Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Sosyal Hizmet Bölümü Dersin Adı: Gerontolojik Sosyal Hizmet Öğretim Üyesi: Prof. Dr. Emine ÖZMETE Konu: Yaşlı refahı alanı ve sosyal politikalar II
“Yaşlılıkta duygusal refahın en önemli belirleyicisi” yaşamdan duyulan tatmindir. Son yıllarda, insan gücünün makineleşmesi, teknolojik gelişmelerin insanlara sağladığı özgürlük, tarımdan endüstriye geçiş, kentleşme hızı, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki hizmet ve olanakların farklılığı, değerlerin değişmesi gibi küresel sorunlar, yaşlıların yaşamlarını giderek güçleştirmektedir.
Yaşlılık döneminde görülen sağlık sorunlarına, toplumsal ilişkiler, kişisel bakım, beslenme, barınma gibi temel ihtiyaçların karşılanmasına ilişkin sorunlar eklendiğinde, yaşlı bireyin yaşamı daha karmaşık hale gelmektedir.
Yaşlı bireylerin yaşamına ilişkin bu türden olumsuzlukların “yaşamın saygınlığı”nın örselenmesine yol açtığı ve yaşamdan duyulan tatmini azalttığı açıklanmaktadır. Bu noktada, yaşlılıkta bireylerin mutlu ve kaliteli bir yaşam sürdürebilmeleri ile ilişkili olan “yaşam tatmini” geniş kapsamlı, evrensel bir yaklaşımdır (Tornston 1982).
Yaşlıların yaşamına ilişkin ihtiyaç duyulan düzenlemeleri belirlemek için geliştirilen bu ölçümler; • Yaşama ilişkin hoşnutluk (yaşama bağlılık ve isteklilik) ya da ilgisizlik (yaşamdan sıkılmış olma) • Azim ve dayanıklılık, cesaret (yaşama ilişkin sorumluluk alma isteği) • Arzulanmış ve başarılmış amaçlar arasındaki güçlü ilişki ve uyum (bireylerin yaptığı işlerde başarılı olma düzeyi) • Yaşama ilişkin olumlu düşünceler • Ruhsal durum (keder, yalnızlık, acı ya da mutluluk, iyimserlik, içtenlik) gibi faktörleri içermektedir.