ORTAK PİYASA DÜZENİ (OPD) Ortak Piyasa Düzeni (OPD) Gerekliliklerine Uyum için Strateji Geliştirilmesi Teknik Yardım Projesi TR2014/AG/10-A1-01/001 Bu proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından ortak finanse edilmektedir. ORTAK PİYASA DÜZENİ (OPD) STRATEJİK PLANLAMA EĞİTİM SEMİNERİ

Gündem Zaman Faaliyet Sorumlu 09:00 – 09:30 Kayıt 09:30 – 09:45   09:30 – 09:45 Açılış Konuşmaları GTHB 09:45 – 11:00 Stratejik Planlama, Kavramlar Eğitmen, Katılımcılar 11:00 – 11:15 Ara 11:15 – 12:30 Stratejik Planlama, Bileşenler 12:30 – 13:30 Öğle Yemeği 13:30 – 15:00 Stratejik Planlamada Yöntem 15:00 – 15:15 15:15 – 16:30 16:30 – 17:00 Değerlendirme ve Kapanış

Stratejik Plan Nedir? Bir kuruluşun hedeflerine yönelik olarak yapılacak faaliyetlere rehberlik eden, sistematik iş yönetimi ve karar alma süreçleridir. Karar alma süreci - haberdarlık, farkındalık! İş yönetimi süreci – amaca ulaşmak için kaynakları yönetme Değerlendirme – planlanan ve gerçekleşen sonuçlar arasındaki fark

Özellikleri Gerçekçidir, Hedefleri başarılabilirdir, Uzun vadelidir, Uygulamaya dayanır, Bir yönetim aracıdır, Katılımcı bir yaklaşım ve ekip çalışması anlayışını gerektirir ve destekler.

Neden Stratejik Plan? Olası gelişmelere liderlik etmek, Olası gelişmelere göre önceden tedbir alabilmek, Olası gelişmelere göre kendimizi konumlandırabilmek, Tüm organları ile «ortak» bir yöne topyekün ilerleyebilmek, Farkındalığı artırmak ve karar süreçlerini kolaylaştırmak.

EĞER NEREYE GİTTİĞİNİZİ BİLMİYORSANIZ, HERHANGİ BİR YOL SİZİ ORAYA GÖTÜRECEKTİR!

Tüm organları ile ortak bir yöne topyekün ilerleyebilmek! 1 3 2

Faydaları Kuruluşun geleceğini kendi lehine yönlendirmesine olanak tanır, Kurum kültürünün ve kimliğinin oluşumuna, gelişimine, güçlendirilmesine destek olur, Kaynakların stratejik önceliklere göre dağıtılmasını sağlar, Kaynakların etkin kullanılıp kullanılmadığını izler, Hesap verme sorumluluğunu geliştirir, Belirsizliklerle başa çıkma konusunda sistematik bir yaklaşım sunar, Mali yönetime etkinlik kazandırır.

Stratejik Yaklaşım Tasarım Stratejik Düşünce Uygulama Analiz Planlama Değerlendirme Sentez Stratejik Düşünce Uygulama

Bileşenler Vizyon Misyon Değerler, prensipler Gelişme eksenleri, amaçlar, hedefler Projeler, faaliyetler Eylem planları, sorumluluklar Maliyet ve bütçe Performans göstergeleri İzleme ve değerlendirme

Kavramlar Vizyon Misyon Değerler

Vizyon Gelecekte bir andaki görüntünüz Gelecek ile ilgili amacınızın ifadesi Gelecekteki görünümünüzün bildirgesi Gelecekteki konumunuzun amaç olarak ifade edilmiş biçimi Gelecekte varmak istediğiniz hedefin görünür hale getirilmiş ifadesi

Vizyon Şu anki konumunuz İleriye iten kuvvetler Geriye çeken kuvvetler GELENEKLER VİZYON

Misyon Var oluş sebebiniz Göreviniz, sorumluluğunuz Sunduğunuz hizmetler Faaliyet alanlarınız Kime hizmet ettiğiniz

Değerler, İlkeler Bağlı olduğumuz içsel kurallar Temel kabuller Bizi tarif eden karakteristik özellikler

P L A N L A M A

Planlama Süreci 1. Hazırlık 2. Durum Analizi 3. Geleceğin Tasarımı 4. Eylem Planı 5. İzleme ve Değerlendirme

1. Hazırlık Planın sahiplenilmesi Planlama sürecinin organizasyonu Durum Analizi Geleceğin Tasarımı Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme 1. Hazırlık Planın sahiplenilmesi Planlama sürecinin organizasyonu İhtiyaçların tespiti Zaman planı Hazırlık programı

