PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİ TÜRKİYE CUMHURİYETİ SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Sanayi Ürünleri Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürlüğü PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ FAALİYETLERİ 21 Ocak 2019
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI SUNUM PLANI Piyasa Gözetimi ve Denetimi (PGD) Ülkemiz PGD Sistemi İçerisinde Bakanlığımızın Rolü 2018 Yılı PGD Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi 2019 Yılı Denetim Programı Koşullu Kabul Denetimleri Üretim Girdisi Muafiyeti İthalatta Güvenli Ürün Gönüllü Geri Çağırma T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 2
PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ (PGD) T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI PGD, ürüne ilişkin teknik mevzuatı hazırlamaya ve yürütmeye yasal olarak yetkili olan kamu kurum ve kuruluşları tarafından ürünlerin; İlgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğinin, İnsan sağlığı, can ve mal güvenliği başta olmak üzere temel güvenlik gereklerini sağlayıp sağlamadığının kontrolü ve Güvenli olmayan ürünlerin piyasadan uzaklaştırılması veya güvenli hale getirilmesinin temin edilmesidir. Tasarım - Üretim Standardizasyon Ürün Belgelendirme Piyasaya Arz Piyasa Gözetimi ve Denetimi (PGD) Kullanım Periyodik Kontrol T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 3
PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNİN ÖNEMİ Piyasa Gözetimi ve Denetimi insan sağlığını, can ve mal güvenliğini korumanın yanı sıra; Haksız rekabetin önlenmesi ve bu yolla piyasanın düzenlenmesine Yükümlülüklerini yerine getiren üreticinin ve ithalatçının korunmasına Uluslararası alanda Türk malı imajının güçlendirilmesine Kalitesiz ve güvensiz ithal ürünlerin piyasada dolaşımını engelleyerek yerli üreticinin korunmasına Ülke sanayisinin, dolayısıyla ülke ekonomisinin gelişimine katkı sağlar. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 4
ÜLKEMİZDE PGD FAALİYETLERİNDEN SORUMLU KURULUŞLAR PGD VE ÜRÜN GÜVENLİĞİ DEĞERLENDİRME KURULU (İlgili Bakan ve Kurum Başkanları) (Başbakanlık genelgesine göre kurulmuş olup yılda en az bir kere toplanmaktadır.) Ticaret Bakanlığı PGD KOORDİNASYON KURULU (Kurum Üst Düzey Temsilcileri) (Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği’ne göre kurulmuş olup 4 ayda bir toplanmaktadır) 1.Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı 2.Ticaret Bakanlığı 3.Sağlık Bakanlığı 4.Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 5. Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı 6.Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 7.Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu 8.Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu 9.Tarım ve Orman Bakanlığı T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 5
SORUMLULUĞUMUZDA BULUNAN ÜRÜNLER T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Otomotiv Makineler Elektrikli Ekipmanlar Basınçlı Ekipmanlar Sivil Kullanım Amaçlı Patlayıcılar Piroteknik Ürünler ATEX Ürünleri Pil ve Aküler Asansör ve Teleferik Gaz Yakan Cihazlar Aerosol Kaplar Kazanlar Enerji Verimliliği Düzenlenmemiş Alan Ülkemizde, gıda sektörü haricinde kalan ve Avrupa Birliği direktiflerine göre sınıflandırılan 30 farklı sektörde PGD yapılmaktadır. Bu sektörlerden 20’sinin denetimi Bakanlığımız sorumluluğundadır. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 6
ÜLKEMİZ PGD SİSTEMİ İÇERİSİNDE BAKANLIĞIMIZ DENETÇİ SAYILARI *Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın 8466 adet denetim personeli bulunmaktadır. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 7
PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİ SÜRECİ SÜGDGM Üretici, ithalatçı, satıcı ve dağıtıcıda ürünün duyusal incelemesi, güvensizlik şüphesi duyulması numune alınması ve test için TSE’ye gönderilmesi Genel Müdürlük tarafından alınan idari yaptırım kararlarını uygular. Risk analizleri yapılarak belirlenen Yıllık Denetim Programı İhbar ve şikâyet RAPEX bildirimleri Res’en yapılan denetimler 81 İl Müdürlüğü (853 denetçi) Denetim talimatları Denetim sonuçları Denetim sonucunun değerlendirilerek idari yaptırım kararının alınması veya düzeltmeye yönelik önlemler alınması 1. Uygun 2. Teknik Düzenlemeye Aykırılık 3. Güvensizlik Şüphesi 4. Güvensizlik Belirtisi T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 8
2018 YILI PGD FAALİYETLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 2018 Denetim Sonuçları Denetlenen ürün sayısı: 63.700 Uygun : 41.970 (% 66) Uygunsuz : 21.730 (% 34) En yüksek uygunsuzluk oranı : Elektrikli Ekipmanlar, Taşınabilir basınçlı ekipmanlar, Kazanlar ve Asansörler İdari yaptırım kararı alınan ürün sayısı: 199 Ürün Grubu Adet Elektrikli Ekipman 117 Gaz Yakan Cihazlar 21 Makine Basınçlı Ekipmanlar 17 Enerji Verimliliği 13 Otomotiv 10 Toplam 199 T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 10
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 2018 Denetim Sonuçları İdari para cezası miktarı: 10.256.572 TL En fazla ceza uygulanan ürün grubu: Asansör (5.933.209) Test ve muayene yapılan ürün (numune) sayısı: 613 Asansör : 315 Diğer : 298 Denetim yapılan ürünlerde yerli-ithal oranı İthal: % 53 (2017 yılında % 46) Yerli: %47 (2017 yılında % 54) 2018 yılında denetlenen ithal ürün oranı artmıştır. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 11
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 2018 Denetim Sonuçları ÜRÜN GRUBU UYGUNSUZ İTHAL ÜRÜN SAYILARI AERESOL KAPLAR 1 ATEX 3 PİROTEKNİK ÜRÜNLER KAZANLAR 4 ZORUNLU STANDART-DÜZENLENMEMİŞ ALAN BASINÇLI EKİPMANLAR 10 PİL VE AKÜLER 14 ASANSÖR 27 GAZ YAKAN CİHAZLAR OTOMOTİV 48 ENERJİ VERİMLİLİĞİ 241 TAŞINABİLİR BASINÇLI EKİPMANLAR 638 MAKİNELER 2101 ELEKTRİKLİ EKİPMANLAR 5196 TOPLAM 8317 TOPLATMA KARARI VERİLEN ÜRÜNLERİN İTHAL-YERLİ OLARAK DAĞILIMI İTHAL YERLİ BASINÇLI EKİPMANLAR 0 17 ELEKTRİKLİ EKİPMANLAR 63 55 ENERJİ VERİMLİLİĞİ 4 8 GAZ YAKAN CİHAZLAR 1 20 MAKİNELER OTOMOTİV 10 TOPLAM 69 130 T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 12
2018 Denetim Sonuçları 1 OCAK – 31 ARALIK 2018 Ürün Grubu Uygunsuz Toplam Uygunsuzluk Oranı Teste Giden Düzeltme Süresi Verilen Toplatma Kararı Verilen İdari Para Cezası AERESOL KAPLAR 2 58 60 3,33% 1 ASANSÖR 1.943 4.060 6.003 32,37% 315 359 5.933.209 ATEX 5 234 239 2,09% 3 BASINÇLI EKİPMANLAR 110 537 647 17,00% 41 7 17 553.822 ELEKTRİKLİ EKİPMANLAR 6.052 15.729 21.781 27,79% 149 1.346 117 2.442.589 ENERJİ VERİMLİLİĞİ 284 2.594 2.878 9,87% 29 38 13 102.612 GAZ YAKAN CİHAZLAR 258 1.089 1.347 19,15% 136 21 331.100 KAZANLAR 33 50 34,00% 4 8.578 MAKİNELER 2.601 6.586 9.187 28,31% 20 688 474.934 OTOMOTİV 81 2.160 2.241 3,61% 10 264.330 PİLLER VE AKÜLER 813 833 2,40% 12 PİROTEKNİK ÜRÜNLER 74 225 299 24,75% 18 SİVİL PATLAYICILAR 0,00% TAŞINABİLİR BASINÇLI EKİPMANLAR 10.261 7.567 17.828 57,56% 6 140.398 TELEFERİK 23 DÜZENLENMEMİŞ ALAN 22 181 203 10,84% 5.000 TOPLAM 21.730 41.970 63.700 34,11% 613 2.615 199 10.256.572 T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 13
2018 Yılı Toplatma Kararları T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 14
