Lisanssız Güneş Enerjisi Sözleşmeleri Avukat ASLI AYDINÖZ İstanbul Barosu Enerji Hukuku Komisyonu Başkanı asli.aydinoz@gmail.com Solarex 11.04. 2014
Sözleşme; Kişiler arasında kurulmuş ve genelde borç doğuran bir ilişkiyi ifade eder Genel olarak BK 207-249 m) arasında düzenlenmiştir. Özel yasalarda da özel sözleşmelere ilişkin hükümler bulunmaktadır.
Borçlar Kanunu 26m. Sözleşme özgürlüğü (irade serbestisini düzenler. Sözleşme Özgürlüğünün kapsamına giren hususlar; Sözleşme yapmak Sözleşmenin tarafını seçmek Sözleşmenin biçimini belirlemek Sözleşmeyi ortadan kaldırmak değiştirmek Yasada düzenlenmiş ya da düzenlenmemiş sözleşme tipini seçmek
EPC (Engineering Procurement Construction) EPC (Engineering Procurement Construction). Fotovoltaik güç sistemleri kurulum işlerinin üstlenilmesi sözleşmesi. Mühendislik Satın alma (malzeme tedariği) Uygulama (İnşa ve işletmeye geçirme)
Fotovoltaik kurulum sözleşmeleri genellikle yurtdışında EPC tabir edilen sözleşmeye benzer şekilde yapılmaktadır. EPC hukukumuzda tam karşılığı olmayan birçok sözleşme türünü bünyesinde barındıran karama sözleşmelerdendir. Hukukumuzda fotovoltaik sözleşmesi eser sözleşmesi kapsamında değerledirilir.
Eser (İstisna) Sözleşmesi (BK. 470 m Eser (İstisna) Sözleşmesi (BK. 470 m.): Yüklenicinin bir eser meydana getirmeyi, İş sahibinin de bunun karşılığında bir bedel ödemeyi üstlendiği sözleşmedir Yüklenici, müteahhit – iş sahibinin vermeyi üstlendiği ücret karşılığında bir şeyi (eser-yapıt), imal (yapılması-üretilmesi-onarılması-değiştirilmesi) etmekle yükümlüdür.
Bir meydana getirme, üretim, temel unsur ise ya da başka bir deyimle taraflar arasındaki anlaşmaya göre emek asıl öğeyi oluşturuyor, araç gereç ikincil olarak kalıyorsa ortada bir eser sözleşmesi vardır.İki tarafa borç yükleyen rızai bir sözleşmedir.
Unsurları: Eser Bedel Şekle tabi değildir. Bazı hallerde şekil şartı vardır. Örneğin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu, kamuya karşı yapılan işlere ilişkin sözleşmelerin şekle bağlanmalarını ve sözleşmelerdeki imzaların noterce onaylanmasını geçerlilik koşulu olarak kabul etmektedir.
İş Sahibinin Hak ve Borçları Bedeli Ödemek Eseri Muayene, Ayıbı İhbar (muayene ve ihbar şartları sözleşmede belirlenebilir.) Yüklenicinin garanti vermek borcundan, İş sahibi yararına doğan haklar (BK: 475 m kusur halinde iş sahibinin haklarını düzenlemiştir. Gerek kullanılan malzeme, gerek imal edilen ya da üretilen eserde ortaya çıkan ayıplar nedeniyle yüklenicinin garanti verme borcunun sonuçları büyük ölçüde alım satım sözleşmesinde olduğu gibidir. BK 216 vd.)
Ayıp Sebebiyle İş Sahibinin Seçimlik Hakları Eser kullanılamayacak ölçüde ayıplı ise sözleşmeden dönme Eseri alıkoyup ayıp oranında bedelden indirim isteme Bütün masrafları yükleniciye ait olmak üzere onarım isteme Ayrıca İş sahibinin genel hükümlere göre ve sözleşmede düzenlenen cezai maddeye göre tazminat isteme hakkı vardır. Ayıp iş sahibinin talimatı ile doğmuşsa veya herhangi bir sebeple işsahibine yüklenebilecek nitelikteyse işsahibi bu hakları kullanamaz.
Yüklenicinin Borçları İşi Bizzat Yapmak (Kendisi veya kendi yönetiminde veya denetiminde) İşe Özen göstermek Malzeme sağlamak (aksine sözleşme yapılabilir) İşe zamanında başlamak (başlama zamanı, uzatılama halleri, kesinti halleri vs. sözleşme ile belirlenir)
Zamanaşımı BK 146 ve 161. m arasında düzenlenmiştir. Yüklenicinin yükümlülüklerini ağır kusuru ile hiç ya da gereği gibi ifa etmemesi dışında, eser sözleşmesinden doğan alacaklar 5 yıllık zamanaşımına tabidir. (Ağır kusur 20 yıl)
Eser Sözleşmesinin Sona Ermesi Sözleşmenin yerine getirilmesi Eserin yok olması Yaklaşık bedelin artışı nedeniyle bozma Tazminat karşılığı fesih Yüklenicinin temerrüdü nedeniyle bozma İş sahibinin temerrüdü nedeniyle bozma Yüklenicinin ölümü veya iş yeteneğinin kaybı (santral kurulumu için geçerli bir fesih sebebi değil özel şart olabilir) Fesih için sözleşmede özel düzenlemeler yapılabilir.
Lisansız Santral Kurulum Sözleşmelerinde Dikkat Edilecek Başlıca Hususlar Tarafları iyi belirlemek Hukuki Yetkilileri belirlemek Sözleşme konusunu açık net yoruma açıklık bırakmayacak şekilde belirlemek. Teknik bilgileri net bir şekilde yazmak. (paneller, inverterler, ayaklar, kablolar, elektrik panosu vs, çatının durumu, … Tarafların hak ve yükümlüklerini açık ve net bir şekilde belirlemek İşe başlama, işi askıya alma, teslim tarihlerini açık ve net bir şekilde belirlemek (Teslim, geçici santralın kurulumu ile mi, geçici kabul ile mi, sistemin şebekeye elektrik vermesi ile mi vs)
Ödeme koşullarını açık ve net bir şekilde belirlemek Ödeme koşullarını açık ve net bir şekilde belirlemek. (Örneğin, sözleşmenin imza tarihi, işe başlama tarihi, panellerin gümrüğe girdiği tarih, sahaya geldiği tarih vs Performans garantisinin teknik unsurları ve verilerinin açık ve net bir şekilde yazılması Sigorta şartlarının belirlenmesi(Yapım aşaması ve/veya üretim süresince) Cezai şartların belirlenmesi Bakım koşullarının belirlenmesi(Ayrı bir sözleşme ile düzenlenebilir) Mücbir sebepleri belirlemek. Özel hükümleri varsa belirlemek
TEŞEKKÜRLER