Omurga
Omurganın Fonksiyonel Anatomisi Yüzeyel ve derin kas yapısı ile abdominal kasların fonksiyonu ile Flexion ve ekstansiyon Gövde rotasyonu ve lateral fleksiyon sağlanır.
Omurganın yaralanmalardan korunması Serikal Omurga Kas güçlendirme Hiperfleksiyona, hiperekstansiyona ve rotasyon kuvvetlerine direnç verecek kasların güçlendirilmesi Boyun ve omuz kaslarının izometrik kontraksiyonu –breys etkisi Boyun kaslarını güçlendirmek için çeşitli egzersizler Range of Motion Yaralanmalardan korunmak için tam ROM Germe egzersizleri
Lumbar Omurga Sporda doğru tekniği kullanmak Stresten kaçınmak Sporculara servikal omurga yaralanmalarından korunmak doğru tekniği kullanmaları öğretilmelidir. Başı silah olarak kullanmaktan, sığ sulara dalmaktan kaçınılmalı. Lumbar Omurga Stresten kaçınmak GYA’de gereksiz stresten ve strainlerden kaçınmak Yaralanmaya neden olacak postür ve pozisyonlardan kaçınmak Biyomekanik anomalilerin düzeltilmesi Temel olarak gövde fleksibilitesine odaklanılmalı Spinal extensor ve abdominal kas yapısı düzgün dizilimi sürdürmek için güçlendirilmeli
Doğru ağırlık kaldırma tekniklerinin kullanılması Ağırlık kaldırırken doğru tekniği kullanmak lumbar omurganın yaralanma riskini en aza indirir. Doğru nefes alma teknikleri de omurgayı stabilize etmeye yardımcıdır. Korse kullanımı ile ek stabilizayson Core Stabilizasyon Core stabilizasyon - dinamik abdominal korse nötral pozisyonun sürdürülerek lumbopelvik – kalça stabilizasyonunun arttırılmasını sağlar. Stabilitenin artması omurganın ve pelvisin rahat mekanik pozisyonunu sürdürmesini sağlar. – mikrotravmaları önler
Omurganın değerlendirilmesi Anamnez Yaralanma mekanizması (spinal cord yaralanmasının ekarte edilmesi) Ne oldu? (Hikaye) Birisi size vurdu mu ya da siz birisine vurdunuz mu? (travma)Bilincinizi kaybettiniz mi? Boynunuzda ağrı, yanma, uyuşma, hissizlik var mı ? Ayak bileklerinizi ve parmaklarınızı hareket ettirebiliyor musunuz? Her iki elde eşit kuvvete sahip misiniz? Akut durumda bu sorulardan herhangi birisine pozitif cevap verilirse hasta hareket ettirilirken çok dikkatli olunmalıdır.
Diğer genel sorular Ağrının yeri ve türü ? Ağrı ne zaman ve nasıl başladı? Birdenbire mi başladı? Ne kadar süredir devam ediyor? Ağrıyı azaltan/arttıran postürler ve hareketler? Daha önce bel ağrısı hikayesi? Uyku-oturma pozisyonları ve paternleri
Gözlem Vücut tipi Postural dizilimler ve asimetriler her yönden incelenmeli Anatomik noktalarla uzunluk farklılıkları değerlendirilmeli
Postural Dizilim Bozuklukları
Servikal Omurga Değerlendirmesi Başın ve boynun pozisyonu Omuz asimetrisi Rahat hareket ettirebiliyor mu? Aktif, pasif ve dirençli ROM değerlendirilmesi Torasik Omurga Değerlendirmesi Üst sırt ve skapular bölge ağrısı Servikal disk veya tetik nokta (uzun torasik sinir veya suprascapular sinir etkilenimi ) Alt torasik bölge ağrısı Faset eklem etkilenimi Derin inspirayon ve “chin tuck”
Lumbar Omurga ve Sakroiliak Eklem Pelvis, lumbar omurga ve sakrumu içeren koordine hareketler omuz – kalça seviyeleri Bilateral olarak simetrik yumuşak doku yapıları Oturma, ayakta durma, supin, yan yatış ve prone pozisyonlarında gözlem (ayak pozisyonu-kontraktür?)
