Telif-Marka –Patent-Tasarım-Haksız Rekabet Hukuku Danışmanı FİKRİ VE SINAİ ÜRÜNLERDEN YARARLANMA VE HAKLARIN KORUNMASI Avukat M. Nevhan AKYILDIZ Telif-Marka –Patent-Tasarım-Haksız Rekabet Hukuku Danışmanı Emekli Cumhuriyet Savcısı EBSO-19 Kasım 2013

FİKRİ VE SINAİ HAKLAR GENEL BİLGİLENDİRME

FİKİR VE SANAT ESERLERİ KAVRAMLAR

Eser ile ilgili olarak; 1. Eser sahiplerinin, FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU: Eser ile ilgili olarak; 1. Eser sahiplerinin, 2. Eserleri yorumlayan icracı sanatçıların, 3.Seslerin ilk tespitini yapan fonogram yapımcılarının, 4.Filmlerin ilk tespitini gerçekleştiren yapımcıların, 5. Radyo-televizyon kuruluşlarının, 6. Bireylerin, haklarını koruma altına almaktadır.

Eser: Fikir ve sanat ürünleridir. Unsurları: 1.Düşünce ürünü olma 2.Somutlaşma 3. Hususiyet 4. Eser türlerine uygunluk

İlim ve edebiyat eserleri, Bilimsel ve teknik mahiyette ise

Güzel sanat eserleri, Estetik olması koşuluyla;

İşlemeler ve Derlemeler: Başka dile çevrilmiş bilgisayar programı ya da

ESERLER İLE İLGİLİ HAKLAR

A-ESER SAHİBİNE TANINAN HAKLAR 1-Manevi Haklar: a)Eserin umuma arzı(zamanı, biçimive yeri belirleme, tanıtma) b)Adının belirtilmesi c)Eserde değişiklik yapılmasını engelleme

A-ESER SAHİBİNE TANINAN HAKLAR 2-Mali Haklar: a)Çoğaltma hakkı b)Eserin aslı veya nüshalarını yayma hakkı c)İşleme hakkı d)Temsil hakkı e)Umuma iletim hakkı

HAKLARIN SINIRLARI VE İSTİSNALAR Eser sahibine tanınan mali haklar zamanla sınırlıdır: Bu süre, eser sahibinin yaşamı + ölümünden itibaren 70 yıldır. Sürenin sona ermesinden itibaren herkes eser sahibine tanınan mali haklardan faydalanabilir. -Manevi haklar süreyle sınırlı değildir.

HAKLARIN SINIRLARI VE İSTİSNALAR Eser sahibine tanınan haklara getirilen istisnalar: Kamu düzeni gerekçesi ile Mevzuat ve içtihatlar Nutuklar Eğitim öğretim istisnası İktibas serbestisi Gazete içeriği ve haber Şahsen kullanım amacıyla çoğaltma

Eser Sahipliği’ kavramı Kanunda sayılan ve ‘sahibinin hususiyetini taşıyan’ ‘eser’lerin meydana getirilmesi ile Fikri Hak kanunları, eser sahiplerine ‘Eser sahipliği’ ortaya çıkar. Mali ve manevi inhisari yetkiler (mutlak yetkiler) verir.

-Eser sahibi olmak idari formaliteye tabi midir? Eser sahipliği Eserin yaratılması ile birlikte hukuken doğar. (Tescil gerekli değildir-hakkın kanıtlanması)

onu meydana getirendir. Eser Sahibi Kimdir? Bir eserin sahibi, Bir işlenmenin sahibi, onu meydana getirendir. asıl eser sahibinin hakları mahfuz kalmak şartıyla onu işleyendir.

işlerini görürken meydana getirdikleri eserler üzerindeki şirketlerde çalışanlar gibi  Mali hakları kullanma yetkisi. --------------------------------    Aralarındaki özel sözleşmeden veya işin mahiyetinden aksi anlaşılmadıkça; münhasıran eser sahibine aittir ------------------- memur, hizmetli ve işçilerin işlerini görürken meydana getirdikleri eserler üzerindeki +tüzel kişilerin uzuvları Mali haklar bunları çalıştıran veya tayin edenlerce kullanılır

- İstisna Sözleşmelerinde (Bağımsız kişilere Sipariş Üzerine Yartılan Eserlerde) Eser Sahibi Kimdir? -Sözleşmede açık hükmün olmaması halinde sipariş verilen eser sahibi sayılır.

