NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Türk Mutfağı Uygulamaları Doğu Anadolu Mutfağı NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Sanat Tasarım Fakültesi stf.nisantasi.edu.tr

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Doğu Anadolu Mutfağı Türk mutfağının zenginliği, Doğu Anadolu bölgesinde de görülmektedir. Özellikle et yemekleri ve tatlı çeşitleriyle dikkat çeken Doğu Anadolu Mutfağı denildiğinde ilk akla gelen Cağ kebabıyla Erzurum ilidir. Soğuk bir il olan Erzincan'da iklim şartları nedeniyle gıdalar, kırsal bölgelerde yaşayan halk tarafından halen kurutularak, kavrularak saklanmaktadır. Hayvancılığın yapıldığı bölgede, hayvansal ürünler de küplere basılarak saklanıyor. Tulum peyniriyle ünlü Erzincan'ın yeri Doğu Anadolu'da ilk sıralardadır. Erzincan'ın bir diğer ünlü yiyeceği tava leblebisidir. Tulum peyniri, yurtdışına ihraç edilerek ilin önemli bir gelir kaynağını oluşturmaktadır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

MUTFAKLARDA PEYNİRLER ÜNLÜ Yaygın olarak hayvancılığın yapıldığı Kars'ta, yemek kültürünü yoğurt ve süt ile yapılan yemekler oluşturmaktadır. Peynirciliğin de öne çıktığı Kars'ta, Kaşar peyniri büyük bir önem arz etmektedir.  Doğu Anadolu Mutfağını tüm illerde ayrı ayrı değerlendirmek gerekir. Coğrafi ve etnik yapısı illere göre değiştiğinden, yemek kültürü de paralel olarak değişmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

YEMEKLERDE BAHARAT VE OTLAR KULLANILIYOR Doğu Anadolu'nun illerinde yöresel yemekler birçok ile göre oldukça özenle hazırlanmaktadır. Baharatlar ve otlar mutfaklarda çok kullanılmaktadır. Ağrı mutfağı et ve tahıl yemeklerinden oluşur. Abdigor köftesi en tanınmış yemeğidir. İçli köfteye benzer bu yemek özel et, yumurta ve baharattan yapılır. Bir diğer lezzet ise Gösteberg adı verilen et yemeğidir. Yemeğe adı verilen içine konulan Gösteberg otudur. Yemek kesilen hayvanın içine konularak toprağa gömülür, üzerinde ateş yakılarak pişirilir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

ANA MÖNÜ ET YEMEKLERİNDEN OLUŞUYOR Doğu Anadolu bölgesi yemek kültürü, kırmızı et, buğday unu, peynir, tereyağı ve otlardan oluşmaktadır. Bu otların şifalı olduğuna inanan halk, ciriş, ısırgan gibi birçok bitkiye mutfaklarında yer vermektedir. Bölgede kayısı. Üzüm gibi meyveler öne çıkarken, uzun süren kış şartları nedeniyle bölgede kış ayları öncesinde kış hazırlıkları yapılır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

YOĞURTLU ÇORBALAR YAYGIN Hayvancılığın yapıldığı bölgelerde mutfaklarda yoğurdun önemi büyüktür.  Yoğurtlu yemekler, çorbalar dikkat çekmektedir. Ayran çorbası, keledoş yoğurtlu bulgur çorbası yöresel lezzetler olmakla birlikte bitkisel otlar da mutfaklarda yerini almaktadır. Doğu Anadolu'nun bir diğer özelliği peynir türleridir.  Van'da üretilen otlu peynir, yörenin her yerinde tüketilmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © ARDAHAN Ardahan mutfağı, hamur işleri ve tatlılarıyla ünlüdür. Ayran aşı yöresel yemeğidir. Tahılların haşlanarak yoğurtla pişirildiği Ayran aşı, özellikle kış aylarında yapılır. Un çorbası olan Helle aşı, bişi,   Mafiş tatlısı Ardahan'a has yemeklerdir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © BİNGÖL Bingöl yemeklerinde bulgur peynir süt et kullanılmaktadır.  En ünlü yemeği erişte, nohut ve mercimekten yapılan Tutmaç çorbasıdır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © VAN Van ve Hakkâri bölgesinin ünlü yemeği senseger yemeğidir. Kurut adı verilen bir tür kurutulmuş süt ile yapılan et yemeği Sengeser,  soğuk kış günlerinin en çok yenilen yemeğidir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © BİTLİS Bitlis'in en ünlü yemeği ise ciğer tapalamasıdır. Bulgurla ciğerin karılarak yapıldığı ciğer köftesidir. Şirin Kayganak yemeğidir. Yumurtanın kavrularak üzerine pekmez ve şeker dökülerek kaynatılan bir yemektir. Öte yandan bir diğer ünlü yemeği Çörtü aşadır. Çörtü otunun kullanıldığı yemek, döğme ile pişirilen sulu et yemeğidir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © ELAZIĞ Elazığ mutfağı, Doğu Anadolu Mutfağı ‘nda önemli bir yer edinmiştir. Elâzığ’a has 150 yemek çeşidi bulunmaktadır. Yöresel olarak Elazığlılar günde 5 öğün yemek yemektedir. Dolayısıyla da bu durum yemek çeşidini de arttırmıştır. Köfteleri ile bilinen ilin kaburga, kuzu kızartması, erişte ve kelecoş çorbası en ünlü yemeklerindendir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © MALATYA Malatya mutfağı zengin çeşitlerle doludur. Bulgur ve ekmek çeşitleri ağırlıklı olarak yer almaktadır. Bulgur ile yapılan 70 çeşit köfte çeşidi olan mutfakta sarma ve dolmalar da önemli bir tutmaktadır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © MALATYA Düğün ve cenaze gibi özel günlerde etli kuru baklagillerden pişirilen yemekler ile birlikte yoğurtlu çorbalar. Kete, pişi ve kadayıf tatlıları yapılmaktadır.  Tüm peynir çeşitlerinin, toprağının özelliğinden kaynaklanan kendine has kokusu ve rengi farklılık gösteren zengin peynir çeşitleri mevcuttur. Çoğu ihraç edilen peynir türleri arasında bulunan Kars kaşarının yanı sıra, Kars karın kaymağı peyniri, Ardahan'da üretilen İkizdere keçi peyniri, Bitlis'te yapılan salamura peyniri Bitlis küp peyniri ve küflü peynir,  yörede tüm illerin mutfaklarında yer almaktadır. Kurak ve soğuk iklimi dolayısıyla mutfaklarda üzüm, kayısı gibi meyveler tüketilmektedir.  Malatya ayrıca, yörede  kuru kayısı denilen Eşbabiye tatlısıyla ünlüdür. Kayısıların su şeker ve tereyağıyla kaynatılmasıyla yapılan tatlı türüdür. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©

NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © ERZURUM Erzurum Sırın böreğiyle meşhurdur. İçine yoğurt, tereyağı, ceviz sarımsak konulan ev yapımı yufkanın arasına ayran dökülerek yapılır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©