19. Diğer Dönen Varlıklar 19. Diğer Dönen Varlıklar 190 Devreden KDV 191 İndirilecek KDV 192 Diğer KDV 193 Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar 195 İş Avansları 196 Personel Avansları 197 Sayım ve Tesellüm Noksanları

KDV Hesapları ÖDENEN KDV DEVREDEN KDV TAHSİL EDİLEN KDV 191 İndirilecek KDV Hs. Mal yada hizmet alımları sonucunda işletme tarafından ödenen KDV tutarları 191 Hs.a borç kaydedilir. 391 Hesaplanan KDV Hs. Mal yada hizmet satışı sonucunda işletme tarafından tahsil edilen KDV tutarları 391 Hs.a alacak kaydedilir. DEVREDEN KDV 190 Devreden KDV Hs. İçinde bulunulan dönemde indirilemeyecek, izleyen döneme devreden katma değer vergisi izlenir.

191 İND. KDV 153 TİC.MAL X 191 İND. KDV X X .... 391 HES. KDV .... X KDV ÖDENMESİ Yevmiye Defteri Defteri Kebir B A B 191 İND. KDV A 153 TİC.MAL X 191 İND. KDV X X .... KDV ALINMASI (Tahsil) Yevmiye Defteri Defteri Kebir B A B 391 HES. KDV A .... X 600 Y.İ.S. X 391 HES. KDV X

Yevmiye Defteri B A 100 KASA 67,50 600 Y.İ.S. 57,33 391 HES. KDV 10,32

Yevmiye Defteri B A 100 KASA 3,38 600 Y.İ.S. 3,08 391 HES. KDV 0,30

Satış Tutarı / ( 1 + KDV Oranı )   Satış Tutarı KDV Oranı Mal Bedeli KDV ST / (1+KDVO)  ST - MB 1 Domates 0,76 % 8 0,08 0,70 0,056 2 Marul 0,50 0,46 0,037 3 Ülker Dido 0,35 % 18 0,18 0,30 0,053 4 Et Bulyon 0,62 0,53 0,095 5 Salatalık 0,65 0,052 6 Ekmek 0,45 % 1 0,01 0,004 3,38 3,08 Satış Tutarı / ( 1 + KDV Oranı ) Satış Tutarı – Mal Bedeli

190 Devreden KDV 190 hesapta: içinde bulunulan dönemde indirilemeyecek, izleyen döneme devreden katma değer vergisi izlenir. Hesabın işleyişi: 191 İndirilecek KDV hesabının 391 Hesaplanan KDV hesabı ile karşılaştırılmasından sonraki bakiyesi 190 hesaba borç, izleyen dönemlerde yapılan indirimler alacak kaydedilir.

191 İndirilecek KDV 191 hesapta: mal ve hizmet alımları sebebiyle satıcılara ödenen katma değer vergisi izlenir. Hesabın işleyişi: Ödenen KDV tutarları 191 Hs.a borç, yapılan indirim ve düzeltmeler alacak kaydedilir.

391 Hesaplanan KDV 391 hesapta: mal ve hizmet satışları dolayısıyla tahsil edilen katma değer vergisi izlenir. Hesabın işleyişi: Tahsil edilen KDV tutarları bu hesabın alacağına kaydedilir. Dönem sonunda hesabın bakiyesi 190 Devreden KDV ve 191 İndirilecek KDV hesabı ile karşılaştırılarak kapatılır.

KDV Hesaplarının Karşılaştırılması (KDV Tahakkuku) İND. KDV + DEVREDEN KDV > HES. KDV İSE ve 391>191 => (391-191)  190 Hs.ın alacağına 191>391 => (191-391)  190 Hs.ın borcuna İND. KDV + DEVREDEN KDV < HES. KDV İSE 391 – (190 + 191)  360

Uygulama 1 Atakan işletmesinin dönem içinde gerçekleşen bazı işlemleri aşağıdaki gibidir. İşletme 4 Nisan tarihinde 45.000 TL’lik hammadde almış ve mal bedelinin yarısını ve %18 KDV’sini peşin olarak ödemiştir. İşletme 15 Nisan tarihinde maliyet bedeli 10.000 TL olan ticari malı 65.000 TL + KDV’ye peşin satmıştır. 26 Nisan tarihinde KDV tahakkuk kaydı yapılmıştır. [işletmenin Devreden KDV hesabı 5.000 TL bakiye vermektedir.]