Palpasyon Spinous processler Transverse processler Processes arası boşluklar – ligamentöz veya disk yapıları Transverse processler Sacrum ve sacroiliac eklem Abdominal ve spinal kas yapısı Ağrı için değerlendirme Kalça kas yapısının ve kemik noktalarının değerlendirilmesi
Özel Testler – Servikal Omurga Brachial Plexus Testi Boynun lateral fleksiyonu ile aynı tarafta ağrı olması kompresyon yaralanmasına işaret eder. Boynun lateral fleksiyonu ile karşı tarafta ağrı oluşması gerilme ya da traksiyon yaralanmasına işaret eder. Servikal Kompresyon ve Spurling’s Testi Servikal omurganın kompresyonu fasetlere ve spinal köklere basınç oluşturur. Ağrının seviyesi spesifik olarak sinir kökü sıkışmasını gösterir. Spurling’s testi servikal kompresyona rotasyon komponenti ekler.
Vertebral Arter Testi Supin pozisyonda S-omurgaya ekstansiyon, aynı yönde lateral fleksiyon ve rotasyon Baş dönmesi ya da nistagmus vertebral arterin oklüzyonunu gösterir. İleri değerlendirmeler için hekime yönlendirilmelidir
Omuz Abduksiyon Testi El başa yerleştirilir. Semptomlarda azalma disk herniasyonu nedeniyle sinir kökü kompresyonunu gösterir.
Ayakta durma sırasında yapılan testler Öne eğilme SIPS hareketini gözlemleyin, posterior spinal ligamentler değerlendirlir. Geriye eğilme Omurganın anterior ligamentleri Disk problemleri Yana eğilme Lumbar lezyon ya da sakroiliak disfonksiyon Gövde rotasyonu Pelvik hareket olmadan simetrik hareketlerin değerlendirilmesi
Oturma pozisyonundaki testler Öne eğilme - SIPS hareket ve kısıtlılıkları Rotasyon - lumbar omurga harektindeki simetri Kalça rotasyonu - IR ve ER – priformis kasını değerlendirmek için “Sign of the Butt” – potansiyel kalça patolojisini değerlendirmek için kullanılır Pasif ROM ile – düz bacak kaldırma, diz fleksiyonu ile birlikte kalça flek. – ağrı Kapsüler patern= fleksiyon, abd ve IR limitasyonu ile kalça ekstansiyonunda hafif limitasyon ve ER’ da limitasyon olmaması Kapsüler olmayan limitasyon paternleri-tüm ROM’larda gross limitasyon ER limitasyonu bu testte anahtar harekettir.
Slump Testi Postürle birlikte ağrıdaki değişiklikleri gözlemleyin 1. Servikal fleksion 2. Diz extansiyonu 3. Ayak bileği dorsifleksiyonu Sinir geriliminin değerlendirilmesi
Supin pozisyondaki testler Düz bacak kaldırma 0-30 = kalça problemi ya da sinir inflamasyonu 30-60 = siyatik sinir etkilenimi Ayak dorsi fleksiyonuyla = sinir kökü 70-90 = sacroiliac eklem patolojisi Kernig testi Unilateral düz bacak kaldırma (gluteal bölgede lumbar ağrı) Disk veya kemik nedeniyle sinir kökü sıkışması ya da meningslerin irritasyonu Brudzinkski testi Boyun fleksiyonu ile modifiye Kernig’s testidir. flexion Lumbar disk veya sinir kökü irritasyonu
Düz bacak kaldırma testi Ağrı siyatik sinir boyunca yayılır.
Milgram Düz bacak kaldırma testi Milgram testi intratekal basıncı arttırarak disk ve sinir kökleri üzerine basınç oluşurur.
