“Sayısal Yayıncılık Eğitim İhtiyaçları ve Müfredat Ne Olmalı ?” Prof. Dr. Mehmet KESİM Anadolu Üniversitesi

SAYISAL TELEVİZYON YAYINCILIĞI

SAYISAL TELEVİZYON YAYINCILIĞI Günümüzde dünya genelinde üç Sayısal Televizyon –DTV- standart kuruluşu vardır: ABD’de Kuzey Amerika DTV standart kuruluşu ATSC (Advanced Television System Committee). Bu kuruluş karasal standartları belirlemektedir. DTV kablo standartlarını ise Society of Cable Telecommunications Engineers (SCET) belirlemektedir Avrupa’da DVB Project. European Telecommunication Standard Institute-ETSI tarafından belirlenen DTV standartlarını geliştirmektedir Japonya’da ISDB (Integrated Services Digital Broadcasting) standartları. Association of Radio Industries and Business (ARIB) ve Japan Cable Television Engineering Association- JCTEA tarafından belirlenen ve geliştirilen standartlardır

SAYISAL TELEVİZYON YAYINCILIĞI Sayısal yayıncılık genel olarak dört farklı yolla yapılmaktadır Sayısal Karasal Yayıncılık Sayısal Uydu Yayıncılığı Sayısal Kablo Yayıncılığı Sayısal Mobil Yayıncılık IP Yayıncılık (Internet TV ve IPTV)

SAYISAL TELEVİZYON YAYINCILIĞI Geleceğin Televizyon Sistemlerinden Beklentiler Çok yüksek hız, Tbps Bant genişliği çok fazla iletim hatları Yüksek Güvenlik ve kararlı çalışma Çok hızlı kanal değiştirme süresi

AVRUPA SAYISAL TELEVİZYON STANDARTLARI SDTV (Standard Definition Television). Standart Tanımlamalı Televizyon: 576 Aktif Satır, 25 Kare/Saniye , Geçmeli Tarama (576i/25). Şu anda vericilerden yapılan yayın HDTV (High Definition Television). Yüksek Tanımlamalı Televizyon: 1080 Aktif Satır, 25 Kare/Saniye , Geçmeli Tarama (Interlaced Scanning) (1080i/25). Geçmeli Tarama özelliğinde HDTV yayını

AVRUPA SAYISAL TELEVİZYON STANDARTLARI HDTV ((High Definition Television). Yüksek Tanımlamalı Televizyon: 720 Aktif Satır, 50 Kare/Saniye Ardışık Tarama (Progressive Scanning) (720p/50) HDTV ((High Definition Television). Yüksek Tanımlamalı Televizyon: 1080 Aktif Satır, 50 Kare/Saniye Ardışık Tarama (Progressive Scanning) (720p/50)

HDTV Sisteminin Özellikleri

HDTV Sisteminin Özellikleri

HDTV Sisteminin Özellikleri Bir resim karesinin eni 16 birim, yüksekliği 9 birimdir. Bu oran 16:9 (1.78) olarak ifade edilmektedir ve Geniş Ekrandır (Wide Screen) Ekrandaki görüntü 30 derecelik açı ile seyredilmektedir ve seyretme açısı geniştir Ekrandaki görüntünün iyi algılanabilmesi için seyretme mesafesinin ekran yüksekliğinin 3 katı bir mesafede olması gerekir

HDTV Sisteminin Özellikleri Televizyon yayınında ses 5.1 altı kanal, bir başka deyişle stereodur Ekranın ortasında bir, sağ ve solunda iki, izleyicinin arka yanlarına iki ve ayrıca düşük frekanslı sesleri almak için bir adet olmak üzere toplam altı hoparlör yer alır Çözünürlük 1920 benek X 1080 aktif satır = 2.073.600 benek ( 2.1 Megapixel) Resim kalitesi 35mm film kalitesine yakındır

SUPER HI-VISION SİSTEMİ Super Hi-Vision sisteminde satır ve benek sayıları dört katına çıktı ve çözünürlük baskı kalitesine ulaştı 1080 aktif satır X 4 = 4320 aktif satır 1920 benek X 4 = 7680 benek 7680 benek X 4320 aktif satır = 33.177.600 benek (33.2 Megapixel)

