EKİZELDEN Hukuk Bürosu Bilgi Suistimali Piyasa Dolandırıcılığı & Tüzel Kişilere Uygulanacak Yaptırımlar Av. Hakan EKİZ(L.L.M) EKİZELDEN Hukuk Bürosu Borsaİstanbul 22 Ekim 2013

Kapsam Bilgi Suistimali- İçerden öğrenenlerin ticareti (md. 106) Piyasa Dolandırıcılığı–Manipülasyon (md. 107) Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri (md.114)

Bilgi suistimali- İçerden öğrenenlerin ticareti (md. 106) ◊ Doğrudan ya da dolaylı olarak sermaye piyasası araçları ya da ihraççılar hakkında, ◊ ilgili sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını,değerlerini-veya- ◊ yatırımcıların kararlarını etkileyebilecek nitelikteki -ve- ◊ henüz kamuya duyurulmamış bilgilere dayalı olarak ◊ ilgili sermaye piyasası araçları için alım ya da satım emri veren veya verdiği emri değiştiren veya iptal eden -ve – ◊ bu suretle kendisine veya bir başkasına menfaat temin eden;

a) İhraççıların veya bunların bağlı veya hakim ortaklıklarının yöneticileri, b) İhraççıların veya bunların bağlı veya hakim ortaklıklarında pay sahibi olmaları nedeniyle bu bilgilere sahip olan kişiler, c) İş, meslek ve görevlerinin icrası nedeniyle bu bilgilere sahip olan kişiler, ç) Bu bilgileri suç işlemek suretiyle elde eden kişiler, d)Sahip oldukları bilginin belirtilen nitelikte bulunduğunu bilen veya ispat edilmesi halinde bilmesi gereken kişiler,

Piyasa dolandırıcılığı- Manipülasyon (md. 107) İşlem bazlı piyasa dolandırıcılığı Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarına, fiyat değişimlerine, arz ve taleplerine ilişkin olarak yanlış veya yanıltıcı izlenim uyandırmak amacıyla alım veya satım yapanlar , emir verenler, emir iptal edenler, emir değiştirenler veya hesap hareketleri gerçekleştirenler Bilgi bazlı piyasa dolandırıcılığı Sermaye piyasası araçlarının fiyatlarını, değerlerini veya yatırımcıların kararlarını etkilemek amacıyla yalan, yanlış veya yanıltıcı bilgi veren, söylenti çıkaran, haber veren, yorum yapan veya rapor hazırlayan ya da bunları yayanlar

Yaptırımlar Bilgi suistimali İşlem bazlı piyasa dolandırıcılığı iki yıldan beş yıla kadar hapis veya adli para cezası (elde edilen menfaatin iki katından az olamaz) İşlem bazlı piyasa dolandırıcılığı iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adli para cezası adli para cezasının miktarı, suçun işlenmesi ile elde edilen menfaatten az olamaz Bilgi bazlı piyasa dolandırıcılığı iki yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası

Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri (md 114) Bilgi Suistimali (md 106) ve Piyasa Dolandırıcılığı (md 107) suçlarının bir tüzel kişinin yararına olarak işlenmesi halinde ilgili tüzel kişi hakkında tüzel kişilere özgü güvenlik tedbirlerine hükmolunur.

Ceza Sorumluluğunun Şahsiliği (TCK 20) Ceza sorumluluğu şahsidir. Kimse başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamaz.(TCK 20/1 ,AY 38 Ek Fıkra) Tüzel kişiler hakkında ceza yaptırımı uygulanamaz. Ancak, suç dolayısıyla kanunda öngörülen güvenlik tedbiri niteliğindeki yaptırımlar saklıdır (TCK 20/2)

Tüzel kişiler hakkında güvenlik tedbirleri (TCK 60) İZİN İPTALİ Bir kamu kurumunun verdiği izne dayalı olarak faaliyette bulunan özel hukuk tüzel kişisinin organ veya temsilcilerinin iştirakiyle ve bu iznin verdiği yetkinin kötüye kullanılması suretiyle tüzel kişi yararına işlenen kasıtlı suçlardan mahkûmiyet halinde, iznin iptaline karar verilir.

Kazanç müsaderesi (TCK 55) Müsadere hükümleri, yararına işlenen suçlarda özel hukuk tüzel kişileri hakkında da uygulanır. (TCK 60) Suçun işlenmesi ile elde edilen veya suçun konusunu oluşturan ya da suçun işlenmesi için sağlanan maddi menfaatler ile bunların değerlendirilmesi veya dönüştürülmesi sonucu ortaya çıkan ekonomik kazançların müsaderesine karar verilir. Bu fıkra hükmüne göre müsadere kararı verilebilmesi için maddi menfaatin suçun mağduruna iade edilememesi gerekir.

Müsadere konusu eşya veya maddi menfaatlere elkonulamadığı veya bunların merciine teslim edilmediği hallerde, bunların karşılığını oluşturan değerlerin müsaderesine hükmedilir. Üçüncü kişinin iyi niyetine ilişkin Medeni Kanun hükümleri saklıdır

Güvenlik tedbirinde orantılılık Yukarıdaki fıkralar hükümlerinin uygulanmasının işlenen fiile nazaran daha ağır sonuçlar ortaya çıkarabileceği durumlarda, hakim bu tedbirlere hükmetmeyebilir. Ör: Aracı kuruma verilen Yetki belgesinin iptali neticesinde yatırımcıların uğrayacağı zararı dikkate alarak hakim yetki belgesinin iptaline karar vermeyebilir

Etkin Pişmanlık (SPKn md.107/3) İşleme dayalı piyasa dolandırıcılığı suçunu işleyen kişi pişmanlık göstererek, 500.000 Türk Lirasından az olmamak üzere, elde ettiği veya elde edilmesine sebep olduğu menfaatin iki katı miktarı kadar parayı, Hazineye; Henüz soruşturma (Savcılık aşaması) başlamadan önce ödediği takdirde, hakkında cezaya hükmolunmaz. Soruşturma evresinde ödediği takdirde, verilecek ceza yarısı oranında indirilir. Kovuşturma (yargılama aşaması) evresinde hüküm verilinceye kadar ödediği takdirde verilecek ceza üçte biri oranında indirilir.

TESEKKÜRLER…