Bowstring testi Siyatik sinir etkilenimine karar vermek için uygulanır. Etkilenmiş bacak ağrı hissedilinceye kadar kaldırılır. Basıncı azaltmak için diz fleksiyona getirilir ve ağrıyı ortaya çıkartmak için popliteal fossa palpe edilir. ( sciatic sinir boyunca) Sinir kökü problemini doğrulamak için bacak alçaltılır, ayak bileği dorsi fleksiyona ve boyun fleksiyona getirilir. Ağrının geri dönüşü sinir kökü patolojisini doğrular.
FABER ve FADIR testleri FABER veya Patrick testi kalça ya da SI eklem disfonksiyonunu değerlendirmek için kullanılır. FADIR lumbar omurga problemlerini değerlendirmek için kullanılır.
Gövdeye doğru diz fleksiyonu Bilateral – lumbar omurganın semptomlarını arttırır. Tek - posterolateral kalçada ağrı sacrotuberal ligament problemini gösterebilir. Dizi çapraz omuza doğru çekince PSIS bölgesinde ağrı oluşması sacroiliac ligaman irritasyonunu gösterir. SI Kompresyon ve Distraksiyon Testleri s SI eklem patolojileri için kullanılır
Pelvik Tilt Testi Anterior ve posterior tilt ile stres altında kalan tarafta ağrı artışı SI eklem irritasyonunu gösterir. Yan yatış pozisyonunda da uygulanabilir.
Prone Pozisyondaki Testler Basıncı arttırma Prone pozisyonda iken gövde yukarı kaldırılır. Disk herniasyonu varsa yayılan ağrı Localize ağrı = Konservatif tedavi Yayılan ağrı = cerrahi gerekli olabilir
Ters Düz bacak kaldırma Eğer belde ağrı oluşursa L4 sinir kökünde irritasyon olabilir. Spring Testi Her vertebranın anterior-posterior hareketini değerlendirmek için spin.proc. Boyunca basınç uygulanır. Rotasyonel hareket için transvers proc. Üstünden de uygulanabilir. Spesifik segmentlerdeki hiper-hipo mobiliteyi değerlendirmek için yararlıdır.
Prone Diz Fleksiyon Testi Prone pozisyonda ve 90 fleksiyonda bacak uzunluklarını ve görünüşünü kıyaslayın. Kısa taraf varsa SI eklem posteriora dönmüş olabilir. (?) Eğer diz fleksiyonu ile uzunlular eşitleniyorsa SI eklemin posteriora rotasyonu olduğuna işaret eder.
Yan yatış pozisyonundaki testler Femoral Sinir Traksiyon Testi Kalça ekstansiyonu ile diz 90 fleksiyona getirilir. Kalça ekstansiyonu ile bacağın anteriorunda ağrı oluşursa = lumbal bölgede sinir kökü sıkışması
Posterior Rotasyonel Stres Testi SIPS yanında hareketle ağrı oluşması SI eklem irritasyonuna işaret eder. Ağrının spesifik noktada lokalize olması disfonksiyonun hangi tarafta olduğunu göstermez. - Piriformis Germe Testi Her iki diz fleksiyonda iken bacaklardan bir tanesi diğerinin üstüne yerleştirilir - priformis gerilmiş pozisyonda – Ağrıda artış olması kastan kaynaklanan myofasyal ağrıyı gösterir.
Iliotibial Band Germe Testi Karşı taraftaki SIPS bölgesinde ağrı oluşması SI problemine işaret eder. SI disfonksiyon İliotibial bantta kısalmaya ve problemin tekrarlanmasına yol açar.
Quadratus Lumborum Germe Üstteki Quadratusu palpasyona açmak için yastık kullanın. Bacağı masadan dşürmek kasta germeye neden olarak ağrıyı provake edebilir ve gerginliği gösterebilir.
Nörolojik Değerlendirme Duyu Testi Eğer sinir kökü kompresyonu varsa, duyu etkilenebilir.
