KAZANIMLAR 1.Lozan Barış Antlaşması'nın Türk dış politikasının gelişimine yaptığı etkileri değerlendirir. 2.Atatürk Dönemi Türk dış politikasının temel ilkelerini ve amaçlarını analiz ederek Türk dış politikası hakkında çıkarımlarda bulunur.
Lozan Anlaşmasından kalan bu sorunlar Atatürk döneminin dış politikasını yönlendiren olaylardır. Dış politika bir devletin başka devletlerle olan ilişkilerini oluşturan ilkelerdir Dış Politika nedir? Lozan anlaşmasında Misak-i Milliye uymayan hangi durumlar vardı? Bu harita hangi anlaşmaya aittir? Lozan anlaşması Türkiye’nin uluslar arası eşitlik prensibine dayanarak imzaladığı ve Sevr Anlaşmasına göre büyük bir zafer sayılabilecek bir anlaşmaydı. Ayrıca yabancı okullar, nüfus mübadelesi gibi sorunlarda tam çözümlenememişti
Dış Poılitika Esasları Yurtta Barış Cihanda Barış Uluslar arası ilişkilerde, eşitliğe dayanmak Barışçıdır Milli sınırlarımız içinde kalmak Dış siyaset toplumun iç bünyesi ile sıkı şekilde ilgilidir. Çünkü İç bünyeye dayanmayan dış siyasetler daima mahkum olurlar Büyük hayaller peşinde koşan, yapamayacağımız işleri yapar gibi görünen insanlardan değiliz. Devlet için bağımsızlık kelimesinin karşılığı hayattır. Dış politikada bilim ve teknolojiyi rehber olarak görmek Gerçekçidir Milli Güce Dayanır Diğer devletlerin iç politikalarından ve yönetimlerinden etkilenmemek Bağımsızdır Dış politikamızın hangi temel ilkesini belirtmiştir? Dış politikamızın hangi temel ilkesini belirtmiştir? Dış politikamızın hangi temel ilkesini belirtmiştir? Dış politikamızın hangi temel ilkesini belirtmiştir? Diğer dış politika esaslarımız nelerdir?
“Milli siyaset dediğim zaman kastettiğim anlam şudur; milli sınırlar içinde, her şeyden evvel kendi gücümüze dayanıp varlığımızı koruyarak millet ve memleketin gerçek mutluluğuna ve bayındırlığına çalışmaktır.Genel olarak gerçekleştirilemeyecek hayali emeller peşinde milleti uğraştırmamak…” Atatürk’ün bu sözünde hangi dış politikasına ait görüş belirttiği söylenemez? Milletin gücüne dayanmak Milli Sınırlar içinde kalmak Diğer devletlerin politikalarından etkilenmemek Gerçekçi olmak
Yabancı Okullar Meselesi Osmanlı devletinin son dönemlerinde gerek azınlıklar gerekse yabancı ülkeler bir çok okul açmıştır. Denetim yapılmayan bu okullarda her okul kendine göre eğitim yapıyordu. Atatürk I. Dünya savaşında bu okulların zararlı faaliyetlerini yakından görmüştü Lozan anlaşmasında bu okullar Türk okullarının kanunlarına göre yönetilmesi kararı alınmıştı. Yabancı okulların savaş sırasında nasıl zararlı faaliyetleri olmuş olabilir? Osmanlı’da eğitim öğretim birliği yoksa bu durum kültürel durumu nasıl etkiler? Bu durum Osmanlıda eğitim öğretim birliğinin olmadığının göstergesidir
Bu durum Türk kültürünün korunmasına verilen önemi gösterir. Bu duruma başta İngiltere ve Fransa itiraz etse de Türkiye bu durumun bir iç mesele olduğunu söylemiş ve sorunu barışçı bir politika ile çözmüştür Yabancı Okullar Meselesi Robert Koleji Merzifon Amerikan Koleji 3 Mart 1924’deki Tevhid-i Tedrisat kanunu ile Milli Eğitime bağlanan yabancı okulların çalışma şartları da belirlenmişti. Buna göre 1)Türkçe, Tarih ve Coğrafya derslerini Türk Öğretmenler ve Türkçe verecekti. 2)Yabancı okullar Türk Müfettişler tarafından denetlenecekti Bu durum Türk kültürünün korunmasına verilen önemi gösterir.
