Bereketli Ülkemizde Her Çeşidi Var: Ülkemizde Yetişen Ağaç Türleri
İnsanlar; her ne kadar şehir hayatına alışmış, günlük koşturmacanın içinde yaşıyor olsa da içgüdüsel olarak daima doğaya ait olduğunu hissederler. İnsan ve doğa arasındaki bu ilişki nedeniyle herkes ilk boşlukta piknik alanlarına, parklara ve ormanlara nefes almaya koşar. Tüm canlılar için yaşamsal öneme sahip olan yeşil alanlar, iklim dengesi ve mineral döngüsü gibi birçok konuda baş rol oynar. Ülkemizde yetişen ağaç türlerine bakıldığında Türkiye’nin de bulunduğu bölgede bitki örtüsü çeşitliliği açısından oldukça zengin bir ülke olduğunu savunmak mümkün. İnsan ve doğa
Ülkemizde Yetişen Ağaç Türlerine Genel Bakış Türkiye, doğal kaynaklar bakımından dünya çapında önemli bir yere sahiptir. Bunda elbette ülkemizde yetişen ağaç çeşitlerinin yarattığı orman manzaralarının da etkisi büyük. Birçok farklı iklime ev sahipliği yapan ülkemizde günlük hayatta dahi pek çok ağaç türüne rastlanabilir. İşte Türkiye’de yetişen ağaç türlerinden başlıcaları…
1.Sarıçam İğne yapraklı bir ağaç türü olan Sarıçam, ülkemizde en fazla Kuzey Anadolu, Karadeniz ve Doğu Anadolu bölgelerinde görülür yılı verilerine göre Türkiye’nin toplam ormanlık alanları içinde yüzde 0,5’lik bir payı olan Sarıçam; narin gövdeli, sivri tepeli ve ince dallı ya da dolgun ve düzgün gövdeli bir ağaçtır. Daima mavimsi yeşil yapraklı olan bu ağaç türü, çevresel şartlara göre 20 ila 50 metre arasında boya sahip olabilir.
2. Karaçam Ülkemizde yetişen ağaç türlerinden biri olan Karaçam’a hemen her bölgede metre yükseltilerde rastlamak mümkün. Tüm orman alanları içinde yaklaşık yüzde 20’lik bir payı bulunan Karaçam; yeşil gövdesi derin çatlaklı, kalın ve boz renkli kabukları olan bir ağaç türüdür. Yaklaşık 40 metrelik boyu ve 1 metreden fazla çapı bulunan bu ağaçlar, koyu yeşil iğne yaprakları ile ön plana çıkar.
3. Sedir Genellikle Akdeniz ikliminin hakim olduğu yüksek bölgelerde yayılım gösteren Sedir ağaçları, Anadolu’da batı, orta ve doğu Toroslarda görülür. Orman arazileri içinde yüzde 0,2 paya sahip olan Sedir ağaçlarına dünya üzerinde en fazla Türkiye’de rastlanabilir. Kısa iğne yaprakları bulunan Sedirler, olgunlaşınca pulları dağılan kozalaklara sahiptir.
4. Göknar Göknar olarak da anılan bu ağacın 40 farklı çeşidi mevcuttur ve bunlardan 4’ü ülkemizde yetişen ağaç türlerindedir. Doğu Karadeniz Göknarı, Uludağ Göknarı, Kazdağı Göknarı ve Toros Göknarı ülkemizde doğal yayılış gösterir. Çam familyasında kolaylıkla ayırt edilebilen Göknarlar uzun, düzgün ve dolgun gövdeye ve sivri bir tepeye sahiptir. Ülkemizdeki orman alanları içinde yüzde 0,3 oranda Göknar ağacına rastlanabilir.
5. Ladin Göknar’a benzer şekilde 40 farklı çeşidi olan Ladin’in Kafkasya’da ve Türkiye’de bulunan türüne Doğu Ladini adı verilir. Piramide benzeyen tepesi ve sarkan dalları ile ön plana çıkan Ladin’in boyu metreyi bulabilir. Ülkemizde yüzde 0,1’lik paya sahiptir.
6.Fıstık Çamı Genellikle Batı ve Güney Anadolu ile Akdeniz bölgelerinde görülen Fıstık Çamı, görünümüyle diğer çam türlerinden kolaylıkla sıyrılır. Çam fıstığı olarak bilinen tohumları, özellikle Batı Anadolu yöresi için önemli bir gelir kaynağıdır. Fıstık Çamın dan aynı zamanda değerli bir süs aracı olarak da faydalanılır. Toplam orman arazileri içinde yüzde 0,2 paya sahiptir.
7. Servi Ülkemizin güneyinde sıklıkla görülen Servi ağacı, ince ve uzun yapılı olup koyu yeşil yapraklara sahiptir. Dört mevsim yeşil ağaç formunda bulunan serviler, dekoratif görünümlerinden dolayı park ve bahçelerde sıklıkla tercih edilirler. Meşe
8. Kızılağaç Boyu 20 metreyi geçebilen, esmer kabuklu ve seyrek dalları olan Kızılağaç, genellikle serin ve nemli bölgelerde görülür. Ters bir yumurtaya benzeyen, kenarları tırtıklı yaprakları vardır. Kızılağac’ın ülkemizde doğal olarak yetişen 2 türünden söz edilebilir. Bu türler, Doğu Kızılağaç ve Adi Kızılağaç’tır.
9. Dişbudak Genellikle sulak bölgelerde görülen Dişbudak’ın yaprakları elips şeklindedir. Beyaz çiçekleri salkım şeklinde duran ağacın Türkiye’de doğal olarak yetişen 4 türünden söz etmek mümkün. Bu türler; Adi Dişbudak, Sivri Meyveli Dişbudak, Çiçekli Dişbudak ve Tüylü Dişbudak olarak sıralanabilir. Dişbudak ağaçları ülkemizde Trakya, Doğu ve Batı Karadeniz, Marmara ve Ege Bölgesi’nde yaygın olarak görülebilir.
10. Kestane Özellikle Kuzey Anadolu ve Marmara Bölgesi’nde rastlanabilen Kestane ağaçlarının Türkiye’de doğal olarak yetişen tek türü “Anadolu Kestanesi”dir. Mızrak biçiminde yaprakları olan bu ağacın çiçekleri bal kaynağıdır, ayrıca Kestane ağacının meyvesi de kışın sofraların vazgeçilmezlerindendir. Anadolu Kestanesi ülkemizdeki tüm orman alanları içinde yüzde 0,04’lük bir yere sahiptir.
11. Çınar Heybetiyle ve uzun ömürlü oluşuyla ön plana çıkan Çınar ağaçları ülkemizin hemen hemen tüm ormanlarında görülebilir. Ayrıca park ve bahçelerde de rastlayabileceğiniz Çınarlar, dere ve akarsu yataklarında doğal olarak yetişebilirler. İri yapraklı bu ağacın dikenli ve yuvarlak meyveleri vardır.
12. Ihlamur Güzel kokusuyla zihinlerde kendine yer edinen Ihlamur ağacı ülkemizde yetişen ağaç türleri arasında yer alıyor.Kışın yapraklarını döken ağaçlardan biri olan Ihlamur; Marmara, Batı Karadeniz, Orta Toroslar ve Kuzey Anadolu’da görülmektedir. Geniş yapraklı Ihlamur ağacının çiçekleri kurutulup sıcak su ile birlikte çay olarak tüketilmektedir.
SON Hazırlayan: Mustafa Soybekar