CANLıLARıN SıNıFLANDıRıLMASı

Canlılar benzer ve farklı özelliklerine göre gruplandırılmasına sınıflandırma denir. Sınıflandırma bilimi: Sistematik (Taksonomi)dir. Günümüzde canlıların anatomik yapısını ve genetik yapısını esas alan sınıflandırmaya Filogenetik sınıflandırma denir. Filogenetik sınıflandırmada canlıların organlarının yapısı, genetik özellikleri, sindirim sitemi, solonum sitemi, dolaşım sistemi, boşaltım, sinir, üreme sistemleri ve embriyonik gelişim evreleri dikkate alınır.

1) Suni (Ampirik) Sınıflandırma Canlıların dış görünüşlerine ve yaşadığı ortama bakılarak yapılan sınıflandırmadır. Aristo tarafından yapılmıştır. Canlılar; Bitkiler ve Hayvanlar olarak ikiye ayrılmıştır. a) Bitkiler; Otlar, Çalılar, Ağaçlar b) Hayvanlar; Havada yaşayanlar, Karada yaşayanlar, Suda yaşayanlar Dış görünüş dikkate alındığından nitel gözlemlere dayalı bir sınıflandırmadır. Suni sınıflandırmada analog organlar dikkate alınır.

ANALOG ORGAN Kökenleri farklı görevleri aynı olan organlardır. ÖR: Yarasanın Kanadı, sinek kanadı

2) Doğal (Filogenetik) Sınıflandırma Canlıların organ yapılarının benzerliğine, dolayısıyla evrimsel akrabalıklarına bakılarak yapılan sınıflandırmadır. Doğal sınıflandırmada homolog organlar dikkate alınır. Homolog organlar; yapıları aynı ama görevleri farklı olan organlardır.Homolog organları homoloji inceler. Örnek: İnsanın kolu – Kuşun kanadı – Balinanın yüzgeci Organları homolog olan canlılar akrabadırlar.Akraba canlıların proteinlerindeki amino asit dizilişleri, embriyonik gelişim evreleri, boşaltım artıkları da benzerdir. Nicel gözlemlere dayanır.

Canlıların sınıflandırılmasında temel alınan bazı özellikler : * Hücre tipi ve sayısı (Ökaryot – Prokaryot) (Hücresel organizasyon) * Embriyo tabakalarının sayısı (Endoderm – Mezoderm – Ektoderm) * Embriyonik örtülerin bulunuşu (Vitellus – Koryon – Amniyon – Allontois) * Vücut boşluğu tipleri (Gastrovasküler – Sölom) * Simetri şekilleri (Bileteral – Işınsal) * Vücutta segmentlerin bulunuşu (Benzer parça) * İskeletin bulunuşu (varsa kıkırdak veya kemik) * Azotlu boşaltım maddelerinin benzerliği (NH3 – Üre – Ürik Asit) * DNA’ daki baz dizilişi Sistemlerin varlığı (Sindirim, solunum, dolaşım vs.)

HOMOLOG ORGAN Kökenleri aynı, görevleri farklı olan organlardır. Örnek: İnsanın kolu, yarasının kanadı, balinanın süzgeçi

TÜR Tür: Kendi aralarında çiftleştiklerinde verimli döller meydana getiren yapı bakımından birbirine benzeyen bireyler topluluğudur. TÜR’ün nesnel ve evrimsel bir gerçeklik olduğunda kuşku yoktur. Türü diğerlerinden farklı tutan; üreme engelleri olup, gen alışverişini sınırladığı ve türün bütünlüğünü koruduğu için en önemli unsurdur. Burada esas nokta populasyonların, benzerlerinden ayrılmış uyumlu birimler oluşturmasıdır. Bu genetik izolasyondan ötürü türün populasyonları, morfolojik olarak birbirine, diğer türlere benzediğinden, daha fazla benzeyecektir. İşlevsel bakımdan bir türü belirlemede, üreme davranışlarıyla ilgili veriye nadiren sahip olduğumuzdan, türlerin morfolojik benzerliklerini ya da farklılıklarını kullanılırız. Yani, morfolojik farklılıklar genetik ve üreme ilişkilerini de yansıtır.

KAYNAKÇA Site linki- siniflandirilmasi.html samsung&source=android- browser&prmd=sinv&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=2ahUKEwjlpreCkcDgAhUmqYsKHb 4yDGoQ_AUoAnoECAwQAg&biw=360&bih=512#imgrc=bAkMSJxUZBmZDM

HAZıRLAYAN Emre okay No 54 BEN İ D İ NLED İĞ ÜN İ Z İ Ç İ N TEŞŞEKÜRLER