2. Durum Analizi Neredeyiz? Hazırlık Durum Analizi Geleceğin Tasarımı Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme 2. Durum Analizi Neredeyiz? Kurumsal tarihçe Uygulanmakta olan stratejik planın değerlendirilmesi Mevzuat analizi Üst politika belgeleri analizi Kuruluş içi analiz Faaliyet alanları ile ürün ve hizmetlerin belirlenmesi Paydaş analizi GZFT analizi Sorun analizi

Paydaş Analizi İç ve dış paydaşların incelenmesi Hedef kitle Etkilenenler (olumlu, olumsuz) Ortaklar, birlikte hareket ettiğimiz, stratejide sorumluluğu olan diğer kuruluşlar Riskli gruplar – hareket yada davranış tarzı! Paydaş aksiyon planı - iletişim

GZFT Analizi Dahili Harici Güçlü yönlerimiz Zayıf Yönlerimiz Fırsatlar Tehditler Güçlü Yönlerimiz Zayıf Yönlerimiz Fırsatlar Tehditler

Sorun analizi Tüm sorunların tespit edilmesi Ana sorunun tespit edilmesi Sorunlar arasında neden/sonuç bağlantısının kurulması Sorun hiyerarşisinin oluşturulması

Sorun analizi Gelişme ekseni yada Amaç SONUÇLAR ANA SORUN Amaçlar yada Hedefler SEBEPLER

Sorun analizi - örnek Yetersiz güvenilir gıda arzı Düşük hijyen koşulları Gıda üretim şartlarının bilinmemesi Kalitesiz girdi kullanımı İmalathanelerin durumu kötü Çalışanlar temizlik kurallarını bilmiyor

3. Geleceğin Tasarımı Nereye varmak İstiyoruz? Hazırlık Durum Analizi Geleceğin Tasarımı Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme Misyon Vizyon Temel değerler Gelişme eksenleri Amaçlar - öncelikler Hedefler - tedbirler Performans göstergeleri

Misyon Kısa, net ve öz bir biçimde ifade edilir. İdarenin yetki ve sorumluluklarıyla tutarlıdır. Mevzuatta ifade edildiği şekliyle tüm görevler ayrıntılı açıklanmaz. Bu bildirim kapsayıcı bir niteliktedir, görevleri genel olarak tanımlar. İdarenin yetkinlikleri ve idaredeki süreçlerden ziyade idarenin genel işlevleri ve politikaları ile sunacağı hizmetlerin genel eksenini tanımlar. Sonuç odaklıdır, hizmetin yerine getirilme sürecini değil amacını tanımlar. İdarenin politika alanları ile hizmet sunduğu kesimleri tanımlar. Muğlak veya çatışan unsurları içermez.

Misyon Bildirimi Kontrol Soruları İdarenin varoluş nedeni nedir? (Niçin) İdare kimlere hizmet sunuyor? (Kime) İdare hangi ihtiyaçları karşılıyor? (Ne) İdare hizmetlerini ne şekilde sunuyor? (Nasıl)

Misyon Örneği “Enerji kaynaklarını ve doğal kaynakları verimli ve çevreye duyarlı şekilde değerlendirerek ülke refahına en yüksek katkıyı sağlamak.” Var oluş sebebi: Ulusal kaynakların kullanımını değerlendirmek. Uzun vadeli politika ekseni: Enerji ve doğal kaynaklar Hedef: Ülke refahına katkı

Misyon Örneği (GTHB) Sürdürülebilir tarımsal üretimi, yeterli ve güvenilir gıdaya erişimi, kırsal kalkınmayı ve rekabet edilebilirliği sağlamak amacıyla yenilikçi politikalar belirlemek, uygulamak, izlemek ve değerlendirmek Var oluş sebebi Hedefler

Vizyon Kısa, net ve akılda kalıcıdır. İdealist ve özgündür. Değişim için ilham vericidir. İddialılık ile ulaşılabilirlik arasında denge kurar. Paydaşlar tarafından gelecekte algılanmak istenilen konumu dikkate alır. Orta ve uzun vadeli amaç, hedef ve projelere yön verir.

Vizyon Bildirimi Kontrol Soruları Çevremizle birlikte başarıyı elde etmek için toplumsal düzeyde hangi sonuçlara ulaşmak istiyoruz? (Toplumsal perspektif) Faaliyet gösterilen sektörde neyi başarmak istiyoruz? (Sektörel perspektif) Paydaş düzeyinde neyi başarmak istiyoruz? (Paydaş perspektifi) Nasıl bir idare istiyoruz veya idare düzeyinde neyi başarmak istiyoruz? (Kurumsal perspektif)

Vizyon Örneği “Enerjide ve doğal kaynaklarda güvenli bir gelecek” Kısa İlham verici İddialı Nasıl algılanmak istendiği!

