BULUTLAR… Oluşumları ve Tipleri
Bulut Nedir… Dünya'da yoğunlaşan madde su buharıdır. Bu da, küçük su damlacıklarını, genellikle 0.01 mm buz kristallerini oluşturur. Milyarlarca damlacık ve kristallerin beraber durmasıyla bulut olarak görünürler. Bulutlar tüm görünür dalga boyutlarını yansıtır ve genellikle beyazdır fakat gri veya siyah olarak görünebilirler. Bulutların oluşması için su gereklidir.Zaten dünyamızın yüzde 75'lik bir kısmı sulardan oluşuyor. Okyanuslar,denizler,göl ve akarsulardan buharlaşan sular ,su buharı yani nem yüklü tanecikler halinde yukarı doğru yükselirler. Atmosferde yükselirken her 100 metrede 1 derece havanın sıcaklığı azalır.Ayrıca her 10 metrede bir de hava basıncı 1 milibar azalır.Nem taşıyan taneciklerin çevresindeki atmosfer basıncı ve sıcaklığı azalınca,genleşerek ve yoğunlaşarak bu nemin soğumasına sebep olur.Oluşan bu tanecikler ne kadar fazla soğuşurlarsa o kadar büyük ve bir o kadar da yoğun bulutlar oluşur.
Bulut Türleri Bulutların oluşmasının ana ilkesi yükselme,soğuma ve yoğunlaşmaydı.Ama her bulut aynı değildir.İçinde taşıdığı su miktarı,toz parçacıkları,yüksekliği,doyma oranı gibi bulutların birbirlerinden çok sayıda farklı özellikleri vardır. Bulutlar bulundukları yere göre yüksek,orta ve alçak bulutlar olmak üzere 3 sınıfa ayrılabilinir.Bulutlar dünyanın şekline ayak uydururlar.
Cirrus – Cirrocumulus – Cirrostratus Cumulonimbus bulutu tüm katmanlarda uzanır Yüksek Bulutlar: Cirrus – Cirrocumulus – Cirrostratus Orta Bulutlar: Altocumulus Altostratus Alçak Bulutlar: Cumulus – Stratocumulus – Stratus - Nimbostratus
Cirrus Bulutu Beyaz renkte, çok ince iplikler halinde veya dar şeritler şeklinde bağımsız bulutlardır. Görünümleri lif veya ipek parlaklığındadır. Bu bulutlar genellikle Cirrocumulus ve Altocumulus bulutları ile Cumulonimbus bulutlarının üst kısımlarından meydana gelir. Cirrus bulutları, çok ufak buz kristallerinden meydana gelmiştir.
Cirrocumulus Gölgesiz ince beyaz parça, örtü ya da katman biçiminde bulut,Birbirine karışmış ya da ayrı ayrı ve oldukça düzgün dizilmiş taneler, dalgacıklar biçiminde çok küçük öğelerden oluşur. Bu öğelerin görünür genişlikleri 1 dereceden azdır. Bu bulutlar tamamen buz kristallerinden ibaret olup, bazen aşırı soğumuş su damlacıkları da görülür.
Cirrostratus Genellikle ışık halkası oluşturan ipliksi ya da düzgün görünümlü, saydam ve gökyüzünü tümüyle ya da kısmen örten beyazımsı bulut türüdür. Bu bulutlar fazla kalın olma- dıklarından şeffaf görünürler. Güneş ve ay ışığını geçirirler.
Altostratus Grimsi ya da mavimsi renklerde bulut örtüleri ya da çizgili ipliksi katmanlar. Gökyüzünü tümüyle ya da kısmen örter. Güneşi, bir buzlu camın arkasından görünüyormuş gibi bulanık bir biçimde gösterecek kadar ince bölümleri vardır.
Altocumulus Beyaz ya da gri, ya da beyaz gri renklerde parça, örtü ya da katman biçiminde bulut,Genellikle gölgeli yerleri olur; katmanlardan, yuvarlak kütlelerden ve tomarlardan oluşur. Kısmen ipliksidir ya da dağılıp yayılmış durumdadır; karışıp birleşmiş olabilir ya da olmayabilir. Düzenli dizilmiş küçük öğelerinin 1 ile 5 derece arasında belirgin bir genişliği vardır.
Cumulus Birbirinden ayrı bulutlar. Genellikle yoğun olurlar ve dış çizgileri keskindir. Kabarık duran üst bölümü, karnabahara benzeyen, yükselen tepeler, kubbeler ya da kuleler biçiminde düşey olarak oluşur. Güneşin aydınlattığı bölümleri çoğu zaman parlak beyaz renk alır. Bu bulutların zemini görece koyu ve yataydır. Kimi zaman parçalı görünümde olurlar.
Stratocumulus Gri ya da beyazımsı, ya da gri ve beyazımsı renklerde parça, örtü ya da katman biçiminde, hemen her zaman koyu parçaları olan buluttur. Mozaik gibi, yuvarlak kütlelerden, tomarlardan oluşur.Yere ulaşmadan buharlaşan yağış durumu dışında ipliksi değildir. Birleşmiş ya da birleşmemiş durumda olabilir. Düzgün dizilmiş küçük öğelerin çoğunun genişliği görünürde 5 dereceden çoktur.
Stratus Genellikle gri renkte, düzgün görünüme sahip bulutlardır. Stratus’lerden çisenti, buz prizmaları ve kar grenleri yağışı meydana gelir. Güneş bu bulutlardan görüldüğü zaman, bulutun sınırları kolayca teşhis edilebilir. Çok düşük sıcaklıklar dışında Stratus, hale durumunu meydana getirmez. Bu bulutlar bazen düzensiz sıralar halinde de meydana gelebilir. Stratus’lerin karakteristik yağışı çisenti olup, rüzgarın sakin veya hafif olduğu dönemlerde görüşü kısıtlayacak şekilde yere yakın seviyelerde görülebilmektedirler.
Nimbostratus Gri renkli bulut katmanı. Genellikle koyu renklidir. Oldukça sürekli yağan ve çoğu kez yere kadar ulaşan yağmur ya da kar yüzünden görünümü yayılmış gibidir. Güneşi tümüyle örtecek kadar kalındır. Çoğu kez bu katmanın altında, parçalı bulutlar bulunur; nimbostratus bulutları bunlarla birleşmiş ya da birleşmemiş durumda olabilir.
Cumulonimbus Dağ ya da çok büyük kuleler biçiminde, düşey doğrultuda büyük yer kaplayan , ağır ve yoğun buluttur. Üst bölümünün bir kısmı genellikle düzgün, ipliksi ya da çizgilidir ve hemen her zaman yassıdır. Bu bölüm, örs ya da çok büyük bir sorguç biçimi alana kadar yayılır. Çoğu kez koyu renkte olan bulutun zemininin altında, sık sık onunla birleşmiş ya da birleşmemiş durumda parçalı bulutlar vardır. Burada çoğu kez yağış olur; bu yağış kimi zaman yere ulaşamadan buharlaşan türden olabilir.