YERALTISUYU ÖLÇÜM SİSTEMLERİ VE UYGULAMALARI T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Daire Başkanlığı YERALTISUYU ÖLÇÜM SİSTEMLERİ VE UYGULAMALARI Uluslararası İstanbul Akıllı Şebekeler Kongre ve Fuarı İhsan Boz 8-9 Mayıs 2014

-Yeraltısuyu mevzuatı -Yeraltısuyu çalışmaları T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Daire Başkanlığı Sunum planı -Yeraltısuyu mevzuatı -Yeraltısuyu çalışmaları -Yeraltısuyu ölçüm sistemi ve uygulamaları

T.C. ORMAN ve SU İŞLERİ BAKANLIĞI DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Jeoteknik Hizmetler ve Yeraltısuları Daire Başkanlığı YERALTISUYU MEVZUATI

YERALTISULARI FAALİYETLERİ İLE İLGİLİ KANUNLAR 6200 sayılı Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun 167 sayılı Yeraltısuları Hakkında Kanun 1163 sayılı Kooperatifler Kanunu 1053 sayılı Belediye Teşkilatı Olan Yerleşim Yerlerine İçme, Kullanma ve Endüstri Suyu Temini Hakkında Kanun

YERALTI SULARI HAKKINDA KANUN 167 SAYILI YERALTI SULARI HAKKINDA KANUN Kabul Tarihi :23/12/1960

YERALTI SULARI HAKKINDA KANUN YERALTI SULARININ MÜLKİYETİ Yeraltı suları umumi sular meyanında olup Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Bu suların her türlü araştırılması, kullanılması, korunması ve tescili bu kanun hükümlerine tabidir.

YERALTI SULARI HAKKINDA KANUN KULLANMA BELGESİ Arama belgesine dayanarak arazisinde yeraltı suyu bulunan kimse, bu suyu kullanabilir. Ancak, bir ay içinde Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğüne müracaat ederek kullanma belgesi alır. (Ek fıkra: 13/02/2011-6111 S.K 126. mad. Değişik:14/02/2013-6427/1 md.)) Kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine çekilecek yeraltı suyu miktarının tespitini sağlayacak ölçüm sistemleri kurulmadan, kullanma belgesi verilemez. Bu ölçüm sisteminin özellikleri yönetmelikle belirlenir. Su ölçüm sisteminin kurulmasına dair süre Bakanlar Kurulu Kararıyla uzatılabilir.

YERALTI SULARI HAKKINDA KANUN Geçici Madde 3- (Ek madde: 13/02/2011-6111 S.K Bu maddeyi değiştiren Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yeraltı suyu temini amacıyla kuyu, galeri, tünel ve benzerleri için kullanma belgesi almış olanlardan; a) Sanayi amaçlı kullanılan kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine ölçüm sistemi, bir yıl içinde belge sahibince kurulur. Süresi içerisinde ölçüm sistemini kurmayanların belgeleri iptal edilerek kuyuları kapatılır ve kapatma masrafları sahibinden alınır. b) Zirai, içme ve kullanma suyu amaçlı açılan ve ölçüm sistemi kurma zorunluluğu dâhilinde bulunan kuyu, galeri, tünel ve benzerlerine ölçüm sistemi, bir yıl içerisinde belge sahibince kurulur. Ölçüm sistemini kuramayanların bu süre içerisinde talep etmesi hâlinde ölçüm sistemleri, bedeli yüzde on fazlası ile ilgililerinden tahsil edilmek üzere, bu maddenin yürürlük tarihinden itibaren üç yıl içerisinde Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından kurulur veya kurdurulur. Bu şartlara uymayanların belgeleri iptal edilerek kuyuları kapatılır ve kapatma masrafları sahibinden alınır.  

