ERGONOMİ VE BEL AĞRISI

BEL AĞRISINDA EPİDEMİYOLOJİ SIKLIK Bel ağrısı ( BA ) ileri ülkelerde baş ağrısından sonra ikinci sıklıkta, Yaşam boyu insidansı % 60 – 90, yıllık insidans % 5, ABD ‘ de 5 milyon ( BA – SAKATLIK ), ABD ‘ de 1970 – 81 ( BA – SAKATLIK ) % 140 artmış. Aynı yıllarda nüfus artışı % 125,

İngiltere’de 14 – 15 milyon muayene / yıl Hastaların çoğu akut bel ağrısı BA ile hastaneye yatma diğer hastalıklar arasında 5. sırada. Hollandada pratisyen hekimlere başvuru 1. , ABD ‘ de ise 2. sırada

RİSK FAKTÖRLERİ ( ANTROPOMETRİ ) Boy, kilo, vücut yapısı ile bel ağrısı sıklığı arasında zayıf korelasyon BEL AĞRISINDA DOĞAL GİDİŞ Akut Episod ; % 70 – 90 vaka 6 – 12 hafta içerisinde düzelir. % 40 – 50 vaka bir hafta içinde iyileşir % 75 siyataljili hasta 6 ay içerisinde asemptomanik hale gelir.

BEL AĞRISINDA MALİYET EPİSODLER Akut Episod ; % 38 ‘ i bir yıl içerisinde 2.atak. Subakut Episod ; % 41 ‘ i bir yıl içerisinde 2. atak Kronik bel ağrısı ; % 81 ‘ i bir yıl içinde 2. atak BEL AĞRISINDA MALİYET Amerika birleşik devletlerinde; 1980 - tazminat toplamı ;4,5 milyar dolar. 1983 - tedavi ve tazminat ; 20 milyar dolar.

EKONOMİ Tüm işgünü kayıplarının ve tüm işçi tazminat iddialarının % 25 i bel ağrısına bağlıdır. Gelişmiş ülkelerde bel ağrısı işe bağlı olarak oluşan , sakat bıraka bilen ve tazminat ödenmesini gerektiren bir sorundur. Bel ağrısına bağlı yıllık harcamalar 50 milyar dolardır Amerika birleşmiş milletlerinde social security disabilite ‘ nin yaptığı tüm ödemeler 1957 ‘ den 1976 ‘ ya % 250 artmıştır.Bu dönemde bel ağrısı nedeni ile sakatlık ödemeleri ise % 2800 artmıştır.

RİSK FAKTÖRLERİNİN TANINMASI Bel ağrılarının önlenmesi, Bel ağrılarının tekrarının önlenmesi, Bel ağrılarının kronikleşmelerinin önlenmesi, Endüstride iş kazalarının önlenmesi, Tedavi ve tazminat maliyetlerinin düşürülmesi, BEL AĞRILARINDA RİSK FAKTÖRLERİ Hastaya bağlı, Meslağe bağlı, Psikososyal faktörler, Diğer risk faktörleri,

MESLEKİ RİSK FAKTÖRLERİ Ağırlık kaldırma, Vibrasyona maruz kalma, Monoton meslek. AĞIRLIK KALDIRMA Kaldırılan cismin pozisyonu, Kaldırmanın tekrarı, şekli, Kaldırılan cismin ağırlığı, Bele kadar / belden yukarı omuzlara kadar kaldırma, Taşıma itme , tutma

MELEKİ RİSK FAKTÖRLERİ Vibrasyona maruz kalıcı meslekler ( ŞÖFÖRLER ) Vasıfsız işçiler, İşin monotonluğu, işinden memnun olmama, takdir edilmeme, PSİKOSOSYAL RİSK FAKTÖRLERİ Depresyon, Anksiyete, MMPI ( 1-3 )

HASTAYA BAĞLI RİSK FAKTÖRLERİ DİĞER RİSK FAKTÖRLERİ Sigara ve alkolizm, Yanlış yapılan sportif aktiviteler, Önceden bel ağrısı geçirmiş olanlar, HASTAYA BAĞLI RİSK FAKTÖRLERİ Yaş / cinsiyet Antropometrik özellikler, Postural faktörler, Lomber mobilite / kas gücü, Fiziksel uyum,

