TÜRK VE AMERİKAN HASTANE ACİL SERVİS İŞ SÜREÇLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI SAİME SOYARSLAN GÖZDE KARACA KÜBRA TAMYÜKSEL  DANIŞMANLAR Yrd. Doç. Dr. Mustafa YÜZÜKIRMIZI Arş. Gör. Mehmet PINARBAŞI

GİRİŞ Hastanelerin hayatımızda çok önemli bir yere sahip olduğu oldukça açıktır. Artan hasta sayısı ile birlikte her geçen gün sağlık hizmetlerinin kullanımının artması, sunulan hizmetlerin yetersiz kalmasına neden olmuştur. Acil servise gelen hastalar uzun süre beklemekte ve hizmet alamadan acil servisten ayrılmaktadırlar. Acil servislerde yaşanan bu gibi durumlar ciddi sorunlar yaratmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Acil Servisinin simülasyonunu yaparak sistemde meydana gelen aksaklıkları görüp gerekli iyileştirme çalışmalarını yapmak ve Amerikan hastane sistemi ile karşılaştırmaktır.

BOSTON MEDICAL CENTER Boston’un güneyinde 1864 yılında kurulmuş, 1994 yılında yenileme çalışmaları yapılmış, 320 yataklı bir hastanedir. Senede yaklaşık ortalama 46.000 yetişkin hastanın tedavi gördüğü hastanede acil girişleri toplam hasta gelişlerinin %75’ini oluşturmaktadır. Hastanenin acili aşağıdaki bölümlerden oluşmaktadır. Triaj Kayıt Müşahede odaları Hastalar bu bölümlere sıra ile uğrayıp tedavi olduktan sonra sistemi terk etmektedir.

ANKARA NUMUNE EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ Hastane 1800 lü yılların ikinci yarısında "Gureba Hastanesi" ismi ile hizmet vermiştir ve 1924 yılında çıkarılan bir yasa ile "Ankara Numune Hastanesi" ve bilimsel gelişme, eğitim ve hizmet üçlüsünün önem kazanmasıyla 1998 yılında Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi ismini almıştır. 1109 fiili yatağı bulunmakta, 30 dalda hizmet, 25 dalda eğitim vermektedir. Merkezde 114, Acilde 9, Kolej'de 11, Siteler' de 12, Akyurt'ta 12 poliklinik odası bulunan Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinin toplam 158 poliklinik odası bulunmaktadır. Çalışma Ankara’ da bulunan Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Acil Servis’inde yapılmıştır. Ankara Numune Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Acil Servis’i 5 katlı bir binadır. 180 adet personeli bulunmaktadır. 24 saat boyunca hizmet verilen acil servis; toplam 42 yataklı cerrahi ve iç hastalıkları servisi, ameliyathanesi, yoğun bakım, laboratuar ve radyoloji üniteleri ile tüm acil girişimlere cevap verebilmektedir.

ACİL SERVİS BÜNYESİNDE BULUNAN BİRİMLER VE ALANLAR Resusitasyon odası Acil Müdahale Acil Cerrahi Ortopedi Nöroloji İlk Muayene Triaj alanı Konsültasyon Tetkik alanı Kayıt Gözlem Odası Müşahede Yatakları

SAATLİK HASTA YOĞUNLUĞU GRAFİKLERİ Numune hastanesi günlük ortalama hasta yoğunluğu Boston hastanesi ortalama sistemde geçen süre yoğunluğu

Saatlik hasta yoğunluğu grafiklerine ve günlere göre gelen hasta sayılarına baktığımızda cumartesi günü en fazla hasta sayısına sahiptir. 31 Ağustos günü gelen hasta sayısı 206 1 Eylül günü gelen hasta sayısı 278 2 Eylül günü gelen hasta sayısı 283 3 Eylül günü gelen hasta sayısı 286 4 Eylül günü gelen hasta sayısı 273 5 Eylül günü gelen hasta sayısı 299 6 Eylül günü gelen hasta sayısı 227

BÖLÜMLERE GÖRE YÜZDE DAĞILIM YÜZDE DAĞILIMI Dahiliye 50 Cerrahi 21 Ortopedi 15 Nöroloji 6 Resüsitasyon 8

ANKARA NUMUNE EĞİTİM ve ARAŞTIRMA HASTANESİ ACİL SERVİS SİMÜLASYON MODELİ MODEL İÇERİĞİ

Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi Acil Bölümü Simülasyonu; Sistemi temsil edebilecek bir model oluşturma işlemidir. Doğrudan uygulanabilir ve esnektir. Gerçekleşen, gerçek hayattaki olayların bilgisayar ortamına aktarılmasıdır. Acil bölümü sistemine ait neden-sonuç ilişkileri bir bilgisayar modeline yansıtılarak, değişik koşullar altında gerçek sisteme ait davranışların bilgisayar modelinde izlenmesini sağlanmaktadır. Belirli kararların sonuçlarını ve gidişatları tahmin edilebilmektedir. Gözlemlenen sonuçların sebepleri belirlenebilmektedir, Değişikliklerin etkilerini ortaya çıkarmaktadır, Bütün sistem değişkenlerinin bulunmasını sağlamaktadır, Yeni fikir geliştirme ve yeni düşünceyi teşvik etmektedir, Doğrudan sistem üzerinde denemeler yapmak yerine model üzerinde denemeler yapılmaktadır, Zaman kısıdını ortadan kaldırmaktadır.