Musul Meselesi Bu bilgilere göre bu durum neye uygun değildir? 30 Ekim 1918 Mondros Ateşkes Anlaşması 3 Kasım 1918 Musul’un İngilizler tarafından işgali Bu bilgilere göre bu durum neye uygun değildir? İngiltere neden Musul’u bize vermek istememiştir? Musul’un yerini haritadan gösteriniz? Musul hangi devlet ile aramızda sorun olmuştur?
Musul Meselesi Musul İngiliz himayesindeki Irak’a kalacak Musul’ kaybetmemizde Şeyh Sait İsyanının etkili olması, İç sorun yüzünden dış politikada başarısız olunduğunu gösterir Musul Meselesi İkili ilişkilerde çözümlenemeyince çözüm için Milletler Cemiyetine başvurulmuştur. Doğudaki isyan yüzünden Musul Sorunu üzerine gidemeyen Türkiye İngiltere İle 1926 Ankara Anlaşmasını yapmıştır Musul’un İngiliz sömürgesi olan Irak’ bırakılması üzerine Türkiye Doğuya asker göndermiştir. Musul İngiliz himayesindeki Irak’a kalacak Savaşı göze aldığımız bir dönemde İngilizlerin kışkırtması ile Diyarbakır’da. Şeyh Sait İsyanı çıkmıştır Irak, Musul petrollerinin gelirlerinin %10’unu 25 yıl süreyle Türkiye’ye verecek Misak-i Milliye uymayan bu durum Lozan anlaşmasında çözümlenememiş İngiltere ile Türkiye arasında 9 ay içinde çözümlenmek üzere sonraya bırakılmıştır İngilizler neden Şeyh Sait İsyanı’nı çıkarmış olabilir? Milletler Cemiyetine Türkiye üye değildir, İngiltere ise kurucu üyedir. Nasıl bir sonuç çıkar? İç karışıklık varken Musul için savaş yapılabilir mi? Irak sınırımızın çizildiğini gösterir. Ancak bu sınır Misak-i Milliye uygun değildir
Nüfus Mübadelesi Mübadele ne demektir?
Nüfus Mübadelesi Lozan Barış Antlaşması’na göre İstanbul’daki Rumlar ile Batı Trakya’daki Türkler dışında, Türkiye’de yaşayan Rumlarla Yunanistan’daki Türklerin karşılıklı yer değiştirmesine Mübadele denir
Nüfus Mübadelesi 1923 başlayan mübadelede Yunanistan’ın İstanbul’da daha fazla Rum tutmak için İstanbul’a Mondros Ateşkes Antlaşması’ndan sonra gelen Rumlarında mübadele dışında tutmak istemesi ile sorun olmuştu. Milletler Cemiyeti’nin de çözemediği sorun karşılıklı yapılan görüşmelerden sonra 1930’da çözümlenmiştir Sorunun çözülmesinde barışçı politika etkili olmuş Yunanistan’la ilişkiler düzelerek dostluğa dönmüştür.
Boğazlar Bu maddelerin neyin sebebidir? Türkiye “Güvenliğim yok, şartlar değişti” gerekçesi ile Milletler Cemiyetine başvurmuş ve boğazlarda tam hakimiyet istemiştir Boğazlar 1930’lu yıllarda dünyada savaş rüzgarlarının esmesi ve silahlanmanın artması İtalya’nın Habeşistan’a Almanya’nın Ren bölgesine girmesi Boğazları başkanı Türk olan uluslar arası bir komisyon yönetecek. Bir savaşta Türkiye’nin Boğazlar güvenliğinin olmaması Boğazların her iki yakasında 15 kilometre alan askerden arındırılacak. Bu maddelerin neyin sebebidir? Bu maddeler egemenlik ve güvenlik haklarımız açısından nasıl bir durum teşkil etmektedir? Lozan anlaşmasında Boğazların durumu nasıldı?