RİSK FAKTÖRLERİ ( YAŞ / CİNSİYET ) Prevelans yer yaş grubunda % 20 İnsidans 55 yaşa doğru artar Kadın erkek oranı 60 yaşında kadına döner RİSK FAKTÖRLERİ ( ANTROPOMETRİK ) Boy , kilo , vücut yapısı ile bel ağrısı sıklığı arasında zayıf korelasyon RİSK FAKTÖRLERİ ( POSTURAL) Skolyoz, kifoz, lordoz artış, bacak boyu farklılığı ile bel ağrısı ilişkisi tartışmalı, İleri skolyoz risk faktörü, Şişmanlık risk faktörü,

RİSK FAKTÖRLERİ ( LOMBER MOBİLİTE ) Lomber molite  + kas gücü   risk faktörü Fleksiyonda azalma  risk faktörü Ekstansör güç azalması  risk faktörü BEL AĞRISI KAYNAKLARI Kemik yapı,Adeleler Torako – lomber fasya; ? Kompartman sendromu, Dura; infeksiyon – inflomasyon, ? Tethering, Epidural venöz pleksus, Ligamanlar, Sakroilyak eklem, Faset eklemler,Disk.

Gençlerde kortikal ve spondiöz yüke dayanma gücü benzerdir Gençlerde kortikal ve spondiöz yüke dayanma gücü benzerdir. Oysa 40 yaşın üzerinda kortikal kemik vücut yükünün% 65 – 75 ini taşır.

BASINÇ POZİSYON Lomberde aşağıya inildikçe yükleme artar, Yüklenmemiş diskte 10N/cm² basın, komprose diskte, eksternal yükün 1,5 katı, Gelişme stresi, anulus’da kompresif yükün 4,5 katı, Disk içi basınç 10,000 N ye kadar çıkabilir. POZİSYON Pozisyon değişikliği, disk içi sıvı alış verişini sağlar, 15° üstü rotasyon makaslama kuvveti Ant. long. Lig, 600 N ‘ a dayanırken, post. Log. Lig 300 N ‘ a dayanır.

BEL YARALANMASINDA; Yükleme ( kompresif kuvvet = kilo + yük ) Postür Sıklık Süre Statik pozisyon önemlidir.

Kompressif kuvvet <700 lb BEL YARALANMALARINDA Kompressif kuvvet <700 lb

SINIFLANDIRMA KAS-İSKELET SİSTEMİ KÖKENLİ AĞRILAR; Dejeneratif İnflamatuar Metabolik Neoplantik İnfeksiyöz Travmatik Konjenital Kas hastalıkları

SINIFLANDIRMA PRİMER NÖROLOJİK KÖKENLİ AĞRILAR Radikülopati ve nöropati Sinir kökleri ve forme sinirlerin inflomasyonu Sinir kökleri veya forme sinirlerin fibrosisi Sinirlerin hastalığı KARIN İÇİ PATOLOJİLERİNE BAĞLI YANSIYAN AĞRILAR; Viseral hastalıklar, Vasküler hastalıklar, Retroperitoneal kitleler, PSİKOJENİK VEYA ÇEVRESEL FAKTÖRLERE BAĞLI AĞRILAR; İDİOPATİK BEL AĞRISI;

KLİNİK-BASİT BEL AĞRISI 20 – 55 yaş arası başlayan, Lumbosakral bölge, kalça ve uyluklarda, Mekanik karakterde, Hastanın genel durumunun iyi olduğu akut atak % 90 Altı hafta içerisinda düzelir. SİNİR KÖKÜ KOMPRESYONU Unilateral bacak ağrısı > bel ağrısı, Ağrı ayağa hatta topuğa kadar yayılır, Halsizlik, uyuşukluk olur, Sinir irritasyon bulguları ( DBKT ) gibi ( + ) Sinir köküne ait motor, duysal, refleksel değişiklikler akut atak % 50 Altı haftada iyileşir.