Vizyon Örneği (GTHB) “Gıda, tarım ve hayvancılıkta rekabetçi, milli ve küresel çözümler üreten güçlü bir Türkiye” Kısa İlham verici İddialı Nasıl algılanmak istendiği!

Temel Değerler Çalışanların görevlerini en iyi şekilde ifa edecekleri bir çerçeve sağlamalıdır. Karar alma süreçlerine rehberlik etmelidir. Vizyonun gerçekleştirilmesine yönelik kurumsal dönüşümü desteklemelidir.

Temel Değerler Örneği (GTHB) Erişilebilirlik Duyarlılık Paydaş Odaklılık Özverili Çalışma ve Gelişime Açıklık Stratejik Bakış – Bakanlık geleceğe yönelik öngörülebilir gelişme ve riskler çerçevesinde sürdürülebilir stratejilerini bugünden belirler. Sürekli İyileştirme Anlayışı Tutarlılık ve Süreklilik Sonuç Odaklılık Toplumsal Sorumluluk Kurumsal Dürüstlük

Strateji Tasarımı DÜŞEY GELİŞME EKSENLERİ YATAY GELİŞME EKSENLERİ

Strateji tasarımı Vizyon Gelişme ekseni 1 Gelişme ekseni 2

Strateji Tasarımı Gelişme Ekseni Amaç 1 Hedef 1.1 Hedef 1.2 Hedef 1.3 YATAY EKSEN 1

Yatay Eksen Örnekleri Kurumsal Kapasite geliştirme – eğitim Kurumsal altyapı iyileştirme – fiziki yatırım Araştırma Geliştirme -AR-GE

Gelişme eksenleri Üst amaçlar Müdahale alanlarının üst başlığı Vizyona ulaşmada varılması gereken ana sonuçlar

Amaçlar Durum analizinde ulaşılan tespitler ve ihtiyaçlarla uyumludur. Vizyona ulaşmaya yönelik idarenin kurumsal dönüşümünü destekleyecek niteliktedir. Misyonunun gerçekleştirilmesine katkıda bulunur. Vizyon ve temel değerlerle uyumludur. İddialı ama gerçekçi ve ulaşılabilirdir. Ulaşılmak istenen nihai sonucu açık bir şekilde ifade eder, ancak buna nasıl ulaşılacağını ayrıntılı olarak açıklamaz. Orta ve uzun vadeli bir zaman dilimini kapsar. Hedefler için çerçeve çizer. Faaliyet ve hizmet alanındaki diğer kamu idarelerinin stratejik planlarında yer alan amaçlarla uyumlu ve tamamlayıcı niteliktedir.

Hedefler İdarenin misyon, vizyon, temel değerler ve amaçlarıyla tutarlı Durum analizinde ulaşılan tespitler ve ihtiyaçlarla uyumlu Açık ve anlaşılabilir Somut Ölçülebilir İddialı ve gerçekçi Sonuç odaklı Zaman çerçevesi belirli

Eylem Planı Nasıl yapacağız? Hazırlık Durum Analizi Geleceğin Tasarımı Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme Eylem Planı Nasıl yapacağız? Faaliyetler Sorumlular Performans hedefleri Performans göstergeleri Projeler Maliyetlendirme Bütçeleme

Performans göstergeleri Hedeflerin “Nitelik” ve “Nicelik” olarak ifade edilmiş biçimi. Faaliyetler sona erdiğinde erişilen durumu yansıtan sayısal ve ölçülebilir açıklamalar. Örnek: Islah edilen arazi büyüklüğü: 100.000 hektardan (başlangıç) 210.000 hektara (yıl 2022) - GTHB

İzleme ve Değerlendirme Başarımızı Nasıl Anlayacağız? Stratejik plan izleme raporu Stratejik plan değerlendirme raporu Stratejik plan gerçekleşme raporu Faaliyet raporu İç denetim Hazırlık Durum Analizi Geleceğin Tasarımı Eylem Planı İzleme ve Değerlendirme

İzleme SÜREKLİ FARK GERÇEKLEŞEN PLANLANAN

Değerlendirme Başarının ölçülmesi Amaçların başarılma durumunun ve uygunluğunun belirlenmesi, etkinliğin, etkililiğin, etkinin ve sürdürülebilirliğin geliştirilmesi Hesap verme Öğrenme Girdilerin yeniden yönlendirilmesi

Kaynak http://www.sp.gov.tr/tr/html/18/Kilavuz+ve+Rehberl er/ Kamu idareleri için stratejik planlama kılavuzu (üçüncü sürüm, 2018)

“Bu doküman Avrupa Birliği’nin mali desteğiyle hazırlanmıştır.” “Yayının içeriğinden yalnız Niras liderliğindeki konsorsiyum sorumlu olup, hiçbir şekilde Avrupa Birliği’nin görüşlerini yansıtmamaktadır.”