Kurumsal Web Güvenliği Altyapısı Ar. Gör. Enis Karaarslan Ege Üniv. Kampüs Ağ Yöneticisi, ULAK-CSIRT üyesi ULAK-CSIRT http://csirt.ulakbim.gov.tr/

İÇERİK 1. Güvenlik Hakkında Temel Bilgiler 2. Neden Web Güvenliği 3. Kurumsal Web Güvenliği Modeli Standartları Oluşturma/Uygulama Güvenli Kodlama Eğitim / Sınama Ağ / web sistem farkındalığı Saldırı Saptama Saldırı Engelleme Kurtarma Koordinasyon Merkezi

İÇERİK (devam) 4. Ağ ve Web Sistem Farkındalığı 5. ULAK-CSIRT Web Güvenliği Grubu 6. Sonuç

1. Güvenlik Hakkında Bazı Temel Bilgiler

Bilgi Sistemi ve Güvenlik SALDIRGAN GÜVENLİK ÖNLEMLERİ SALDIRI ZAYIFLIK KULLANICILAR

Zayıflıkları çözmek ... Zayıflık: Her sistemde bilinen veya henüz bilinmeyen güvenlik açıkları vardır. Zayıflığın öğrenilmesinden sonra, o zayıflığı kaldıracak önlemlerin (yama, ayar) uygulanması arasında geçen zaman önemlidir.

Bir zayıflık ve yaşananların kronolojik sıradaki listesi ...

Güvenlik bir ürün değil, bir süreçtir. Security is a process, not a product. Bruce Schneier

Temel Güvenlik Önlemleri Bilgi sistemlerinin güvenlik düşünülerek tasarlanması ve uygulanması (secure by design) Zayıflıkların/saldırıların tespiti Mümkün olduğunca saldırıların engellenmesi, Riskin azaltılması Saldırganın işinin zorlaştırılması

Güvenlik esasları ... Bir zincir, ancak en zayıf halkası kadar güçlüdür. O zaman tek bir zincire güvenmemek gerekir ... Mümkün olduğunca farklı önlemler alınmalıdır.

Çok Katmanlı Güvenlik

Çok Katmanlı Güvenlik Örneği Her alt katman da birçok katmandan oluşabilir.

Güvenlik ve kullanışlılık? Tabii ki karikatürdeki gibi olmamalıdır. Güvenlik önlemleri, sistemin kullanılmasını zor duruma getirmemelidir.

2. Neden Web Güvenliği ?

Web Tabanlı Sistemler Web (sunucu) kullanımı artıyor bilgi sistemleri, ağ cihazları ... Vb Web uygulamalarının ve bu ortamdaki bilginin artması Kurumun dünyaya açılan penceresi Hızlıca ve güvenlik düşünülmeden yapılan kurulumlar

Katmansal Web Güvenlik Yapısı

Web Uygulaması

En Yaygın Web Uygulama Zayıflık Sınıfları

Neden Web Güvenliği ? Web tabanlı saldırılar artmakta Zone-H – 400,000 (%36) artış (2004) CSI-FBI – “Computer Crime and Security Survey” – Ankete katılanların %95’i, 2005 senesinde 10 adetten fazla web sitesi saldırısı vakası yaşamış

Neden Web Güvenliği? (devam) Web güvenliği sağlanamadığında kayıplar: Maddi kayıp (Özellikle e-ticaret ile para aktarımı, banka uygulamalarında), Güven kaybı, Şirket verilerinin kaybı ile yaşanabilecek ticari risk, Kişisel bilgilerin gizli kalma hakkının ihlali, Ağda oluşabilecek zayıf noktadan kaynaklanabilecek diğer saldırılar.

Web Saldırı Örnekleri Sayfalar değiştirilir Sayfalar değiştirilmez, siteden bilgiler çalınır ve yöneticilerin haberi olmaz. Site kullanılarak kullanıcı bilgileri çalınmaya devam eder.

