ÇİMENTO SEKTÖRÜNDE ATIK ISI GERİ KAZANIMI SİSTEMLERİ KULLANIMI

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
KAYSERİ İLİ İMALAT SANAYİ DURUM TESPİTİ ANKET ÇALIŞMASI BULGULARI KAYSO, HAZİRAN 2008.
Advertisements

Enerji Verimliliği ve Enerji Kimlik Belgesi (EKB)
Üretici firma sayısı 30 Sektörde istihdam edilen kişi sayısı yılı üretim miktarı Ton İhracatın üretime oranı %45-50 Üretim kapasitesi.
Oğuz Bal Adularya Enerji Gen.Müd. Yardımcısı
5084 SAYILI YATIRIMLARIN VE İSTİHDAMIN TEŞVİK EDİLMESİNE DAİR KANUNUN ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASINA DAİR PROJENİN SONUÇLARI Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü.
EVAPORATİF KONDENSER ÖN SOĞUTMA
ENERJİ VERİMLİLİĞİ ÇALIŞMALARI KARTAL BELEDİYESİ Belediye Başkanı Op
Sürdürülebilir Enerji
KÜRESEL ISINMA VE DOĞALGAZ KULLANIMI
HALKBANK ENERJİ KREDİLERİ KOBİ Pazarlama Daire Başkanlığı
BİLGİ TOPLUMU STRATEJİSİ Halil İbrahim AKÇA DPT Müsteşar Yrd. 7 Eylül 2006.
HİBE DESTEĞİ VEREN KURUMLAR
EN İYİ UYGULAMALAR KİTAPÇIĞI Şubat ’in ikinci yarısında, CDP Türkiye İngiliz Hükümeti Refah Fonu’ndan aldığı destek ile yeni bir proje başlattı.
SANAYİDE ENERJİ TASARRUFU ve VERİMLİLİK
T.C. Başbakanlık Başbakanlık Düzenleyici Reform Grubu
Mustafa Salman Pazarlama Müdürü 16 Eylül 2014 İstanbul
SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİNİ NASIL SAĞLAYABİLİRİZ? 1
ÖRNEK FABRİKA RAPORU ENERJİ TASARRUFU ÇALIŞMASI RAPOR FORMATI
Sanayide Enerji Verimliliğini Artırıcı Önlemler
Budak DİLLİ ICCI Mayıs 2010 Türkiye’nin 2023 Enerji Hedefleri ve Strateji Belgesinin Değerlendirilmesi Budak DİLLİ ICCI Mayıs 2010.
YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARI: RÜZGAR ENERJİSİ
Otel ve Alışveriş Merkezlerinde Trijenerasyon Uygulamaları
Enerji Komisyonu Abant Müşterek Meslek Komitesi Toplantısı 22 Kasım 2014.
GLOBAL EKONOMİK KRİZİN ENERJİ SEKTÖRÜ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ
SOLAREX GENSED-GÜNDER OTURUMU Türkiye’de PV Sektörü ve Geleceği
KIRMA-ELEME TESİSLERİNDE
ENERJİDE VERİMLİLİK AHMET SEFEROĞLU KAYSERİ OSB ELEKTRİK DANIŞMANI
ÇEVRE DOSTU BT YAKLAŞIMLARI
Hastane Odaklı Enerji Verimliliği Uygulamaları
İnegöl OSB Ortak Atıksu Arıtma Tesisi
ENERJİ VERİMLİLİĞİ KANUNU VE OSB’LERE GETİRDİĞİ YÜKÜMLÜLÜKLER
RÜZGAR ENERJİSİ.
ÇEVRE YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ HAVA YÖNETİMİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ENDÜSTRİYEL KAYNAKLI HAVA KİRLİLİĞİNİN KONTROLÜ ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ Aralık 2009 ANTALYA.
YENİLENEBİLİR ENERJİ ve ENERJİ KAYNAKLARI >SEBAHATTİN GÜNDÜZ > >Seminer Dersi Sunumu.
16/08/1962 yılında petrol ve petrol ürünleri ticareti yapmak amacıyla BEL-PET adıyla kurulan şirketimiz önce İGATAŞ daha sonra da İSTANBUL ENERJİ adını.
