ÇOCUKLARDA ALT SOLUNUM YOLU ENFEKSİYONLARI Arş. Gör. Dr. HAVVA ŞEN KTU Aile Hekimliği ABD 04.12.2018

AMAÇ Çocuklarda alt solunum yolu enfeksiyonlarının tanısı ve tedavisi hakkında bilgi vermek

Öğrenim Hedefleri Çocuklarda üst solunum yolu tıkanıklığı yapan krup, bakteriyel trakeit ve epiglottitin tanı ve tedavisini yapabilme Çocuklarda Bronşiolit ve pnömoninin; Yaşa göre etyolojik ajanlarını sayabilme Fizik muayene bulgularını sayabilme Şiddetli ve şiddetli olmayan ayrımını yapabilme Radyografi endikasyonlarını sayabilme Tedavilerini düzenleyebilme Sevk kriterlerini sayabilme

Vaka 1 Anamnez: 15 aylık kız hasta Saat 23:00 te öksürükte kabalaşma ve ses kısıklığı nedeniyle acil servis başvurusu 2 gündür öksürük, halsizlik, burun akıntısı semptomları mevcut Hafif ateş 2 gündür dolven şurup 4*1 ve illiadin spray 2*1 kullanıyor

Vaka 1 Fizik muayene: Vücut sıcaklığı: 37,8 °C Solunum sayısı: 36/dk Orofarenks hiperemik, tonsiller doğal görünümde Bilateral dış kulak yolu doğal, bilateral timpanik membran doğal görünümde Solunum sistemi muayenesinde stridor +, bilateral ral - , ronküs - , her iki akciğer sesleri solunuma eşit katılıyor

Laringotrakeobronşit(Krup) 6 ay-3 yaş Parainfluenza tip 1 ve 2 Burun akıntısı, boğaz ağrısı, öksürük gibi spesifik olmayan semptomlar 1-2 gün içerisinde karakteristik olarak ses kısıklığı, havlama tarzı öksürük Çocuklarda akut stridorun en sık nedeni Akşamları kötüleşen semptomlar 3-7 gün içinde gerileme

Krup Tanısı Krup tanısı klinik olarak konulur!!! Krup şikayetiyle başvuran hastalarda direkt grafiler çekmeye gerek yoktur!!! Eğer retrofarengeal abse gibi farklı tanılardan şüpheleniliyorsa direkt grafiler faydalı olabilir kalem ucu belirtisi

https://www.youtube.com/watch?v=Qbn1Zw5CTbA&t=14s

Krup Tedavisi Soğuk buhar Soğuk buhar çocuğu rahatlatıyorsa verilmeli, daha fazla huzursuz ediyorsa verilmemeli, Oda havasının nemli tutulması sağlanmalı.

Krup Tedavisi Steroid, tek doz Steroidlerin; oral intramuskuler fark yok inhaler Dexametazon: 0,6 mg/kg Prednisolon: 1 mg/kg dexametazon ve metil prednizolon aynı etkinliğe sahiptir. Ancak aynı şikayetlerle hasteneye tekrar başvurma sıklığı dexametazon alan hastalarda prednisolon alan hastalar göre daha azdır.

Krup Tedavisi Epinefrin Hızlı etkilidir 30 dk da başlar 2 saat devam eder. Tercih edilen rasemik epinefrindir. Rasemik epinefrin; %2,25’ adrenalin’ den 0.5 ml + 3 ml serum fizyolojik, L-epinefrin; 1:1000 adrenalin 0.5 ml/kg (maksimum 3 ml)

Akut Epiglottit Seyrek görülen ancak yaşamı tehdit eden bir tablo 1-6 yaş arasındaki çocuklar H. influenzae tip B Viral kruptakinin tersine öksürük yok ya da çok az Ateş çok yüksek, toksik bir görünüm

Akut Epiglottit Çocuk hava yollarını açık tutmak için hareketsiz pozisyonda ağzı açık şekilde oturur. Salya akması görülür

Akut Epiglottit Dil basacağı ile ağız muayenesi çok tehlikeli olup solunum yollarında tam obstrüksiyonu ve ölüme neden olabilir. Hastalar hemen hospitalize edilmeli, entübasyon yapılmalı ve antibiyoterapi başlanmalıdır. Bazen de trakeostomi yapmak gerekebilir.