2019 YILI DENETİM PROGRAMI
2019 Yılı PGD Planı: Arka Plan T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Hedef: Bakanlığımızın tüm denetim araçlarını ve idari yaptırım gücünü; vatandaşlarımızın can güvenliği ile ülkemiz ekonomisi açısından en büyük katma değeri sağlayacak şekilde en etkin düzeyde kullanmak. TEHDİT ALINAN ÖNLEMLER Kalitesiz ve güvensiz ürünlerin; Toplatma/Bertaraf, Piyasaya arz yasağı gibi yaptırımlarla karşılaştıkları güçlü denetim yapılan ülkeler yerine denetim mekanizması zayıf ülkelere yönelmesi AB Ülkelerinin PGD faaliyetlerinin yakından takip edilmesi, bu ülkelerin yıllık denetim planlarına erişilerek, söz konusu planların 2019 planımızın oluşturulmasında veri olarak kullanılması Gümrük verilerinin (İthalat miktarları, TAREKS ret sayısı, geçmiş dönem idari yaptırımları) analiz edilerek, ithalatçı odaklı numune alım noktalarının belirlenmesi T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 16
Denetim Projelerimizden Bazıları KABLO DENETİM PROJESİ KAZANLARDA BELGE DENETİMİ PROJESİ LAMBA İTHALAT ODAKLI DENETİM PROJESİ MATKAPLAR DENETİM PROJESİ MOPET DENETİM PROJESİ POMPA DENETİM PROJESİ T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 17
İthalat Verilerine Dayalı Denetimler LED Ampullerde Enerji Verimliliği Denetimi 30 milyon adet LED ampul ithalatı (2017 yılı) İthalatın %80’ini oluşturan 25 marka-modelin tespiti Tespit edilen marka-modellere yönelik numune alımı ve teste gönderilmesi (Ankara-İstanbul-İzmir) Kaçak Akım Rölelerinde LVD Denetimi Yaklaşık 800.000 adet kaçak akım rölesi ithalatı (2017 yılı) İthalatın %85’ini oluşturan 7 marka-modelin tespiti Tespit edilen marka-modellere yönelik numune alımı ve teste gönderilmesi (Bursa-Manisa-İstanbul-Sakarya) Elektrik Motorlarında Enerji Verimliliği Denetimi Yıllık yaklaşık 350.000adet elektrik motoru ithalatı 45 marka-modelin tespiti Tespit edilen marka-modellere yönelik numune alımı (İzmir-Kocaeli-İstanbul) ve teste gönderilmesi, IE1 motorun yasaklanması T.C. BİLİM, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 18
Koşullu Kabul Denetimleri Bakanlığımız sorumluluğunda bulunan; Düzenlenmemiş alan kapsamında yer alan ve risk seviyesi yüksek olan ürünlerden sanayi ürünü olanların ithalat denetimleri, İthalatta Standartlara Uygunluk Denetimi Tebliği (ÜGD: 2019/1), Bakanlığımız sorumluluğundaki bazı Yönetmelikler kapsamında yer alan ve risk seviyesi yüksek olan ürünlerin ithalat denetimleri ise “CE” İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği (ÜGD: 2019/9), Bakanlığımız sorumluluğundaki Otomotiv Yönetmelikleri kapsamında yer alan ve risk seviyesi yüksek olan bazı ürünlerin ithalat denetimleri ise Araç Parçalarının İthalat Denetimi Tebliği (2019/25) uyarınca Gümrük Yönetmeliği’nin 181. maddesi çerçevesinde gümrük beyannamesinin tescili öncesinde Ticaret Bakanlığı (Mülga Ekonomi Bakanlığı) adına TSE tarafından gerçekleştirilmektedir. Mal millileştikten sonra Gümrükte yapılmış TSE Denetimi küçük uygunsuzluklar durumunda Koşullu Kabul İle Sonuçlandırılır. 2016-2018 YILLARI İTHALAT BİLDİRİMLERİ DAĞILIMI Yıl Kabul Koşullu Kabul Ret Toplam Koşullu Kabul Oranı 2016 467.306 27.887 2.946 498.139 5,60% 2017 491.382 27.906 2.020 521.308 5,35% 2018 438.658 41.972 2.824 483.454 8,68% 2018 yılında 41.972 Koşullu Kabul Bildirimi üzerinde Risk analizi ile 20.671 bildirim için Denetim Talimatı verilmiştir. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 19