Refleks Değerlendirmesi Üst ekstremitede biceps, brachioradialis ve triceps refleksleri C5, C6, ve C7 sinir köklerini Alt ekstremitede patellar tendon ve Achilles tendon refleksi değerlendirilir. L4 ve S1 sinir kökleri
Spesifik yaralanma ve durumlarda tedavi
Servikal Omurga Yaralanma mekanizması
Servikal Kırıklar Etyoloji Bulgu ve Belirtiler Tedavi Genellikle aksiyel yüklenme ile birlikte servikal fleksiyon Bulgu ve Belirtiler Noktasal hassasiyet, harekette kısıtlılık, servikal kas spazmı, servikal ağrı, göğüs ve ekstremitelerde ağrı, gövde veya ekstremitelerde uyuşukluk ya da kas gücü kaybı, mesane ve barsak kontrolünün kaybı Tedavi M.Sp yaralanması ekarte edilene kadar bilincini kaybetmiş kişi gibi yaklaşılmalı, son derece önem verilmeli
Servikal Dislokasyon Etyoloji Bulgu ve Belirtiler Yaklaşım Genellikle başın zorlu fleksiyonu ve rotasyonu sonucu oluşur. Bulgu ve Belirtiler Ağrı, hissizlik, kuvvetsizlik ya da paralizi Unilateral dislokasyon başın disloke tarafa tilt olmasına ve uzamış tarafta aşırı kas gerginliğine neden olur. Yaklaşım Kırıklardan daha fazla M.sp yaralanmasına neden olabilir. Çok fazla dikkat gereklidir.
Boyun ve üst sırtın strainleri Etyoloji Başın ani dönüşü, zorlu fleksiyon, ekstansiyon ya da rotasyon Genellikle üst trapez, skalenler, splenius capitis ve cervicis etkilenir. Bulgu ve Belirtiler Lokalize ağrı, noktasal hassasiyet, kısıtlı hareket, boynu hareket ettirmekten kaçınma Yaklaşım RICE ve boyunluk ROM egzersizleri ve izomeriklerle başlayıp- full izotonik kuvvetlendirmeye ilerleyen reh. programı, krioterapi, yüzeyel sıcak, analjezik ilaçlar
Servikal Sprain (Whiplash) Etyoloji Genellikle straindeki aynı mekanizma (+harekete zorlanma) ile yaralanma olur, anterior - posterior longitudinal ligament, interspinous ligament veya supraspinous ligament Bulgu ve Belirtiler Straindeki belirti ve bulgularla aynıdır ancak daha uzun sürer. Transverse ve spinous processes üzerinde hassasiyet Ağrı sıklıkla travmadan sonraki gün ortaya çıkar (kas spazmı sonucu ) Yaklaşım Fraktür, dislokasyon, disk ya da kord yaralanması ekarte edilmelidir. İlk 48-72 saat RICE, çok şiddetliyse istirahat, analjezikler veya NSAID, mekanik traksyion
SERVİKAL STRAİN –SPRAİN KLİNİK: Kontraktil dokuların yaralanmaları strain; eklem kapsülleri,ligament, bursa, kan damarları, kıkırdak ve dura yaralanmaları sprain Strainde germe ile oluşan bir doku incinmesi, sprainde germe ile oluşan dokuda yırtılma ve kanama vardır. Servikal strainde sıklıkla, servikal lordoz düşleşmesi ve paravertebral kas spazmı görülür. Ağrı boyunda lokalizdir. Nörolojik bulgu yoktur.
WHİPLASH YARALANMALARI: Travma ile önce başın fleksiyona sonra da hiperekstansiyona zorlanması ile boyun bölgesinde indirekt travma oluşmasıdır. Ligamentler, kaslar,faset eklemleri ve bazen sinir kökleri etkilenir (fokal hemoraji veya gerilme hasarına bağlı) Klinikte, semptom baş ve boyun ağrısıdır.
