YALIN ÜRETİM HBS Solutions Bilgisayar ve Yazılım Sist. San. ve Tic. Ltd. Şti. Bora Büyük Eylül, 2004

2 Henry Ford Taiichi Ohno Shigeo Shingo Homer Sarasohn Ed Deming Richard Schonberger Kiyoshi Suzaki James Womack Toyota Üretim Sistemi World Class Manufacturing NUMMI Yalın - Dünyayı Değiştiren Makina Tarihçe Highland Park

3 Toyota Üretim Sistemi Çekme Sistemi Just-In-Time World Class Manufacturing Yalın Üretim JIT/TQC/EI/TPM Kısa Döngülü ÜretimTek Parça Akış Hücre Tipi İmalat Stoksuz Üretim Odaklanmış Akış Tipi İmalat Değer Yönetimi Grup Teknoloji Zaman Tabanlı Üretim Senkronize Akış Tipi Üretim Sürekli Akış Tipi Üretimi FARKLI İSİMLER – AYNI İÇERİK

4 Maliyetlerin Azaltılması Kalitenin İyileştirilmesi “Daha Ucuza” “Daha Hızlı” Lead Time Azaltılması “Daha Kaliteli” Müşteri Fiyatı Karlılık Üretim Maliyetleri AMAÇ

5 Maliyet + Kar = Fiyat Fiyat- Maliyet = Kar Rekabet Edebilirlik

6 Maliyet + Kar = Fiyat Satış Fiyatı Üretim Maliyeti KAR Fiyatların Artırılması

7 Satış Fiyatı Üretim Maliyeti Maliyet Düşürülmesi Fiyat - Maliyet = Kar KAR

8 FİYAT / GELENEKSEL YAKLAŞIM MALİYET KATMA DEĞER İSRAF KAR MALİYET + KAR = FİYAT FİYAT / YALIN YAKLAŞIM FİYAT - MALİYET = KAR HEDEF MALİYET KAR KATMA DEĞER İSRAF İSRAFAVCILIĞI

9 Maliyetler Nerede ??

10 SİPARİŞ TESLİMAT SİPARİŞ TESLİMAT GELENEKSEL ÜRETİM YALIN ÜRETİM € € € İsraf € € € €

11 KAZANÇLAR NEREDE ? •Malzeme ve parça taşınması •Malzemenin depolanması •Muayene maliyetleri •Hazırlık Süreleri •Süreçler

12 HM WIP OP2 WIP OP1 OP3 NÜ HM OP2 OP1 OP3 Ürün Maliyeti Ürün Maliyeti Zaman GELENEKSEL ÜRETİM YALIN ÜRETİM

13 Siparişten teslimata dek geçen sürenin, müşteriye hiç bir değer ifade etmeyen sadece firma maliyetlerini artıran israfın sürekli iyileştirerek ortadan kaldırılması yoluyla, kısaltılmasıdır. YALIN ÜRETİM

14 İsrafın tanımlanmasında kullanılacak kriter; aktivite ve işlemlerin, ürünü “Şekil, uygunluk ve fonksiyon” (form, fit ve function) açısından değiştirip değiştirmediğidir. İSRAF

15 YALIN ÜRETİM PRENSİPLERİ • Değer Tanımı • Değer Akış Analizleri • Akan Üretim • JIT/Çekme • Mükemmeliyet

16 DEĞER TANIMI •Müşteri gereksinimlerinin tanımlanması, ―Fiyat? ―Kalite? ―Zamanında teslimat? ―??? •Performans ölçüsü olarak kullanılması.

17 Genellikle Toplam Lead Time ın %95 i Değer Yaratmayan Aktivitelerden oluşmaktadır. Değer Yaratan 5% Değeri Olmayan Yalın = İsrafın ortadan kaldırılması İSRAFIN TÜRÜ: • KARMAŞIKLIK • İŞÇİLİK • AŞIRI ÜRETİM • ALAN • ENERJİ • HATALAR • MALZEME • ZAMAN • TAŞIMA DEĞER TANIMI Değeri Olmayan ama gerekli!