YENİLENEBİLİR ve YENİLENEMEZ ENERJİ KAYNAKLARI
Güneş enerjisi.
Elektrik Enerjisi Üretimi
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
HAZIRLAYANLAR fethiye sayarer Cansu üçdemir
ENERJİ VE YAKMA TESİSLERİNİN SKHKKY KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ
ELEKTRİK MOTORLARINDA ENERJİ VERİMLİLİĞİ
METAL YÜZEYLERİN BOYANDIĞI TESİSLER VE SKHKKY ÇEVRE GÖREVLİSİ EĞİTİMİ
İşletmeyi neden kurarız ?
KURUMSAL BİLGİLER - TARİHÇE Ortaklık Yapısı
Enerji Piyasalarını Anlamak
Enerji Verimliliği ve Uygulamaları İlhan AYDIN Kocaeli İl Müdürü
İŞLETME BİLİMİNE GİRİŞ
T.C. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
22 EKİM PERŞEMBE İKİNCİ GÜN PROGRAMI - 5. OTURUM 10:00 – 11:00 PANEL TEHLİKELİ ATIKLARIN YÖNETİMİ, ATIKLARIN YAKIT VE ALTERNATİF HAMMADDE OLARAK.
ÇEVRE EKONOMİSİ ve MALİ POLİTİKALAR
Anaerobik Arıtma ve Biyogaz Üretim Tesisi
YASAMA FAALİYETLERİNDE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ENERJİ SEKTÖRÜ
ECZACIBAŞI TOPLULUĞU. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK YAKLAŞIMIMIZ.
NUR KİREÇ SAN. TİC. VE PAZ. LTD. ŞTİ Çeşitli Atıkların Kireç Fırınlarında Yakıt Olarak Değerlendirilmesi ADANA (2014)
YATIRIMCILARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI (2009 / 3.ÇEYREK) YATIRIMCILARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI (2009 / 3.ÇEYREK) 24/12/09.
A STEP TO GREEN WORLD- "DEVELOPING A CURRICULUM ON RENEWABLE ENERGY RESOURCES“ A STEP TO GREEN WORLD- "DEVELOPING A CURRICULUM ON RENEWABLE ENERGY RESOURCES“
Yenilenebilir Enerji Kaynakları Mehmet Fatih TORAMAN Enerji Uzmanı Elektrik Piyasası Dairesi Başkanlığı.
Abdülkadir KOÇER, İsmet Faruk YAKA, Afşin GÜNGÖR Akdeniz Üniversitesi Bir Konutun Elektrik İhtiyacının Yazılım Desteği İle Tespit Edilmesi.
YATIRIMCILARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI 31/10/08. AKSA STRATEJİK PLANININ ŞİRKET KARLILIĞINA ETKİSİ 1.
T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Verimlilik Genel Müdürlüğü Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Türkiye Cumhuriyeti VERİMLİLİK GENEL MÜDÜRLÜĞÜNÜN.
YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI
YATIRIMCILARI BİLGİLENDİRME TOPLANTISI
ISI POMPASI HAZIRLAYAN : Birkan KÖK.
8. TÜRKİYE'DE TÜM YÖNLERİYLE ATIK YÖNETİMİ PANELİ Ekim 2017
ATIKTAN TÜRETİLMİŞ YAKITIN ÇİMENTO SEKTÖRÜNDE KULLANIMI
Güncel Teşvik Bilgilendirme Sunumu
Şeref Saygılı-OECD&TCMB Cengiz Cihan-TCMB 24 Ekim 2011 İstanbul
2018 OCAK AYI TÜRKİYE VE MALATYA EKONOMİSİNDEKİ GELİŞMELER
 Yenilenebilir Enerji, sürekli devam eden doğal süreçlerdeki var olan enerji akışından elde edilen enerjidir. Bu kaynaklar güneş enerjisi, rüzgâr enerjisi,
Sunum transkripti:

