan bilgi kullanılır. KAHVERENGİ YÜRÜYÜŞ AYAKKABISI: Uygulamada inisiyatiflerden, esneklikten faydalanılarak sonuca ulaşılmaya çalışılır. TURUNCU LASTİK ÇİZMELER: Acil müdahale gerektirir ve güvenliğin sağlanması en önemli iştir. PEMBE EV TERLİĞİ: İnsanların duygu ve düşüncelerine karşı hassas olmayı gerektirir. MOR BİNİCİ ÇİZMESİ: Uygulamada bir yetkinin sağladığı üstünlüğü kullanma ile ilgilidir.

Öykü Temelli Öğrenme Öykü tabanlı öğretimde ders bir öykü ile başlatılır. Öyküye çeşitli karakterler dâhil edilerek öğrenciler gerçek problem durumlarıyla karşı karşıya bırakılmaktadır.

Öykü Temelli Öğrenme (Temel Öğeler) Öyküleştirme: Öykünün temasının belirlenmesi, öyküleştirme işinin amaçlarının belirlenmesi. Anahtar Sorular: Oluşturulacak öyküye yön verecek olan anahtar soruların oluşturulması. Etkinlikler: Öğrenci etkinliklerinin planlanması. Örgütleme: Öğrencilerin çalışma düzeninin ve grupların planlanması. Kaynaklar: Öğretim süreci boyunca kullanılacak olan araç ve materyallerin planlanması. Sonuçlar: Öğrenme çıktılarının (hedeflerin) belirlenmesi.

Performans Ödevi Eskiden verilen yıllık ödevlerin dönemde birkaç defa verilenidir. Ör: Bir şarkı çalma, bir harita çizme, web sitesi yapma… Dereceli puanlama anahtarları (rubric) ile değerlendirilmelidir. Bu puanlama ödevle beraber öğrenciye verilmeli, öğrenci kendisinden neyin beklendiğini bilmelidir.

Vızıltı Grupları (Kısa Süreli Tartışma Grupları) Öğrencinin belirli bir süre bir konu üzerinde tartışması ve sonunda varılan kararların açıklanmasıdır. Kişi sayısına göre isim alır: (Ör: Vızıltı 22: 2 kişi 2’şer dakika konuşur) Vızıltı 66: 6 kişi 6’şar dakika konuşur) Herkes kendine verilen sürede yanındakine dönüp onunla ilgili konuyu konuşur.

Kuantum Öğrenme Herkes öğrenebilir Herkes farklı şekillerde öğrenir Katılımla eğitim daha verimli olur TEMELLER: Kişisel inançlar, ilkeler, vb.. ORTAM: Dürüstlük, güven ve kişisel hislerin bulunduğu ortam… TASARIM: Eğitim program tasarımı ÇEVRE: Öğrenmeyi arttıran destekleyici