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Üretim Girdisi Muafiyetleri Bakanlığımız sorumluluğunda bulunan; Bakanlığımız sorumluluğundaki bazı Yönetmelikler kapsamında yer alan ve risk seviyesi yüksek olan ürünlerin ithalat denetimleri ise “CE” İşareti Taşıması Gereken Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği (ÜGD: 2019/9), Bakanlığımız sorumluluğundaki Otomotiv Yönetmelikleri kapsamında yer alan ve risk seviyesi yüksek olan bazı ürünlerin ithalat denetimleri ise Araç Parçalarının İthalat Denetimi Tebliği (ÜGD: 2019/25) Her iki Tebliğin 6. Madde 2. Fıkralarındaki ifadeye göre Üretim Girdisi Muafiyetleri düzenlenmektedir. Sanayicilerin ürettikleri ürünlerin bünyesinde girdi olarak kullanılmak üzere ithal edilen bu Tebliğ kapsamı ürünler için, sanayici veya sanayici adına ithalat yapan tedarikçi tarafından Sanayi Sicil Belgesinin verildiği Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü'ne başvurulur. İthal edilmek istenen ürünlerin bu Tebliğ hükümlerinden muaf olarak ithal edileceğine dair Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü yazısının elektronik ortamda TAREKS’e yüklenmesini müteakip ürünün ithal edilebileceğine dair TAREKS referans numarası doğrudan oluşturulur. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 20
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Üretim Girdisi Muafiyetleri Muafiyet yazısı başvuruları, e-hizmetler kısmında yer alan «Üretim Girdisi Muafiyet Başvuru Formu» doldurularak yapılmaktadır. Üretim Girdisi Muafiyet Belgelerinin online olarak TAREKS sistemine aktarılmasına yönelik Ticaret Bakanlığı ile çalışmalarımız devam etmektedir. Yıllar ve İller Bazında Düzenlenen Üretim Girdisi Muafiyeti Sayıları 2018 yılında 56.200 partide toplam 596.071.930 adet ürün Türk Sanayisinde girdi olarak kullanılmak üzere ithal edilmiştir. 2016 2017 2018 İstanbul 379 450 582 Ankara 163 258 297 İzmir 88 96 101 Türkiye 904 1037 1241 Üretim Girdisi Muafiyeti kapsamında yurda giriş yapan ürünlere yönelik denetim yapılacaktır. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 21
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI İthalatta Güvenli Ürün İthalatçılarımız ürünün ithalatından önce ürünün güvenliği ile ilgili araştırmaları yapmalıdır. Amaç: Güvensiz ve kalitesiz ürünlerin yurda giriş yapmaması Bu kapsamda yaptırımlara maruz kalınmaması Milli servetin korunması Ürünün güvenliği ile ilgili ipuçları: İthalattan önce ürünün güvenliğe ilişkin işaretleri taşıdığından emin olunmalıdır (Örn: CE, Ex, E, e, …) Ürünün teknik dosyası üreticiden talep edilmelidir. Teknik dosyada gerekli uygunluk değerlendirme işlemlerinin ve test raporlarının varlığı kontrol edilmelidir. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 22
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI Gönüllü Geri Çağırma Üreticilerin, kullanıcılarda olan ve piyasada bulunan, teknik düzenlemesine uygun olmayan ya da güvensiz olan ürünlerini Bakanlığın müdahalesine gerek kalmadan gönüllü olarak geri çağırması ve düzeltici faaliyette bulunması işlemidir. Ürettiği/ithal ettiği ürünlerdeki uygunsuzluğu fark edip gönüllü geri çağırma faaliyeti başlatan ve faaliyet kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getiren firmalar için Yönetmelikte öngörülen idari yaptırımlar uygulanmaz. T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 23
T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI SANAYİ ÜRÜNLERİ GÜVENLİĞİ VE DENETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Teşekkürler… S. Çiğdem KANMAZ-Daire başkanı cigdem.kanmaz@sanayi.gov.tr T.C. SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI 24