KURUMSAL FAKTÖRLERİN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR ÜZERİNE ETKİSİ: EKONOMETRİK BİR ANALİZ Gökhan Demirtaş

Amaç Gelişmiş ve gelişmekte olan 71 ülkede kurumsal faktörlerin doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) üzerine etkisini 1995–2002 yılları arasında, yatay–kesit veriler kullanarak incelemektir.

İçindekiler DYY TEORİLERİ DYY’LERİ BELİRLEYEN FAKTÖRLER UYGULAMA EKONOMİK KURUMSAL UYGULAMA Kurumsal Faktörlerin DYY Akımları Üzerine Etkisi

Teori Ekonomik Faktörler Kurumsal Faktörler Piyasa Büyüklüğü Dışa açıklık Emek Maliyeti Kurumsal Faktörler Politik İstikrar Hukukun Üstünlüğü Yolsuzlukla Mücadele

Kurumsal Faktörlerin DYY Üzerine Etkisi: Ampirik Literatür Taraması Pozitif Etki Brunetti vd. (1997); Globerman ve Shapiro (2004); Bénassy-Quéré vd. (2005); Alfaro vd. (2003) Negatif Etki Yok Etkisiz / Anlamsız Iannatos (2000); Stein ve Daude (2001)

Yöntem Yatay Kesit Veri 71 gelişmiş ve gelişmekte olan ülke Verinin yapısının zaman serisi ve panel veri çalışmalarına uygun olmaması 71 gelişmiş ve gelişmekte olan ülke 1995-2002 yılları arasına ilişkin verinin ortalaması

Hipotez / Beklenti Kurumsal iyilik ile DYY akımları arasında pozitif bir ilişki vardır. Kurumsal iyiliğin arttığı ülkelere doğru DYY akımları artarken, kurumsal iyiliğin düşük olduğu ülkelere doğru azalmaktadır.

Model İSTİKRAR HUKUK YLSZLK KURUMSAL Politik İstikrar Endeksi Hukuk Sistemi Endeksi YLSZLK Yolsuzlukla Mücadele Endeksi KURUMSAL Kurumsal İyilik Endeksi 3 Kurumsal Değişkenin Toplamı

Veri Kaynağı Ekonomik Değişkenler Kurumsal Değikenler Dünya Bankası Kalkınma Göstergeleri Kurumsal Değikenler Kaufman, Kray ve Mastruzzi (2003) tarafından hazırlanan Dünya Bankası tarafından yayınlanan endeksler

Ampirik Sonuçlar

Sonuç Ekonomik değişkenler arasında piyasa büyüklüğünün DYY üzerine etkisi belirsizdir. DYY akımlarını açıklamada dışa açıklık önemli bir makroekonomik belirleyicidir.

Sonuç Politik istikrar DYY akımlarını pozitif etkilemektedir. Hukukun Üstünlüğü ve Yolsuzlukla Mücadelenin DYY üzerine etkisi istatistiksel olarak anlamlı değildir. Kurumsal faktörler bir bütün olarak ele alındığında ise pozitif etki olduğu görülmektedir.

Sonuç Politika yapıcılar, kurumsal faktörleri birbirinden ayırmaksızın düzenlemeler yapmalı ve yatırımlar için gerekli iklimi hazırlamalıdır.