İNTERNET
Neler Öğreneceğiz? İnternet Nedir? İnternetin Tarihi? İnternetin Avantajları İnternetin Dezavantajları Yaygın İnternet Terimleri
İnternet Nedir?
İnternet Nedir? İnternet, birçok bilgisayar sisteminin birbirine bağlı olduğu, dünya çapında yaygın olan ve sürekli büyüyen bir iletişim ağıdır.
İnternet, insanların her geçen gün gittikçe artan "üretilen bilgiyi saklama/paylaşma ve ona kolayca ulaşma" istekleri sonrasında ortaya çıkmış bir teknolojidir. Günümüzde bankacılık sektörü, ulaşım sektörü(bilet alım-satım), online alışveriş siteleri vb. bu teknolojiyi kullananlara örnek verebiliriz.
İNTERNETİN TARİHSEL GELİŞİMİ 1960'ların başında askeri ve bilimsel araştırma ve geliştirme alanında, bilgisayarlar yardımıyla bilgi paylaşımında büyük potansiyel değer olduğunu gören bir grup insanın düşüncesinin bir sonucudur.
MIT'den Leonard Kleinrock internet bağlantısının temelini biçimlendirmek için paket anahtarlar teorisini geliştirdi. MIT'den Lavrence Roberts 1965 yılında çevirmeli ağ , Roberts 1966 yılında DARPA'ya katıldı ve ARPANET için kendi planını hazırladı.
1969 yılında ARPA kuruldu ve internet kavramı olarak kullanılmaya başlandı. ARPA başlangıçta 4 ayrı üniversitedeki ana bilgisayarlarla bağlantı halindeydi. Birkaç yıl içinde çok sayıda kurum aşamalı olarak ARPA'ya bağlandı.
İnternet, başlangıç aşamalarında bilgisayar uzmanları, bilim adamları ve kütüphaneciler tarafından kullanıldı. Bu anlamda, ilk internet bugün kullanılan gibi kolay kullanım olanağı olan kullanıcı dostu değildi.
Arpanet ilk yayımında 4 adet Üniversite ve Enstitülerde yer almaktaydı UCLA Standford Araştırma Enstitüsü Kaliforniya Üniversitesi Utah Üniversitesi
İnternet Kullanımının Avantajları
İnternet Kullanımının Avantajları İnternet devasa bir kütüphanedir: Akla gelen her konuda araştırma yapabilir, kaynaklar, kitaplar, makaleler, yorumlar bulunabilir.
İnternet bir iletişim aracıdır: Dünyanın diğer ucundakilerle bile görüntülü, yazılı veya sesli iletişim kurulabilir.
İnternet bir medya aracıdır: Gazeteler, dergiler, yazarlar, internet haber siteleri, son dakika haberleri elinizin altındadır.
İnternet bir paylaşım aracıdır: Kendi kişisel sitenizi oluşturabilir, yazı, resim, dosya gibi paylaşmak istediğiniz herşeyi dünya çapında yayınlayabilirsiniz.
İnternet Kullanımının Dezavantajları
İnternetin Dezavantajları Sanal kumarhaneler
Uyuşturucu madde temin edip bunları kullanabilir.
Uzun süre bilgisayar başında kalarak sosyalleşme yönünde sorun yaşar. Uzun süre bilgisayar başında kalarak beden hareketsiz kalır. Fiziksel sağlık sorunları yaşayabilir.
İnternette Kullanılan Bazı Terimler ADSL (Asymmetric Digital Subscriber Line) : Asimetrik Sayısal Abone Hattıdır. Var olan telefon hatları üzerinden yüksek bant genişliğinde sayısal verilerin iletilmesini sağlayan teknolojidir. Çevirmeli telefon servislerinden farklı olarak sürekli bir bağlantı sağlar. ADSL, aynı hat üzerinden analog (ses) bilgilerin iletilmesine de izin verir. Bandwidth (Bant Genişliği): Bant genişliğidir. Bir ağ kablosunun taşıyabileceği maksimum veri miktarı, bps (bit per second) birimi ile ölçülür. Bit rate : Bit hızıdır. Sayısal iletişimde, bir iletişim ağının belirli bir noktasından saniyede geçen bit sayısını gösterir. Veri transfer hızı da denir.