Bakteriyel Trakeit Genellikle 5-7 yaş çocuklarda görülür. Viral enfeksiyonu takiben görülür. Arada kısa bir iyileşme dönemi bulunabilir. Etkenler genellikle Staphylococcus aureus,Moraxella catarrhalis Haemophilus influenzae dır. Yutma güçlüğü, salya akması bulunmaz Hasta sırtüstü yatabilir. Adrenalinden fayda görmez, genelde entubasyon gerekir Tedavi; Vankomisin + Beta-laktam antibiyotiktir

Bakteriyel Trakeit

Vaka 2 Anamnez: 15 aylık kız hasta 3 gündür halsizlik, burun akıntısı gibi üsye semptomları Gittikçe artan öksürük ve solunum sıkıntısı Hafif ateş Konjenital hastalık yok Pasif tütün maruziyeti mevcut

Vaka 2 Fizik muayene: Solunum sayısı:45/dk spO2: %95 Solunum sistemi inspeksiyonda İntercostal ve suprasternal retraksiyonlar; oskultasyonda ekspiryumda uzama, sibilan ronküs

Vaka 2 Tetkik: Laboratuvar: WBC normal, sedim normal,Crp normal Akciğer grafisi: Havalanma artışı, kostalarda düzleşme

BRONŞİOLİT TANIM Genellikle <2 yaş çocuklarda görülen, alt solunum yollarındaki küçük havayollarının inflamasyonudur.

Epidemiyoloji Tipik olarak <2 yaş çocukları etkiler. Sonbahar-kış aylarında daha sık görülür. 1 yaşından küçük çocukların %70 i RSV ile karşılaşmakta ve %22sinde hastalık ortaya çıkmaktadır.

Etiyoloji RSV [%70-90] Parainfluenza virüs İnfluenza virüs Adenovirüs Rhinovirüs Enterovirüs Bocavirüs Metapnömovirüs Coronavirüs Mycoplasma pneumoniae Chlamydia trachomatis Rsv sezonu: ekim-mart ayları arası

Risk faktörleri Prematürelik <3 ay bebek Kronik akciğer hastalığı (BPD) Konjenital ve anatomik havayolu defektleri Konjenital kalp hastalığı İmmun yetmezlikler Nörolojik hastalıklar Pasif sigara içimi Kalabalık ev ortamı Kreş ve yuvaya gidiş/kardeş öyküsü Yüksek rakımda (>2500 metre) yaşama

Belirti ve Bulgular Öksürük Burun akıntısı Hafif ateş Hışıltı Takipne İnterkostal ve subkostal retraksiyonlar Siyanoz Apne

Takipne 0-2 ay >60/dk 2 ay-1yaş >50/dk 1yaş-5yaş >40/dk 5yaş üstü >30/dk

Klinik Seyir Üst solunum yolu semptomları ile başlar. 2-3 hafta içerisinde tamamen kendini sınırlar. Semptomlar 3-5 gün içerisinde pik yapar. 2-3 gün içerisinde alt solunum yolu semptomları görülür. Üst solunum yolu semptomları ile başlar.

TANI Bronşiyolit tanısı: öykü ve fizik muayene bulgularıyla konulur, ağır vakalar dışında radyolojik tetkikler ve etkenin gösterilmesi için laboratuvar incelemelerinin yapılmasına gerek yoktur!!!!!

TANI Akut faz reaktanları: Lökosit sayısı, Eritrosit Sedimentasyon Hızı(ESH), CRP normal veya hafif yüksek Periferik yaymada lenfosit hakimiyeti Akciğer grafisi: Havalanma artışı Kostalarda düzleşme Diyafragma düzlenmesi Kardiyotorasik indekste azalma İnfiltrasyon Atelektazi

Bilateral hiler dolgunluk

AYIRICI TANI Pnömoni Astım bronşiale Kronik akciğer hastalığı Yabancı cisim aspirasyonu Konjenital kalp hastalıkları 1-Viral pnömoni, nonspesifik viral solunum yolu enfeksiyonu klinik bulgularına ek olarak takipne, bazen dispne ve dinlemekle krepitasyonla karşımıza gelir. Viral pnömoni etkenleri genellikle AB etkenleri ile benzerdir. Hışıltı veya yaygın sibilen ronküs olmadan ASYE düşünülen bir bebekte akciğerlerini dinlemede bilateral krepitasyon varlığı viral pnömoni ayırıcı tanısında yardımcıdır 2-Daha önceden tekrarlayan hışıltı ataklarının olması çocukta veya ailede astım, egzema ve diğer atopik bulgularının (klinik ve laboratuvar) olması zeminde yer alan allerjik astımı destekleyebilir. Daha önceden benzer atakların varlığı, ayırıcı tanıyı kolaylaştırır ama ilk atak sırasında bu ayrımı yapmak zor olabilir. 3-Altta yatan kronik akciğer hastalığı persistan veya tekrarlayan hışıltıya yol açabilir, araya giren viral veya diğer enfeksiyonlar bu durumu kolaylaştırır. Bu olgularda AB atağı olaya eklenebilir veya bu olgularda AB daha sık görülür ve daha ciddi ve hastaneye yatışı gerektirecek tabloya yol açabilir. Bu olgularda büyüme geriliği, tekrarlayan aspirasyon, stridor veya bronşiyolit dışı tekrarlayan alt ve üst solunum yolu enfeksiyonları da normal çocuklardan daha sık görülebilir. 4-Öyküde yabancı cisim aspirasyonu saptanması önemlidir. Ancak her zaman olamayabilir. Fokal monofonik hışıltı, akciğer grafisinde aspirasyon bölgesinde havalanma fazlalığı, yabancı cisim tam obstrüksiyona yol açmışsa atelektazi ve atelektazi bölgesinde üzerine eklenmiş bakteriyel pnömoni saptanabilir. 5-Altta yatan hastalığa ait üfürüm duyulması, kardiyak muayenede diğer özgül bulguların varlığı, büyüme geriliği, hepatomegali gibi fizik muayene bulguları sıklıkla yol göstericidir

