(Merkezi Yönetim) Bütçenin Hazırlanması

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu

Genel Esaslar Bütçede önce gider sonra gelir belirlenir. (2019 MY Bütçe Kanunu incelenecek) Bütçe Kanununun; 1. maddesi gider, 2. maddesi gelir, 3. maddesi net borçlanmayı gösterir. Bütçe Kanununun, Ödeneklerin dağılımı A cetvelinde, Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri tarafından ilgili mevzuata göre tahsiline devam olunacak gelirler B cetvelinde, Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin gelirlerine dayanak teşkil eden temel hükümler C cetvelinde, gösterilir.

Genel Esaslar Cumhurbaşkanlığı, merkezi yönetim bütçe kanunu tasarısının hazırlanmasından ve bu amaçla ilgili kamu idareleri arasında koordinasyon sağlanmasından sorumlu bulunmaktadır.

5018 Sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu

Gelir Bütçesinin Hazırlanması

Genel Esaslar Gelir bütçesinin hazırlanmasından ve bir araya getirilmesinden Cumhurbaşkanlığı sorumludur. Gelir bütçesinin oluşturulmasında; Otomatik tahmin yöntemi Serbest tahmin yöntemi olmak üzere iki yöntem vardır.

Otomatik Tahmin Yöntemi Otomatik tahmin yöntemi uygulaması, biten son yılın ya da son birkaç yılın gelir sonuçlarının, yeni yıl bütçe gelirlerinin tahmininde esas alınmasına dayanır. Üç tür otomatik tahmin yöntemi vardır: Bir önceki yılın rakamlarını esas alarak yeni mali yılın bütçe gelirlerini tahmin etme yöntemi. Bu yöntemde, bütçe gelirlerini etkileyecek değişiklikler de göz önüne alınır. İkinci yöntemde, daha önceki yılların kamu gelirlerinin ortalama artışı göz önüne alınır. Son birkaç yılın sonucu belli olan bütçe gelirlerindeki artışın ortalaması alınarak, yeni bütçe gelirleri tahmin edilir. Üçüncü yöntem, son birkaç yılın bütçe gelirleri ortalamasının yeni mali yılın gelir tahminine temel olarak alınmasına dayanır.

Serbest Tahmin Yöntemi Doğrudan bütçe gelirlerinin tahminiyse, bir ortalamaya bağlı kalmaksızın bütçe gelirlerinin takdire dayanarak saptanması yöntemidir. Bütçede giderlerin tahminiyse, doğrudan doğruya takdir yöntemi ile gerçekleştirilir.

Gider Bütçesinin Hazırlanması

1. Orta Vadeli Program (En Geç Eylül Ayının İlk Haftası Sonuna Kadar)

2. Orta Vadeli Plan (En Geç Eylül Ayının 15’ ine Kadar)

3. Bütçe Çağrısı (En Geç Eylül Ayının 15’îne Kadar

4. Bütçe Tekliflerinin Gönderilmesi (Eylül Ayı Sonuna Kadar)

5. Cumhurbaşkanlığında Yapılan Görüşmeler ve Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifinin Hazırlanması (16 Ekime Kadar)

6. Merkezi Yönetim Bütçe Tasarısının Cumhurbaşkanınca TBMM Başkanlığına Sunulması (17 Ekim)

7. Merkezi Bütçenin Kanunlaşması (17 Ekim-31 Aralık→75 gün)

7. Merkezi Bütçenin Kanunlaşması (17 Ekim-31 Aralık→75 gün) Merkezi Bütçenin Kanunlaşması için TBMM’ de İzlediği Yol; TBMM Başkanı Bütçe Komisyonu TBMM Genel Kurulu

1982 Anayasası

1982 Anayasası

Plan Bütçe Komisyonu (17 Ekim-10 Aralık→55 gün) Bütçe tasarısı 55 gün komisyonda görüşülür. 40 üyeli komisyonun 25 üyesi iktidar, 15 üyesi muhalefet partilerinden oluşur. Bütçe tasarısına ait her türlü değişiklik yapılabilir.

TBMM-Genel Kurul (10 Aralık-30 Aralık →20 gün) Milletvekilleri, görüşmeler sırasında gider arttırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde bulunamazlar. Bütçe tasarısı bölüm bölüm onaya sunulur. Daha sonra bütçenin tamamı üzerinde oylama yapılır.