SAF MADDE VE KARIŞIMLAR 1.MADDENİN TANECİKLİ YAPISI
Atom: Maddeyi oluşturan ve bu maddenin bütün kimyasal özelliklerini taşıyan en küçük parçasına atom denir. Bazı maddelerin atomları gruplar halinde birbirine bağlanarak bulunur. Bu gruplara molekül adı verilir.
Atomun yapısında proton, nötron ve elektron bulunur Atomun yapısında proton, nötron ve elektron bulunur. Proton ve nötron atomun merkezinde (çekirdek), elektronlar ise merkezin dışında bulunur. Protonlar pozitif (+), nötronlar yüksüz, elektronlar eksi (-) elektriksel yüke sahiptir. Elektronlar çekirdeğin çevresindeki yörüngelerde dönme hareketi yaparlar. Elektronların dönme hareketi yaptıkları bölgelere katman denir.
Aşağıdaki tabloda taneciklerin elektriksel yükleri ve kütleleri verilmiştir. Sembol Elektriksel yük Kütle Proton p + (POZİTİF) 1 Nötron n yüksüz Elektron e -(NEGATİF) 1/2000
Atomun Tarihsel Süreci Democritus Maddeleri oluşturan en küçük taneciğe, bölünemez anlamına gelen “atomos” adını vermiştir. Günümüzde ise bu taneciğe atom denilmektedir. (MÖ 400) John Dalton Atom konusunda ilk bilimsel yaklaşımı yapan bilim insanıdır. Ona göre atomlar, içleri dolu ve parçalanamayan berk kürelere benzemektedir. 1803 George Johnstone Stoney Atomun içindeki negatif taneciklere elektron ismini vermiştir. 1891
John Joseph Thomson Atomun daha küçük parçalardan oluştuğunu bulmuştur John Joseph Thomson Atomun daha küçük parçalardan oluştuğunu bulmuştur. Atomu üzümlü kek modeli ile açıklamıştır. Bu modele göre kek pozitif yükü, üzümler ise negatif yükleri simgeler. Bu sayede atomun parçalanamaz fikrini ortadan kaldırmıştır. 1897 Ernest Rutherford Pozitif yüklere proton ismini verip aynı zamanda pozitif yüklerin bulunduğu yere de çekirdek ismini vermiştir. Bu model, Güneş sistemine benzetilmektedir. Güneş, içi proton dolu çekirdeğe ve etrafında dönen gezegenler de elektronlara benzetilmiştir. 1911 Niels Bohr Elektronların çekirdeğin çevresinde istedikleri gibi dolaşamadığını, çekirdeğe belirli uzaklıklardaki katmanlarda dönebileceğini söylemiştir. 1913
Modern Atom Teorisi Günümüzde geçerliliğini koruyan atom görüşüdür Modern Atom Teorisi Günümüzde geçerliliğini koruyan atom görüşüdür. Bu Teori’ye göre, elektronlar çok hızlı hareket ettikleri için katmanların yerine, elektronların bulunma ihtimalinin yüksek olduğu elektron bulutlarında yer aldığı savunulmuştur. 1930 James Chadwick Protonların çekirdekte yalnız olmadığını, burada yüksüz taneciklerin de (nötron) bulunduğunu keşfetmiştir.1932
Bir atomda proton sayısı ve elektron sayısı birbirine eşitse bu atoma nötr atom denir. Elektronlar çekirdeğin çevresindeki katmanlara; 1 katman 2 tane 2.katman 8 tane 3.katmana 8 tane gelecek şekilde yerleşirler.
Örneğin Neon elementinin 10 tane elektronu şöyle katmanlara şöyle yerleşir. Üçüncü katman için elektronu olmadığı için üçüncü katmanı yoktur.
Molekül Aynı ya da farklı atomlar bir araya gelerek molekülleri oluşturur. Örneğin O2 (oksijen) molekülleri aynı oksijen atomlarının bir araya gelmesiyle oluşmuştur. H2O (su) molekülleri oksijen ve hidrojen atomlarının bir araya gelmesiyle oluşmuştur.