İnternette Kullanılan Bazı Terimler Bluetooth : Mobil telefonların, bilgisayarların ve diğer mobil cihazların birbirleriyle, ev ve iş yerlerindeki kısa dalga kablosuz bağlantıları kullanan telefon ve bilgisayarlarla kolaylıkla bağlantı kurabilmelerini sağlayan donanımdır. Cable modem : Kablo modemdir. PC'nizi yerel kablolu TV hattına bağlamanızı ve veriyi 1,5 Mbps hızında almanızı sağlayan cihazdır. illa Firefox, Yandex, Netscape, Opera vb.’dir.
İnternette Kullanılan Bazı Terimler Client/server : İstemci/sunucu. İki bilgisayar programı arasındaki ilişkiyi tanımlıyor. Programlardan biri (istemci), talebini yerine getirecek olan programdan (sunucu), bir servis talebinde bulunur. Bir ağ üzerinde istemci/sunucu modeli, farklı yerlere dağıtılmış programlar arasında Download : İndirme. Bir dosyanın bir bilgisayardan diğerine iletilmesi. İnternette bir kullanıcının bir Web sitesinde bulunan bir dosyayı kendi bilgisayarına almasıdır. ığı yuvadır. uygun bir iletişim yolu sağlar.
İnternette Kullanılan Bazı Terimler DSL (Digital Subscribe Line) : Normal telefon hatları üzerinden verilerin yüksek bant genişliklerinde iletilmesini sağlayan teknolojidir. Ethernet : En çok kullanılan yerel alan ağı teknolojisidir. Firewall : Özel ağ kaynaklarını diğer ağ kullanıcılarından korumak için, bir geçit sunucusuna yerleştirilen uygulama.
İnternette Kullanılan Bazı Terimler HTML (HyperText Markup Language) : Web sayfası yaparken kullanılan İnternet yazımlım dili tipidir. HTTP (HyperText Transfer Protocol) : İnternet üzerinde dosya (metin, grafik görüntüler, ses, video veya diğer mültimedya dosyaları) alışverişi için kurallar dizisi. TCP/IP protokol setine göre HTTP bir uygulama protokolüdür. IP (Internet Protocol): İnternet'e bağlanan bilgisayarlar için bir standart. İnternet erişimine sahip olan bütün bilgisayarlara, noktalarla birbirinden ayrılan dört rakam grubundan oluşmuş tek bir adres verilir. IP adress: TCP/IP protokolü kullanan bilgisayarlara verilen 32 bit adres. MAC adress: Bir ağa bağlı her bir port veya cihaza verilen adres. Ağdaki diğer cihazlar, yönlendirme tablolarını ve veri yapılarını yenilemek için bu adresleri kullanır.
İnternette Kullanılan Bazı Terimler Modem (modulator-demodulator): Bir bilgisayardan başka bir bilgisayar veya sayısal cihaza gidecek olan sayısal işaretleri telefon kablosundan gidecek şekilde analog işaret haline getiren, gelen analog işaretleri de sayısal işarete çeviren cihazdır. Network Interface Card (NIC): Ağ arabirim kartı. Ağa bağlanması için bilgisayara takılan bir karttır.
Wireless Kablosuz. Bir işareti kablo yerine atmosfer ortamını kullanarak taşıyan elektromanyetik dalgalarla yapılan iletişimdir.
Belirli bir kuruluş içi ağ yapısı… Yerel ağları birbirine ağlayabilir… INTRANET ? Belirli bir kuruluş içi ağ yapısı… Yerel ağları birbirine ağlayabilir… KÜÇÜK İNTERNET
Gateway ile internete bağlanılabilir… Proxy(Vekil) Sunucu da denir… PROXY - GATEWAY Gateway ile internete bağlanılabilir… Proxy(Vekil) Sunucu da denir… Hız ve Güvenlik
İnternette Hız Birimleri Hız birimi: saniyede geçen bit sayısı bps (bit per second) Ulaşılabilecek en fazla hıza: bant genişliği Bant genişliği doluluk oranını belirler…
İnternette Hız Birimleri 1 mbps = 1024 kbps = 1,048,576 bps 131072 Bps = 128 kBps Dakikada : 7,5 MB Saatte: 450 MB Günde:10800 MB / 10,54 GB Ayda: ~316 GB -> 4GB -> % 1,26 Doluluk