-Diğer Birlikte yaratılan eserlerde eser sahibi kimdir? 1.ihtimal: eser ‘bağımsız bölümlere’ ayrılabiliyorsa Birden fazla kimselerin birlikte vücuda getirdikleri eserin kısımlara ayrılması mümkünse, bunlardan her biri vücuda getirdiği kısmın sahibi sayılır.

Diğer Birlikte yaratılan eserlerde eser sahibi kimdir? 2.ihtimal: eser ayrılmaz bir bütün oluşturuyorsa. ‘Birlik’ eser sahibidir ve farklı düzenleme yapmamışlarsa adi şirket hükümleri çerçevesinde yürütülür Fikir verme : hayır Teknik hizmet ve yardımlar: doküman derleme: hayır Birlikte beste: evet

1-ESER SAHİBİNİN MALİ HAKLARI İLKELER: Sayılan mali haklar sınırlı sayıdadır. Herbir mali hak birbirinden bağımsızdır. Birbirinden ayrı olarak yazılı şekilde hukuki tasarruflara(hk devri veya kullanımın devri) yazılı şekilde konu olur. Mirasa, hacze ve rehne konu olurlar.

- Manevî haklar sözleşme ile devredilemez. SÖZLEŞMENİN KONUSU - Eser üzerindeki malî hakları (İşleme, çoğaltma, yayma, temsil, umuma iletim) eser sahibinin kendisi kullanma veya başkasına kullandırma imkânı - Manevî haklar sözleşme ile devredilemez.

bakımından sınırlı veya sınırsız gerçekleştirilebilir ÖZLEŞMENİN KAPSAMI Hakların devri - Yer - Süre - İçerik bakımından sınırlı veya sınırsız gerçekleştirilebilir Bu sınırlama sebebiyle hakkın adeta para gibi piyasada tedavül etmesine imkân tanınır.

B A yayın B A K Bir TV yayın kuruluşu İnternette you tube Cep Telefonuyla kayıt A Söz, beste sahibi B A Evde, aile-yakın arkadaşlarla d. Günü Kampusun kapalı devre monitör sistemi -Umuma arz yetkisi ihlali-manevi hk - 14.Mad. -Çoğaltma hk ihlali -mali hk- 22/2. Mad. -Dolaylı temsil hk. İhlali 24.Mad. K -İnternetle (dijital) umuma iletim hk ihlali 25/ 2. Mad. Bir TV yayın kuruluşu İnternette you tube KTv You tube dan aldığı Görüntüyü yayınlar Tv ile yayınlama hk. İhlali 25.Mad. yayın

MANEVİ, MALİ VEYA BAĞLANTILI HAKLARA TECAVÜZ SUÇU Md. 71 Manevi, mali veya bağlantılı haklara tecavüz 1-5 hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.”

SINAİ HAKLAR KAVRAMLAR

PATENTLER

Buluş, ürün veya usul (süreç) olabilir. Buluş Nedir? Teknik bir probleme teknik araçların kullanılması yoluyla getirilen çözüm. Buluş, ürün veya usul (süreç) olabilir.

Tekrar kapatılabilir özellikli teneke kutu açacağı. Buluş konusu: Tekrar kapatılabilir özellikli teneke kutu açacağı.

Buluş

Patent Nedir? Teknik alandaki yeni, buluş basamağını gerçekleştiren ve sanayiye uygulanabilir buluşlara verilen belge .

Patent Verilebilirlik Şartları Yenilik Buluş Basamağını Gerçekleştirme Sanayiye Uygulanabilir Olma

Buluş Basamağı Yeni olan buluşun, tekniğin bilinen durumuna oranla bir katkı sağlaması gerekir. Uzman kişi tarafından buluşun tekniğin bilinen durumunu ne kadar yükselttiği tespit edilir.

Buluş konusu: Tutma yerinin poliüretan olması ile karakterize edilen tornavida. Tekniğin bilinen durumu (Önceki teknik): Özellikleri belirtilen tornavida önceki teknikte bulunamamıştır. Ancak çekiçlerin tutma yerinin olması bilinmektedir.