Uygulama 2 Nil işletmesi Mayıs ayı KDV hesapları aşağıdaki gibidir. KDV tahakkuk kaydını yapınız. 190 Devreden KDV = 5.000 191 İndirilecek KDV = 20.000 391 Hesaplanan KDV = 15.000 Çınar işletmesinin Mart ve Nisan aylarında gerçekleşen bazı işlemleri aşağıdaki gibidir. Her iki aya ait KDV tahakkuk kayıtlarını gösteriniz. (KDV oranı %18) Mart ayında 100.000 TL’lik mal alımı, 60.000 TL’lik mal satımı peşin olarak yapılmıştır. Nisan ayında 75.000 TL’lik mal satımı, 5.000 TL’lik mal alımı vadeli olarak yapılmıştır.

193 Peşin Ödenen Vergi ve Fonlar 193 hesapta: peşin ödenen ve bir yıl içinde indirim konusu yapılabilecek vergi ve fonlar izlenir. Hesabın işleyişi: Dönem içinde peşin ödenen gelir, kurumlar ve diğer vergiler bu hesaba borç kaydedilir. Dönem sonunda indirim konusu yapılabilecek olan kısımlar 371 Dönem Karı Peşin ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri hesabına aktarılır.

Uygulama 3 İşletmenin, Ziraat Bank’taki mevduatına,18 Nisan günü itibariyle 1.000 TL faiz yürütülmüş ve bundan % 15 gelir vergisi kesildikten sonra kalan kısım hesaba geçirilmiştir.

195 İş Avansları 195 hesapta: işletme adına birtakım harcamaları yapacak personele verilen avanslar izlenir. Hesabın işleyişi: Avans verildiğinde bu hesaba borç, avans alanın ibraz ettiği harcama belgeleri karşılığında ilgili hesabın borcuna karşılık 193 hesaba alacak kaydedilir.

Uygulama 4 Nil işletmesi 1 Nisan tarihinde avukat Ali Akyıldız’a alacaklı olduğu Can Kara’ya dava açması için 2.500 TL avans vermiştir. 15 Nisan günü Avukat Ali Akyıldız 1.800 TL dava masrafı yaptığına dair belge getirmiş, avansın kalan kısmını da iade etmiştir.

196 Personel Avansları 196 hesapta: işletme çalışanlarına ücretlerine mahsuben verilen avanslar takip edilir. Hesabın işleyişi: Personel ve işçilere ücretlerine mahsuben verilen avanslar bu hesaba borç, maaşlardan kesilen tutarlar alacak kaydedilir.

Uygulama 5 Nazilli İşletmesi 5 Nisan tarihinde çalışanı Nazlı Gül’e maaşından mahsup edilmek üzere 1.000 TL avans vermiştir. 20 Nisan tarihinde Nazlı Gül’e yapılan maaş ödemesinde daha önce verilen avans 2.400 TL’lik net ücretten kesilmiştir.

197 Sayım ve Tesellüm Noksanları 197 hesapta: envanter çalışması sonucu tespit edilen kasa, stok v.b. varlık noksanları takip edilir. Hesabın işleyişi: Varlıklarda tespit edilen noksanlıklar bu hesaba borç, düzeltme kayıtlarında alacak kaydedilir.

Uygulama 6 Kuruçeşme işletmesi 8 Nisan tarihinde yaptığı kasa sayımında nakit mevcudunu 3.600 TL olarak tespit etmiştir. Muhasebe kayıtlarında “100 Kasa” hesabı 52.000 TL borç bakiyesi, 48.000 TL alacak bakiyesi vermektedir. Kuruçeşme işletmesinin 12 Nisan tarihinde yaptığı çalışmada tedarikçilerden Tuna işletmesine yapılan 400 TL’lik ödemenin kaytılara geçirilmediği görülmektedir.