SUPER HI-VISION SİSTEMİ

SUPER HI-VISION SİSTEMİ

SUPER HI-VISION SİSTEMİ Bir resim karesinin eni 16 birim, yüksekliği 9 birim (1.78) olarak ifade edilmektedir Ekrandaki görüntü 100 derecelik açı ile seyredilmektedir ve seyretme açısı daha da genişlemiştir Ekrandaki görüntünün iyi algılanabilmesi için seyretme mesafesinin ekran yüksekliğinin 0.75 katı bir mesafede olması gerekir Televizyon yayınında ses 22.2, toplam yirmi dört kanaldır. Hoparlörler izleme odasında üç katmanda yer alır

SUPER HI-VISION SİSTEMİ Odanın üstünde dokuz hoparlör, ortasında on hoparlör, altında üç hoparlör ve düşük frekanslar için de iki hoparlör yerleştirilmiştir Bu yöntemle sesler doğal ortamda nasılsa, odada da aynı açılardan dinlenir Çözünürlük 7680 benek X 4320 aktif satır = 33.177.600 benek (33.2 Megapixel) Resim kalitesi 70mm filmin iki katı

SİSTEMLERİN KARŞILAŞTIRMA TABLOSU Özellikler NTSC VE PAL HDTV Super Hi-Vision Bir Resimdeki Aktif Satır Sayısı 480 (NTSC) 576 (PAL) 1080 4320 Bir Aktif Satırdaki Noktacık Sayısı 720 1920 7680 Bir Resimdeki Noktacık Sayısı 720 X 480 = 345.600 Noktacık NTSC 720 X 576 = 414.720 Noktacık PAL 1920 X 1080 = 2.073.600 Noktacık 7680 X 4320 = 33.177.600 Noktacık Noktacıkları Fark Etmeden Yatay İzleme Açısı 10 Derece 30 Derece 100 Derece Ekran Yüksekliğine Bağlı Olarak İzleme Mesafe Katsayısı 7 X Ekran Yüksekliği 3 X Ekran Yüksekliği 0.75 X Ekran Yüksekliği Resim Çerçeve Oranı 4:3 16:9 Resim Kalitesi 35mm Filmin Dörtte Biri 35mm Sinema Filmine Eşdeğer 70mm Sinema Filminin İki Katından fazla Resim Tarama Formatı Geçmeli Tarama Geçmeli Tarama veya Ardışık Tarama Ardışık Tarama Ses Sistemi Tek Kanal 5.1 Kanal 22.2 Kanal

DIGITAL CINEMA SAYISAL SİNEMA

SAYISAL SİNEMA (DIGITAL CINEMA) VE SAYISAL FİLM ÇEKME (DIGITAL CINEMATOGRAPHY Günümüzde televizyon teknolojisi ile ulaşılamayan yüksek çözünürlüğe Sayısal Sinema ile ulaşılmaktadır

SAYISAL SİNEMA (DIGITAL CINEMA) Sayısal Film Çekme (Digital Cinematography) Sayısal Film Çekme. Sayısal film kamerası ile film kullanılmadan çekim yapmadır. Fil kameralarının teknik olarak yapıları, televizyon kameralarından farklıdır. 2K ve 4K çözünürlüğünde çekim yapılabilmektedir

SAYISAL SİNEMA (DIGITAL CINEMA) Sayısal Sinema Girişimi (Digital Cinema Initiatives)- DCI 2002 yılında aralarında Disney, Fox, MGM, Paramount, Sony Pictures Entertainment, Universal ve Warner Bross Stüdyolarının bulunduğu üyeler tarafından kurulmuştur DCI, Haziran 2005’de Sayısal Sinema Sistem Özellikleri’ni (Digital Cinema System Specification) yayınlandı Amaç, ileriye yönelik olarak geniş ölçekli bir Sayısal Sinema belirlemekti

SAYISAL SİNEMA (DIGITAL CINEMA) 2K ve 4K standartlarının çözünürlükleri: 2K Sayısal Film 2048 X 1556 3.19 Milyon benek (Mega Piksel) 4K Sayısal Film 4096 X 3112 12.7 Milyon benek (Mega Piksel) DCI tarafından belirlenen 2K ve 4K çözünürlükleri: 2K DCI Sinema 2048 X 1080 2.2 Milyon benek (Mega Piksel) 4K DCI Sinema 4096 X 2160 8.8 Milyon benek (Mega Piksel)

SAYISAL SİNEMA (DIGITAL CINEMA)

MOBİL TELEVİZYON

MOBİL TELEVİZYON Mobil Televizyon ağları, iki farklı yolla yayın yapar: Televizyon Yayınına Benzer Yayın (Broadcast Transmission) Aynı içerik kullanıcıların tamamına gönderilir. İçerikler televizyon yayın kanalları ile yayınlanır. İzleyici sınırı yoktur. Yayınları alabilen herkes izleme yapabilir Tek Bir Yere Yayın (Unicast Transmission) İçerikler tekli dağıtım adresine göre yapılır. Bu tür yayında izleyici sınırlıdır. Kullanıcılara göre yayın yapıldığı için bir sınırlama olması gerekir

MOBİL TELEVİZYON YAYINLARI 3G Üçüncü Nesil İletişim Sistemleri Üzerinden Yapılan Yayınlar Tekli dağıtım adresine göre (unicast transmission) Çoklu dağıtım adresine göre (multicast transmission) Televizyon yayınına benzer (broadcasting transmission)

MOBİL TELEVİZYON YAYINLARI Uydu (Satellite Transmission) Üzerinden Yapılan Yayınlar DMB-S (Digital Multimedia Broadcast- Satellite) Sayısal Çokluortam Yayını-Uydu ISDB-S (Integrated Services Digital Broadcasting) Tümleşik Hizmet Sayısal Yayın-Uydu DAB (Digital Audio Broadcasting) Sayısal Ses Yayını-Uydu

MOBİL TELEVİZYON YAYINLARI Karasal Olarak (Terrestrial Transmission) Yapılan Yayınlar DVB-H (Digital Video Broadcasting-Handhelds) Sayısal Televizyon Yayını-El Televizyonu DMB-T (Digital Multimedia Broadcasting-Terrestrial) Sayısal Çokluortam Yayını-Karasal ISDB-T (Digital Video Broadcasting-Terrestrial) Tümleşik Hizmet Sayısal Yayın-Karasal DAB-IP (Digital Audio Broadcasting) Sayısal Ses Yayını-İnternet Protololü MediaFLO (Media Forward Link Only) Tek Yönlü Ortam İletimi

MOBİL TELEVİZYON YAYINLARI Genişbant (Broadband) Üzerinden Yapılan Yayınlar WiMAX (Worldwide Interoperability for Microwavw Access) Mikrodalga Erişim İçin Dünya Çapında Çalışabilirlik WiBro (Wireless Broadband) Kablosuz Genişbant UWB (Ultra Wide Band) Ultra Geniş Bant

MOBİL TELEVİZYON YAYINLARI Melez Sistemler Üzerinden Yapılan Yayınlar 3G, Uydu, Karasal ve Genişbant üzerinden yapılan yayınlara ilave olarak Melez Uydu/Karasal Ağlar (Hybrid Satellite/Terrestrial Yayın Ağları’ndan da söz etmek gerekir. Bu ağlara bir örnek DVB-SH’dır. DVB-SH, Avrupa DVB (Digital Video Broadcasting) aile üyelerinden birisidir. Yayın tekniği olarak hem Uydu hem de Karasal Yayın vericileri kullanılır

MOBİL TELEVİZYON YAYIN STANDARTLARI DVB-H (Digital Video Broadcasting-Handhelds), Avrupa ISDB-T One-Seg (Digital Video Broadcasting-Terrestrial), ve ISDB-Tmm Mobile Multimedia Broadcasting, Japonya MediaFLO (Media Forward Link Only), ABD DMB-T (Digital Multimedia Broadcasting-Terrestrial, Kore CMMB (China Mobile Multimedia Broadcasting), Çin

TEŞEKKÜR EDERİM Prof. Dr. Mehmet KESİM Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi mkesim@anadolu.edu.tr 0 533 7693205