Çark-ı Sosyal Oyunu
Yeryüzünde Yaşam
PUANLAR YARIŞMACILAR ÇEVİR PUAN 75 65 55 100 25 45 50 Soru Puan Pas İflas 100 55 75 Pas 65 PUAN ÇEVİR Soru Puan
Çark-ı Sosyal Soru Tablosu 1 6 11 16 21 26 2 2 7 12 17 22 27 3 8 13 18 23 28 4 9 14 19 24 29 5 10 15 20 25 30 Puan Tablosu
25 10 9 11 12 14 13 8 6 2 1 3 4 15 5 7 16 27 26 28 29 30 24 23 18 17 19 20 22 21 CEVAP Bir ülkenin Dünya üzerindeki yerini aşağıdakilerden hangisi en kesin biçimi ile belirler? A) Hangi kıtada bulunduğu B) Hangi paralel ve meridyende olduğu C) Denizlere ve boğazlara göre durumu D) Hangi Yarımkürede yer aldığı
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Harita; yeryüzünün tamamının veya bir bölümünün kuşbakışı görünüşünün, belli oranda küçültülerek düzlem üzerine aktarılmasıdır. I- Belirli bir ölçek oranında küçültülmüş olması II- Dünyanın tamamını göstermesi III- Yükselti basamaklarını göstermesi IV- Kuşbakışı görünümün sağlanması Buna göre, bir haritada yukarıdaki özelliklerden hangilerinin kesinlikle bulunması gerekir? A) I – II B) I – III C) I – IV D) II – III
D PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Ardışık iki paralel arasındaki uzaklık yaklaşık 111 km’dir. Buna göre Türkiye’nin en kuzeyi ile en güneyi arasındaki mesafe yaklaşık olarak kaç km’dir? A) 111 km B) 66 km C) 666 km D) 366 km
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdaki yerlerin bir haritası çizilecektir. Çizilen bu haritaların hepsi aynı ölçek ile çizilirse hangisinde ayrıntılar daha rahat görülür? A) Dünya Haritası B) Ege Bölgesi Haritası C) Türkiye Haritası D) Mersin İl Haritası
D PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Dünya üzerindeki herhangi bir yerin yeraltı zenginliklerine, önemli ticaret yollarına, denizlere, okyanuslara ve boğazlara göre yerinin belirlenmesine “özel konum” denir. Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin Özel Konum’u ile ilgili değildir? A) Türkiye’nin Asya , Avrupa ve Afrika kıtalarının birleştiği alanda yer alması B) En kuzeyi ile en güneyi arasında 666 km mesafenin bulunması C) Petrol zengini Orta Doğu ülkeleri ile komşu olması D) Farklı iklim çeşitlerinin görülmesi
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Ülkemizin Dünyadaki siyasi önemini aşağıdakilerden hangisi daha da artırmaktadır? A) Türkiye’nin yüz ölçümünün geniş olması B) Yeraltı kaynaklarının çok olması C) Asya ve Avrupa kıtaları arasında köprü olması D) Dört farklı iklimin yaşanması
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP İnsanlar bir yere yerleşmeden önce aşağıdakilerden hangisine çok fazla dikkat etmezler? A ) Verimli tarım alanları B ) Bitki örtüsünün gür olması C ) Endüstri kuruluşlarının yaygın olması D ) Uygun iklim şartları
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP “Yaşadığım ülkede her zaman yaz mevsimi yaşanıyor. Buraya hiç kar yağmadığı için, hayatımda hiç kardan adam yapamadım”. Yukarıdaki ifadeyi kullanan kişi hangi iklim bölgesinde yaşıyor olabilir? A) Ekvatoral İklim B) Kutup İklimi C) Muson İklimi D) Karadeniz İklimi
A PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Bir X merkezinde kuzeyden esen rüzgârlar havayı ısıtmasına karşılık güneyden esen rüzgârlar havayı soğutmaktadır. Bu bilgiye göre X merkezi için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle doğrudur? A) Orta enlemdedir B) Güney yarımkürededir C) Dönenceler civarındadır D) Kuzey yarımkürededir
B PUAN TABLOSU
25 10 9 11 12 14 13 8 6 2 1 3 4 15 5 7 16 27 26 28 29 30 24 23 18 17 19 20 22 21 CEVAP Elif Ege Bölgesi’nde, Zerda ise Doğu Anadolu Bölgesi’nde yaşamaktadır. Kasım ayında Zerda’nın yaşadığı yere kar yağarken, Elif’in yaşadığı yer mevsime göre gayet sıcaktır. Doğu Anadolu Bölgesi ile Ege Bölgesi arasındaki sıcaklık farkının en önemli nedeni ne olabilir? A) Bakının etkisi B) Yükselti farkı C) Bitki örtüsü D) Enlem farkı
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Seracılık genelde kış sıcaklığının düşük olmadığı ılık yerlerde yapılır. Buna göre hangi bölgemizde kışlar daha ılık geçtiği için seracılık yapılır. A) İç Anadolu Bölgesi B) Akdeniz Bölgesi C) Marmara Bölgesi D) Karadeniz Bölgesi
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP “Ben Terry, biz geçimizi pirinç tarlalarından sağlarız. Bazen yaşadığım ülkeye o kadar çok yağmur yağıyor ki birçok insan sele kapılıp hayatını kaybediyor.” Terry’in anlattıklarına bakarak, onun hangi iklimin yaşandığı ülkede yaşadığı söylenebilir? A) Kutup İklimi B) Çöl İklimi C) Muson İklimi D) Akdeniz İklimi
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Bazı tarım ürünleri karasal iklim şartlarına dayanıklı değildir ve buralarda yetişemezler. Aşağıdakilerden hangisi karasal iklim şartlarına uyum sağlayamaz? A) Mercimek- Nohut B) Arpa- Buğday C) Karpuz-Kavun D) Muz-Turunçgiller
D PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP İnsanlar bir bölgeyi yerleşim yeri olarak seçmeden önce bazı önemli noktalara dikkat ederler. Aşağıdakilerden hangisi seçim yaparken dikkat edilmesi gereken önemli noktalardan biri değildir? A) Akarsu kenarları B) Verimli ovalar C) Çok yağmur yağan bölgeler D) İklimi ılıman yerler
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 30 14 24 15 26 27 29 28 22 23 21 16 18 17 19 20 I II III IV CEVAP Nadas, kurak iklimlerde nemsiz kalan toprağın bir yıl ekilip, bir yıl ekilmeden bekletilmesidir Buna göre numaralandırılmış alanların hangisinde nadas’a (dinlendirilmeye) bırakılan topraklar daha geniş alan kaplar? A) I B) II C) III D) IV
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Akdeniz kıyılarında kış sıcaklığı Ege ve Karadeniz kıyılarından yüksektir. Bunun nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A) Dağların denize paralel uzanması B) Ekvatora daha yakın olması C) Ormanların geniş yer kaplaması D) Yeraltından sıcak suların çıkması
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Deniz üzerinden gelen nemli hava kütleleri kıyıya paralel olarak uzanan dağlara çarparak yükselir ve soğuyarak dağların denize bakan yamaçlarında bol yağış oluşturur,buna “Yamaç yağışları” denir. Yukarıda ifade edilen yağışlar en çok hangi kıyılarımızda görülen yağış tipidir? A) Karadeniz Kıyıları B) Marmara Kıyıları C) Akdeniz Kıyıları D) Ege Kıyıları
A PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Aşağıdakilerden hangisi Anadolu’nun eski çağlardan beri yerleşim yeri olarak tercih edilmesinin nedenlerinden biri olamaz? A) Uygun iklime sahip olması. B) Önemli petrol yataklarına sahip olması C) Yeraltı ve yerüstü kaynakları zenginliği. D) Üç tarafı denizlerle çevrilidir.