Patent Verilmesi Sistemi İncelemeli Patent Koruma süresi 20 yıldır. İncelemesiz Patent Koruma süresi 7 yıldır.

Patent - Know-how İlişkisi Patent verilebilirlik şartlarını taşıyan bir buluşun sahibi, patent korumasını tercih etmeyip buluşunu gizli tutmak isteyebilir. Buluşun patent süresinden daha uzun bir süre başkaları tarafından taklit edilemeyeceğine inanıyorsa, patent başvurusundan kaçınabilir.

? Patent mi? Know-how mı? Patent sisteminin avantajı Tekelci etki Mutlak hak Patent sisteminin dezavantajı Süre ile sınırlı Buluşu açıklama yükümlülüğü Patent verilmesi aşamasının uzun ve masraflı oluşu

FAYDALI MODELLER

Faydalı Model Yeni, sanayiye uygulanabilir, ancak buluş basamağı olarak nitelendirilmeyecek teknolojik ilerleme kaydeden küçük buluşları korumak amacıyla verilir. Patentlere ilişkin hükümler, niteliklerine uygun düştüğü sürece faydalı modeller hakkında da uygulanır.

ENDÜSTRİYEL TASARIMLAR

Endüstriyel Tasarım Korumanın Amacı Tasarım hukukuyla korunması amaçlanan, ürünün dış özelliklerinin ürüne sağladığı ekonomik değerdir. Koruma Şartları 554 sayılı KHK kapsamında yeni ve ayırdedici tasarımlar korunur.

Y.Doç.Dr. Feyzan Şehirali Çelik

MARKALAR

Marka Tanım İşletmelerin mal ve hizmetlerini diğer işletmelerinmal ve hizmetlerinden ayırt etmek amacıyla kullanılan işaretler.

Markanın Temel Unsurları Markanın temel unsurları şunlardır: Marka bir işarettir, Marka olacak işaretin çizimle veya herhangi bir şekilde görüntülenebilmesi gerekir, İşaretin ayırdedici olması gerekir.

MARKA OLARAK TESCİL EDİLEBİLECEK İŞARETLER

Genel Koşul:Ayırt Edici Olma TİCARET ÜNVANI(A… T… Ltd Genel Koşul:Ayırt Edici Olma TİCARET ÜNVANI(A… T… Ltd. Şti) İŞLETME ADI(Divan Oteli) KELİME (Varan) TASVİRİ İŞARET(Tek başına kullanılmaz) (Apple..bilgisayar ) CİNS İSİMLER (Tek başına kullanılmaz) (Ciklet, Labne)(Ekstra)(Birinci sınıf) MESLEK ADLARI(İstanbul Barosu) REKLAM SLOGANLARI(Ayırt edici olmalıdır)(Harekete geçmeden önce doğruyu görün)(Tefal, Ne varsa sende var) (Aldatıcı olmamalıdır) ÜÇ BOYUTLU ŞEKİL( Toblerone) HARF VE SAYI(Şekille olabilir)(Hyundai arması) RENK(Tek başına olmaz)(Kombine edilerek olabilir) SES (Aygaz) KOKU(Olamaz) ŞEKİL, RESİM, FOTOĞRAF, LOGO, KARMA İŞARETLER

Marka Tescil Prosedürü TPE’ye tescil başvurusu TPE’nin başvuruyu şekli şartlara uygunluk açısından incelemesi TPE’nin başvuruyu mutlak red nedenleri açısından incelemesi Mutlak red nedenleri açısından yapılan inceleme sonucu başvuru reddedilmezse Resmi Marka Bülteni’nde yayımlanır.

Marka Tescil Prosedürü Marka başvurusunun yayımından itibaren 3 ay içinde ilgili kişiler markanın tescil edilemeyeceğine yönelik itirazlarını TPE’ye bildirirler.(Nisbi red nedenleri) Marka başvurusuna itiraz yapılmaz veya itirazlar giderilirse başvuru sahibine “marka tescil belgesi” verilir ve “Resmi Marka Gazetesi”nde yayımlanır. Marka tescilden itibaren 5 yıl içinde kullanılmalıdır.