Güvenlik İhlalinden Sorumlu Kim? Ağ / ağ güvenliği yöneticisi? Sunucu - veritabanı Yöneticisi? Programcı Hiçbiri Hepsi

Web Güvenliğinde Temel Problemler Web güvenliğine yeterli önem ve dikkatin verilmemesi Geleneksel yöntemlerin yetersizliği Yetersiz web sunucu güvenliği Güvenli kodlama “secure coding” yapılmaması

Eğer bu kadar kötü yazılım güvenliğine sahip olmasaydık, bu kadar çok ağ güvenliğine ihtiyacımız olmayacaktı Bruce Schneier

Bir savaşı yenmek için, bireyin yöntemi bilmesi gerekir Sun Tzu Savaş Sanatı “The Art of War”

3. Kurumsal Web Güvenliği Modeli

Kurumsal Ağlarda Web Sistemleri Üniversite ağları gibi büyük kurumsal ağlarda, farklı ve çok sayıda web sistemleri, farklı ekipler bulunmaktadır. Güvenliğini sağlamak için Daha kapsamlı sistemler kullanılmalı Birbirleriyle etkileşimli çalışmalı

Kurumsal Web Güvenliği Modeli Standartlaştırma Güvenli Kodlama Sistem Farkındalığı Eğitim / Sınama Saldırı Saptama Saldırı Engelleme Kurtarma Eşgüdüm Merkezi

3.1. Standartlaştırma Politika tabanlı: Kullanım ve güvenlik politikaları Neye izin verilir, neye izin verilmez. Önerilen sistemin tanımlanması Şablonlar, iyi uygulama örnekleri, Güvenli Kodlama Belgeleme

3.2. Güvenli Kodlama Yazılım geliştirme yaşam döngüsü (SDLC) içerisinde güvenli kodlama yapılmalı ve zayıflık (vulnerability) testleri gerçekleştirilmeli Güvence (Assurance) Modelleri: Ex. OWASP Clasp, Microsoft SDL OWASP Güvenli Kodlama Belgeleri: http://www.owasp.org

Yazılım Geliştirirken Temel Esaslar Kullanıcı Görev/Yetki tanımlama Farklı güvenlik düzeyleri En az yetki Güvenli varsayılan ayarlar Kademeli savunma Önlemleri yalın tutmak Saldırı alanını azaltmak Güvenli düşmek

Güvenli Kodlama (devam) Girdi /çıktı denetiminin önemi Yazılım kütüphaneleri ve sınıfları güvenli kodlama esaslarına göre geliştirilmeli, Güvenli kodlamayı destekleyen geliştirme ortamları (Ör: Strutus)

Güvenli Kodlama (devam) Yeterince uygulanamamasının nedenleri Projeyi bitiş zamanına yetiştirme, Programcıların güvenli kodlama süreçleri hakkında yeterince bilgi sahip olmaması, Müşterinin, bu konudaki beklentisini / yaptırımını vurgulamaması. Mümkün olduğunca çok önem verilmelidir.

3.3. Eğitim / Test Çalıştay ve Çalışma Grupları Güvenli kodlama örnekleri ve saldırı senaryoları Eğitim Portalı Kurumun projeleri ile ilgili iyi uygulama örnekleri Kılavuzlar, standartlar

Eğitim / Test (devam) Test Sunucusu Kaynak kod analizi Kara kutu analizleri (kaynak koda ulaşmadan)

3.4. Ağ / Web Sistem Farkındalığı Sistemleri koruyabilmek için öncelikle korunması gereken sistemleri tanımak/tanımlamak gerekir. Ayrı bir bölüm olarak birazdan ayrıntıları verilecek ...

3.5. Saldırı Engelleme Ağ Tabanlı Erişim Denetimi Örn. Ağ güvenliği duvarı, yönlendirici erişim listesi Sunucu Yerel Güvenliği Örn. Mod Security Web Uygulama Güvenlik Duvarı / Ters Vekil Örn. Mod Security – Mod Rewrite

Ters Vekil Sunucu

3.6. Saldırı Saptama Saldırı Saptama Sistemleri Örn. Snort, Mod Security Günlük (Log) Dosyası Denetimi Saldırgan Tuzağı Ağları (Honeynet, Honeypot)

3.7. Kurtarma Sistem saldırıya uğradığında Acil Durum Planı var mı? Yedek sunucu ? Yedeklenen veriler ? Adli inceleme ihtiyacı ?