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Türkiye’de çeşitli nedenlere bağlı olarak birden çok iklim görülür. Yükseltinin fazla olduğu bölgelerde karasal iklim görülmektedir. Buna göre aşağıdaki illerden hangisinde karasal iklim görülmemektedir? A) Aydın B) Niğde C) Ağrı D) Çorum
A PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Hititler çok tanrılı bir inanışa sahiptirler. Kendi tanrılarının yanı sıra çevre uygarlıkların ve ele geçirdikleri ülkelerin tanrılarına da inanmışladır. Bu yüzden Hitit ülkesi "Bin Tanrı İli" olarak adlandırılmıştır. Dinsel hoşgörüleri başka toplumlar üzerindeki egemenliklerini de kolaylaştırmıştır. Bu bilgilere göre; I-Hititler, dine çok önem vermişlerdir. II-Kendi tanrılarını, başka uygarlıkların tanrılarından üstün görmüşlerdir. III-Dinsel hoşgörüleri yayılmalarını kolaylaştırmıştır. yargılarından hangileri söylenebilir? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP İlk Çağ Uygarlıklarında; I. Firavun adı verilen yöneticilerin aynı zamanda tanrı olarak kabul edilmeleri II. Kralların, ordunun başında sefere katılmaları III. Kralların başkomutan, başrahip, başyargıç görevlerini birlikte yürütmesi durumlarından hangileri "laik devlet" anlayışına uyulmadığının kanıtıdır? A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) I, II ve III
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Frig Kralı Midas, Yunanistan'daki Apollon Tapınağı'na kendi tahtını göndermiş, bununla birlikte Frig başkenti Gordion'da Yunan çanak çömleği bulunmuştur. Bu bilgilere bakarak, aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Yunanlılar'ın Anadolu'yu işgal ettiği B) Frigler'in Batı ile iyi ilişkiler kurduğu C) İki bölge arasında yoğun savaşlar yapıldığı D) Anadolu'da dini inanışın tamamen Yunan etkisinde olduğu
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP İlk Çağ'da, – Fenikeliler ve Yunanlılar, bulundukları coğrafya tarıma uygun olmadığı için denizcilikle uğraşmışlar ve değişik yerlerde koloniler kurmuşlardır. –Hititler ve Frigler ise verimli Anadolu topraklarında tarım üretimine önem vermişlerdir. Bu iki duruma bakarak aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Uygarlıkların ekonomik uğraşları kültürlerini etkilemiştir. B) Ticaretle uğraşan toplumlar siyasi birliklerini daha kolay sağlamıştır. C) Coğrafi özellikler geçim kaynakları üzerinde etkili olmuştur. D) Hititler ve Frigler ticari faaliyetlerde bulunmamışlardır.
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Urartular, -Tarım olanakları elverişli olmadığı için hayvancılığa önem vermişlerdir. -Su kaynaklarına, dağlara ve ağaçlara tapınmışlardır. Bu durum en çok aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir? A) Coğrafi etkenlerle B) Siyasi niteliklerle C) Toplumdaki eşitsizliklerle D) Dini özelliklerle
A PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Anadolu'da bilim ve sanatın gelişmesinde, kendisinden zaman bakımından eski, kültür seviyesi bakımından yüksek olan Mısır ve özellikle Mezopotamya'nın büyük etkisi olmuştur. Buna göre, Anadolu'nun yüksek bir kültüre sahip olmasında; I Çevre uygarlıklarla ilişkiye girilmesi II Etkileşime açık bir coğrafya olması III Çok tanrılı inancın hakim olması durumlarından hangileri etkili olmuştur? A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I ve II
D PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Frigyalılarda; -Keçi kılından dokumaların yapılması -"Tapates" adlı halı ve kilim üretilmesi durumları; I Ekonomilerinde hayvancılık da önemlidir. II Köle emeğinden yararlanılmıştır. III Dokumacılık gelişmiştir. yargılarından hangilerini desteklemektedir? Yalnız II B) I, II ve III C) I ve III D) Yalnız I
C PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Lidyalıların tarihte ilk kez parayı bulmaları; I Değiş-tokuş usulünün kalkması II Ticaretin canlanması III Ekonomik hayatın gelişmesi durumlarından hangilerine neden olmuştur? Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) I, II, III
D PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Hititlerin ve İyonyalıların ahiret inançları zayıftır. Ancak Urartular ölümden sonraki hayata inanmışlardır Urartuların bu inanca sahip olduğu; I Mezarların içine değerli eşyalarını koymaları II Mezarlarını taştan yapmaları III Tapınakları tanrılarının evi saymaları özelliklerinden hangileriyle kanıtlanabilir? Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III
A PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP İyonya şehirleri önceleri krallar, M.Ö. 500'den itibaren asillerin kurduğu oligarşik hükümetler, son olarak da demokratik hükümetler tarafından idare edilmişlerdir. Yönetimdeki bu aşamalar; I Halkın yönetimde etkin olması II Merkezi otoritenin güçlenmesi III Özgür düşüncenin gelişmesi durumlarından hangilerinin aşamaları olamaz? Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III D) II ve III
B PUAN TABLOSU
25 9 8 10 11 13 12 7 6 2 1 3 4 5 14 15 24 23 26 27 29 28 30 22 17 16 21 18 19 20 CEVAP Alacahöyük’te yapılan kazılarda, 13 prens mezarı ortaya çıkarılmıştır. Bu mezarlarda elbiseler, süs eşyası, maden ve toprak kaplar ile boğa ve geyik heykelleri bulunmuştur. Buna göre; I Ölümden sonraki yaşama inanıldığı II El işlemeciliğinin yapıldığı III Yontma taş döneminin yaşanmakta olduğu IV Maden işlemeciliğinin bilindiği Yargılarından hangilerine ulaşılamaz? Yalnız III B) I ve III C) II ve III D) I ve IV
C PUAN TABLOSU