SİMÜLASYONUN VARSAYIMLARI Temsili Süre Sistem kurulurken Eylül Ayı verileri dikkate alınmıştır. Hasta Gelişi Hasta sayıları takip edilen zaman içerisinde değerlendirilmiş ve geliş zamanlarının üstel dağılıma uygun olduğu gözlemlenip, çalışmalar buna göre yapılmıştır. Triaj Sorumlusu Kayıt Memuru Hasta Ayrımı Kapasite Malzeme ve Araç Gereç Oda ve Yatak Sayısı

GELİŞ ORANLARI

MODEL

TÜRK AMERİKAN HASTANE SİSTEMİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Numune Hastanesi’nde Muayene Başlayana Kadar Geçen Bekleme Süresi Kayıt işlemi ile muayene başlayana kadar geçen süre Numune Hastanesi’nde ortalama 6dk iken, Amerikan Hastanesi’nde ise 8 dk’dır. Numune Hastanesi’nde Muayene Başlayana Kadar Geçen Bekleme Süresi

Amerikan Hastanesi’nde Muayene Başlayana Kadar Geçen Bekleme Süresi

SİMÜLASYON RAPORLARININ YORUMLANMASI Simülasyon modeli toplam 31 gün (744 saat) çalıştırılmıştır. 1 gün (24 saat) istatistikî olarak ısınma zamanı geçirilmiş ve 30 gün (720 saat) boyunca model denenmiştir. Yorumlar bu koşum zamanı sonucunda elde edilen verilerden oluşmaktadır.

HASTA SAYILARI

SİSTEMDE GEÇEN SÜRELER

KAYNAKLAR Numune hastanesi simülasyon sonuçlarına göre acil bölümlerine ait kullanım oranları aşağıdaki gibidir. İlk muayene: 1.00 Acil Dahiliye: 0,8 Konsültasyon: 0,66 Laboratuar: 0,47 Triaj: 0,45 Acil Cerrahi: 0,36 Ortopedi ve Kayıtlar: 0,13

KUYRUKLAR Numune hastanesi simülasyon sonuçlarına göre acil bölümlerine ait ortalama kuyruk uzunlukları aşağıdaki gibidir. İlk muayene: 2 Laboratuar: 1 Sistemde en uzun kuyruk ilk muayene bölümünde gerçekleşmiştir. Bu sonuç ilk muayene kullanım oranının 1 çıkmasından dolayı beklenen bir sonuçtur.

Boston Hastanesi Hasta Akışı

Numune Hastanesi Hasta Akışı-1

Numune Hastanesi Hasta Akışı-2

AKIŞ ŞEMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI FARKLARI Amerikan acil sisteminde hastalar çocuk ve yetişkin olmak üzere 2 gruba ayrılmış, Numune Hastanesi acil servisine çocuk hasta kabul edilmediği için böyle bir ayrım söz konusu değildir. Amerikan acil sisteminde kayıt işlemi 2 kez gerçekleştirilmektedir. İlki triaj işlemi sırasında, 2. kayıt işlemi ise doktor değerlendirmesinden sonra gerçekleştirilmektedir. Numune Hastanesi acil servisinde ise, ayaktan gelen hasta için triaj işleminden sonra, 112 ile gelen hasta için muayene esnasında gerçekleştirilmektedir. Amerikan acil sisteminde ilk değerlendirme hemşire yada medikal doktoru tarafından yapılmakta, ikinci değerlendirme de hekim tarafından yapılmaktadır. Numune Hastanesi acil servisinde ise acil tıp hekimliği mevcuttur. Amerikan acil sisteminde her türlü muayene işlemi için tek bir poliklinik mevcut iken, Numune Hastanesi acil servisinde poliklinikler uzmanlıklarına göre ayrılmıştır. Amerikan acil sisteminde zaman zaman, hastaların muayene olmadan gittikleri görülmüştür. Bunun nedeni uzun süren bekleyişlerdir. Numune Hastanesi acil servisinde böyle bir durumla karşılaşılmamıştır. Gerçekten acil olanlar beklemeye tabi tutulmamaktadır.   ORTAK YANLARI İki hastanede de hastaların gerçek acil olup olmadıklarını ayırt etmek için triaj değerlendirmesi yapılmaktadır.

SİMÜLASYON RAPORLARINA GÖRE İYİLEŞTİRME ÖNERİLERİ Gelen hastaların sistemde geçirdikleri süreler hasta tiplerine göre incelendiğinde; en çok bekleyen hasta tipinin acil olmayan hastalar, sonrasında ayaktan gelen acil hastalar ve en son da 122’den gelen acil hastalar olduğu görülmektedir. Acil olmayan hastaların muayenesi, ilk muayene biriminde yapılmaktadır. Analiz edilen veriler sonucunda yoğunluğun en çok 16- 24 saatleri arasında olduğu görülmektedir. Bu saatler arasında, muayene odası sayısı 2’ye çıkartılarak ve numaratör sistemi yerleştirilerek, beklemeler azaltılabilir. Laboratuar ve görüntüleme proseslerinde kuyruk meydana gelmektedir. Görüntüleme prosesinde iyileştirme yapmak kaynak sıkıntısıyla alakalı olduğun, pahalı ve zordur. Laboratuar prosesinde ise yoğun saatlerde hemşire sayısı arttırılarak, kuyruk sıkıntısı ortadan kaldırılabilir.

TEŞEKKÜRLER…