SUÇ GENEL TEORİSİ www.hakanhakeri.com
GENEL UNSURLAR ÖZEL UNSURLAR
UNSURLARIN DIŞINDA KALAN HUSUSLAR ÖNŞARTLAR CEZALANDIRILABİLME ŞARTLARI KOVUŞTURMA ŞARTLARI
ÖNŞARTLAR GEBE KAMU GÖREVLİSİ
OBJEKTİF CEZALANDIRILABİLME ŞARTLARI CEZALANDIRMAYA ENGEL OBJEKTİF NİTELİKLİ.
TCK 161: MALVARLIĞINI EKSİLTMEYE YÖNELİK HİLELİ TASARRUFLARDA BULUNAN KİŞİ, BU HİLELİ TASARRUFLARDAN ÖNCE VEYA SONRA İFLASA KARAR VERİLMİŞ OLMASI HALİNDE HAPİS CEZASI İLE CEZALANDIRILIR
TCK 161: MALVARLIĞINI EKSİLTMEYE YÖNELİK HİLELİ TASARRUFLARDA BULUNAN KİŞİ, BU HİLELİ TASARRUFLARDAN ÖNCE VEYA SONRA İFLASA KARAR VERİLMİŞ OLMASI HALİNDE HAPİS CEZASI İLE CEZALANDIRILIR
TCK 306/1: TÜRKİYE DEVLETİNİ SAVAŞ TEHLİKESİ İLE KARŞI KARŞIYA BIRAKACAK ŞEKİLDE YETKİSİZ OLARAK YABANCI BİR DEVLETE KARŞI ASKER TOPLAYAN …CEZALANDIRILIR. TCK 306/2: FİİL SONUCU SAVAŞ MEYDANA GELİRSE MÜEBBET HAPİS CEZASI VERİLİR.
YABANCI HÜKÜMETİN ŞİKÂYETİ KOVUŞTURMA ŞARTLARI ŞİKÂYET İZİN, TALEP VE KARAR YABANCI HÜKÜMETİN ŞİKÂYETİ
İSTİSNAEN BAZI NEDENLERLE ŞİKÂYET KURAL RE’SEN İSTİSNAEN BAZI NEDENLERLE ŞİKÂYET
ŞİKÂYETİN ÖZELLİKLERİ SZG birden fazla? TCK 104?
FİİLİN ŞİKÂYET EDİLMESİ FAİLİ GÖSTERME/YANILGI FİİLİ NİTELENDİRME BÖLÜNEMEME VE SİRAYET (TCK 73/5: İştirak halinde suç işlemiş sanıklardan biri hakkındaki şikayetten vazgeçme, diğerlerini de kapsar).
İHBAR SUÇUN ŞİKÂYET ÜZERİNE KOVUŞTURULDUĞU KONUSUNDA YANILGI ÖNEMSİZ. İHBAR ŞİKÂYET YERİNE GEÇER.
ŞİKÂYET SÜRESİ TCK 73 (1) Soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlı olan suç hakkında yetkili kimse altı ay içinde şikayette bulunmadığı takdirde soruşturma ve kovuşturma yapılamaz. (2) Zamanaşımı süresini geçmemek koşuluyla bu süre, şikayet hakkı olan kişinin fiili ve failin kim olduğunu bildiği veya öğrendiği günden başlar. (3) Şikayet hakkı olan birkaç kişiden birisi altı aylık süreyi geçirirse bundan dolayı diğerlerinin hakları düşmez.
Şikâyet, yazılı olarak veya tutanağa geçirilecek bir beyan ile yapılabilir (CMK 158/5). Şikâyetin yapılabileceği makamlar, Cumhuriyet Başsavcılığı veya kolluk makamları. Valilik veya kaymakamlığa ya da mahkemeye yapılan şikâyet Yurt dışında işlenen suçlar Türkiye'nin elçilik ve konsolosluklarına Bir kamu görevinin yürütülmesiyle bağlantılı olarak işlenen bir suç nedeniyle, ilgili kurum ve kuruluş idaresine yapılan şikâyet, ilgili Başsavcılığa gönderilir (CMK 158/1–4).
VAZGEÇME VE FERAGAT Şikâyetten feragat kabule bağlı DEĞİLDİR. Şikâyetten vazgeçme iki taraflı bir işlemdir. Vazgeçmenin geçerli olabilmesi için, bunun sanık tarafından kabul edilmesi gerekir (TCK 73/6). (Yargıtay) Vazgeçmeden vazgeçme, feragatten feragat olmaz.
