DENETİMİN TAMAMLANMASI VE SONUÇLARI DEĞERLEME ÖĞR. GÖREVLİSİ MEHMET KÖRPİ HAZIRLAYAN MERVE MUDUR KÜBRA OBUZ
1. DENETİMİN TAMAMLANMASI Denetimi tamamlama çalışması ek maddi doğruluk testlerinin yapılmasını kapsar . Denetimin tamamlanması sonuçların toplanıp değerlendirilmesi çalışma kağıtlarının gözden geçirilmesi ile olur . Denetimin tamamlanması çalışmaları şunlardır: Şarta bağlı olarak sonuçların gözden geçirilmesi yani gelecekte gerçekleşmesi belli olmayan borç ve zararlardır . Şarta bağlı borçlar ve zararların mevcut olması için gerekli üç koşul vardır: 1)Halihazırdaki durumdan kaynaklanan, üçünçü kişilere gelecekte olası bir ödemenin var olması, 2)Gelecekteki ödemenin tutarının belirsiz olması 3)Ödemenin gelecekteki bir olayın gerçekleşmesine bağlı olması.
Denetçinin göz önünde bulunduracağı şarta bağlı borçlar ve zararlara örnek olarak şunlar gösterilir: İşletme aleyhine açılmış çeşitli tazminat davaları Vergi uyuşmazlıkları Iskonto ettirilmiş alacak senetleri Satılan mamullerin garanti süresi kapsamına giren garantilerdir Başkalarının borcu için işletmenin vermiş olduğu kefaletler, Denetçi , şarta bağlı borçların ve zararların var olduğu sonucuna varırsa , bunların önemlilik derecelerini ve açıklamaların gerekliliğini değerlemelidir . Denetçi , şarta bağlı borçların ve zararların var olduğu sonucuna varırsa , bunların önemlilik derecelerini ve açıklamaların gerekliliğini değerlemelidir
1.2.BİLANÇO TARİHİDEN SONRAKİ ÖNEMLİ OLAYLARIN GÖZDEN GEÇİRİLMESİ Bilanço tarihinden sonraki olaylar , bilanço tarihinden denetim çalışmasının sona erdiği tarihe gerçekleştirilen olaylar olarak tanımlanır . Bu dönemde , görüş bildirilen mali tablolara önemli etkisi olan olayların gerçekleştiğini ortaya çıkarmak amacıyla bazı denetim prosedürlerini uygulamak , genel kabul görmüş denetim prosedürlerine göre zorunludur . Bilanço tarihinden sonraki önemli olayları , işletme yönetiminin dikkate alması ve bağımsız denetçinin değerlemesi bakımından iki gruba ayrılması gerekir .
Bunlar: 1.Mali Tablolarda Düzeltme Gerektiren Olaylar 2.Mali Tablolarda Açıklama Gerektiren Olaylar 1.2.1.Mali Tablolarda Düzeltme Gerektiren Olaylar Bilanço tarihinde mevcut olan koşullarla ilgili hesap kalanlarının tutarının tahmin edilmesini belirlemede yöneticilere yardımcı olan veya süreklilik kavramının işletmenin tümünde veya bir kısmında geçerli olmayacağını gösteren ek kanıt ve bilgiler sağlayan olaylardı . Bilanço tarihinden sonraki olayın bu gruba girmesi için şu iki koşulun var olması gerekir . Olaya yol açan koşulun , bilanço tarihinde var olması ve , Olayın , mali tabloların düzenlenmesi sırasında yapılan tahminleri etkilemesi gerekir .