Montrö Boğazlar Sözleşmesi Boğazlar komisyonu kaldırılarak bütün görevleri Türk devletine verildi 1 Türkiye Boğazlarda Türkiye asker bulundurabilecek İngiltere 2 Fransa Sovyetler Birliği Ticaret gemileri serbestçe geçebilecek 3 Yunanistan Japonya Savaş gemilerinin geçişi sınırlandırılacak Türkiye’nin taleplerini haklı gören milletler cemiyeti 20 Temmuz 1936’da İsviçre’nin Montrö kentinde toplanarak boğazlar konusunu incelemeye başladı 4 Yugoslavya Romanya Bu durum Türkiye’nin dış politikada nasıl bir yol izlediğini göstermektedir? Niçin bir zafer olarak görülmüştür? Lozan Anlaşmasında Misak-i Milliye uymayan bir durum düzeltilmiş oldu. Bulgaristan
– 1923 Lozan Konferansı'nda Sovyet Rusya, Türkiye'nin Boğazlar ile ilgili görüşünü savunurken, İngiltere bu görüşe karşı çıkmıştır. – 1936'da Türkiye'nin isteği üzerine Montrö'de yapılan Boğazlar ile ilgili görüşmelerde Sovyet Rusya Türk tezine karşı çıkarken, İngiltere bu görüşü desteklemiştir. Bu iki durum karşılaştırıldığında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz? A) Mevcut koşullar uluslararası ilişkileri belirlemiştir. B) Boğazlar devletlerarası alanda her zaman önemini korumuştur. C) Türkiye Lozan'da alınan kararda değişiklik talep etmiştir. D) İngiltere Lozan'da kurulan Boğazlar Komisyonunun kaldırılmasına karşı çıkmıştır.
Atatürk Dönemi'ndeki Türk hükümetleri dış politikada belirli hedefleri gerçekleştirmek amacıyla hareket etmişlerdir. Bu hedefler arasında aşağıdakilerden hangisinin olduğu savunulamaz? A) Ülkenin bağımsızlığını korumak B) Komşu ülkelerle savunma alanında iş birliği yapmak C) Ulusal çıkarlar için diğer ülkeleri savaşla tehdit etmek D) Yayılmacı politika izleyen devletlere karşı önlem almak
Yurtta Sulh Cihanda Sulh Lozan Atatürk döneminde dış politikamız genelde ……………….anlaşmasından kalan sorunların çözümü ile uğraşmak olmuştur Yurtta Sulh Cihanda Sulh Atatürk’ün dış politikaya yön veren sözü……………………………………. Milletler Cemiyeti Türkiye’nin henüz üyesi olmadığı dönemde.............................. İngiltere’nin etkisiyle Musul Bölgesi’nin Irak’a bağlanması kararını almıştır. İstanbul’daki Batı Trakya’daki ……………... Rumlar ile …………………….. Türkler dışında, Türkiye’de yaşayan Rumlarla Yunanistan’daki Türklerin karşılıklı yer değiştirecek Irak sınırının olumsuz bir şekilde sonuçlanmasında…………………………. etkili olmuştur Şeyh Sait isyanı Ticaret Montrö boğazlar sözleşmesine göre boğazlardan……………….. gemileri serbestçe geçebilecektir
ÖRNEK CÜMLELER Doğru Yanlış Atatürk dış politikada yayılmacı bir politika izlemiştir Atatürk dış politikada milli güce dayanmayı esas almıştır Irak sınırımız 1926’da Misak-i Milliye uygun bir şekilde çözüme kavuşmuştur Yabancı okulların misyoner faaliyetler yapması ve kültür birliğini bozması bütünlüğümüz için zararlıdır Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile boğazlarda tam hakimiyet ve egemenlik sağlanmıştır