ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME DERSİ Doç.Dr. Nadir Çeliköz Yıldız Teknik Üniversitesi Eğitim Fakültesi

hatırlayalım Aşağıdaki özelliklerden hangisi, doğrudan (temel) ölçme yoluyla ölçülebilir? sınıfın başarı ortalaması sınıftaki öğrenci sayısı öğrencilerin yetenekleri öğretmenin öğrencilere karşı tutumu

hatırlayalım Aşağıdakilerden hangisinde tanımlanan kavram, diğerlerinden farklıdır? a) gözlem sonuçlarının sayı ile ifade edilmesi b) bir birimi kullanarak, bir varlığın bu birime göre fakını bulma c) ölçüm ile gerçek durum arasındaki farkı belirleme d) uygun bir ölçme birimine göre, herhangi bir büyüklüğün belirtilmesi e) bir özellik ya da oluşumun miktarını tayin etme

hatırlayalım Yukarıdaki soruda, diğerlerinden farklı olarak tanımlanan kavram hangisidir? a) ölçme b) ölçüt c) ölçme hatası d) ölçme kuralı e) niteleme

hatırlayalım Aşağıdakilerden hangisinde tanımlanan kavram, diğerlerinden farklıdır? a) gözlem sonuçlarının sayı ile ifade edilmesi b) bir birimi kullanarak, bir varlığın bu birime göre fakını bulma c) ölçüm ile gerçek durum arasındaki farkı belirleme d) uygun bir ölçme birimine göre, herhangi bir büyüklüğün belirtilmesi e) bir özellik ya da oluşumun miktarını tayin etme

hatırlayalım Bir öğretmen sınıfını bağıl değerlendirme yöntemi kullanarak değerlendirmek istiyor. Değerlendirme yaparken aşağıdakilerden hangisi ya da hangilerini dikkate alması gerekir? I ölçütü gruptan bağımsız olarak önceden belirlemesi gerekir II öğrencilerin bir birlerine göre başarılarını belirlemesi gerekir III dersin hedeflerine göre belirlemesi gerekir IV sınıf ortalamasına göre belirlemesi gerekir a) I – II b) I – III c) I – IV d) II – III e) II – IV

hatırlayalım Öğrencilerin başarısı düşük olduğu için her bir öğrencinin puanına 35 puan ekleyen Tülay öğretmen ne tür bir hata yapmış olur? Sabit sistematik tesadüfi değişken oranlı sabit oranlı

hatırlayalım Bir metrelik çıta kullanılarak 5 metrelik ölçüm yapıldığında hata ne kadar olur? a) 0.5 m b) 0.05 m c) 0.005 m d) 0.0005 m e) 0.00005 m

hatırlayalım Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? sistematik hatada, yapılan hata miktarı herkes için aynıdır tesadüfi hata, öğrenci notlarını negatif etkiler bir terazinin, bazı ağırlıkları 500gr fazla tartması sabit hatadır bir öğretmenin herkese 10 puan fazla vermesi sistematik hatadır tesadüfi hatada bir sistematik yoktur

hatırlayalım Bir kişinin ağırlığının ton yerine kg ile ölçülmesi, ölçmede birimlerin .................... olduğunu gösterir. Boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi uygun düşer? a) eşit b) genelliğinin yüksek c) kullanılış amacına uygun d) doğal e) standart

hatırlayalım Aşağıdaki ölçeklerden hangi ikisinde “birimlerin eşit olduğu” söylenebilir? sınıflama-eşit oranlı sıralama-eşit aralıklı eşit oranlı-eşit aralıklı eşit aralıklı-sınıflama eşit oranlı-sıralama

hatırlayalım Sıralama ölçeğinin sınıflama ölçeğinden üstünlüğü nedir? toplama ve çıkarma işlemlerinin anlamlı olması büyüklük-küçüklük ilişkisinin bulunması ölçek birimlerinde eşitliğin bulunması gerçek bir “sıfır” değerinin bulunması miktarların birbirine oranının ölçümlerde korunması

hatırlayalım Öğrencilerin gruplanması ve sınıflanması amacını taşıyan değerlendirme türü hangisidir? a) yerleştirme b) yetiştirme c) tanıma d) sonuç e) bağıl

ÖLÇME ARAÇLARI

ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN ÜÇ TEMEL NİTELİK VARDIR ÖLÇME ARAÇLARINDA BULUNMASI GEREKEN ÜÇ TEMEL NİTELİK VARDIR. .GÜVENİRLİLİK .GEÇERLİK .KULLANIŞLILIKTIR.

