TEMEL MUHASEBE BİLGİLERİ DOÇ.DR. S.BURAK ARZOVA aburak@veezy.com http://mimoza.marmara.edu.tr/~burakarzova
DEĞER YARATMA SÜRECİ KENDİME NE DEĞER KATTIM ? KENDİME NE DEĞER KATTIM ? ÇEVREME, ARKADAŞLARIMA YA DA AİLEME NE DEĞER KATTIM ? TOPLUMA NE DEĞER KATTIM ?
FAALİYETLERİNE GÖRE İŞLETMELER ZİRAİ İŞLETMELER SINAİ İŞLETMELER HİZMET İŞLETMELERİ TİCARİ İŞLETMELER
FAALİYETLERİNDE GÜDÜLEN AMAÇLARA GÖRE İŞLETMELER ÖZEL İŞLETMELER KAMU KESİMİ İŞLETMELERİ VAKIFLAR VE DERNEKLER
İşletme Organizasyonlarının Çeşitleri Kişisel işletmeler – bir kişinin sahip olduğu işletmeler, gelir vergisi mükellefi Şirketler Adi şirketler– birden fazla kişinin sahip olduğu işletmeler, gelir vergisi mükellefi Ticaret şirketleri Şahıs şirketleri– birden fazla kişinin sahip olduğu işletmeler, gelir vergisi mükellefi Kolllektif şirket Adi komandit şirket Sermaye şirketleri – ayrı bir tüzel kişiliği olan ve hissedarlarının sahip olduğu işletmeler, kurumlar vergisi mükellefi Anonim şirket Limited şirket Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket
İŞLETME NEDİR? İŞLETME; CANLILARIN İHTİYAÇLARINI GİDERMEK AMACIYLA ÜRETİM FAKTÖRLERİNİ SİSTEMLİ BİR ŞEKİLDE BİRARAYA GETİREN, İŞLEYEN VE İŞLETEN BİR BİRİMDİR
İŞLETME’NİN AMAÇLARI NELERDİR? KARLILIK BÜYÜME SÜREKLİLİK
Finansal Bilgilerin Kullanıcıları İç kullanıcılar – planlayan, işyerinin organizasyonu ve işletilmesini sağlayan yöneticiler Dış kullanıcılar - Yatırımcılar (hissedarlar) Kredi sağlayanlar Diğerleri Vergi dairesi Devlet Müşteriler İşçi sendikaları Ekonomik planlayıcılar Kamuoyu
İç Kullanıcılar Tarafından Sorulan Sorular Nakit faturaları ödemeye yeterli mi? Üretilen her birim ürünün maliyeti nedir? Bu yıl işçilere zam verebilecek miyiz? Hangi üretim hattı daha yararlı?
Dış Kullanıcılar Tarafından Sorulan Sorular Şirket yeterli gelir elde ediyor mu? Şirket rakipleriyle nicelik ve yararlılık açısından nasıl mukayese edilebilir? Şirket borçlarını vadesi geldiğinde ödeyebilecek mi?
Finansal Muhasebe neyi başarmayı hedefliyor? KARAR VERME için en faydalı mali bilgileri sağlamayı... 4
Muhasebeye neden ihtiyaç duyarız? İşletme yönetimi sürecinin fonksiyonları olarak adlandırılan Tedarik, Üretim, Finansman, Pazarlama, Kontrol ve Araştırma-geliştirme Bir sonraki aşamada veya gelecekte ne yapılacağına karar verirken muhasebeye ihtiyaç duyarlar.
Muhasebe İktisat ve işletme dünyasında kullanılan bir terim olarak muhasebe, sanat, bilim ve VERİLERİN TOPLANMASI ve - saptama, ölçme kayıt - VERİLERİN İLETİLMESİ - sınıflandırma özet yorumlama - ile ilgili işletmenin lisanı olan bir uygulamadır. Böylece, yönetim, işletme varlıklarının sahipleri ve diğer ilgililer Amaçlarına uygun ihtiyaç duydukları bilgilere sahip olurlar.
