Osmanlı Devleti’nde ıslahatlar hangi alanlarda yapılmıştır? Kültürel 5 Eğitim 4 Yönetim 3 Ekonomik 2 Askeri 1
Osmanlı Devleti’nde ıslahatçı padişahlara bakalım Şimdi de Osmanlı Devleti’nde ıslahatçı padişahlara bakalım III. Selim II. Mahmut Abdülmecit Abdulaziz II. Abdulhamit
III. Selim Dönemi Islahatları III. Selim Dönemi’nde yapılan tüm ıslahatlara Nizam-ı Cedit adı verilir. Yeniçeriler görevini yerine getirmediği için Avrupa’dan getirilen subayların eğitim verdiği Nizam-ı Cedit ordusu oluşturuldu. Nizam-ı Cedit askerleri için Selimiye ve Levent Kışlaları yapıldı. Subay ihtiyacını karşılamak için Mühendishane-i Berri Hümayun açıldı. Bu askerlerin masraflarını karşılamak için İrad-ı Cedit adıyla hazine kuruldu. IlI. Selim, ıslahatlar sonucu Kabakçı Mustafa İsyanı ile tahttan indirilip öldürüldü (1807).
III. SELİM DÖNEMİ ISLAHATLARI KAVRAM HARİTASI Batı tarzında kurulan ordudur Nizam-ı Cedit Mühendis Hane-i Berri Hümayun Subay ihtiyacı için kurulan okuldur Giderleri için kurulan hazinedir İrad-ı Cedit Karşı çıkan isyandır III. Selim öldürüldü Nizam-ı Cedit kaldırıldı Kabakçı Mustafa Paşa isyanı Sonucu Sonucu
II. Mahmut Dönemi Islahatları Yapılan yeniliklere karşı gelen yeniçerileri 1826’da halkın desteğini alarak kaldırdı. Hayırlı bir olay olduğu için de bu olaya “Vakay-ı Hayriye” denir. Kaldırılan Yeniçeri Ocağının yerine Asakir-i Mansure-i Muhammediye Ordusu kuruldu. Sekban-ı Cedit Ordusu kuruldu, kapandı. Eşkinci Ocağı açıldı, kapatıldı.
II. Mahmut Dönemi Islahatları Padişahın yetkilerini kısıtlayan Sened-i İttifak imzalandı. Divan-ı Hümayun kaldırıldı. Nazırlıklar (bakanlıklar) kuruldu. 1831 yılında vergi toplama, asker tespiti amaçlı ve sadece erkeklerin sayıldığı ilk nüfus sayımı yapıldı. Tımar sistemi kaldırıldı, memurlara maaş bağlandı. Eyaletler kaldırılarak, ülke illere ayrılıp merkeze bağlandı ve valiler atandı.
II. Mahmut Dönemi Islahatları Enderun Mektebi kaldırılarak yerine devlet memuru yetiştirmek için Mekteb-i Maarif-i Adliye açıldı. Batı tarzında okullar açılırken, medreselerin de varlığını devam ettirmesi daha sonra ciddi kültür çatışmalarına sebep olmuştur. İlk kez Avrupa’ya öğrenciler gönderildi. İstanbul’da ilköğretim zorunlu hale getirildi. Mekteb-i Harbiye (Harp Okulu) Mekteb-i Tıbbiye (Tıp Fakültesi) Mızıka-yı Hümayun (Bando Okulu) gibi yüksek okullar açıldı.
II. Mahmut Dönemi Islahatları Posta, polis ve karantina teşkilatları kuruldu. Yeniçeri Ocağının kaldırılması yeniliklerin yapılmasını kolaylaştırmıştır. Memurlara fes ve pantolon zorunluluğu getirildi. Takvim-i Vakayi adlı ilk resmi gazete çıkarıldı. II. Mahmut kendi resmini devlet dairelerine astırdı. Müsadere usulü kaldırılarak özel mülkiyet ve miras hakkı tanındı.
Abdulmecit Dönemi Islahatları Avrupalıların içişlerimize karışmalarını önlemek, isyanları önlemek ve Toprak bütünlüğümüzü korumak amacıyla 1839’da Tanzimat fermanı ilan edildi. Halk arasında eşitlik ve özgürlüğü pekiştirmek ve Azınlıkların haklarını genişletmek için 1856’ da Islahat Fermanı yayınlandı. İlk kağıt para (kaime) bastırıldı. İlk demiryolumuz hizmete girdi.