1.2.2.Mali Tablolarda Açıklama Gerektiren Olaylar Bilanço tarihi itibariyle hem koşulla hem de olayla ilgili bilgi ve kanıt bulunmayan olaylardır . Açıklama yapılmasını gerektiren bazı bilanço tarihinden sonraki olaylara aşağıda örnekler verilmiştir : Sermaye artış kararı alınması ve uzun vadeli borçlanma , Yangın , sel ve deprem gibi nedenlerle varlıklarının kaybı, Yeni bir faaliyette veya yatırıma başlanılması veya faaliyetin durdurulması , Grev kararı alınması veya mevcut grevin sona ermesi . Bilanço tarihinden denetimin tamamlandığı tarihe kadar , denetçi normal prosedürleri uygulayarak , bilanço tarihinden sonraki olaylara ilişkin kanıt toplar .
1.3.Müşteriyle İlişkili Kişi Ve Kuruluşlarla Yapılan İşlemleri Belirleme Ve İnceleme Denetçinin , denetimi planlama safhasında müşteri ile ilişkisi olan kişi ve kuruluşların belirlenmesi gerekir . Müşteriyle ilişkili olan kişi ve kuruluşlarla yapılan işlemler , denetim sırasında uygulanan denetim prosedürleriyle ortaya çıkabilir . Denetçi özellikle bu tür işlemlere uygulanabilecek ek denetim prosedürlerini uygulamalıdır .Bu prosedürler , şirket ana sözleşmesinde n ortakların belirlenmesini ; diğer alacaklar , iştirakler ve bağlı ortaklar hesaplarında ortakların belirlenmesi ; bu tür işlemlere yetki veren yönetim kurulu kararlarının gözden geçirilmesini kapsar . Bu işlemlerin incelenmesinin amacı, Müşteri işletmeden bu kişi ve kuruluşlara sermaye ve kar transferinin yapılıp yapılmadığının belirlenmesidir .
1.4.Müşteri İşletmeden Beyan Mektubu Alınması Denetçi denetim sürecinde müşteriye işletmenin yöneticilerine ve işletmenin personeline çeşitli sorular yöneltir ve pek çok sözlü yanıt alır . Denetçi , sözlü beyanları yazılı hale getirmek için denetim tamamlandığında , müşteri işletmenin yönetiminden beyan mektubu ister . Yönetimden yazılı beyan alınması amaçları şunlardır : 1.Denetçiye verilen sözlü beyanları doğrulamak , 2.Dönem içinde verilen sözlü beyanların uygunluğunun devam ettiğini belirlemek , 3.Yönetim beyanlarına ilişkin yanlış anlaşılma olasılığını azaltmak , 4. Mali tabloların düzenlenmesinde esas sorumluluğunun yönetime ait olduğunu vurgulamak , 5.Müşteri ile denetçi arasındaki anlaşmazlıklarla kanıt olarak kullanılmaktır .
1.5. Genel Analitik Testler Yapmak Denetçi müşterinin mali tablolarının son taslagı üzerinde genel analitik testler yapması gerekir .Bu testleri yaparken mali tabloların toplanması ve sınıflandırılması gerekir . Ve şu çalışmaları kapsar : Mali tabloların alt toplamlarını kalemlerin tutarlarını , önceki dönemin tutarlarını ve cari yılın bütçelenmiş verileri ile karşılaştırma , İlgili oranları hesaplama, önceki yılın ve cari yılın bütçelenmiş oranları ile karşılaştırma , Üretim ve satış hacmi , çalışanların sayısı gibi finansal olmayan verileri önceki yılın ve planlanmış olan cari yılın verileri ile karşılaştırılır . Cari yılın oranlarını sektör ortalamaları ile karşılaştırılır.
2.DENETİM SONUÇLARINI DEĞERLEME Denetim çalışmalarının sonuçlarının değerlenmesi şu çalışmaları kapsar : Kanıtların yeterliliğinin değerleme Önemlilik düzeyinin ve denetim riskinin son değerlemesini yapma , Hataların düzenlenmesini isteme Çalışma kağıtlarını gözden geçirme , 2.1. Kanıtların Yeterliliğini Denetleme Test edilmesi gereken tüm önemli konuların test edilmiş olup olmadığını karar vermek için denetçi tarafından denetimin gözden geçirilmesidir .