ÇİMENTO SEKTÖRÜNDE ATIK ISI GERİ KAZANIMI SİSTEMLERİ KULLANIMI Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği (TÇMB) Kasım 2013 M. Edip. Alpan TÇMB Enerji ve Tabii Kaynaklar Daimi Komitesi Üyesi (AKÇANSA Çanakkale Fabrika Enerji Ürt.&Elk. Bak. Müdürü)

Türkiye Çimento Sektörü Ülkemizin köklü sanayi dallarından biri olan «Çimento Sektörü» 1911 yılında Darıca’da kurulan ilk tesisle üretim faaliyetine başlamış ve günümüze gelindiğinde, 49 adet entegre üretim tesisi ve 19 adet öğütme&paketleme tesisi ile ülkemizde faaliyet gösteren ana sanayi dallarından biri olmuştur. Gerek mevcut tesislerin kapasite arttırımı yatırımları gerekse yeni tesislerin inşasının devam ediyor olmasıyla da her geçen yıl büyüyen bir sektör olmaya da devam etmektedir. Ülkemiz, sektörümüzün bugünkü üretim kapasitesiyle dünyada ilk 5 ülke arasında yer almakta ve Avrupa’nın en büyük çimento iharacatçısı konumunda bulunmaktadır.

Niçin Enerji Verimliliği ? Çimento üretimindeki ana faaliyetlerin, pişirme ve öğütme prosesleri olması nedeniyle sektörümüzde ısıl enerji ve elektrik enerjisi yoğun olarak kullanılmaktadır. Kaynak: YEGM 2012 Benchmarking çalışması Türkiye ağırlıklı ortalama değerleri

Niçin Enerji Verimliliği ? Çimento üretimini oluşturan maliyet bileşenleri analiz edildiğinde de, yakıt ve elektrik enerjisi maliyetlerinin toplam maliyet içindeki payının %60-70 aralığında olduğu görülmektedir.

Enerji Verimliliği Uygulamaları Enerji Etüdleri Mekanik Ekipmanlarda Performans Değerlendirmeleri Proses Optimizasyon Sistemleri Uygulamaları Yüksek Verimli Motor ve Hız Kontrol Uygulamaları Alternatif Yakıt ve Hammadde Kullanımları Yenilenebilir Enerji Kaynakları Kullanımı Atık Isı Geri Kazanımları

Atık Isı Geri Kazanımı Üretim aşamasının ana faaliyeti olan klinker üretimi aşamasında pişirme prosesi sonucu ortaya çıkan atık ısı, bazı öğütme proseslerinde kullanıldıktan sonra baca gazları vasıtasıyla dış ortama deşarj edilmektedir. Atık ısı geri kazanımı uygulamalarıyla, atmosfere deşarj edilen atık ısı kullanılarak elektrik enerjisi üretimi mümkün olmaktadır.

Atık Isı Geri Kazanımı

Atık Isı Geri Kazanımı Klinker üretim sürecindeki yüksek ısıl prosesten kaynaklı gaz çıkış sıcaklığı, teknolojik yapılarına göre farklılaşmakla beraber ön ısıtıcı sonrasında 280 ̊C – 350 ̊C arasında, klinker soğutma çıkışında da 250 ̊C – 300 ̊C arasında değişen ve klinker üretim kapasitesine bağlı olarak artan debilerdeki atık sıcak gazlar, yüksek ısıl işlemdeki üretim sürecinde tekrar kullanılmadığından direkt olarak atmosfere atılmaktadır. Klinker üretim prosesinde atıl olan bu sıcaklıktaki gazlar, klasik buhar teknolojisine dayalı elektrik enerjisi üretimi için önemli bir ısı kaynağı olmasından ötürü değerlendirilebilmektedir. Klinker üretim sürecinde her bir döner fırın prosesinde biri ön ısıtıcı kulesi diğeri de klinker soğutma ünitesi olmak üzere 2 ayrı noktadan atık sıcak gazların mevcut olması nedeniyle, buhar kazanları prosesin bu noktalarına konularak sıcak gaz yönlerdirmeleri yapılmıştır.

Atık Isı Geri Kazanımı Ön ısıtıcı kulelerine entegre edilen kazanlar “SP boiler” olarak adlandırılmakta olup sistemdeki sıcak gazı klepe yönlendirmeleri ile alarak buhar üretimi gerçekleştirilmektedir. Gaz çıkışı, tekrar ID fan girişine verilerek farin değirmenlerine hammadde kurutma amacıyla yönlendirilmektedir. Ön ısıtıcı çıkışındaki sıcak gazlar, hammadde öğütme değirmen prosesinde hammaddeden kaynaklı rutubet nedeniyle kullanılmakta olduğundan, araya konulan kazanların sıcak gazın ısısını tamamen alması istenmemektedir. Bu durum atık sıcak gazın tamamının elektrik enerjisi üretimi sürecinde kullanılmasını kısıtlamaktadır.

Atık Isı Geri Kazanımı Klinker soğutma ünitelerine entegre edilen kazanlar “AQC Boiler” olarak adlandırılmakta olup, soğutma prosesindeki atık sıcak gazları kullanarak buhar üretimini gerçekleştirir. Boiler çıkışındaki gazlar, klinker üretiminin herhangi bir sürecinde kullanılmayarak elektrofiltreler üzerinden atmosfere deşarj edilir. Böylelikle, atık sıcak gazın tamamı elektrik enerjisi üretimi sürecinde kullanılabilmektedir.

Atık Isı Geri Kazanımı Basit bir yaklaşımla, çimento sektöründe ortalama 3000 ton/gün (4 kademeli ön ısıtıcılı ve pre-kalsinatörlü) klinker üretimine sahip bir klinker üretim hattından, kullanılan teknolojiye ve hammaddenin rutubetine bağlı olarak 3,0 ila 6,0 MW arasında bir elektrik enerjisi elde edilebilmek mümkün olabilmektedir. Fabrikaların enerji verimliliği şartlarına bağlı olarak, WHR ile elektrik üretimi 30 kw/ton. klinker ile 45 kw/ton.klinker arasındadır. Çimento fabrikalarının kapasitelerini %90 oranında kullandıkları düşünüldüğünde, Atık Isıdan Elektrik Üretiminin Ortalama 35 kw/ton. klinker olacağı kabul edilirse; 54.000.000 ton/yıl klinker üretimden 1.900.000 MWh/yıl Elektrik Üretimi gerçekleşebilecektir. Bu da 270 MW lık bir Elektrik Üretim Santralına eşdeğerdir. Atık ısıdan elektrik üretmenin yanında; bacaların toz yüklerinde önemli miktarlarda düşüş sağlamak ve elektrik üretiminde fosil kaynaklar kullanılmadığından CO2 kredisi kazanmak mümkündür. Zira, 1 kWh elektrik üretimi sayesinde yaklaşık 0,65 kg CO2 kredisi sağlanabilir.

Atık Isı Geri Kazanımı 2012 yılı verileri ışığında, çimento üretiminde kullanılan elektrik enerjisi miktarı 6.982.682 MWh/yıl olmuştur. Bu miktarın 3.733.845 MWh/yıl olan kısmı klinker üretim sürecinde tüketilmiştir. Yine aynı yıl için, WHR sistemlerinden üretilen elektrik enerjisi miktarı ise 141.402 MWh/yıl olmuştur. WHR sistemlerinden üretilen elektrik enerjisinin toplam çimento elektrik enerjisi içerisindeki payı %2, klinker üretim sürecinde kullanılan elektrik enerjisi içerisindeki payı da %4 olarak gerçekleşmiştir. Gerek 2013 yılında devreye girmiş olan gerekse devam etmekte olan yatırımlarında devreye girmesiyle önümüzdeki yıllarda bu payların artacağı aşikardır.

Atık Isı Geri Kazanımı Diğer yandan, WHR sistemlerinin ikinci bir faydası CO2 emisyonlarının azaltılmasına katkı sağlamasıdır. 2012 yılı verilerine göre, sektörel ortalamada direkt CO2 emisyonu 850 kg CO2/ton.klinker, yakıt kaynaklı direkt CO2 emisyonu 325 kg CO2/ton.klinker olarak gerçekleşmiştir. 2012 yılında devrede olan WHR sistemlerinin yarattığı tasarruf miktarı 75.650 ton CO2/yıl olmuştur.

Atık Isı Geri Kazanımının başlıca faydaları; Fosil yakıt kaynaklı enerji tüketiminin azaltılması Sektörel enerji yoğunluğunun düşmesine katkı Enerji maliyetlerinde azalma ve artan karlılık Enerji fiyatlarındaki artış riskinin azaltılması Elektrik arz güvenilirliğinin arttırılması Çevre imajının güçlendirilmesi CO2 emisyonlarının azaltılması ve CO2 ticareti için fırsat yaratılması

ÇİMENTO SEKTÖRÜNDE ATIK ISIDAN GERİ KAZANIM PROJELERİ Atık Isı Geri Kazanımı ÇİMENTO SEKTÖRÜNDE ATIK ISIDAN GERİ KAZANIM PROJELERİ Yatırımı Biten ve Devreye giren Tesisler MW Hat Proje başlangıcı Devreye alma tarihi Son durum Akçansa Çimento (Çanakkale) 15 2 2008 Eyl.11 Devrede Çimsa Çimento (Mersin) 8 Tem.10 Aşkale Çimento (Aşkale) 7,5 Nuh Çimento 18 3 2011 Oca.13 Batı Çimento 9 Eki.11 Ağu.12 Batı Söke Çimento 5,5 1 Bursa Çimento 7 Oca.12 Tem.13 TOPLAM ÇALIŞAN 70 14   Yatırımı Başlamış ve Devam eden Tesisler BOLU Şub.13 Tem.14 Devam ediyor ASLAN TOPLAM YATIRIM AŞAMASINDA Görüşmeleri devam eden veya gündemlerinde olan fabrikalar Öngörülen başlama Devreye alma Öngörülen Öngörülen Geri dönüşüm süresi Göltaş 12 Haz.13 2015 Firmaya Verme safhasında Limak ergani 3,5 2013 2014 Fizibiliteler devam ediyor Çimko narlı 5 Ado Tokat 6 limak balıkesir 4 Limak trakya Denizli Çimento TOPLAM PLANLANAN 41,5 10 GENEL TOPLAM 125,5 26 TOPLAMPOTANSİYEL (TAHMİNİ) 270 62