VAZGEÇME VE FERAGAT Kanunda aksi yazılı olmadıkça suçtan zarar gören kişinin vazgeçmesi davayı düşürür ve hükmün kesinleşmesinden sonraki vazgeçme cezanın infazına engel olmaz (TCK 73/4). Yürütülen soruşturma sonucunda kovuşturma evresine geçildikten sonra suçun şikâyete bağlı olduğunun anlaşılması halinde; mağdur açıkça şikâyetten vazgeçmediği takdirde, yargılamaya devam olunur (CMK 158/6) (genel kurallara istisna).
ŞAHSİ HAKLAR Kamu davasının düşmesi, suçtan zarar gören kişinin şikâyetten vazgeçmiş olmasından ileri gelmiş ve vazgeçtiği sırada şahsi haklarından da vazgeçtiğini ayrıca açıklamış ise artık hukuk mahkemesinde de dava açamaz (TCK 73/7).
İZİN VE TALEP Bazı suçların kovuşturulabilmesi için Adalet Bakanı’nın yetkili savcıya yönelik dava açmasına olanak veren bir irade beyanında bulunmasını istemiştir. Bu beyana kanunumuz bazen izin bazen talep demektedir.
Kovuşturulması izne bağlı suçlar TCK 299: Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi... Bu suçtan dolayı kovuşturma yapılması, Adalet Bakanının iznine bağlıdır. 4483 S. K. : Kamu görevlisinin bağlı bulunduğu kurumun üst amiri.
Kovuşturulması talebe bağlı suçlar Yabancı ülkede işlenip de Türkiye'de kovuşturulabilen suçların bazılarında. TCK 12. - (1) Bir yabancı, 13 üncü maddede yazılı suçlar dışında … bir suçu yabancı ülkede Türkiye'nin zararına işlediği ve kendisi Türkiye'de bulunduğu takdirde, Türk kanunlarına göre cezalandırılır. Yargılama yapılması Adalet Bakanının istemine bağlıdır.
Kovuşturulması KARARA bağlı suçlar MİLLETVEKİLLERİ (KOVUŞTURMA YASAĞI KAPSAMINDAKİ SUÇLAR)
YABANCI HÜKÜMETİN TALEBİ (ŞİKÂYETİ) TCK 11/2: Suç, aşağı sınırı bir yıldan az hapis cezasını gerektirdiğinde yargılama yapılması zarar görenin veya yabancı hükümetin şikayetine bağlıdır TCK 341. - (1) Resmen çekilmiş olan yabancı devlet bayrağını veya diğer egemenlik alametlerini alenen tahkir eden kimse…. (2) Bu suçtan dolayı soruşturma ve kovuşturma yapılması, ilgili devletin şikayetine bağlıdır.
KRİMİNAL SUÇ VE DİĞER HUKUKA AYKIRI FİİLLER HAKSIZ FİİLLER DİSİPLİN SUÇLARI ZABITA TEDBİRLERİ KABAHATLER
EYLEM HAKSIZ FİİL Mİ SUÇ MU? TAKDİR KANUN KOYUCUNUN.. HAKSIZ FİİLLER MEDENİ SUÇ EYLEM HAKSIZ FİİL Mİ SUÇ MU? TAKDİR KANUN KOYUCUNUN..
KRİMİNAL SUÇLAR İLE FARKLARI TEHLİKE HAKSIZ FİİLİ YOKTUR. TEHLİKE SUÇU VARDIR (TCK 179) KANUNİLİK İLKESİ VE KIYAS YASAĞI GEÇERLİ DEĞİLDİR. TEŞEBBÜS TAZMİNAT GEREKTİRMEZ.
KUSURSUZ SORUMLULUK VARDIR. ERTELEME, AF GİBİ KURUMLAR YOKTUR. SADECE FERAGAT MÜMKÜN.
YAPTIRIM YÖNÜNDEN FARKLAR CEZANIN AMACI ÖNLEME, TAZMİNATIN TELAFİ. CEZA MALA VE HÜRRİYETE KARŞI OLABİLİRKEN, TAZMİNAT SADECE MALA KARŞI.
ADLİ PARA CEZASI İLE TAZMİNAT ARASINDAKİ FARKLAR KANUNİLİK RE’SEN/TALEP DEVLET/MAĞDUR FAİL SAYISI KADAR CEZA/TEK TAZMİNAT
DİSİPLİN SUÇLARI BELLİ GRUPLARIN CEZA HUKUKU Ceza Muhakemesi Kanunu 2/1-l disiplin hapsi: “Kısmi bir düzeni korumak amacıyla yaptırım altına alınmış olan fiil dolayısıyla verilen, seçenek yaptırımlara çevrilemeyen, ön ödeme uygulanamayan, tekerrüre esas olmayan, şartla salıverilme hükümleri uygulanamayan, ertelenemeyen ve adli sicil kayıtlarına geçirilmeyen hapis”.
