CEIT 101 Teorik Emrah Soykan - Konu 3 -

ÇEVRE BİRİMLERİ Giriş Birimleri Çıkış Birimleri İletişim Birimleri Müzik Birimleri 

Giriş Birimleri Klavye (keyboard): Işıklı kalem (light pen): Grafik masası:  Dokunma ekranları (touch screen): Joystick: Fare (mouse): Tarayıcı (Scanner) CD-ROM sürücü (Compact Disk-Read Only Memory )

Klavye (keyboard) Üzerinde harfler, sayılar, işaretler ve bazı işlevleri bulunan tuşlar vardır. Q Klavye ve F Klavye (Türkçe Daktilo Klavyesi) olmak üzere iki şekilde sınıflandırılabilir.

Klavye Kullanımı: 1.      Fonksiyon Tuşları: F1’den F12’ye kadar’dır. Kullanılan programa göre farklı görevler üstlenirler. Örneğin DOS işletim sisteminde F7 tuşu kullanılan tüm komutları listeler. F1 tuşu ise genel olarak tüm programlarda yardım almak için kullanılır.

Klavye Kullanımı: 2.      Genel Amaçlı Tuşlar: Rakamlar ve harfleri girmek için kullanılan tuşlardır. Örneğin A,B,C,….,1,2,3….

Klavye Kullanımı: 3.      Özel Amaçlı Tuşlar: Bu tuşlar klavyenin kullanılmasında ve programların yürütülmesinde kolaylık sağlar.

Klavye Kullanımı:    a-) Capslock: Büyük ya da küçük harfle yazmak için kullanılır. Klavye üzerinde Caplock ile ilgili ışıklı gösterge yanıyorsa büyük harf modundayızdır. Bu durumda Caplock tuşuna basılırsa ışık söner ve küçük harf moduna geçilmiş olur.

Klavye Kullanımı:    b-) Delete (Del): İmlecin bulunduğu yerin sağ tarafındaki karakterleri silerek kendine doğru çeker.

Klavye Kullanımı:    c-) Back Space: Üzerinde sol yönü gösteren bir ok işareti vardır. Enter tuşunun üzerinde bulunur. Görevi imlecin sol tarafında bulunan karakterlerin silinmesidir.

Klavye Kullanımı:    d-)  Insert: Araya karakter ekleme tuşudur. Bir metnin arasına kelime ya da harf girmek için kullanılır.

Klavye Kullanımı:    e-) Numlock: Klavyenin sağ tarafında bulunan rakamları kullanıma açar ya da kapatır. Numlock ışığı yanıyorsa rakamlar kullanıma açıktır. Bu durumda tekrar Numlock tuşuna basılırsa ışık söner ve rakamlar kullanıma kapatılmış olur.

Klavye Kullanımı:   f-) Pause: O anda bilgisayarda yapılan işlemi durdurur. Fakat kesmez. Bir tuşa basıldığında işlem kaldığı yerden devam eder.

Klavye Kullanımı:   g-) Shift: Üzerinde birden fazla karakter bulunan tuşlarda sol üst köşedeki (Üstteki) karakteri çıkarmak için ilgili tuşa Shift tuşuyla birlikte basılır. Ayrıca Capslock ışığı yanıkken küçük harfle, caplock ışığı sönükken büyük harf yazmamızı sağlar.

Klavye Kullanımı:   h-) Alt-GR: Üzerinde birden fazla karakter bulunan tuşlarda sağ alt köşedeki karakteri çıkarmak için ilgili tuşa Alt-GR ile birlikte basılır.

Klavye Kullanımı:   I-) Tab: Kursorün soldan sağa doğru hızlı ve sekerek gitmesini sağlar.

Klavye Kullanımı:   J-) ESC(Escape): Genel olarak bir işlemi iptal etmek için  ya da çıkış için kullanılır. Bilgisayarda herhangi bir  işlemden çıkmak için denemesi gereken ilk tuştur.

Klavye Kullanımı:   k-) ALT: Alt tuşu kullanılan programa göre farklılık gösterir. Genelde tek başına kullanılmaz. Örneğin EDIT programında ALT tuşu ile D tuşuna basılırsa dosya menüsü açılır. Windows’ta ALT tuşu ile F4 tuşuna basılırsa aktif pencere kapatılır.

Klavye Kullanımı:   l-) Pageup: İmleci sayfa, sayfa yukarıya kaydırır. Pagedown tuşu ise imleci sayfa, sayfa aşağıya kaydırır.

Klavye Kullanımı:   m-) Home, End: Home tuşu imleci aktif satırın başına; End tuşu ise sonuna getirir.

Klavye Kullanımı: 4. Kursor Gösterge Tuşarı: Klavyedeki yön tuşlarıdır. İmleci sağa, sola, yukarı ve aşağı hareket ettirmek için kullanılır.

Klavye Kullanımı: 5. Enter: Onay tuşudur. İşlemleri onaylamak için kullanılır. Kelime işlem programlarında yeni satıra geçmek için kullanılır (Word, Edit).

Klavye Kullanımı: 6. Spacebar: Klavyedeki uzun çubuk şeklindeki tuştur. Boşluk bırakmak için kullanılır.

Klavye Kullanımı: 7. CTRL(Control):  Tek başına bir görevi yoktur. Diğer tuşlarla kullanılır. Örneğin CTRL+ ALT+DEL tuşlarına birlikte basılırsa bilgisayar resetlenir. Yani yeniden başlar. Buna sıcak kapama denir.

Işıklı kalem (light pen): Çizgisel (bar) kodları okumada, şekil çizme ve elyazısı yazmada kullanılır.

Grafik masası:  Özel bir kalem kullanarak ekranda yazı ve şekillerin gözükmesini sağlayan küçük kare biçiminde masa

Dokunma ekranları (touch screen): Ekranda gözüken komut üzerine parmak ile dokunduğunda o komutun çalışmasını sağlayan ekran tipidir.

Joystick: Genellikle oyun oynamak için kullanılır. Üzerinde bulunan tuşlarla çalıştırılarak bilgisayara komut verilmesi sağlanır.

Fare (mouse): Ekranda gözüken imleç yardımıyla komut girişi yapmaya yarar. Farenin çevre birimi olarak kullanılmasıyla işaretleme, tıklama ve sürükleme yapılarak işlemler yaptırılır. İmleç: Farenin ekran üzerinde nerede olduğunu gösterir. Tıklama: Farenin sol tuşuna bir kez basılmasıdır. Çift Tıklama: Farenin sol tuşuna kısa aralıklarla iki kez tıklanmasıdır. Bir simgeye yüklenen işlevinin yerine getirilmesini sağlar. Sürükleme: Farenin sol tuşunu basılı tutarak imlecin yerinin değiştirilmesidir.  

Tarayıcı (Scanner) Resim, grafik ve önceden yazılmış yazıları bilgisayar ortamına aktarmakta kullanılır.