İŞSİZLİK SORUNU

İşsizlik sorununun önemi Kaynakların en verimli ve tam olarak kullanılması →üretim etkinliği Kaynakların en verimli ve tam olarak kullanılamaması →işsizlik → az üretim→ verimsizlik→az gelir Ör: iş arayanlar, atıl durumda fabrika istihdam↑→milli gelir↑ Yüksek işsizlik→sosyal maliyet (psikososyal sorunlar hırsızlık, alkol, intihar, cinnet, depresyon, şiddet vs..)

İşsizliği Ölçmek İşsiz (unemployed): 15 - 64 yas arası, cari ücret düzeyinde çalışmaya hazır, bir iş bulmak için çaba gösteren fakat bulamayan (gayriiradi işsizlik) İşgücü (labor force)=İşsizler+Çalışanlar (istihdam edilmiş olanlar, employed) İşsizlik oranı U= 𝒊ş𝒔𝒊𝒛𝒍𝒆𝒓 𝒔𝒂𝒚𝚤𝒔𝚤 İş𝒈ü𝒄ü x100 TÜİK Hane Halkı işgücü anketleri

Temel Kavramlar Eksik istihdam: Düzenli işleri olmayan, geçici işlerde çalışan İşgücüne katılım oranı= İş𝒈ü𝒄ü Ç𝒂𝒍𝚤ş𝒎𝒂 𝒚𝒂ş𝚤𝒏𝒅𝒂𝒌𝒊 𝒏ü𝒇ü𝒔 (𝟏𝟓−𝟔𝟒) İstihdam-nüfus oranı= Ç𝒂𝒍𝚤ş𝒂𝒏𝒍𝒂𝒓𝚤𝒏 𝒔𝒂𝒚𝚤𝒔𝚤 Ç𝒂𝒍𝚤ş𝒎𝒂 𝒚𝒂ş𝚤𝒏𝒅𝒂𝒌𝒊 𝒏ü𝒇ü𝒔 (𝟏𝟓−𝟔𝟒)

Türkiye 2007

Nedenlerine göre işsizlik türleri Friksiyonel (geçici) işsizlik Yapısal işsizlik Konjonktürel işsizlik Gizli işsizlik Mevsimlik İşsizlik (inşaat sektörü, turizm, tarım)

Friksiyonel (geçici) işsizlik İş arama nedeniyle Daha iyi bir iş bulmak için işinden ayrılmış İflas sonucu Eninde sonunda iş bulacaklar Çözüm: İş ve işçi bulma kurumları, iş arayanlarla işçi arayanları biraraya getirecek örgütlenmeler

Yapısal işsizlik Bir ülkenin ekonomik yapısında ya da talepteki değişmeler, teknolojik değişmeler, uluslararası rekabetteki değişmeler , farklı mal hizmet üretilmesi için gerekli mal talebi yapılarındaki değişmeler sonucu ortaya çıkar Ör: Ucuz emek gücüne sahip ülkeler, emek yoğun sanayi sektörlerinde daha ucuza mal üretip Batı’ya üstünlük Uyumsuzluk işsizliği, Batı ülkeleri Çözüm: Eğitim programları

Konjonktürel işsizlik Ekonomik dalgalanmalar sonucu ortaya çıkar Yetersiz talep → üretimde daralma → işsizlik artışı Friksiyonel ve yapısal işsizlik ekonomide her zaman vardır Konjonktürel işsizlik , gerekli ekonomi politikası araçları ile ekonomi canlandırılarak yok edilebilir.

Gizli işsizlik (yapısal) Çalışıyor görünmekte, fakat üretime katkısı yok. Ör: Kamu kurumları, tarım sektörü

Mevsimlik İşsizlik Mevsimlere bağlı ekonomik faaliyetler Mevsimlik dalgalanmalar Daha çok tarım sektörü, ekim ve hasat döneminde işçi sıkıntısı, diğer mevsimlerde yaygın işsizlik, diğer sektörlere de yayılır inşaat sektörü kışın duraklar turizm, yaz aylarında yoğunlaşır

Doğal İşsizlik Oranı Doğal İşsizlik= Friksiyonel +Yapısal Friksiyonel ( 𝑈 𝐹 )+ Yapısal ( 𝑈 𝑆 ) İş𝑔ü𝑐ü = 𝑈 𝐹 + 𝑈 𝑆

Türkiye’de doğal işsizlik oranı

Tam istihdam Amaç: Konjonktürel işsizliğin yok edilmesi Tam istihdam: Ekonomide konjonktürel işsizliğin bulunmadığı, yalnızca doğal işsizliğin bulunduğu durum. Klasikler: tam istihdam Keynes: eksik istihdam

İşsizlik Sorunu

Ekonomide İstihdam ve Ücret Düzeylerinin belirlenmesi

Emek Piyasası

Emek Piyasası

Emek arzı ve talebinde artışlar

İşsizliğin Sonuçları

Neden işsizlik var? İş arama, işsizlik sigortaları Yapışkan (esnek olmayan) ücretler Asgari ücret kanunları Sendikalar Etkinlik ücretleri

Yapışkan Ücretler

Yapışkan ücretler ve işsizlik

Asgari ücret kanunları

Etkinlik Ücretleri

Yapışkan Fiyatlar

Yapışkanlık ve Makro teori