GÜVENİRLİK Bir ölçme aracının ölçme sonuçlarındaki kararlılık derecesidir.Yani şartlarda bir değişiklik olmadıkça ölçüm sonuçlarının aynı olması gerekir. Örnek1; birinci ölçümde bir masanın boyu 95 cm ikinci ölçümde bir masanın boyu 85 cm kararlı değil üçüncü ölçümde bir masanın boyu 110 cm Örnek 2; birinci ölçümde bir masanın boyu 90 cm ikinci ölçümde bir masanın boyu 90 cm kararlı-güvenilir üçüncü ölçümde bir masanın boyu 90 cm Güvenirlik ölçümlerin hatasızlık derecesi ya da gerçeği yansıtma derecesidir Ölçmede güvenirlik; öğrencilerin aldıkları puanlarla gerçek puanları arasındaki korelasyonun karesidir Ölçümlere, ölçmeye konu olmayan faktörlerin karışması güvenirliği azaltır Sistematik hatalar geçerliliği, tesadüfi hatalar güvenirliği azaltır. Örneğin yanlış hazırlandığı için cetvelin 20 cm yerine 19 santim ölçmesi-geçerliliği düşürür Örneğin 20 cm’lik bir cetvelin dikkatsizlik sonucu 19, 18, 21 cm ölçmesi-güvenirliği düşürür

TESTİN GÜVENİRLİĞİNİ TAHMİN YÖNTEMLERİ

GEÇERLİLİK Ölçülmek istenen değişkenin amaca uygun olarak ölçülebilmesi Hiç bir ölçme aracının geçerliliği tam değildir Testin en önemli özelliği geçerliliğidir Test puanlarıyla kıriterler takımı arasındaki ilişki katsayısına geçerlilik katsayısı denir. -1 ile +1 arasında değişir Geçerliliği; güvenirlikle ilgili tüm faktörler etkiler Yanlılık etkiler

TESTİN GEÇERLİLİĞİNİ TAHMİN YÖNTEMLERİ

SORULAR 1. Bir ölçme aracının en önemli özelliği hangisidir? a) geçerliliği b) güvenirliği c) kapsamlılığı d) ayırt ediciliği e) objektifliği

SORULAR 2) Bir ölçme değerlendirme uzmanı, geçerlilik ve güvenirlik arasındaki ilişkiyi: “mahkemede her sorulduğunda tanığın aynı cevabı vermesi, onun doğru söylediği anlamına gelmez”.şeklindeki bir örnekle açıklamıştır. Bu örnekte uzman neyi vurgulamaktadır? a) geçerlilik için güvenirliğin şart olduğu b) güvenirliğin geçerliliğe göre daha önemli olduğu c) geçerliliğin güvenirliğe göre daha önemli olduğu d) geçerlilik için güvenirliğin gerekli fakat yeterli bir şart olmadığı e) hem geçerliliğin hem de güvenirliliğin şart olduğu

SORULAR 3) Sürenin testin geçerliliğine etkisine ilişkin olarak aşağıda verilenlerden hangisi ya da hangileri doğrudur? I) zamanın az olması, test kapsamının daralmasına yol açtığı için geçerliliği düşürür II) zamanın fazla olması, doğru cevapların silinip yanlış cevaplanmasına yol açtığı için geçerliliği düşürür III) zaman, sorunun güçlüğüne göre ayarlanırsa geçerliliği yükseltir a) I b) II c) I – II d) I – III e) I – II – III

SORULAR 4. Testin maliyeti daha çok hangi özelliğini etkiler? a) objektiflik b) güvenirlik c) kullanışlılık d) ayırt edicilik e) tutarlılık

SORULAR 5) Testi uygulayan kişi, sık sık öğrencilerin soruları ile karşı karşıya geliyorsa, testin hangi özelliğinin düşük olduğu söylenebilir? a) objektiflik b) güvenirlik c) kullanışlılık d) ayırt edicilik e) tutarlılık

SORULAR 6) Güvenirlik hesaplama yöntemlerinden hangisi; “(I) iki uygulama arasında geçen sürenin, ölçülen değişkene ait gerçek puanlarda bir değişikliğe yol açmaması, (II) birinci uygulamanın ikinci uygulamayı etkilememesi” koşullarına bağlıdır? a) testi yarılama b)KR20 c) KR21 d) Alpha e) Test tekrar test

SORULAR 7) Aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? a) madde varyanslarının büyük olması güvenirliği düşürür b) cevaplama süresinin kısa olması hatayı artıracağı için güvenirliği düşürür c) sorularda yoruma açık ifadelerin kullanılması bilen öğrencileri yanıltacağı için güvenirliği düşürür d) soruların bilenle bilmeyeni ayırt edici nitelikte olması öğrencileri farklılaştıracağı için güvenirliği düşürür e) puanlamanın puanlayıcıya göre değişmesi, tutarsızlık yaratacağı için güvenirliği düşürür

SORULAR 8) Bir tarih öğretmeni hazırladığı başarı testinin geçerliliğini, aynı konuda hazırlanmış bir standart test yardımıyla kanıtlamak istiyor. Buna göre özellikle hangisine dikkat etmesi gerekir? a) testlerdeki soru sayılarının eşit olmasına b) testlerdeki soruların güçlük düzeylerinin eşit olmasına c) standart testin geçerliliğinin kanıtlanmış olmasına d) öğretmenin hazırladığı testin güçlük düzeyinin yüksek olmasına e) standart testin çok kolay sorulardan oluşmasına