Akut Torticollis (Wryneck) Etyoloji Kuvvetsizliğe bağlı olarak boynun bir tarafında ağrı Fasetin içine sinovyal kapsülün impengementi sonucu Bulgu ve Belirtiler Noktasal hassasiyet ve kas spazmı palpe edilebilir, ROM kısıtlanmıştır Yaklaşım Traksiyon, yüzeyel sıcak ve soğuk, NSAID içeren çeşitli teknikler uygulanabilir. Yumuşak boyunluk kullanımı yardımcı olabilir.
Servikal Kord ve Sinir Kökü Yaralanmaları Etyoloji Laserasyon, hemoraj, kontüzyon ve şok ile birlikte ya da ayrı ayrı olabilir. Bulgu ve Belirtiler Motor ve duyu fonksiyonunu içeren çeşitli derecelerde paralizi olabilir. Yaralanmanın seviyesi fonksiyonel defisitleri belirler. C3 ve üstündeki kord lezyonları ölüme yol açar. Incomplete lezyonlar farklı sendromlara ve durumlara neden olur. Yaklaşım Spinal kord hasarını minimalize etmek için çok fazla dikkatli olunmalıdır.
Servikal Omurga Stenozu Etyoloji Servikal bölgede spinal kanalın daralması ve spinal kordun sıkışması ile karakterize bir sendromdur. Konjenital ya da vertebradaki değişikliklerle orataya çıkar (kemik spurları, osteofitler, disk bulgingi) Bulgu ve Belirtiler Aksiyel yüklenme, hiperflexion/extension ile geçici quadriplegia Başlangıçta boyun ağrısı olmayabilir. Duysal ve motor defisitler meydana gelebilir ancak yavaşça 10-15 dk içinde geri döner. Yaklaşım Problemin ne olduğunu anlamak için diagnostik testler gereklidir. (X-ray, MRI) Profosyonel spordan uzak durulmalıdır .
Brachial Plexus Nöropraksisi (Burner) Etyoloji brachial pleksusun gerilmesi ya da kompresyonu sonucu – dejeneratif değişiklik olmaksızın periferik sinir fonksiyonunun bozulması Bulgu ve belirtiler Yanma, uyuşma, omuzdan ele kadar yayılan ağrı Birkaç dk süresince elde ve kolda fonksiyon kaybı Semptomlar nadiren birkaç gün sürer. Yaralanmanın tekrarı nörite, musküler atrofiye ve geri dönüşümsüz hasara yol açabilir. Yaklaşım Aktiviteye – normale dönüş Güçlendirme ve germe programı Akut dönemde boyun ROM’unun kısıtlanması
Servikal Disk Yaralanması Etyoloji Herniasyon, ekstrude posterolateral disk fragmanından veya dejenere diskten gelişir. Tekrarlı servikal yüklenmeler Bulgu ve Belirtiler ROM da kısıtlılıkla birilikte boyun ağrısı Motor zayıflıkla birlikte üst ekstremitede radiküler ağrı Yaklaşım Dinlenme ve boynun immobilizasyonu Boyun mobilizasyonu ve traksyion semptomları azaltmaya ve hareketi tekrar kazanmaya yardım edebilir. Konservatif tedavi başarısız olursa ya da nörolojik defisitler artarsa cerrahi gerebilir.
Nukleus pulposus herniasyon sendromu, daha çok genç yaşlarda ve erkeklerde görülür. Akut olarak, bir seviyede tek taraflı, dorsolateral (intrameningeal sinir köküne bası) veya intraforaminal (çıkan sinir köküne bası) olarak gelişme eğilimindedir. Yakınmalar boyunda başlar ve etkilenen sinir köküne bağlı olarak skapular bölge, göğsün ön tarafı veya kola yayılır. Boynun hiperekstansiyonu veya herninin olduğu yana deviasyonu ağrıyı artırır. Lezyon seviyesine göre nörolojik bulgu verir.