18 Yaptığımız iş değer yaratıyor mu?? Evet iseHayır ise Bu işi daha iyi nasıl yaparım? Tamamen ortadan kaldırabilir miyim? Kaldırılmıyorsa, azaltmak mümkün mü? NOT: Ara sıra yapılıyor olsa bile tüm değer yaratmayan aktiviteleri listeye eklemeliyiz. UNUTMAYIN!! Değer müşteri tarafından tanımlanmaktadır. DEĞER TANIMI

19 DEĞER AKIŞ ANALİZİ •Değer Akış haritalarının oluşturulması, •Her aşamadaki “ katma - değer “ yaratan aktivitelerin bulunması, •“Katma - Değer “ yaratmayan aktivitelerin temizlenmesi.

20 •Malzeme ve Bilgi akışını görmeyi ve anlamayı sağlayan görsel bir Yalın Üretim tekniğidir. –Ürün Grubuna odaklıdır. –Ürün gerçekleştirebilmek için gerçekleştirilen mevcut tüm aktiviteleri resmeder. – Detay iyileştirmelerin bütüne hizmet edebilmesi için tüm sistemi ele alır. –Tespit edilen israfların eliminasyonu için kullanılacak yalın üretim tekniklerinin belirlenmesini sağlar. –Ulaşılmak istenen durumun nasıl olması gerektiğini herkesin görüp anlayabilmesini sağlar. – Gelecek duruma ulaşabilmek için aksiyon planı oluşturulur. DEĞER AKIŞ ANALİZİ

21 Üretim Kontrol MRP Günlü k Sipar iş 90/60/30 gün Tahmin 6 haftalık tahmin 1x Gün Salı & Perşembe 500 ft coils Coils 5 gün II I III Press 4600 L 2400 R Kaynak #1 C/O=1 saat Kaynak #2 MontajBoya 1 Yükleme 1100 L 600R 1600 L 850R 1200 L 640R 2700 L 1440R C/T=1 sn Uptime =85% 27,600 sn. Kullanılabili r C/T=39 sec Uptime = 100% 27,600 sn. Kullanılabili r C/O=10 dk C/T=46 sec Uptime = 80% 27,600 sn. Kullanılabili r C/O=10 dk C/T=62 sec Uptime = 100% 27,600 sn. Kullanılabili r C/O = 0 C/T=40 sec Uptime = 100% 27,600 sn. Kullanılabili r C/O = adet/ay L R Araba = 20 adet 2 vardiya State Street MontajFabri kası Michigan Steel Firması Günlük Sevkiyat Planı Weekly ScheduleHaftalık Üretim Planı Haftalık Fax 5 gün 1 sn 7.6 gün 1.8 gün 2.7 gün 2 gün 4.5 gün 40 sn62 sn46 sn39 sn PLT = 23.6 gün VAT = 188 sn DEĞER AKIŞ ANALİZİ Mevcut Durum Haritası

22 DEĞER AKIŞ ANALİZİ Gelecek Durum Haritası Yükleme Michigan Firması 500 ft coils 90/60/30 günlük Tahmin Üretim Kontrol MRP Daily Order 6-hafta Tahmin Haftalık Fax C/T=1 sn C/O=1 saat Uptime=85% 1 920adet/gün 1x Günlük State Street Montaj Fab. 18,400pcs/mo -12,400 “L” -6,400 “R” Araba=20 adet 2 vardiya Takt = 460 dk 460 adt = 60 sn Pitch = 60 sn x 20adt = 20 dk Kaynak/Montaj /Boya. 3 TT = 60 sn C/T = 55 snSW C/O =0 Work Content <165 sn KAynak uptime 2 gün 60 Press T batch 1.5 gün 46 Araba Günlük Yükleme Planı 20 OXOX RLLRLL … Pitch = 20 dk Coil 1.5 gün Günlük

23 AKAN ÜRETİM • Değer yaratan adımların ardışık düzenlenmesiyle kesintisiz akışın oluşturulması, • Tüm adımların; ― Yeterli – Her seferinde doğru (6 Sigma) ― Kullanılabilir – Sürekli çalışılabilir (TPM) ― Uygun - Darboğazı karşılayacak kapasiteye sahip (Doğru ölçekli ekipman) olmasının sağlanması.

