HAYIR D İ YEB İ LME
NEDEN HAYIR DEMEL İ Y İ Z? Kendi ihtiyaç ve isteklerimizle çelişen durumlarda ya da reddetmek istedi ğ imiz bir iste ğ e bir öneriye çekinmeden hayır demeliyiz.
İ NSANLAR NEDEN HAYIR D İ YEMEZ? Gelen talepler karşısında “yapmalıyım, yapmak zorundayım, yapsam iyi olur” şeklindeki düşüncelerimizden dolayı ise güvenli arkadaş, yardımcı komşu, iyi çocuk, sadık arkadaş, hiç yorulmayan işçi ve mükemmel anne gibi nitelemelerle anılırız.
5 farklı insan tipi vardır.
Birinci tipte insanlar ikili ilişkilerde kendisini karşısındakinin sevgisine mecbur hissedebilir ve onunla ilişkisini devam ettirmek u ğ runa karşısındakinin isteklerinin birço ğ una hayır diyemez ve kabul eder.
İ kinci tipteki insanlar çevresindeki insanların bütün isteklerini karşılamaya gönüllü olan hatta bu istekleri karşılamazsa kendini de ğ ersiz hisseden insanlardır.
Üçüncü tipteki insanlar kendilerinden isteneni bir görev bilinciyle yapan, karşısındakini ‘’sahip’’, kendisini ‘’köle’’ gibi konumlandırabilirler.
Dördüncü tipteki insanlar kendilerinden istekte bulunan kişiler e ğ er otorite olarak görülen insanlar ise oluşan ‘korku’ duygusu nedeniyle hayır diyebilme sorunu yaşarlar.
Beşinci ve son tipteki insanlar bu davranışı ö ğ renilmiş olarak gerçekleştirirler. İ nsanlara ‘hayır’ demenin kötü bir şey oldu ğ u ona ö ğ retilmiştir ve o kişi de çocuklarına ö ğ retmeye devam eder.
HAYIR D İ YEB İ LMEN İ N KAZANDIRILMA SÜREC İ “Hayır diyebilmek” ö ğ renilen ve ö ğ retilebilen bir sosyal beceridir.
Sonuç olarak, yerinde ve zamanında hayır demeyi ö ğ renen çocukların kendilerine olan güveni artacak; aynı zamanda kendilerinin ve başkalarının fikirlerine saygı duymayı ö ğ reneceklerdir.
ÇOCUKLARA HAYIR DEMEY İ NASIL Ö Ğ RET İ R İ Z? Hayır diyebilen birey yetiştirmek önemliydi, günümüzde artık, çok daha da fazla önemli. Çocuklarımıza “hayır” demeyi ö ğ retmeliyiz. Peki nasıl ve neden?
1. Önce Siz Çocu ğ unuzun Duygularına ve İ steklerine Saygılı Olun!
2. Çocukların “Hayır” larını Duymak
3. Sınırları Çizmek
4. Hayır Demenin Ne Demek Oldu ğ unu Anlatın
5. Hayır Diyebilen Çocuk Kendini Korur
ERGENLERDE HAYIR D İ YEB İ LME DAVRANIŞI Hayır diyebilen çocuk ve gençler, alkol- madde ba ğ ımlılı ğ ı cinsel istismar gibi hem bedensel hem de psikolojik açıdan kendisine zarar verecek etkenlere karşı çok daha güçlü ve donanımlı olur.
1. Madde Kullanımı Açısından Hayır Diyebilme Ergenlerde madde kullanımı konusunda kendilerini koruyabilmeleri için kazandırılması gereken becerilerden biri, hem yaşıtlarına hem de yetişkinlere karşı sergileyebilecekleri “hayır” diyebilme becerisidir.
2. Cinsel İ stismar Açısından Hayır Diyebilme Sanderson’a göre cinsel istismar tehlikelerinden haberdar edilir, onlara karşı koyma izni verilir ve nasıl karşı koyacakları konusunda bilgi temin edilirse çocuklar, kendilerini koruyabilmektedir.
3. Zaman Yönetimi Açısından Hayır Diyebilme Zaman yönetimiyle ilgili davranışları sergilemenin önündeki temel engellerden biri, “hayır” diyebilme becerisinden yoksun olunmasıdır. Çünkü zaman yönetimi, aslında zamanı yönetmek de ğ il; öncelikleri yönetmektir.
4. Ahlaki Sorunlar Açısından Hayır Diyebilme Etik olmayan teklifleri içerebilece ğ i gibi bazı sosyoahlaki sorunlarla da ilgili olabilmektedir.
Psikolojik Danışma Süreci 1. Durumu Tanımlayın 1. Her Zaman Onay Alma İ htiyacının Artıları ve Eksileri Neler? 1. Sahip Oldu ğ unuz Olumsuz Otomatik Düşünceler Neler?
4. Bu Düşüncelerin Sizin İ çin Anlamı Ne? 5. Düşüncelerinizin Mantı ğ ını ve Bunların Kanıtlarını İ nceleyin 6. Çifte Standart Tekni ğ ini Uygulayın 7. Sizden Hoşlanmadılarsa Ne Yapabilirsiniz?
8. Gelecekte Bunla İ lgili Nasıl Hissedeceksiniz? 9. Onaylanmamayı Normalleştirin 10. Hakkınızı Savunma Üzerinde Çalışın
TEŞEKKÜRLER