KANIN VÜCUTTA DOLAŞIMI DARICA HALİDE EDİP İLKÖĞRETİM OKULU AYNUR CEYLAN DARICA HALİDE EDİP İLKÖĞRETİM OKULU 4-A SINIFI
Vücudumuz için gerekli olan besinleri ve oksijeni, vücudun yapı ve organlarına, damarlar yolu ile ileten, kırmızı renkli sıvıya kan denir. Kanın içinde oksijen ve besin vardır, damarlarla vücudumuzun her yerine bu besin ve oksijeni taşır. Kan vücudumuzda dolaşırken kirlenir. İçindeki karbondioksit gibi atık maddeler çoğalır.
Damarlarımız kirli kanı kalbe iletir Damarlarımız kirli kanı kalbe iletir. Kalpte bu kanı akciğerlere göndererek içindeki karbondioksitin solunumla dışarı atılmasını sağlar.
Bu sırada akciğerlerdeki oksijen kanla taşınarak kalbe gelir Bu sırada akciğerlerdeki oksijen kanla taşınarak kalbe gelir. Temiz kan kalpten vücudun her yerine pompalanmaya devam eder.
Yetişkin bir insanın vücudunda yaklaşık 5L kan vardır Yetişkin bir insanın vücudunda yaklaşık 5L kan vardır. Okul çağındaki bir çocukta ise yaklaşık 3L kan bulunur.
Damarlar; içinden kan akan boru şeklindeki yapılardır Damarlar; içinden kan akan boru şeklindeki yapılardır. Bu boruların bir kısmı çok ince,bir kısmı daha kalındır.
Yetişkin bir insanın damarları, ucuca eklendiğinde 100 Yetişkin bir insanın damarları, ucuca eklendiğinde 100.000 km’lik bir hortum oluşur. Bu hortum da dünyanın çevresini 2 kere dolaşabilir.
Kanımızın tüm vücudumuzu dolaşabilmesi için bir pompa ile pompalanması gerekir.
Bu pompa kalbimizdir.
KALBİMİZ NASIL ÇALIŞIR? Kalp her kasılmasında içindeki kanı, basınçla damarlara taşır. Gevşediğinde ise damarlarla taşınan kan kalbin içine dolar. Kalbimizin bu hareketleri kalp atışı şeklinde hissedilir.
Doktorlar steteskop denilen dinleme aleti ile kalp atışımızın düzenli olup olmadığını ve akciğerlerimizi dinlerler.
Kan basıncının damarlarda yaptığı etkiye nabız denir Kan basıncının damarlarda yaptığı etkiye nabız denir. Nabzımızı bileklerimizde boynumuzda atış şeklinde hissederiz.
Ben kalbim. Özel kaslardan oluştum, kasılıp gevşeyerek bir pompa gibi çalışıyorum. Yumruğunuzun büyüklüğündeyim.
Kanımız bütün vücudumuzu 30 sn içinde dolaşır Kanımız bütün vücudumuzu 30 sn içinde dolaşır. Yani kanımıza karışan bir madde biz otuza kadar sayarken tüm vücudumuzu dolaşıyor.
NABIZ NASIL SAYILIR ? El bileğimizin iç kısmında baş parmağımız tarafına diğer elimizin üç uzun parmağı ile bastırdığımızda parmaklarınızın hissettiği vuruşları 1dk. sürede sayın. Bu sayı nabız sayınızdır ve kalbinizin dakikada kaç kez attığını gösterir. Doktorlar steteskop denilen dinleme aletini sol göğsümüze koyarak da kalp atışımızı sayabilirler.
Dinlenirken ölçtüğüm nabız sayım 83 çıktı.
80-100 70-80 1 dk daki nabız sayısı Bebeklerde Çocuklarda 100-120 Yetişkinlerde 100-120 80-100 70-80
Bebeklerin Nabız Sayısı Yetişkin İnsanlara Göre Neden Daha Fazladır? İnsanlar bebeklik döneminde çok hızlı büyürler, daha çok hareket ederler. Bu nedenle daha fazla enerjiye ihtiyaçları vardır. Onların kanı damarlarda daha hızlı dolaşmak ve tüm hücrelere daha çok oksijen, daha çok besin taşımak zorundadır. Bu nedenle kalpleri daha hızlı kan pompalar. Nabız sayıları fazladır, daha sık soluk alıp verirler. Enerji ihtiyaçlarına göre insanların nabız sayısı farklılık gösterir.Yetişkin ve yaşlılarda nabız daha düşüktür.
EGZERSİZ-NABIZ İLİŞKİSİ Nabız atış hızımız sabit değildir. Gün içerisinde yaptığımız çeşitli aktivitelerde bu hız artar ya da normal şekilde seyreder.
Egzersiz yaparken normalden fazla enerji harcadığımız için kalbimiz kanı daha hızlı pompalar, biz de nabzımızı daha güçlü hissederiz.
Korku, heyecan, sevinç, öfke gibi olaylar karşısında kalbimiz daha hızlı atar.
Uyurken daha az enerji harcadığımız için kalbimiz daha yavaş atar.
Dolaşım Elemanlarının Sağlığını Korumak İçin; *Düzenli ve sağlıklı beslen. * Mevsimine uygun giyin. *Alkol ve sigara gibi zararlı alışkanlıklardan uzak dur. *Kan dolaşımını etkileyecek şekilde dar giysiler *giyme. * Hareket ve yürüyüşler yaparak kan dolaşımının düzenli olmasını sağla.