YERALTI SUYU ÇALIŞMALARI

YERALTISUYU ÇALIŞMALARI YERKÜREDE HİDROLOJİK DÖNGÜ

GÖREV VE SORUMLULUKLARIMIZ Yeraltısularının nerelerde, hangi derinlikte, ne miktar ve kalitede olduğunu belirlemek maksadıyla hidrojeolojik etüdler yapmak İşletme rezervlerini belirlemek ve ilan etmek Kullanıcılarına maksadına uygun olarak tahsiste bulunmak Ekonomik ve verimli olarak işletilmesini sağlamak Tesisleri kurmak ve devir işlemlerini tamamlamak Kaynakların envanterini tutmak

YERALTISUYU REZERV MİKTARI YERALTISUYU ÇALIŞMALARI YERALTISUYU REZERV MİKTARI hm3 Yeraltısuyu emniyetli işletme rezervi 16,4 milyar m3‘ tür.

İŞLETME REZERVİ VE TAHSİSİ YERALTISUYU ÇALIŞMALARI İŞLETME REZERVİ VE TAHSİSİ İşletme Rezervi : 16,40 milyar m3 Yeraltısuyu Tahsisleri : 13,56 milyar m3

YERALTISUYU ÇALIŞMALARI HAVZALARA GÖRE REZERV - TAHSİS İLİŞKİSİ

YERALTISUYU ÇALIŞMALARI SULAMA KOOPERATİFLERİ SULAMA ALANI

YERALTISUYU ÇALIŞMALARI YERALTISUYU SULAMA ALANLARI Ünite sayısı Kuyu sayısı Sulanan alan (ha) SULAMA KOOPERATİFİ : 1426 11.700 482.275 DSİ SULAMALARI : 41 2.051 100.470 KAMU SULAMASI (TİGEM) : 32 2.161 84.335 Toplam : 15.912 667 080

YERALTISUYU ÇALIŞMALARI ŞAHIS SULAMALARI Belgeli sondaj kuyuları : 241 642 Belgesiz sondaj kuyuları (tahmini) : 180 000 adet Belgeli ve belgesiz kuyular ile yaklaşık 1 milyon ha * arazinin yeraltısuyundan sulandığı tahmin edilmektedir. * Şahıs kuyularının yaklaşık 250 000 adetinin sulama maksatlı kullanıldığı ve her kuyunun 4 ha suladığı kabul edilerek hesaplanmıştır.

YERALTISULARI ÖLÇÜM SİSTEMLERİ VE UYGULAMALARI

YERALTISUYU ÖLÇÜM SİSTEMLERİ VE UYGULAMALARI MAKSAT Yeraltısularının miktar ve kalite olarak korunması Kontrollü, amaca ve ihtiyaca göre su kullanımının sağlanması Tahsis – Çekim ilişkisinin belirlenmesi

YERALTISUYU ÖLÇÜM SİSTEMLERİ VE UYGULAMALARI KISA ÖZGEÇMİŞ 2011 yılı şubat ayında kanunda yapılan bir düzenlemeyle tüm kuyulara iki yıl içerisinde ölçüm sistemi kurulma zorunluluğu getirildi. İki yıl sonunda, beklenen hedefe ulaşılamadı 2013 yılında yapılan yeni bir düzenlemeyle ölçüm sistemi kurulacak havzaların belirlenmesi DSİ’nin teklifi ve Bakanlar Kurulunun onayına bırakıldı. Bu düzenlemeyle Konya ve Ergene havzalarındaki tüm belgeli kuyulara ölçüm sistemi kurulma zorunluluğu getirildi. Aynı düzenlemeyle sanayi amaçlı tüm belgeli kuyulara havza gözetmeksizin ölçüm sistemi kurulması zorunluluğu getirildi Sanayi amaçlı kuyularda ölçüm sistemi kurulma oranı %90 oranında tamamlanmıştır Konya ve Ergene Havzalarında ölçüm sistemi uygulaması tamamlanamadığı için süre 2016 Nisan ayına kadar uzatıldı.