SORULAR 9) Güvenirlik ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? a) güvenirlik bir ölçme aracının sonuçlarıyla ilgilidir b) güvenirlik geçerlilik için gereklidir c) güvenirlik bir ölçeğin tutarlılığını gösterir d) güvenirlik bir aracın her ölçmede birbirine yakın sonuçlar vermesidir e) güvenirliği yüksek olan her ölçme aracı aynı zamanda geçerlidir

SORULAR 10) Bir matematik öğretmeni hazırladığı testi, okulundaki ölçme değerlendirme uzmanına inceleterek, görüşünü almak ister. Uzman, incelemeleri sonucunda: “bu test, dersin amacına uygun olarak hazırlanmamış” ifadesinde bulunur. Buna göre, testin kesin olarak hangi özelliği taşımadığı anlaşılır? a) objektiflik b) güvenilirlik c) geçerlilik d) kullanışlılık e) örnekleyicilik

SORULAR 11) Testin maliyeti daha çok hangi özelliğini etkiler? a) objektiflik b) güvenirlik c) kullanışlılık d) ayırt edicilik e) tutarlılık

SORULAR 12) . Bir öğretmen yıl sonu sınavında, dersin içerdiği on üniteden yalnızca 4’üne yönelik soru sormuştur. Bu durum özellikle, öğretmenin hangi geçerlilik türünü dikkate almadığını gösterir? a) kapsam geçerliliğini b) yapı geçerliliğini c) yordama geçerliliğini d) uyum geçerliliğini e) görünüş geçerliliğini

SORULAR 13) Bir sorunun bütün öğrenciler tarafından aynı şekilde anlaşılmaması, ölçeğin en çok hangi özelliğini etkiler? a) kullanışlılık b) geçerlilik c) güvenirlik d) objektiflik e) ayırt edicilik

SORULAR 14) Bir öğretmen hazırladığı testi, daha önceden aynı davranışları ölçmek için hazırlanmış ve geçerli olduğu bilinen bir testle karşılaştırarak aralarındaki korelasyonu hesaplamıştır. Öğretmenin faaliyeti hangi geçerlilik türü ile ilişkilidir? a) kapsam geçerliliği b) yapı geçerliliği c) yordama geçerliliği d) uyum geçerliliği e) görünüş geçerliliği

SORULAR 15) Aşağıdakilerden hangisi testin güvenirliğini tahmin yöntemleri içerisinde yer almaz? a) testin tekrarı b) eşdeğer (paralel) formlar c) testi yarılama d) Cronbach alfa katsayısı e) faktör analizi

SORULAR 16) . “Geliştirilen bir test, ölçülmek istenen alanın iyi bir örneklemi olmalıdır” ifadesiyle kastedilen nedir? a) kapsam geçerliliği b) yordama geçerliliği c) benzer ölçekler geçerliliği d) yapı geçerliliği e) görünüş geçerliliği

SORULAR 17) Testin kapsam geçerliliğini belirlemek amacıyla öğretmen belirtke tablosu hazırlarken, aşağıdakilerden hangisini kriter olarak alması yanıltıcı olur? ders kitaplarında konuya ayrılan sayfa sayısı b) yardımcı kitaplarda konuya ayrılan sayfa sayısı c) konunun öğretimine ayrılan zaman d) eğitim programındaki hedefler e) öğrencilerin görüşleri

SORULAR 18) Bir öğretmen hazırladığı testi, daha önceden aynı davranışları ölçmek için hazırlanmış ve geçerli olduğu bilinen bir testle karşılaştırarak aralarındaki korelasyonu hesaplamıştır. Öğretmenin faaliyeti hangi geçerlilik türü ile ilişkilidir? a) kapsam geçerliliği b) yapı geçerliliği c) yordama geçerliliği d) uyum geçerliliği e) görünüş geçerliliği

SORULAR 19) Seçmeli maddelerden oluşan bir testte, içerik aynı kalmak koşuluyla, öğretmenin seçenek sayısını azaltarak beşten dörde indirmesi, testin niteliğini nasıl etkiler? a) maddeler kolaylaşacağı için testin güvenirliği düşer b) maddeler kolaylaşacağı için testin geçerliliği artar c) şans başarısı artacağı için testin güvenirliği artar d) şans başarısı artacağı için testin güvenirliği azalır e) içerik değişmediği için testin niteliği de değişmez

SORULAR 20) Bir öğrenci “sınav bir gün sonra olsaydı daha başarılı olurdum” ifadesinde bulunmaktadır. Bu durum aşağıdakilerden hangisini kesin olarak gösterir? a) ölçülen değişkene ait bilgi ve becerilerin kısa sürede değişebileceğini b) öğretmenin uygun zamanda sınav yapmadığını c) sınavın zor bir sınav olduğunu d) sınavın objektif olmadığını e) öğrencinin çalışmak için yeterli zaman bulamadığını

SORULAR 21) İki testin eşdeğer olabilmesi için hangi özelliği taşıması gerekir? a) madde sayılarının aynı olması b) ölçülen davranışların aynı olması c) maddelerin güçlük düzeylerinin benzer olması d) soru türünün benzer olması e) yukarıdakilerin hepsi