COĞRAFİ İŞARETLER

Coğrafi İşaret Türleri Mahreç İşareti Ürünün tüm veya esaslı özellikleri bir bölgeden kaynaklanmaz. Ancak belli bir niteliği bir bölgeye özgüdür, bu bölge dışında da üretilebilir. Örn.:Ankara’da dokunan Sivas halısı Menşe Adı Ürün, sadece coğrafi sınırları belli bir yöre veya bölgeden çıkar. Tüm veya esaslı unsurlarını o bölgeden alır, o bölgede üretilip işlenir. Örn.: Anamur muzu

ENTEGRE DEVRE TOPOĞRAFYALARI

Elektronik bir işlevi veya bunun gibi diğer bir Entegre Devre: Elektronik bir işlevi veya bunun gibi diğer bir işlevi yerine getirmek üzere tasarlanmış, en az bir aktif elemanı olan ve ara bağlantılarından bir kısmının ya da tümünün bir araya getirilmiş olduğu ürün. Entegre Devre Topoğrafyası: Entegre devreyi oluşturan tabakaların üç boyutlu dizilimini gösteren, üretim amacıyla hazırlanmış ve herhangi bir formatta sabitlenmiş görüntüler dizisi. Yrd. Doç. Dr. Feyzan Şehirali Çelik- A.Ü. SBF

Sabrınız için teşekkür ederim. mnakyildiz@gmail.com 0 232 463 85 80 0 505 356 90 80 0 533 637 03 83

Hangisi eser? TCK 134,139,140 TTK 55 FSEK 86 Başkasına ait kull.

İndirme-çoğaltma Paylaşıma açma(aile-P2P) Yönetici yasal olm. Yükleme sorumluluk Çalışanlar indirme-illegal- mail-sorumluluk Arama işlemleri

SİPARİŞ ESERLER Grafik Reklam filmi-yapım Web tasarım Hak sahibi Sorumluluk

ÇALIŞANLAR Grafik tasarımlar Şirket içi yazılımlar Müşteri portföyü Hak sahibi Yazılımlarda işleme

HAKSIZ REKABET EYLEMLERİ

Başkasının ürünlerinin kötülenmesi(kaçak ve katkılı benzin kullandığı…)(Karşılaştırmalı reklamda ilaç emtiası ürününü yamalı iç lastik kendi ürününü can simidi göstermek)(fiyat politikasını kötülemek KDV) Rakibinin ticarette kullandığı işaret, fotoğraf ve uygulamaları kendisininmiş gibi internette yayınlamak(Endüstriyel tesis ve paten pisti) Başkasının ticari işaretlerini kullanmak(Sayın müşterimiz eski G… Optik yeni H… Optik olarak B….. A… Hastanesi yanında uzman kadromuzla hizmetlerimize devam etmekteyiz/435 .. ..) şeklinde SMS göndermek, G… Optik logosunu kartvizitti kullanmak

Yanlış ve yanıltıcı beyan (lojistik firması olduğu halde gümrük müşavirliği hizmeti verdiğine dair ilan ve reklam vermek) Ayrılan ortağın eski şirketin ünvanını kullanması( Yükselenler- Salihli Yükselenler-sözleşmede aksine hüküm yok) Çalışılan şirkette edinilen bilgi ve teknik donanımın kullanılması haksız rekabet değildir. Çalışan işçinin rekabet yasağı hizmet sözleşmesinde düzenlenmiş olmalıdır. A.Ş. Yönetim kurulu üyesinin aynı alanda Ltd. Ş. Kurup işlerini yürütmesi (sadece ortak değil)

Başkasına özgü ayakkabı modelini taklit etmek (Converse All Star markalı ayakkabıyı aynen üretip başka marka ile satmak) Aynı alanda aynı isimle faaliyet gösteren işletmenin alan adını farklı uzantı ile kullanmak( www.kardeselektrik....)(www.geltat.....) Başkasının tanıttığı ambalaj kompozisyonunu kullanmak(Pearly Intimate Wipes temizlik ürünü)(Peros markalı ürün)(sunuş biçimi) Başkasının ürün fotoğrafının kopyalanması(Sedef Duş firmasının Gold Duş firmasının katalogundaki fotoğrafları kopyalayıp kullanması) Başka firmanın ürünlerinde kullandığı fiyat listesi kodlama sistemini taklit ederek kullanmak