YERALTISUYU ÖLÇÜM SİSTEMLERİ YÖNETMELİĞİ Ölçüm sistemleri yönetmeliği 12 Ekim 2013 tarih ve 28793 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir Yönetmelikte belirtilen ölçüm sistemleri: 1--Ön yüklemeli su sayacı ölçüm sistemi 2-Uzaktan kontrollü su sayacı ölçüm sistemi 3-Otomatik sayaç okuma sistemi(osos) 4-Diğer ölçüm sistemleri

İÇME- KULLANMA VE SULAMA AMAÇLI KUYULARA KURULAN ÖLÇÜM SİSTEMİ DURUMU ERGENE HAVZASI   EKİM KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT Alt Havza Belge Sayısı Kurulan Ölçüm Sistemi Sayısı Ölçüm Sistemi Sayısının Belge Sayısına Oranı (%) Çorlu 320 1 421 10 2,4 55 13,06% Vize 105 1,0 104 11 10,58% Lüleburgaz 200 205 2 204 27 13,24% Babaeski 107 122 0,0 113 0,00% TOPLAM 732 853 13 1,5 842 17 2,0 93 11,05% Not: Geçen ay son durum sütununa sehven sanayi amaçlı belge ve ölçüm sistemi sayısı da eklenmiştir. KONYA KAPALI HAVZASI Yunak-Ilgın-Sarayönü 3902 73 103 2,6 Konya-Çumra-Karapınar 4711 217 269 5,7 Karaman-Ayrancı 2393 56 83 3,5 Ereğli-Bor 1265 86 127 10,0 Aksaray-Sultanhisar-Obruk 5542 323 492 8,9 Altınekin 2140 6 42 Cihanbeyli-Yeniceoba-Kulu 1402 47 72 5,1 21.355 808 1.188 5,6 1.655 7,7 NOT : 6 Eylül 2013 tarih ve 28757 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Bakanlar Kurulu kararında Konya ve Ergene Havzalarının tablolarda belirtilen alt havzalarına ölçüm sistemi kurulması zorunluluğu getirilmiştir

SANAYİ AMAÇLI KUYULARA KURULAN ÖLÇÜM SİSTEMİ DURUMU   EKİM KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT MART (14 Mart itibariyle) BÖLGE BELGE SAYISI KURULAN ÖLÇÜM SİSTEMİ SAYISI ÖLÇÜM SİSTEMİ SAYISININ BELGE SAYISINA ORANI (%) 1. BURSA 1109 160 14,43 354 31,92 402 36,25 1000 659 65,90 754 75,40 2. İZMİR 321 14 4,36 71 22,12 92 28,66 194 60,44 357 100,00 3. ESKİŞEHİR 98 0,00 12 12,24 32 32,65 93 94,90 4. KONYA 231 259 46 17,76 49 18,92 90 59 65,56 5. ANKARA 95 13 13,68 44 46,32 54 56,84 97,89 6. ADANA 600 16,33 199 33,17 224 37,33 350 302 86,29 7. SAMSUN 161 219 15 6,85 157 30 19,11 154 106 68,83 159 129 81,13 8. ERZURUM 97 11 11,34 18 5 27,78 19 78,95 9. ELAZIĞ 67 31 2 6,45 75 28 48 64,00 10. DİYARBAKIR 80 17 21,25 27 33,75 29 38 47,50 69 58 84,06 11. EDİRNE 850 146 17,18 902 412 45,68 658 77,41 760 89,41 12. KAYSERİ 64,29 20 66,67 33 23 69,70 36 75,00 13. ANTALYA 166 7,83 43 14. İSTANBUL 788 280 35,53 800 334 41,75 43,75 834 15. URFA 15,38 10 76,92 92,31 17. VAN 6 18. ISPARTA 324 37 11,42 14,81 57 17,59 279 156 55,91 253 171 67,59 19. SİVAS 45 26 57,78 64,44 34 75,56 35 77,78 20. K.MARAŞ 207 8,21 50 24,15 102 49,28 192 92,75 21. AYDIN 117 19,66 112 25 22,32 55 49,11 198 22. TRABZON 130 72 55,38 84 64,62 109 91 83,49 92,45 23. KASTAMONU 62 56,88 63 57,80 77,06 103 94,50 24. KARS 25. BALIKESİR 187 12,30 14,97 17,65 178 68 38,20 164 149 90,85 300 26. ARTVİN Toplam 5861 989 16,87 5810 1.226 21,10 5.870 1.922 32,74 5.650 2.286 40,46 5.115 4.052 79,22 5.315 4.811 90,52

HEDEF Etkin ve sürdürülebilir yeraltısuyu yönetimini oluşturmak

TEŞEKKÜRLER….