VARLIK NEDİR? İŞLETMENİN İŞLETİLEBİLMESİ İÇİN, İŞLETMENİN SAHİP OLDUĞU VE ELLE TUTULUP, GÖZLE GÖRÜLEN HER TÜRLÜ DEĞER
SERMAYE NEDİR? İŞLETMENİN İŞLETİLEBİLMESİ İÇİN, İŞLETMENİN SAHİP OLDUĞU VARLIKLARIN KAYNAĞI
İŞLETME BİLANÇOSUNDA NELER YER ALIR? AKTİF PASİF VARLIK SERMAYE
İŞLETME BİLANÇOSUNDA NELER YER ALIR? AKTİF PASİF DÖNEN VARLIKLAR KSYK DURAN VARLIKLAR USYK SERMAYE BİLANÇONUN AKTİF TARAFI HER ZAMAN PASİF TARAFINA EŞİTTİR
O HALDE TEMEL BİLANÇO DENGESİNİ OLUŞTURALIM VARLIK = SERMAYE VARLIKLAR = BORÇLAR + ÖZ SERMAYE MEVCUTLAR + ALACAKLAR = BORÇLAR + ÖZSERMAYE
SERMAYE KOYMA MADDİ DURAN VARLIK ALIMI Dönen Varlıklar Duran Varlıklar Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Öz Kaynaklar + = + + 100 KASA 200.000 Duran Varlıklar -0- Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar -0- Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar -0- 500 SERMAYE 200.000 + = + + MADDİ DURAN VARLIK ALIMI 100 KASA 108.000 191 İNDİRİLECEK KDV 12.000 252 BİNALAR 80.000 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar -0- Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar -0- 500 SERMAYE 200.000 + = + +
VERSİYE MAL ALIMI BORÇLARIN ÖDENMESİ 100 KASA 108.000 153 TİCARİ MALLAR 10.000 191 İNDİRİLECEK KDV 12.000 + 1.500 252BİNALAR 80.000 320 SATICILAR 11.500 Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar -0- 500 SERMAYE 200.000 + = + + BORÇLARIN ÖDENMESİ 100 KASA 108.000 – 11.500 = 96.500 153 TİCARİ MALLAR 10.000 191 İNDİRİLECEK KDV 13.500 252 BİNALAR 80.000 Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar -0- Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar -0- 500 SERMAYE 200.000 + = + +
Finansal Muhasebe Genel Kurallar Kabul Görmüş Muhasebe Prensipleri Temel Muhasebe Kavramları
GKGMP Temel Muhasebe Kavramları Sosyal Sorumluluk Kişilik İşletmenin Sürekliliği Dönemsellik Para ile Ölçülme Maliyet Esası Tarafsızlık ve Belgelendirme Tutarlılık Tam Açıklama İhtiyatlılık Önemlilik Özün Önceliği
Sosyal Sorumluluk Kavramı Muhasebeci, muhasebe kurallarının uygulamasından doğan SONUÇLARI göstermekten sorumludur.
İşletme sahibinin Varlığı Kişilik Kavramı Farklı varlık ve amaç veya kavramsal gerçek Ekonomik Varlık İşletme sahibinin Varlığı
İşletmenin Sürekliliği Kavramı Teşebbüs varolan faaliyetlerini götürebildiği sürece çalışmaya devam edecektir
Parayla Ölçülme Kavramı Para cinsinden tanımlanması mümkün işlem verisi , ekonomik varlığın muhasebe kaydında ESASTIR.
İşletmenin ekonomik hayatı suni zaman periyotlarına bölünebilir Dönemsellik Kavramı İşletmenin ekonomik hayatı suni zaman periyotlarına bölünebilir
varlıklar elde etme maliyeti kaydedilmelidirler Maliyet Esası Kavramı varlıklar elde etme maliyeti kaydedilmelidirler
BELGE Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı Tüm muhasebe kayıtları fatura ve fiş gibi objektif BELGE ile desteklenmelidirler
Tutarlılık Kavramı Genel Kabul Görmüş Muhasebe Prensipleri (GKGMP), metotlar ve prosedürler tüm dönemlerde karşılaştırılabilir olmalıdır.
Tam Açıklama Kavramı Mali tabloları kullananların kararlarını etkileyecek durumlar ve olaylar açıkça ifade edilmelidir
İhtiyatlılık Kavramı Satışlar, gelirler gerçekleşmeden kaydedilmez Tüm bilinen borçlar ve kayıplar tam miktarlarının belli olup olmamasına bakılmaksızın kaydedilirler
Önemlilik Kavramı bütünü etkilemeyecek kadar küçük miktarlar sözkonusu olduğunda, teorik olarak doğru muhasebe prosedürlerinin uygulaması anlam taşımaz
Özün Önceliği Kavramı Eğer öz göz ardı edilmiyorsa, sadece muhasebe raporlarının form ve formatları değil, bir direktif bile göz ardı edilebilir.