Koltuk tasarımlarımızın tamamı tasarım tescillidir(U…. Mobilya) Türkiye’de tek satıcılık sözleşmesine aykırı şekilde yeni şirket kurup aynı ürünü Türkiye’de pazarlamak Hukuki ilişki bittikten sonra aynı markalı malların ticari amaçla bulundurulması ( Pimapen PVC pencere aksesuarları) Türkiye’de tescil edilmemiş patentli ürün haksız rekabetle korunabilir. Satış mümessili iken aynı anda yeni şirket kurup aynı alanda ticaret yapmak Yöneticinin bayilik sözleşmesini kendi adına yapması

Dava dışı şirketin marka işareti ve logosunu internet sitesinde kullanarak kendisini tedarikçi gibi göstermek Bilgi isteme amacını aşan beyanla kötüleme( Dürüst hareket etmediğinden OIML lisansının iptalini talep ediyoruz) Çalıştıkları şirketten ayrılan ve aynı alanda adi ortaklık kuran çalışanların eski şirketin salt projesinde yer aldıkları işleri eski şirket yerine kendilerine ait referans gibi göstermeleri Başkası adına tescilli markayı ticaret ünvanı olarak tescil ettirip kullanmak(HEY…./HEY Triko)

Bayisi olmadığı halde, bayi gibi kart bastırıp dağıtmak Distribütörlük anlaşmasının bitiminden sonra kendisini distribütör olarak göstermeye devam etmek(tanınmışlıktan yararlanmak),distribütör müşteri portföyüne göre müşterilere mal satmak Karşı tarafın bayilerine kendisinin tedarik fiyatının dahi altında yıkıcı fiyat teklifi içeren faks göndermek Ünlü spor kulübünün renklerini içeren yatak örtüsünün futbol topu ve kulübü çağrıştıracak şekilde kullanılması (Galatasaray…) Ortakların aynı alanda onay almadan yeni şirket kurması

Ait oldukları ticari işletme ile birlikte, Sınai Hakların Devri Sınai Haklar; Ait oldukları ticari işletme ile birlikte, Ya da ait oldukları ticari işletmeden bağımsız olarak devredilebilirler.

Ticari İşletmeden Bağımsız Olarak Devir Tamamı (Ör: Markanın, tescil kapsamında bulunan tüm mal ve hizmet sınıfları için devredilmesi), Kısmen (Ör: Markanın, tescil kapsamında bulunan mal veya hizmet sınıflarının bir kısmı için devredilmesi). olabilir . Aksi sözleşmede yazmıyorsa tamamıdır. Patent ya da tasarım haklarının devir için dahi bölünebilmeleri mümkün değildir.

Devir işleminin yazılı şekilde yapılması zorunludur. Devrin Şekli Devir işleminin yazılı şekilde yapılması zorunludur.

Devrin Tescili ve Hükümleri Devir, taraflardan birinin talebi üzerine sicile kaydedilir ve yayımlanır. Sicile tescil edilmediği sürece, devir işlemi iyi niyetli üçüncü kişilere karşı ileri sürülemez. Sicile tescil edilmese dahi işlem taraflar arasında geçerli kabul edilir. Devir işlemi tescil edilmediği sürece iyi niyetli üçüncü kişilere karşı kullanamaz. Devir alan on yıllık koruma süresini tamamlar, markayı üzerindeki takyidatlarla (lisans, haciz, rehin vs.) birlikte alır, beş yıllık kesintisiz kullanma ile ilgili sonuçlar devralanı da bağlar. Devir yeni bir beş yıllık süre başlatmaz.

Sınai Hakların Lisans Sözleşmesine Konu Olması Türleri İnhisari Lisans İnhisari Olmayan (Basit- Adi) Lisans İnhisari lisansta, lisans veren, aynı bölgede başkasına lisans verme hakkına sahip değildir. Hatta, sözleşmede hakkını açıkça saklı tutmuş olmadıkça, kendisi dahi aynı bölgede o sınai hakkı kullanamaz. İnhisari olamayan lisansta ise, lisans veren aynı bölgede başkalarına da lisans verebileceği gibi, hakkı aynı zamanda kendisi de kullanabilir. Sözleşmede lisansın türü açıkça belirtilmemişse, inhisari olmayan (“basit”- ”adi”) lisansın mevcut olduğu kabul edilir.

