ANLATIM BOZUKLUKLARI

ANLATIM BOZUKLUKLARI Anlam Bakımından Anlatım Bozuklukları Yapı Bakımından Anlatım Bozuklukları Gereksiz kelime kullanımı Tamlama yanlışlığı Kelimenin yanlış yerde kullanımı Eklerin eksik, fazla, yanlış kullanımı Yanlış anlamlı kelime kullanımı Özne-yüklem uyumsuzluğu Çelişkili kelime kullanımı Öğe eksikliği Deyim ve atasözleri yanlışlığı Ek fiil, yardımcı fiil, fiilimsi yanlışlığı Mantıksal tutarsızlık Çatı uyuşmazlığı Anlam belirsizlikleri

ANLAM BAKIMINDAN ANLATIM BOZUKLUKLARI

4- Çelişkili Kelime Kullanımı: Doğru kurulmuş bir cümle kendi içinde tutarlı olmalıdır. Bu nedenle cümlede anlamca çelişen ifadelerin kullanılması anlatım bozukluğuna neden olmaktadır. Bu tür anlatım bozuklukları genellikle kesinlik ve olasılık bildiren ifadelerin bir arada kullanılmasıyla oluşmaktadır.

Eminim bu olanlar en çok onu üzmüş olsa gerek. Gönderdiğim çiçeği eminim almış olmalısın. Üç günde aşağı yukarı tam beş kilo aldım.

Bu hafta sonu Sevgi muhakkak buraya gelebilir. Şüphesiz Melisa’nın bu davranışı Merve’yi çok sevindirmiş olmalı. Törende yaklaşık tam seksen kişi vardı.

5- Deyim ve Atasözlerinin Yanlış Kullanımı: KURAL 1: Deyim ve atasözleri kalıplaşmış söz gruplarıdır. Bu nedenle, deyim ve atasözlerinin kelimeleri yer değiştiremez, ayrıca kelimelerinin yerine eş anlamlısı dahil hiçbir kelime getirilemez.

Haydi bakalım seç pirincin taşını. Haydi bakalım ayıkla pirincin taşını. Bu sabah müdürün yüzünden dökülen bin parçaydı. Bu sabah müdürün yüzünden düşen bin parçaydı. Şimdi doğru oturup eğri konuşalım. Ne olacak bizim işlerin hali? Şimdi eğri oturup doğru konuşalım. Ne olacak bizim işlerin hali?

KURAL 2: Deyim ve atasözlerinin anlamına uygun kullanılmaması anlatım bozukluğuna neden olur.

Aslı’nın gelmesine çok sevinmişti, adeta etekleri tutuşmuştu. Aslı’nın gelmesine çok sevinmişti, adeta etekleri zil çalmıştı. Yaramazlıklarıyla hemen öğretmenin gözüne girdi. Yaramazlıklarıyla hemen öğretmenin gözüne battı. Bu sınavı kazanabilmek için tüm zorlukları gözden çıkardım. Bu sınavı kazanabilmek için tüm zorlukları göze aldım.

6- Mantıksal Tutarsızlık: Cümledeki ifadeler birbiriyle tutarlı olmalıdır. Mantıksal tutarsızlık ve ifade yanlışları cümlede anlatım bozukluğuna neden olmaktadır.

Önümüzdeki hafta işleyeceğimiz konuları sizlere hatırlatayım. İşlenmemiş konular hatırlatılamaz. Ömer bir yıl değil bir ay geçse Ankara’ya taşınmayı kabul etmez. Bir yıl geçtiğinde bir ay da zaten geçmiş olur. “Bir ay değil bir yıl geçse” denmelidir. Sigara içmek akciğer kanserine hatta bronşite neden olmaktadır. Akciğer kanseri bronşitten daha önemlidir. “Bronşite hatta akciğer kanserine” denmelidir.

7- Anlam Belirsizlikleri: KURAL 1: Noktalama işaretlerinin yanlış yerde veya eksik kullanılması anlam belirsizliğine neden olur.

Kadın polisten yardım istedi. Yabancı şehre geldiğinde ilk önce bir lokanta aradı. Yabancı, şehre geldiğinde ilk önce bir lokanta aradı. Oku da adam ol baban gibi işsiz olma. Oku da adam ol baban gibi, işsiz olma.

KURAL 2: İsim veya kişi zamirinin cümlede bulunmaması nedeniyle bir varlığın ikinci tekil kişiye mi yoksa üçüncü tekil kişiye mi ait olduğunun anlaşılmaması anlam belirsizliğine neden olur:

Doğrusu buraya taşınacağını duymamıştım. Kimin taşınacağını? Senin mi onun mu? Kitaplarını dün Ebru’ya verdim. Senin kitaplarını mı onun kitaplarını mı? Eşyalarını en üst kata taşıdık. Senin eşyalarını mı, onun eşyalarını mı?

KURAL 3: Bir cümlede neyin neyle karşılaştırıldığının bilinmemesi anlam belirsizliğine yol açar.

O parayı babasından çok sever. Parayı babasını sevdiğinden mi çok sever, yoksa babasının parayı sevdiğinden mi çok sever? Osman Murat’tan çok dayak yemiştir. Osman Murat’ın yediğinden daha mı çok dayak yemiştir, yoksa Murat’ın dayağını mı çok yemiştir? Bu cümlede belli olan tek şey vardır: O da Osman’ın çok dayak yediğidir 