ilk Demiryolumuz İlk demiryolumuz 1856 yılında İzmir Aydın arasına bir İngiliz şirketi tarafından yapılmıştır. İzmir ve çevresinin kalabalık olması ticaretin gelişmiş olması ve İngilizlerin ihtiyacı olan hammaddelerin burada bulunması yüzünden ilk demiryolumuz buraya yapılmıştır
Günümüzde Demiryolumuz
Abdulaziz Dönemi Islahatları Nizamiye Mahkemeleri açılmıştır. Şeriat mahkemelerinin yanı sıra, Avrupa hukuk kurallarına göre işleyen yeni mahkemelerin açılmasıyla, hukukta ikilik başlamıştır. İlk Osmanlı medeni kanunu olan Mecelle, Ahmet Cevdet Paşa öncülüğünde hazırlanmaya başlanmıştır. Mithat Paşa'nın girişimiyle çiftçiye ucuz kredi verilmesi amacıyla Memleket Sandıkları kurulmuştur. Darüşşafaka Lisesi açılmıştır. 1869 ‘da Maarif-i Umumiye Nizamnamesi (genel eğitim tüzüğü) kabul edildi. Bu nizamnameye göre öğretim kademeleri sıbyan, rüştiye, idadi, sultani ve darülfünun olarak planlandı. Galatasaray Sultanisi açılmıştır.
Galatasaray Sultanisi Yüksek öğrenimlerini Enderun’da devam edecek kişilerin ilk ve orta dereceli eğitimlerini layıkıyla sağlamak amacıyla, II. Bayezid, 1481 yılında Galata Sarayı Hümayun Mektebi adında bir okul kurarak Osmanlı saray eğitiminin önemli bir parçasını oluşturdu. 1867'de Sultan Abdülaziz, şehzade II. Abdülhamit ile birlikte 46 gün süren bir Avrupa seyahatine çıktı. Sultan Abdülaziz, Avrupa seyahatine çıkan ilk ve tek Osmanlı padişahıdır. 1868'de Abdülaziz, Fransızların kontrolünde olan okullara alternatif olarak Mekteb-i Sultanî adıyla Hümayun Mektebi’ni Avrupa tarzında bir okul olarak yeniden faaliyete geçirdi. Öğrenciler arasında Katolik, Ortodoks ve Musevî öğrenciler de vardır. 9-12 yaşlarında öğretime başlayabilen bu öğrenciler dil durumlarına göre Fransızca ya da Türkçe hazırlık okumaktadırlar. 1927 yılında, Galatasaray Lisesi adını alır ve teneffüslerde Fransızca konuşma zorunluluğu kaldırılır. Fransa ile yapılan protokoller ile 1975 yılında Anadolu Lisesi, 1992 yılında da ilkokuldan üniversiteye eğitim kurumu olur.
II.Abdulhamit Dönemi Islahatları 1876 ‘da Kanun-i Esasi ( ilk anayasa) ilan edildi. Padişahın yetkilerinin kısıtlandığı ve ilk meclisin açıldığı 1876’da I.Meşrutiyet ilan edildi. 1908’de II.Meşrutiyet ilan edildi. Telgraf ve demiryolu ağı genişletildi.
Osmanlı Devleti’nde Bankacılık hareketleri Osmanlı Bankası, 1856'da İngiliz ortaklar ile İngiltere'de kurulmuş, daha sonra, 1863 yılında Fransız, İngiliz ve Osmanlı Devleti'nin de bulunduğu Türk hissedarlarca Bank-ı Osmani-i Şahane adı altında özel bir ferman ile çok ortaklı hale gelmiştir. Sultan Abdülaziz tarafından imzalanan bu özel ferman Osmanlı Bankası'na imparatorluk toprakları üzerinde banknot ihraç etme imtiyazına sahip oldu ve böylece 1874 yılında Merkez Bankası görevini üstlendi. 1881’de Düyun-u Umumiye idaresinin kuruluşunda aktif olarak rol oynadı. 1933’de Resmi devlet bankası kimliğini T.C. Merkez Bankası'na devretti ve özel ticari banka oldu. 2001’de Garanti Bankası ile birleşerek bankacılık faaliyetlerini noktaladı.
Osmanlı Devleti’nde Bankacılık hareketleri Osmanlı Devleti’nde halkın çoğu çiftçilikle uğraşıyordu. Çiftçiler bazen paraları bitince borç para alma ihtiyacı duyuyorlar, bunun için de şahıslardan çok yüksek faizlerle borç alıyorlardı. Hasat zamanı da borçlarının tamamını ödeyemiyorlardı. Bu şekilde tefeciler tarafından soyuluyorlardı. Bu durumun önüne geçmek yani çiftçilere düşük faizle borç para yani kredi vermek için Mithat Paşa’nın önderliğinde imece usulü ile toplanan paralarla 1863’de “Memleket Sandıkları” adlı banka kurulmuştur. 1883’de Menafi Sandıkları, 1888’de de Ziraat Bankası adını alarak değişimler göstermiştir. Lütfen Ziraat Bankası logosuna dikkatlice bakınız.