ULUIRMAK MESLEKİ VE TEKNİK ANADOLU LİSESİ İSİM:GÜLDEN SOYİSİM:MUTLU İSİM:GÜLDEN SOYİSİM:MUTLU SINIF:10/B NO:9 DERS:MATEMATİK KONU:LAPLECE’NİN HAYATI VE MATEMATİĞE KATKILARI ÖĞRETMEN:FATMANUR SÜKLÜN

LAPLACE’NİN (LAPLAS’IN) HAYATI  1749 – 1827 tarihleri arasında yaşamış Fransız ünlü matematikçi ve astronomdur. Laplace, diğer bir ünlü matematikçi Lagrange ile aynı yüzyılda yaşamıştır. Fakir bir aileden gelen Laplace’ın güçlü bir kariyeri olmuştur.

 Üniversite eğitimini Caen‘de alan Laplace için D’Alembert‘e bir tavsiye mektubu gönderilmiştir. D’Alembert işlerinin yoğunluğu dolayısı ile çok önemsememiş fakat Laplace’ın gönderdiği birkaç çalışmayı inceleyince derhal Paris‘de bir askeri okula Profesör olarak yerleşmesini sağlamıştır. Bu okulda daha sonra Fransa imparatoru olacak Napolyon Bonapart’ı okula giriş sınavlarına tabi tutmuştur.

 LAPLACE’NIN EL YAZISI

 Laplace matematik ile ilgilenen ve matematik çalışan gençlere sürekli destek olur ve onlara yardım ederdi. Hatta bir seferinde Biot adlı bir genç akademi’de bir çalışmasını sunar. Çalışma bitince Laplace genci bir kenara çeker ve aslında bu çalışmayı yıllar önce kendisinin yaptığını söyler ve eski notlarını gösterir fakat bunu kesinlikle açıklamayacağını ve çalışmayı Biot’un yayınlamasını ister.

Laplace’ın bazı çalışmaları:  Gök cisimlerinin hareketlerini incelemiştir. Güneş’in etrafındaki gezegenlerin güneşe olan uzaklıklarının küçük istisnalar dışında değişmediği ispatlamıştır. “Gök Mekaniği” adlı bir eseri vardır.  Yer çekimi, elektrik ve akışkanların hareketlerinin saptanmasında kullanılan Laplace denklemi‘ni oluşturmuştur.  Diferansiyel denklemlerin çözümü ve zamandan bağımsız doğrusal sistemleri modellemekte kullanılan bir dönüşüm olan Laplace dönüşümü‘nü tanımlamıştır.  Olasılık alanında sürekli olasılık dağılımı olan Laplace dağılımı ona aittir. Laplace açılımı Genç-Laplace denklemi Laplace sayısı Laplace limiti Laplace sabiti Laplace prensibi diğer çalışmalarıdır.

 matematik hesaplar için, “Kolayca görülür” deyimi kullanılıyordu. Aslında, bu kolayca görülür deyimi ters bir anlam da taşıyordu. Kendisi bile bu kolayca görülür dediği kısımları günlerce uğraşarak çözüyordu. Okuyucuları ve öğrencileri daha sonra bu deyim üzerinde haftalarca uğraşacaklarını bildiklerinden, homurdanmayı adet edinmişlerdi.

 Pierre-Simon Laplace ‘ın Eserleri:  Exposition du system du monde (Dünya Sisteminin Açıklanışı), 1796  Mecanique celeste (Gök Mekaniği) 5 cilt, 1798 – 1825  Theorie analytique des probabilites ( Analitik Olasılık Kuramı), 1812  Qeuvres de Laplace (Laplace’ın Toplu Eserleri)

 KAYNAK: e-simon-laplace.html