ISDN Telefon hattı üzerinden veri aktarımı sağlayan teknolojiye denir. İki hat vardır: Veri için (B Kanalı - Bearer) Çoklu Ses için (D Kanalı - Delta) Tek
1983 -> JANET (İngiltere) 1986 -> NSFNET (ABD) İNTERNETİN TARİHİ 1946 -> ENIAC 1969 -> ARPANET 1983 -> JANET (İngiltere) 1986 -> NSFNET (ABD) Akademik, ticari, devlet
EĞİTİM KURUMLARI DEVLET KURUMLARI TİCARİ KURUMLAR KİŞİSEL KULLANICILAR KİMLER DAHİL ? EĞİTİM KURUMLARI DEVLET KURUMLARI TİCARİ KURUMLAR KİŞİSEL KULLANICILAR
İNTERNETİN YAPISI Yerel Ağ ULAKNET
İNTERNETİN YAPISI ULAKNET INTERNET GEANT
SERVİS SAĞLAYICI Kişisel ve Kurumsal Kullanıcıların internete bağlanmak için kullandığı ana yapıya servis sağlayıcı denir. Size özel kullanıcı adı ve şifre ile, IP verilir, internet bağlantısı sağlanır…
SUNUCU İstekte bulunan bilgisayara hizmet veren bilgisayarlar… Web Sunucu, Mail Sunucu, DNS Sunucu, Messenger Sunucusu 1) Aynı veya farklı bilgisayarlarda bulunan uygulamalara servis sunan bir bilgisayar programı. 2) Sunucu programının çalıştığı bilgisayar. 3) İstemci/sunucu yapıda, istemci PC'lere dosya erişimi, baskı kuyruğu veya uzaktan uygulama çalıştırma gibi servisler sunan bir ağ noktası.
WEB SUNUCU Web Sayfalarını gösteren sunucular İSTEMCİ Hizmet veren bilgisayara bağlanarak hizmet alan bilgisayardır… Internet Explorer: Web istemcisi
AĞ YAPISI Fiziksel Katman TCP / IP Katmanı Ek Protokoller Katmanı Taşınan verinin formatı HOST Ağa bağlı her bir makina
TCP / IP Transmission Control Protocol Internet Protocol Veri İletme ve Alma Protokolleri Yerel Ağ ve İnternette kullanılır…
TCP / IP TCP / IP Protokolünü kullanan: FTP: file transfer protocol SMTP: e-posta protokolü TELNET: uzaktan bağlantı protokolü HTTP: web sayfası iletim protokolü
DHCP nedir? Dynamic Host Configuration Protocol TCP / IP ‘yi yapılandırmak gerekir El ile veya Otomatik olarak Otomatik => DHCP sunucusu
IP nedir? Bilgisayarınızın özel numarasıdır… 32 bitten oluşur. 4 Bölüm, 1 bölüm -> 8 bit 0-255 arasında sayılar 123.45.35.122 123 .45 . 35 .122 11001010. 00101010 . 00100101 . 11010010
Domain nedir? Numaraları akıl tutmak zordur Özel isimler kullanılır
DNS NEDİR ? DNS. : Bir alan isimlendirme sistemidir Uşak Üniversitesi Web Sitesi için: IP: 79.123.165.102 Domain: usak.edu.tr DNS Sunucular: alan adı >> IP
DOMAIN YAPISI 3-4 kısımdan oluşur, . , : , / ile ayrılır Hiyerarşik bir yapısı vardır… http://www.usak.edu.tr/
DOMAIN YAPISI 1. kısım: Kullanılacak Protokolü Belirler http://www.usak.edu.tr
DOMAIN YAPISI 2. kısım: Sayfanın türünü belirler http://www.usak.edu.tr
DOMAIN YAPISI 3. kısım: Kuruluş kişi adı bilgisi http://www.usak.edu.tr
DOMAIN YAPISI 4. kısım: Kuruluşun türünü belirler http://www.usak.edu.tr
DOMAIN YAPISI Gov: devlet kurumları Edu: Eğitim Kurumları Org: Ticari olmayan kurum, dernek Com: Ticari kuruluşlar Mil: Askeri Kuruluşlar Net: Servis Sağlayıcılar Ac: Akademik kuruluşlar, edu gibi İnt: uluslar arası kuruluşlar
DOMAIN YAPISI Arts: Sanat Kültür ile ilgili siteler Firm: Ticari Firmalar İnfo: Bilgi servisi sunan siteler Nom: Kişisel Domainler Rec: Eğlence Siteleri Stor: alış veriş merkezleri, satış
DOMAIN YAPISI 5. kısım: Ülke kodunu temsil eder… http://www.usak.edu.tr
DOMAIN YAPISI Tr: Türkiye De: Almanya Uk: İngiltere İt: İtalya Ru: Rusya Fr: Fransa
DOMAIN YAPISI bilkent.edu.tr (tr=Turkiye), www.microsoft.com, ftp.firefox.com, tubitak.gov.tr, www.nato.int (Nato).