2.2. Önemlilik Düzeyinin Ve Denetim Riskinin Son Değerlemesini Yapma Mali tablolar hakkında görüş bildirmeden önce , önemlilik düzeyinin ve denetim riskinin son değerlemesini yapmak gerekir .Bu sürecin birinci adımı , her hesabın denetiminde bulunan ve müşteri tarafından düzeltilmeyen hataları toparlamaktır. Bu sürecin ikinci adımı, toplam hatanın net kara ve hatanın ilgili olduğu diğer mali tablo kalemlerine etkisini belirlemektir .
2.3.Hataların Düzeltilmesini İsteme Denetçi , denetim sırasında bulunduğu hataları düzeltici ve sınıflandırıcı yevmiye kayıtlarının yapıldığı çalışma kağıdına kaydeder . Denetçi müşteri işletmeye düzeltme kayıtlarının listesini vererek , muhasebe defterlerinden gerekli düzenlemelerin yapılmasını ister . Müşterinin hesapları kapatılmamışsa ve müşteri düzeltme isteğini kabul ederse , bu düzeltmeler yapılır .
2.4.Çalışma Kağıtlarının Gözden Geçirme Bağımsız denetim kuruluşları , denetim ekiplerine gören alan denetim personeline yapmış olduğu çalışmaların kalitesini kontrol etme gereği duyar . Gözden geçirmenin nedenleri şunlardır : Deneyimsiz personelin çalışmalarını değerlemek , Denetimin, bağımsız denetim kuruluşunun kendi kalite kontrol standartlarına uygunluğunu ölçmek , Denetim personelinin , karmaşık soruları çözümlerken denetim amacından uzaklaşmış olup olmadığını değerler, Denetim sırasında ortaya çıkan tüm önemli muhasebe , denetim ve raporlama sorunlarının çözümlenmiş olup olmadığını değerlemek ,
3.MÜŞTERİYİ BİLGİLENDİRMEK Denetimin sonunda denetçinin müşteri işletmenin yönetim kurulu ve denetim kurulunun bilgilendirilmesi üç konuyu kaplar . Bunlar; 1. Yolsuzluk ve yasa dışı eylem 2. İç kontrol sistemine ilişkin sorunlar 3. Denetimin uygulanmasına ilişkin konulardır .
3.1.Yolsuzluklar Ve Yasadışı Eylemler Hakkında Bilgilendirme GKGDS , yolsuzlukların ve yasa dışı eylemlerin , önemlilik derecesine bakılmaksızın , denetim kuruluna veya atanmış benzer bir gruba bildirilmesini ister . Amaç denetim kurulunun güvenilir mali tablolar için gözetim rolünü yürütülmesine yardımcı olmaktır . 3.2. İç Kontrol Sistemi Hakkında Bilgilendirme GKGDS , iç kontrol sistemine ilişkin raporlanabilir durumların işletme yönetimine iletilmesini ister . Bu durumlar, işletmenin finansal verilerini kaydetme , özetleme ve raporlama yeteneğini olumsuz olarak etkileyen , iç kontrol sisteminin tasarımında ve işleyişindeki noksanlıklardır .
3.3. Denetim Uygulanışına İlişkin Bilgilendirme GKGDS, finansal raporlamadan sorumlu yöneticilere denetimimin yürütülüşüne ilişkin bazı hususların iletilmesini ister. Bilgilendirme, aşağıdaki konuları kapsayabilir: Uygulanan önemli muhasebe politikaları ve yöntemleri, Yapılan muhasebe tahminleri, Düzeltilen ve düzeltilmeyen önemli denetim düzeltmeleri, Denetçinin, denetimin kapsamı, muhasebe ilkelerinin uygulanışı hakkında yönetimle uyuşmazlıklar, Gerekli bilgiyi elde edememe gibi denetimi yürütmede karşılaşılan zorluklar.
DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER.