İlaç Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Doç. Dr. Uygur KORKMAZ

İlaç İlaçlar; çeşitli hastalıkları tedavi etmek, hastalıklardan korunmak veya bazı durumlarda tetkik amacı ile , tıpta kullanılan biyoaktif madde veya ürünlerdir.

Akılcı İlaç Kullanımı (Rasyonel Farmakoterapi) Hastaya doğru tanının konması, Sorununun dikkatlice tanımlanması, Tedavi amaçlarının belirlenmesi, Değişik seçenekler içinden etkinliği kanıtlanmış (güvenilir) tedavinin seçilmesi, Uygun bir reçete yazılması, Hastaya açık bilgiler ve talimatlar vererek tedaviye başlanması, Tedavinin sonuçlarının izlenmesi ve değerlendirilmesini kapsayan sistematik bir yaklaşım Sted • 2006 • cilt 15 • sayý 7 • IV

Rasyonel Farmakoterapi Etkinlik, İlaç istenilen etkiyi göstermeli Güvenlilik, İstenmeyen etkileri en az düzeyde ve kabul edilebilir, Uygunluk, Kontrendikasyonları az Kolayca kullanılabiliir formda Veriliş yolu uygun olmalıdır Maliyet, Tedavinin günlük veya aylık maliyeti düşük olmalıdır. Ile ilaç şeçimi yapılır.

Taraflar Üretici, Hekim, Eczacı, Yardımcı Sağlık Personeli, Hasta ve Hasta Yakını

Reçete Yazma Süreci Hastanın sorununu tanımla, Belirtiler değil hastalık tedavi edilmelidir. Hastanın tedavi hedefini belirle Mutlaka tedavinin hasta için uygun olup olmadığını sorgula İlaç dışı tedavi olanakları varmı, denenmişmi? K-ilacın bu hastaya uygunmu Tedaviye başla, Etkinlik ve güvenirliği değerledirilmeli Gerekli bilgi uyarı ve talimatlar Tedaviyi izle

İlacın Etkileri Ve İstenmeyen Etkileri İlaç ne zaman alınmalı, Hangi dozda ve aralıklarda, Nasıl Alınmalı, Nasıl Saklanmalı, Ne kadar süre saklanmalı, İlaç alınılırken uyulması gerekenler, Maksimum Doz, Sonraki randevu, Ve her şey anlaşıldı mı, Hasta veya yakınları

Tedaviyi izle  Tedavi etkili İstenmeyen Etki  Dozu Azalt İlacı değiştir.

Özel Gruplar Çocuk, Yaşlı, Hamile ve ya emziren anne Organ yetmezlikli hastalar, Kronik Hastalığı olan, İlaç alerjilsi olan hastalar ialç kullanımı

İlaç Kullanımı Sırasında Dikkat Edilecekler Kullanılan tedavi yöntemleri Düzenli olarak, gözden geçirilmeli, Gereksiz ilaçlar tedaviden çıkarılmalı, Yeni ilaç hastanın yaşam kalitesini artırıyorsa eklenmeli Her ilaç bir yan etki , yeni sorunlar  Çoklu İlaç Kullanımı ilaç etkileşimini de beraberinde getireceği unutulmamalı

İlaç kullanımı sırasında dikkat edilecekler Tedaviye daima olası en düşük dozdan başlanmalı, Doz yanıt alınıncaya kadar yavaş artırılmalı, En az sayıda ilaç ile yetinilmeli, Daima o endikasyon iiçin önceden seçtiğiniz K (kişisel) ilaç veya ilaçlarınızı tercih ediniz.

Sorgulama Kullanılan ilaçlar, Kullanılan besinler Greyfurt Gıda takviyeleri veya bitkisel ürünler Sarı Kantoron , Brokoli vb gibi Alerji !!! SON KULLANMA TARİHİ GEÇMİŞ İLAÇLAR KULLANILMAMALIDIR Yan etki görülme şiddet ve sıklığı artar Toksik etki oratya çıkar

Saklama Saklama Koşullarına Mutlaka uyulmalıdır. Genel de ilaçlar oda sıcaklığında saklanır. Özel bir talimat varsa uygulanmalaıdır. Buzdolabında saklanmalı gibi (2-8C°) Orjinal kabında veya ambalajında saklanmalı, Pek çok ilaç için Her hangi bir özel talimat belirtilmemiş olabilir. İlaçlar mutlaka çocuklardan uzak yerlerde, ışıktanve nemden korunarak ve kendi ambalajı içerisinde saklanmalıdır.

Soğuk Zincir Ürünler Soğuk zincir, üretildiği andan tüketileceği ana kadar +2°C ile +8°C arasında korunması gereken ürünlerin saklama ve taşıma koşullarını ifade eder. Kesinlikle Dondurucuda saklanmamalıdır. Saklanmasından uygulanmasına kadar tüm aşamalarda özen isteyen ürünlerdir. Taşıma sırasında kullanılan yalıtımlı taşıma kabı ile soğutucuya yerleştirilmemelidir. Buz aküleri doğrudan ürüne temas etmemelidir. Buz aküleri, buzluktan çıkarıldıktan sonra çalkalama sesi gelene kadar oda ısısında bekletildikten sonra kullanılmalıdır. Tercih Soğuk Su Aküsü yönünde olmalıdır.

İlaç Kullanımı Aç veya tok Kullanım; Doğru miktarda, Doğru Zamanda, Özel ürünler, demir preparatları gibi NSAİ ilaçlar Doğru miktarda, Doğru Zamanda, Doğrıu zaman aralıklarında, Doğru Süre

İlaç Kullanımı Her ilacın farmasötik dozaj şekli ve kullanım yolu aynı değildir. Genellikle tablet gibi oral formlar kullanılır Özen gösterilmesi gerekli hususlar, Kırma Çiğneme Suda veya başka sıvıda çözme…

Yanlış Kullanım İlaç Uygun şekilde kullanılmazsa!!! Etkinlik azalabilir, İstenmeyen ve zararlı olabilen yeni kimyasalar oluşabilir, Yeni ürünler ilaç etkileşimlerine neden olabilir, Toksisite, Yan etki görülme sıklığı veya şiddeti artabilir,

UYGUN OLMAYAN İLAÇ KULLANIMI ŞEKİLLERİ Çoklu ilaç kullanımı İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı Klinik rehberlere uyumsuz tedavi seçimi Piyasaya yeni çıkan ilaçların uygunsuz tercihi İlaç kullanımında özensiz davranılması (uygulama yolu, süre, doz..) Uygunsuz kişi ve tedavilere başvurulması

Dikkat edilecek Diger konular İlacın etkileştiği ilaçlar, Besinler ve diğer ürünler Kişinin genetik yapısı, Kiralite Tolerans ve taşiflaksi Çevresel faktörler Brokoli CYP1a2 indükler