Lisans Sözleşmelerinin Şekli Lisans sözleşmelerinin de tescil edilebilmeleri için yazılı şekilde yapılmaları gerekir. Yazılı şekilde yapılmayan lisans sözleşmeleri ise taraflar arasında geçerlidir; sicile tescil edilemedikleri sürece üçüncü kişilere karşı ileri sürülemezler.

Lisans Alanın Üçüncü Kişilere Dava Açma Hakkı İnhisari lisans sahibi, tecavüz edilmesi halinde hukuk ve ceza davalarını kendi adına açmaya yetkilidir. İnhisari olmayan (“basit”- “adi”) lisans sahibinin, kural olarak üçüncü kişilere karşı dava açma hakkı yoktur. Ancak inhisari olmayan lisans sahibi, noter vasıtasıyla yapacağı bir bildirimle davanın açılmasını lisans verenden talep edebilir. Lisans verenin bu talebi kabul etmemesi ya da bildirimi aldığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde davayı açmaması halinde, lisans alan kendi adına dava açabilir.

Araştırma(Yenilik-tek. Aşma-kamu) PATENT-TAS. TESCİL Araştırma(Yenilik-tek. Aşma-kamu) Tescil için aracı kişinin (kuruluşun) önemi Hükümsüzlük(tazminat) Yazılımlarda işleme

BİZMEN İLE GİZMEN BENZER

benzer

COFFEE BENZER DEĞİL

YARGITAY 11. HUKUK DAİRESİNİN bilgisayar programcılığı. benzer

43/1. sınıf hizmetler BENZER

39. sınıf hizmetler bakımından davacı 1958 ve davalı 1969 yılından buyana kullanıyor BENZER DEĞİL

Nakliye ve seyahat düzenlemeleri, Eğitim, öğretim, eğlence,spor ve kültürel faaliyetler, yiyecek ve içecek temini, geçici konaklama hizmetleri içeren TESCİLLİ TANINMIŞ marka ile davalıya ait şemsiye MARKASI benzer

34. sınıftaki sigaralar, ham ve işlenmiş tütün, sigara kâğıtları ve kibrit benzer

5, 10, 35 ve 44. sınıf hizmet ve emtialar BAŞER 5, 10, 35 ve 44. sınıf hizmet ve emtialar BENZER

29, 30 ve 32. sınıf emtialar bakımından İddia, biçim, renk ve düzenleme tarzı itibariyle iltibas BENZER DEĞİL

11. sınıf emtialar BENZER

25 ve 35. sınıf emtia ve hizmetler. BEYAZ ve BEYAZIM 25 ve 35. sınıf emtia ve hizmetler. BENZER DEĞİL

6 ve 11. sınıf emtialar BENZER DEĞİL

39, 41 ve 22. sınıf hizmetler BENZER

18, 25 ve 35. sınıf emtia ve hizmetler SÖBE 18, 25 ve 35. sınıf emtia ve hizmetler benzer

9. sınıf emtialar BENZER DEĞİL

6. sınıftaki Demir, saç, adi metaller (hurda metal, imalat çeliği, değerli olmayan maden cevherleri). Tabelalar, panolar emtiaları bakımından BENZER

Kuru Temizleme Hizmetleri benzer

35/8. sınıf hizmetler BENZER

25. sınıf emtialar bakımından benzer

25. sınıf emtialar bakımından PRADA İLE 25. sınıf emtialar bakımından BENZER

DİNAMİT İLE DYNAMİT 29 ve 30. sınıf emtialar benzer

25. sınıf emtialar bakımından VİGOSS ile BENZER

sigortacılık hizmetleri DEMİRFREKANS İLE FREKANS SİGORTA ARACILIK HİZMETLERİ sigortacılık hizmetleri BENZER

Sabrınız için teşekkür ederim. mnakyildiz@gmail.com 0 232 463 85 80 0 505 356 90 80 0 533 637 03 83