24 YALIN -Akış Tipi Üretim (JIT) AKAN ÜRETİM FIFO

25 Geleneksel Üretim AKAN ÜRETİM

26 Geleneksel Üretim –Fonksiyonel “lay- out” –“Batch- and- queue” –Ürün Rotaları –Tezgah Hazırlama Sıklığının Azaltılması –Arıza Bakım –Uzmanlaşmış İşçiler –Yönetilen İşçiler –Kas Gücü –Yedek Yoluyla İstikrar –Çizelgeye göre Üretim –Firewall Yalın Üretim –Ürün bazlı ”lay- out” –Tek- Parça - Akışı –Sıralanmış Rotalar –Tezgah Hazırlama Sürelerinin Azaltılması –Koruyucu Bakım –Vasıflandırılmış İşçi –Karar Sürecinde İşçiler –Düşünce Paylaşımı –Uyum Yoluyla İstikrar –Müşteriye Göre Üretim –Kaynağında Kalite AKAN ÜRETİM

27 JIT/ÇEKME “Müşteri talebinin eksiksiz ve tam zamanında sağlanması” •Envanter hareketinin kontrol altına alınması. •Üretimin otorizasyonu. •Üretim içerisindeki envanter düzeyinin denetim altına alınması. •Fazla üretimin görsel hale getirilerek önlenmesi. •Sürekli iyileştirme için etkin bir araç olarak kullanılması.

28 JIT/ÇEKME KANBAN Sinyali; •Üretimi kontrol altına alır. •Ürün hareketini kontrol altına alır. •Envanter adedini sınırlar. Bu sinyal; •Kart •Kutu •Işık •Vsr. Olabilir.

29 JIT/ÇEKME 15 Sevkiyat MüşteriMüşteri X 0 X 0 DikimDikim KesimKesim Demet tote

30 MÜKEMMELİYET •Mükemmeliyet vizyonu yaratılması, –Üretim idealleri –Müşteri değeri •İsrafların görünür hale getirilmesi, •Problem çözme yeteneklerinin geliştirilmesi.

31 YALIN ÜRETİM TEKNİKLERİ Hazırlık Zamanı Azaltılması OtomasyonKAIZENSPC 5S Standart İş Çekme Sistemi Güvenlik Yerinde Depolama TPM Görsel Yönetim Hata Önleme Tempo Zamanı Hücre Tipi Değer Akış Analizi Hat Dengelem e Takım Çalışması RFT Yerleşim Planı Tek Parça Akış

32 • World Class Manufacturing: The Next Decade by Richard Schonberger • World Class Manufacturing: The Lessons of Simplicity Applied by Richard Schonberger • Let’s Fix It! Overcoming the Crisis in Manufacturing by Richard Schonberger • The Machine That Changed the World by James P. Womack and Daniel T. Jones • Lean Thinking by James P. Womack and Daniel T. Jones • Becoming Lean by Jeffrey Liker • Lean Transformation by Bruce A. Henderson and Jorge L. Larco • The Goal by Eli Goldratt • The Race by Eli Goldratt • The New Manufacturing Challenge: Techniques For Continuous Improvement by Kiyoshi Suzaki Kitaplar

33 • The Human Side of Just-In-Time: How To Make The Techniques Really Work by Charlene B. Adair-Heeley • Fast Track to Waste-Free Manufacturing by John W. Davis • Visual Systems by Gwendolyn D. Galsworth • A Revolution in Manufacturing: The SMED System by Shigeo Shingo • Quick Changeover for Operators:THE SMED SYSTEM created by The Productivity Press Development Team • SET-UP TIME REDUCTION by Jerry W. Claunch • Kaizen For Quick Changeover by Kenichi Sekine and Keisuke Arai • Performance Measurement for World Class Manufacturing by Brian H. Maskell • Breaking The Cost Barrier by Stephen A. Ruffa and Michael J. Perozziello Kitaplar

34 BAŞARI

35 SORULARINIZ ??

36 TEŞEKKÜRLER Bora Büyük