Sektörel Değerlendirme Çimento sektöründe enerjinin verimli kullanılmasına yönelik çalışmalar 2000 yılından bu yana Elektrik İşleri Etüd İdaresi Genel Müdürlüğü, yani şimdiki adıyla Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü ile birlikte gelişerek sürdürülmektedir. Her yıl yapılan “benchmarking” çalışmaları, gönüllü anlaşmalar, verimlilik artırıcı projeler ve sanayide enerji verimliliği yarışmalarının katkısı ile enerji yoğunluklarının düşürülmesine önemli ölçüde katkıda bulunulmaktadır. Bu kapsamda, 2012 yılı verileri ile tamamlanan benchmarking çalışması sonucunda; Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği’ne üye olan veya olmayan 48 entegre fabrikanın ağırlıklı ortalamalarına göre klinker pişirme özgül enerji tüketimi 816 kcal/kg ve toplam elektrik özgül tüketimi ise 100,1 kWh/ton’dur. Bu oranlar Avrupa ortalamalarından daha iyi konumda olduğumuzu göstermektedir.

Sektörel Değerlendirme 2012 yılı Şubat ayında yayımlanan Enerji Verimliliği Strateji Belgesi kapsamında sanayi alt sektörlerinin 2020 yılına kadar % 10 oranında tasarruf potansiyeli olabileceği belirtilmektedir. Bu öngörünün gerçekleşmesi doğrultusunda çevre ve enerji yatırımları ile yenilenebilir enerji kaynaklarının değerlendirilmesi yönünde yoğun fizibilite çalışmaları ve yatırımlar yapılmaktadır. Bu yatırımlar içerisinde, “Enerji Geri Kazanımı” projeleri sektörümüzde ciddi olarak değerlendirilmekte ve ülke ekonomimize kazandırılmaya çalışılmaktadır. Özellikle son yıllarda ‘’Enerji Verimliliği’’ bilincinin artması ile ‘’Atık Isıdan Enerji Geri Kazanımı’’ sistemlerinin sanayide kullanımı önem kazanmış, uygulamalarda çimento elektrik enerjisi tüketiminin yıllık %20-30’u kadar bir miktarının ulusal enerji ağına geri kazandırılabileceği hesaplanmıştır.

Sektörel Beklentiler Fabrikalarımızın, gerek teknolojik altyapıları gerekse hammadde ve ürün karakteristikleri nedeniyle ‘’Atık Isıdan Enerji Geri Kazanımı’’ yatırımları, potansiyel olmasına rağmen fizibil bulunmayabilmektedir. Bu durumlarda ne yazık ki, bu atıl enerji kaynağı bir faydaya dönüştürülememektedir. Sektörümüz bu çalışmaların yaygınlaşması, başarıya ulaşması açısından, özellikle çevre ve enerji yatırımlarında devletimizin işbirliği ve desteğine ihtiyaç duymaktadır. Mevcut EV Destekleri Sanayide Enerji Verimliliği Projeleri, Gönüllü Anlaşmalar, TTGV, KOSGEB destekleri ve benzeri destekler beklentilerimizi karşılamamaktadır. WHR tesisleri ile elektrik üretiminin, yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimindeki teşvik uygulamasına paralel bir mekanizma ile teşvik edilmesi son derece uygun olacak ve uluslararası rekabet açısından sektörlerin zaten çok yüksek maliyetlerine pozitif etki sağlayacaktır

Sektörel Beklentiler Bilindiği gibi 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’da yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminde, tüketilmeyen elektriğin devlet tarafından belirlenen tarifelerden satın alım garantisi bulunmaktadır. WHR tesislerinden üretilen elektrik bedelinin devletin belirleyeceği birim fiyat üzerinden hesaplanıp, şebekeden çekilecek elektrik toplam tutarının tamamının yada bir bölümünün iskonto edilmesi veya Kanunun II Sayılı Cetveli içerisinde yer almak üzere WHR tesisinin yerli önemli aksamlarının “Katkı İlavesi Yapılacak Tesisler” kapsamında değerlendirilmesi sektörümüz açısından önem taşımaktadır.