Torasik Omurga
Scheuermann’s Disease (Dorsolumbar Kyphosis) Etyoloji 3 ya da daha fazla ardışık vertebrada disk boşluğu anomalileri ve irreguler epifizel sonplaklar Daha ciddi sorunlara yol açabilir. Bulgu ve Belirtiler Torasik kifoz ve lumbar lordoz Spinous processeslerde noktasal hassasiyetler ortaya çıkabilir; gençler fiziksel olarak aktif oldukları günlerde sırt ağrısından şikayet ederler. Karakteristik olarak Hamstringler kısadır. Yaklaşım Kifozun ilerlemesini önleyin – ekstansiyon egzersizleri ve postüral eğitim çalışma Korse, istirahat ve NSAID yardımcı olabilir Aktif kalınmalı; ancak agreve edecek hareketlerden kaçınmalı
Lumbar Omurga
Low Back Pain Etyoloji Bulgu ve Belirtiler Yaklaşım Konjenital anomaliler Omurganın mekanik defektleri (postür, obesite ve vücut mekanikleri) Travma Tekrarlama ve kronikleşme Bulgu ve Belirtiler Ağrı, muhtemel güçsüzlük, antaljik yürüme, ligaman sprainine, kas strainine ve kemik defektlerine yatkınlık Eğer diskle ilişkili ise nörolojik bulgular Yaklaşım Dizilimi ve vücut mekaniğini düzeltmek Segmental mekaniği düzeltmek için germe ve güçlendirme egzersizleri
Lumbar Vertebra Kırığı ve Dislokasyonu Etyoloji Kompresyon fraktürleri ya da spinous veya transverse processes kırıkları Kompresyon kırıkları genellikle gövde hiperfleksiyonu veya yüksekten düşme sonucudur. Proces kırıkları genellikle direkt travma sonucudur. Dislokasyonlar daha nadirdir. Bulgu ve Belirtiler Kompresyon kırıkları tanı için X-ray gerektirir. Etkilenen alanın üstünde noktasal hassasiyet Spinous ve transverse processes üstünde palpe edilebilen defektler Lokalize ödem ve hareketten kaçınma
Yaklaşım X-ray ve hekim değerlendirmesi Transport çok dikkatli yapılmalıdır ve segmental hareketler minimalize edilmelidir.
Low Back Kas Straini Etyoloji Bulgu ve Belirtiler Yaklaşım Ani ekstansiyon kontraktürü yapışma yerlerinde rotasyonla birlikte overloada neden olur. Kronik strain postür ve mekanik ile ilgilidir. Bulgu ve Belirtiler Ağrı yaygın veya lokalize olabilir. Aktif ekstansiyon ve pasif fleksiyon ile ağrı ortaya çıkar. Gluteal bölgeye yayılan ağrı, nörolojik etkilenim yoktur. Yaklaşım Spazmı azaltmak için RICE , koruyucu germe ve güçlendirme programı Eğer ağrı çok şiddetliyse yatak istirahati gerekli olabilir NSAID
Myofascial Ağrı Sendromu Etyoloji Kas içindeki trigger point’e basınç ya da palpasyon uygulanması ile spesifik alanda bölgesel ağrı Bulgu ve Belirtiler Piriformis – ağrı posterior sacroiliac, gluteal bölgede ve bacağın posterioruna doğru iner. Ağrı egzersizle ya da uzun oturma ile artar. (kalça add, flek, IR)
Quadratus lumborum – belde keskin ağrı vardır Quadratus lumborum – belde keskin ağrı vardır. Üst gluteal ve posterior sakroiliak bölgeden ve abdominal duvardan başlar, oturmayla, öksürme, hapşırma, oturmadan ayağa geçme hareketinde ve tetik noktanın olduğu tarafa yana eğilme ile ağrı artar Yaklaşım Etkilenmiş kasa germe ve güçlendirme Kasın normal uzunluğunun kazanılması Ağrıyı ve rahatsızlık hissi için- elektrik stim ve US
Lumbar Strainler Etyoloji Bulgu ve Belirtiler Yaklaşım Öne eğilme ve dönme yaralanmaya neden olabilir Kronik ve tekrarlayıcı özellikte Bulgu ve Belirtiler Spinous processin lateralinde lokalize ağrı Keskin hareket ve postürlerde ağrı keskin hale gelir. Pasif anteroposterior veya rotasyonel hareketler ağrıyı arttırır. Yaklaşım RICE, eklem mobilizasyonu, abdominalleri güçlendirme, her yönde germe Gövde stabilizasyon egzersizleri Erken dönemde breysler
Sırt Kontüzyonları Etyoloji Bulgu ve Belirtiler Yaklaşım Direkt travma Ağrı, şişme, kas spazmı ve noktasal hassasiyet Yaklaşım İlk 72 saat RICE Buz masajı ile germe İyileşme genellikle 2 gün ile 2 hafta arası sürer. Derindeki kas dokusunun tedavisi için US etkilidir.