DİSİPLİN SUÇLARI~ KRİMİNAL SUÇLAR FAİL BAKIMINDAN HERKES BELLİ KİMSELER
KANUNİLİK İLKESİ BAKIMINDAN BELİRLİLİK İLKESİ AYM: “Hizmet İçi Eğitim Programına Uymamak”. İDARİ KARARLAR AYM: “Disiplin cezaları KHK ile düzenlenemez”
YAPTIRIMI UYGULAYAN ORGAN MAHKEME İDARİ ORGAN
KRİMİNAL SUÇLAR HÜRRİYETE YÖNELİK YAPTIRIM BAKIMINDAN KRİMİNAL SUÇLAR HÜRRİYETE YÖNELİK DİSİPLİN SUÇLARI DAHA HAFİF
SABIKA KAYDI BAKIMINDAN KRİMİNAL SUÇLAR ADLİ SİCİLE KAYDEDİLİR DİSİPLİN SUÇLARI ADLİ SİCİLE KAYDEDİLMEZ
KRİMİNAL SUÇLAR: CEZA MUHAKEMESİ KANUNU YARGILAMA KURALLARI KRİMİNAL SUÇLAR: CEZA MUHAKEMESİ KANUNU DİSİPLİN SUÇLARI: İLGİLİ MEVZUAT
CEZA İLE DİSİPLİN CEZASININ BİRLİKTE UYGULANMASI md. 131/I „aynı olaydan dolayı memur hakkında ceza mahkemesinde kovuşturmaya başlanmış olması, disiplin kovuşturmasını geciktiremez”. md. 131/II „memurun ceza kanununa göre mahkûm olması veya olmaması halleri, ayrıca disiplin cezasının uygulanmasına engel olmaz“.
ZABITA TEDBİRLERİNİ GEREKTİREN FİİLLER~ KRİMİNAL SUÇLAR Polisin kumar oynanan yeri kapatması, sarhoşu yakalaması gibi tedbirler. Kriminal cezaların sonuçları doğmaz (adli sicil, tekerrür, erteleme).
KABAHATLER ~ KRİMİNAL SUÇLAR KANUNİLİK KK 4: Hangi fiillerin kabahat oluşturduğu, kanunda açıkça tanımlanabileceği gibi, kanunun kapsam ve koşulları bakımından belirlediği çerçeve hükmün içeriği, idarenin genel ve düzenleyici işlemleriyle de doldurulabilir. Kabahat karşılığı olan yaptırımların türü, süresi ve miktarı ancak kanunla belirlenebilir. KK 32: Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye yüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu cezaya emri veren makam tarafından karar verilir.
Yurt dışında işlenen suçlar kriminal suç olmalıdır. Suçlarda failin cezalandırılabilmesi için kural olarak kast aranırken, kabahatler kanunda açıkça hüküm bulunmayan hallerde hem kasten hem taksirle işlenebilir (KK 9). Taksirle işlenen kabahatler aksine hüküm bulunmadığı müddetçe cezalandırılabilecektir.
Sorumluluk yaşı kabahatler bakımından 15 (KK 11/1). KK 13: “kabahate teşebbüs cezalandırılmaz” (istisna: açık hüküm). İştirak: ikilik/eşitlik (KK 14/1) Yaptırımı uygulayan merci
Kanun yolu: temyiz/sulh ceza mahk. (KK 27) Tekerrür: suçtan kabahate, kabahatten suça tekerrür söz konusu olamaz (TCK 58). Kabahatten kabahate de tekerrür hükümleri uygulanmaz. Güvenlik tedbirleri sadece suçlar bakımından uygulanır.
Erteleme sadece suçlar bakımından olanaklı. Zamanaşımı süreleri farklı. Adli sicile kayıt.
Bazı fiillerin suç olarak kabul edilebilmesi için, işlenmiş olan ön suçun teknik anlamda suç olması gerekir. Örneğin, TCK 278. maddenin uygulanabilmesi için, işlenmekte olan bir suç söz konusu olmak gerekir. Buna karşılık işlenmekte olan bir kabahatin yetkili makamlara bildirilmemesi bu suçu oluşturmaz.