E-POSTA YAPISI 1. kısım: kullanıcı adı 2. kısım: domain http://www.usak.edu.tr alp@usak.edu.tr
İNTERNET VE IP YAPILANDIRMASI İnternet üzerinde alacağınız IP’ler Network Information Center (NIC) tarafından belirlenir. Class A, Class B, Class C, Class D
İNTERNET VE IP YAPILANDIRMASI Class A: 1.0.0.0 -> 127.0.0.0 arası Host Sayısı: 16,777,214 Class B: 128.0.0.0 -> 191.255.0.0 arası Host Sayısı: 65,534
İNTERNET VE IP YAPILANDIRMASI Class C: 192.0.0.0 -> 223.255.255.0 arası Host Sayısı: 254, 2 milyon network Class D: 224 -> 254 arası İleri kullanımlar için boş
İNTERNET VE IP YAPILANDIRMASI Uşak Üniversitesi – Class B: 160.75.0.0 – usak.edu.tr
URL İnternet üzerinden ulaşılabilecek bir dosyanın adresi. Bu adres bir Web sayfasını, bir görüntü dosyasını, CGI uygulaması veya Java applet'i gibi bir programı ve HTTP tarafından desteklenen herhangi bir dosyayı gösterebilir. Uniform Resource Locator Özgün Kaynak Adresi İnternet yolu ile sunulan her şey… Resim, müzik, web sayfası http://www.bilya.net/test1.doc
TARAYICI (browser) WWW İnternet Sayfalarını Görüntüler. Web'de yayınlanan bilgiyi aramak için kullanılan bir yazılımdır. En çok kullanılanları; MS Internet Explorer, Google Chrome, Moz Gelen verileri yazı ve resime dönüştürür…. WWW Bir browser gibi istemci uygulamaları kullanılarak bağlanılan ve çeşitli servisler sunan, internet sunucularının oluşturduğu büyük ağdır. World wide web Web sayfası protokolü
HTTP HTTPS Şifreli veri aktarımı sağlar… SSL protokolü eklenir… Sayfanın tarayıcıya aktarılmasında kullanılan protokoldür… Kurallar ve yöntemlerdir… Metin Dosyası Transferi yapar… İsteğin başına otomatik eklenir… HTTPS Hyper Text Transfer Protocol Secure Şifreli veri aktarımı sağlar… SSL protokolü eklenir… Kullanıcı girişi, alışveriş…
HTML Web Sayfası yapımında Yazıları özel biçimlere dönüştürür Resim Video gibi dosyalarla bağlantı kurar… İşaretleme Dili
İstemci Taraflı Sayfalar .html ve .htm uzantılı… Kullanıcı bilgisayarına indirilir… Sunucu Taraflı Sayfalar ASP, PHP, ASP .NET gibi diller kullanılır Kullanıcıya göre verileri işlerler… Html dilinde aktarırlar…
Veritabanı Düzenli bilgiler topluluğu ACCESS, ORACLE, MSSQL, MYSQL Öğrenci adı, şifresi…
FTP nedir? File Transfer Protokol İnternet üzerinde dosya alışverişini basitleştiren standart bir İnternet protokolüdür. TCP / IP yönetimini kullanır Özel programlar…
Barındırma (Hosting) Nedir? Sabit IP numarasına sahip bir sunucu Kiralamak. Kendi bilgisayarınızda barındırma hizmeti verir… Teknik ve fiziksel altyapının oluşturulması…
SMTP nedir? POP3 / IMAP nedir? Simple Mail Transfer Protocol E-Posta gönderirken kullanılır… Kullanıcı adı ve şifre gerektirir… POP3 / IMAP nedir? Post Office Protocol Internet Message Access Protokol
İnternette Güvenlik http gibi protokoller güvenli değil Özel veriler https gibi protokollerle iletilmeli…
İnternette Kullanım Etiği Bir ağ yapısı içinde belirli kurallara uymak kullanıcı sorumluluğundadır… Spam mesajlar… Başkalarının bilgilerini ele geçirmek Her hareketiniz izleniyor !!!
İnternette Kullanım Etiği Zarar vermeye çalışmayın Gizli bilgilere ulaşmaya çalışmayın İzinsiz kaynakları kullanmayın Copy / Paste yapmayın, kaynak belirtin…