STRATEJİK YÖNETİM STRATEJİK PLANLAMA Prof. Dr. İsmail Üstel
Stratejik Yönetim Nedir? Örgütün gelecekte varmak istediği hedeflere ve bunlara yönelik rotalara ilişkin bir dizi karar ve eylemdir. Hem bilim, hem de sanattır. Kantitatif karar verme tekniklerinin yanısıra, sezgi ve yaratıcı düşünce ile de yakından ilgilidir.
Stratejik Yönetimin Gerekçesi Uzun vadeli geleceği senaryolamak Riskleri farkedebilmek ve yönetebilmek Fırsatları farkedebilmek ve yönetebilmek
Stratejik Yönetimin Karakteristik Özellikleri I Kurumun geleceğine yöneliktir. Ancak, geçmiş dönemlerin analizi ve şimdiki zamanın değerlendirilmesi ile de ilgilenir. Örgütün dış ve iç çevre faktörlerini etkileşmeli biçimde göz önüne alır.
Stratejik Yönetimin Karakteristik Özellikleri II “Reçete” değil, “evrimsel” niteliktedir (esnek ve dinamik bir süreçtir). Öncelikle üst kademe lider-yöneticilerin konusudur. Bununla beraber, uygulama aşamaları tüm örgütü kapsamaktadır.
Stratejik Yönetimin Karakteristik Özellikleri III Planlama - Uygulama - İzleme ve Değerlendirme basamaklarından oluşur (etkileşimli biçimde içiçe geçmiştir). Sürekli gelişimi amaçlayan kurumlarda, toplam kalite yönetimi ile uyumludur.
Stratejik Yönetim Mantık Çerçevesi “Şimdiki zaman” analizi “Öngörülen gelecek zaman” kurgusu Bu öngörünün “inşa edilmesi”
Stratejik Yönetim Yol Haritası Stratejik Planlama’nın Planlanması Stratejik Planlama Stratejik Plan’ın Eylem Planları Açılımı İzleme - Değerlendirme
Stratejik Yönetim Araçları SWOT (GZFT) Analizi Arama Konferansı Delphi Tekniği Kuvvet Alanı Analizi Yöneylem Araştırmaları Maliyet / Yarar / Risk Analizleri
Stratejik Yaklaşımın Temeli - “Kanıt”: Veri - Bilgi Doğru adres Doğru zamanlama Doğru kaynak Doğru bilgi Doğru nitelik Doğru nicelik Doğru yöntem
“KURUMSAL PUSULA”LAR
Değerler - İlkeler Hiçbir zaman ödün verilmeyecek olan “anahtar kavramlar”dır. “Kurumsal davranış ortak paydası”nın “akort anahtarı”dır.
“Değerler”in Anlamı Değerler, kurum kültürünün temel taşlarıdır. Değerler, hedeflerin ve süreçlerin tasarım çerçevesidir. Değerler, kurumsal davranışların “akort anahtarı”dır.
“Değerler”in Önemi Kurumsal evrim girişimlerinin rotasına ve temposuna ilişkin olarak: “anlam ortak paydası” oluşturmak ve olgunlaştırmaktır.
“Değer Terzisi” Olabilmek Değerleri tasarlarken: “Kurumsal” dinamiklerin ölçüsünü alabilmek “Durumsal” faktörleri güncel bağlamda göz önünde bulundurmak
Değerlerin “Davranışlarda “Yankılanma” Dozu Farkındalık İlgilenme Edinme Benimseme Kabullenme Sahiplenme Kendini adama
Misyon (Varlık Gerekçesi) Vizyon ile planlar / programlar / projeler arasında köprü işlevi görür. Yapılan işlerin “bütünsel anlamını” ortaya koyar. Bütün örgütsel yapıları ve süreçleri stratejik amaçlara yönlendirir.
Vizyon (Ufuk Hedef) Nedir? Stratejik yönetim rota ne temposunun ulaştıracağı “ideal durum”dur. “Düş mühendisliği” olarak da adlandırılabilir.
Vizyon (Ufuk Hedef) Nasıl Olmalıdır? Bütün hiyerarşik kademelerin ortak bakış açısını yansıtmalıdır. Zorlayıcı, ancak gerçekçi olmalıdır. “İstek enerjisi” dolu (coşkulandırıcı) olmalıdır. Anahtar kavramlar açıkça tanımlanmış olmalıdır. (Yani?.. Çünkü:.. Yoksa!..)
“ÇEVRE”LER
Dış Çevre Faktörleri “Müşteri”ler “Rakip”ler Tedarikçiler Kredi Kuruluşları Devlet Diğer (ör. STK’lar)
Dış Çevre Değişkenleri (“PESTLE”) Politik koşullar ve eğilimler Mevzuat çerçevesi açılımları Ekonomik durum (makro ve mikro) Sosyal - psikolojik - kültürel ortam Bilimsel - teknolojik unsurlar Çevresel ögeler (Ekoloji)
İç Çevre Unsurları Lider-yöneticilik Kurumsal yönetim Örgütlenme yaklaşımı Karar süreçleri İş süreçleri İlişki süreçleri Kültür iklimi
Strateji Değerlendirme Kriterleri Dış ve iç çevre ile tutarlılık Misyon ve vizyon ile uyumluluk Senaryo varsayımları ile örtüşme Kaynaklar çerçevesinde yapılabilirlik (gerçekçi olma) Esneklik ve dinamizm (“çeviklik”) Kurum kültürünce kabullenilme
“Strateji Karnesi” (Balanced Scorecard) Alt Başlıkları “Müşteri” Tatmini Süreç Performansı Finansal Sonuçlar Sürekli Gelişim (Öğrenme)