Sciatica Etyoloji Bulgu ve Belirtiler Yaklaşım Siyatik sinirin inflamasyonu İntervertebral foramen içine intervertebral disk protrüzyonu, yapısal düzensizlikler ya da priformis kasının gerginliği nedeniyle sinir kökü kompresyonu Bulgu ve Belirtiler Dereceli olarak artar, uyuşma, karıncalanma ve keskin batıcı ağrıya neden olur. Düz bacak kaldırma sırasında palpasyona duyarlıdır. Yaklaşım Akut dönemde istirahat İnflamasyonun nedeninin tedavisi (disk protrüzyonu ise traksiyon) NSAID
Herniye Disk Etyoloji Anormal stresler ve kullanıma bağlı dejenerasyon neden olur. (Öne eğilme ve dönme)
Bulgu ve Belirtiler Santral olarak lokalize ağrı tek taraflı olarak dermatomal paternde yayılır. Başlangıç aniden ya da dereceli olabilir, ağrı oturma ile artabilir. Öne eğilme ve oturma ile ağrı artar, ekstansiyon ile azalır. 30 dereceye kadar düz bacak kaldırma ağrılıdır. Kas gücü ve tendon refleksleri azalır.
Yaklaşım Başlangıç tedavisi ağrıyı azaltacak modaliteler olmalıdır ( buz ve stim) Manual traksiyon ve ekstansiyon egzersizleri disk protrüzyonunu azaltabilir. Ağrı azalınca, güçlendirme egzersizleri eklenebilir Eğer disk ekstüre ya da sekestre olmuşsa ağrı modülasyonu anahtardır. Fleksiyon egzersizleri ve dizler fleksiyonda supin pozisyonda yatmak rahatlamaya yardımcı olabilir. Cerrahi gerekebilir.
LOMBER DİSK HERNİSİ Lomber omurlar arasındaki diskin annulus fibrozusunun yırtılarak içinde ve ortada bulunan nukleus pulposusun bir kitle halinde dışarı çıkması ile çevredeki ligaman kese ve sinir kökü gibi yapılara baskı yaparak inflamasyon oluşturması ile ortaya çıkan klinik durumdur. 30-50 yaş arasında sık görülür. Ana yakınma bel- bacak ağrısı Fleksiyon ağrılıdır. Kök basısı bulguları sıktır.DBK pozitiftir. Ağrı, öksürme, hapşırma, ıkınma ve bel hareketleri ile artar. L5-S1 radikülopatilerde ağrı siyatik sinir boyuncadır. (SİYATALJİ) L3-L4 radikülopatilerinde ağrı ön yüzdedir. Alt lomber disk hernileri genellikle unilateral radikülopatiye sebep olur.
S1 segmenti (en sık) Ağrı uyluk ve bacağın arkasına yayılır Uyuşukluk bacağın arkası ve 5. parmaktadır Aşil refleksi azalır veya alınmaz Motor güçsüzlük plantar fleksörlerdedir
L5 segmenti Ağrı uyluk ve bacağın lateraline yayılır Uyuşukluk bacağın laterali ve 3 orta parmaktadır Refleks değişiklik yoktur Motor güçsüzlük ayak bileği ve parmak dorsifleksörlerindedir
L4 segmenti Ağrı uyluk ve bacağın önünde yayılır Uyuşukluk bacağın önü ve başparmaktadır Patella refleksi azalır veya alınmaz Motor güçsüzlük başparmak dorsifleksörlerindedir
Spondylolysis ve Spondylolisthesis Etyoloji “Spondylolysis” konjenital zayıflığa bağlı olaak vertebradaki dejenerasyondur (stres fraktürü ile sonuçlanır) Bir vertebranın üstteki veya alttakine göre kayması “spondylolisthesis” – sıklıkla spondylolysis ile ilişkilidir.