Kurtarma Aşamaları Sunucuya erişimin engellenmesi Ayrıntılı inceleme Saldırıların etkilerini temizleme Sistemi yeniden çalıştırma Kullanıcıların durumdan haberdar edilmesi Saldırganın saptanması

3.8. Koordinasyon Merkezi Çok katmanlı güvenlik yapısında güvenlik önlemlerinin aşağıdaki şekilde çalışmasını sağlayacak bir sunucudur (sistemdir): Birbirleriyle etkileşimli Etkin

4. Ağ / Web Sistem Farkındalığı

4. Ağ / Web Sistem Farkındalığı Saldırganı tanımak (?) Kendini tanımak, Değerleri, neyin korunması gerektiğinin tanımlanması Sistemleri saldırgandan daha iyi tanımak ...

Ağ / Web Sistem Farkındalığı(devam) Ağ Farkındalığı ağ üzerinde o an olmakta olanları bilme yeteneği Web Sistem Farkındalığı Web Altyapı Farkındalığı Zayıflık Testleri Sistem Takibi

Web Sistem Farkındalığı Web Altyapı Farkındalığı Sistemin güncel/anlık durumu hakkında bilgi toplamak Zayıflık Testleri Görünür/bilinir zayıflıkları öğrenmek Sistemi takip etmek Sistemin şu anki durumunu izlemek

Toplanması Hedeflenen Bilgiler Web sunucusu üçüncü katman adresleri (IP adresleri), Sunucu üzerindeki alan adları (Ör: internet.ege.edu.tr), Web servisi verilen ağ kapıları (80, 8080 …vb), Sunucu üzerinde çalışan işletim sistemi (Linux, Windows …vb), Web sunucu yazılım türleri ve sürümleri (Apache 2.0, IIS 6.0…vb),

Toplanması Hedeflenen Bilgiler (devam) Web uygulamalarının geliştirildiği programlama dilleri türleri (cgi, php, asp,.net, jsp …vb), Uygulama dosya adı, Uygulama çalışma yolu (dizin yapısı), Kullanılan değiştirgeler ve tipleri, Sistemlere ait saldırıya açıklık raporlarıdır

Bilgi Toplama Sistemleri Ağ kapısı ve uygulama tarayıcıları HTTP parmak izi alma sistemleri Ağ trafiği çözümleme sistemleri Saldırı saptama sistemleri Zayıflık (saldırıya açıklık) çözümleme sistemleri Arama motorları

5. Ulak-CSIRT Web Güvenlik Grubu Eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları: çeşitli seminerler ve toplantılar Belgeleme Çalışmaları OWASP İlk 10 Web Güvenlik Açığı 2007 (tercüme) PHP Güvenlik Kitapçığı (hazırlanmakta)

Ulak-CSIRT Web Güvenlik Grubu (devam) Web Sistem farkındalığı ve eğitim konularına ağırlık verilmektedir. Merkezi Zayıflık tarama sistemi denemeleri Açık kaynak kodlu yazılımlar denenmektedir.

6. SONUÇ Kurumsal web güvenliği için, Web Güvenliği Modelindeki yöntemler uygulanmalıdır Kuruma uyan yöntemler seçilmeli Mümkün olduğunca fazla yöntem devreye alınmalı Her yöntem sistemi daha karmaşık hale mi getirir? Temel hedefler aşağıdaki gibi olmalı: Web sistem farkındalığı Web sunucu yöneticilerini ve programcılarını eğitmek/bilgilendirmek

Sonuç (devam) Sistemler saldırı tespit sistemleri ile takip edilmelidir Web sunucuları önüne web güvenlik duvarı konuşlanmalıdır. ULAK-CSIRT Web Güvenliği Çalışma Grubu bünyesinde bilinçlendirme çalışmaları ve OWASP-TR ile işbirliği devam etmesi hedeflenmektedir

Sonuç (devam) Bu sunum ve “Kurumsal Web Güvenliği Altyapısı” belgesi (yakında) http://www.karaarslan.net/guvenlik.html Web Güvenliği Belgeleri: http://www.webguvenligi.org http://websecurity.ege.edu.tr http://csirt.ulakbim.gov.tr/belgeler

Değişim zordur, açık fikirli olmalı ... Önyargıları yok etmek, atom çekirdeğini parçalamaktan daha zordur. Einstein

İlginiz için teşekkürler ... Sorularınızı bekliyorum ... İletişim: csirt@ulakbim.gov.tr info@karaarslan.net ULAK-CSIRT http://csirt.ulakbim.gov.tr/eng