Bulgu ve Belirtiler Spondylolysis unilateral başlar Ağrı ısrarlıdır, low back gerginliği ve ağrı aktivite sonrası artar Sıklıkla pozisyon değiştirmeye neden olur. Lokalize hassasiyet ve bazı segmentlerde hipermobilite Deformite
Yaklaşım Korse ve 1-3 günlük yatak istirahati Egzersizler hipermobilite segmentlerin stabilizasyonuna odaklanmalıdır. Progresif gövde ve core güçlendirme, abdominal egzersizler Sporcularda yüksek seviyeli aktivitelerde breys Lumbar strain ve sprainlerden kaçınmak için hareket kısıtlaması
LOMBER FASET SENDROMU Lomber bölgedeki sinovyal eklemlerden olan faset (apofizer) eklemlerin mikro ve makro travma,yaşlanma ve biyomekanik nedenlere bağlı olarak inflamasyon sonucu ağrılı hale gelmesidir. Faset eklemlerde travma,omurganın üzerine aşırı yük binmesi ve iltihabi sonucu yıpranma ile eklemin dejenerasyonu görülebilir. Ekstansiyon ve lateral fleksiyon sırasında ağrı fazladır. Alt ekstremitede nörolojik bulgu yok. Postür değişikliği ile ağrı iyileşir. Faset eklemlerde palpasyonla ağrı vardır. ÇBK pozitiftir. Faset eklemler omurganın hareketini sağladığı gibi,sinir köklerinin omurga kanalını terkettiği nöral foramenin bir bölümünü oluşturur. Bu nedenle, bel fıtığını düşündürebilir.
Sacroiliac Eklem Disfonksiyonu Sacroiliac Sprain Etyoloji Her iki ayak yerde iken dönme, Result of twisting with both feet on the ground, öne tökezleme, geriye düşme, çok yüksekten aşağı adım atma, dizler kilitliyken öne eğilme Sacrotuberöz veya sacrospinoz ligamentlerde gerilme ve irritasyona neden olur. Sakrumda anterior veya posterior rotasyon Pelvik rotasyon hipomobilitesi anahtar noktadır. İyileşme sürecinde hipermobilite ve eklemde subluksasyon olabilir.
Bulgu ve Belirtiler Eklem üstünde palpe edilebilen ağrı Pelvik asimetri, ölçülebilen bacak uzunluk farkı, gövde fleksiyonu sırasında normak hareketin bloklanması Düz bacak kaldırmda 45 °’den sonra ve etkilenmiş tarafa doğru yana eğilme ile ağrı artışı Ağrı posteriora, anteriora veya laterale yayılabilir ya da kasıkta lokalize olabilir. Tek bacak üstünde durma ile ağrı artar. Oturmadan ayağa geçiş ağrıyı ortaya çıkarır. Oturma genellikle rahat
Yaklaşım Ağrıyı azaltmak için modaliteler Akut sprainlerde breysleme SI eklem soğru pozisyon için mobilize edilmeli Eklemin stabilizasyonu için güçlendirme egzersizleri
Coccyx Injuries Etyoloji Yaklaşım Zorla oturma, düşme, tekme yeme Bulgu ve Belirtiler Ağrı sıklıkla uzamış ve kronik Coccygeal plexusun irritasyonuna yol açabilir. Yaklaşım X-rays ve rectal muayne Analjezikler ve oturma yastığı (oturmada basıncı azaltmak ) Coccyx kırığından kaynaklanan ağrılar aylar sürer