Hastaneye Yatış(Sevk) Endikasyonları Oda havasında sO2<92 olanlar Ciddi solunum sıkıntısı olanlar Apnesi olanlar Yetersiz oral alım Ağır malnütrisyonu olanlar

Hastaneye Yatış(Sevk) Endikasyonları Birkaç risk faktörünü de beraberinde taşıyan preterm süt çocukları <12 hafta bebekler Kronik hastalığı olanlar(konjenital kalp hastalıkları, kronik akciğer sorunları gibi..) Verilecek tedaviyi uygulamada emniyetli, güvenilir olamayan aileler

Ağır Bronşiolit kriterleri Artmış solunum çabası Takipne; 0-2 ay >60/dk 2 ay-1yaş >50/dk 1yaş-5yaş >40/dk Burun kanadı solunumu İnterkostal, subkostal veya suprasternal retraksiyonlar Aksesuar kas kullanımı Hipoksemi (SpO2 <%92 ) Apne Akut solunum yetmezliği 

Bu kriterlerden hiçbirinin olmaması durumunda; ağır olmayan bronşiolit olarak adlandırılır.

TEDAVİ Bronşiolit tedavisinde temel prensip; destekleyici bakım ve ileriye yönelik rehberliktir. 1.Yeterli oksijenizasyonun sağlanması ve sürdürülmesi 2.Sıvı ve elektrolit dengesinin korunması 3.Beslenmesinin desteklenmesi 4. İlaç tedavileri

TEDAVİ Hidrasyon Oksijen AAP ve NICE rehberi oksijen satürasyonu %92’nin altında olan olgulara oksijen verilmesini önermektedir oksijen satürasyonunun %92’nin üzerinde tutulması önerilmektedir. Oksijen satürasyonu düşük olan çocuklara, nemlendirilmiş oksijen nazal kanülle (maksimum akım hızı 2 L/dakika) ya da maske ile (minimum akım hızı 4 L/dakika) verilebilir

TEDAVİ Bronkodilatatör (beta2 agonist) Adrenalin yeterli kanıt yok Hipertonik salin Salbutamol: klinik skorda düzelme sağladığı bulunmuş, ancak hastaneye yatış oranında anlamlı azalma olmadığı gösterilmiştir (0,15 mg/kg/doz, 3 cc SF içinde) Yirmi dakika ara ile üç kez tekrarlanır, daha sonra günde 8-12 kez verilebilir. Uzun süre kullanımında çarpıntı, tremor ve hipokalemiye dikkat edilmelidir. Oksijen ile birlikte verilmesi miyokard toksisitesini azaltır. Salbutamol verilirken oksijen 6-8 L/dak hız ile uygulanır Beta-2 agonistlerin (albuterol) kanıt düzeyi B’dir. Akut bronşiyolitte mukozal bölgede spazm değil ödem bulunmasından ötürü beta-2 agonistlerin olumlu etkisi plasebodan üstün değildir. Ancak akut bronşiolit tablosunda başvuran erken hışıltılı çocuklarda temel patofizyoloji bronkospazm olduğundan beta-2 agonist tedavisinden fayda görebilir. Bu nedenle inhale salbutamol tedavisi denenmeli, yarar görürse devam edilmelidir. Salbutamolün akut bronşiolitte prognozu olumlu etkilediğinin kanıtı bulunmamaktadır. AB’da salbutamolün etkinliği yapılan çalışmalarda gösterilemediği için kullanımını önermemekteyiz. Epinefrin ya da rasemik epinefrin (0,05 ml/kg/doz) 3 cc SF ile nebülizatörle (maksimum 0,5 ml) verilebilir. Hasta taşikardi açısından takip edilir. Cochraine verilerine göre inhale epinefrin tedavisi ile 60. dakikada solunum sayısının, oksijen satürasyonunun ve tedavi sonrası düzelmenin iyi olduğu bildirilmiştir. Etkisi uzun süreli değildir. 2014 yılına kadar yapılan meta-analiz çalışmalarda AB’lı çocuklarda etkinliği yeterince gösterilemediği için halen AAP ve NICE rehberleri AB’lı çocuklarda epinefrin kullanımını rutin olarak önermemektedir (2,93). Ancak son yıllarda (2015) yapılan çalışmalarda AB’da epinefrinin klinik bulgularda iyileştirici etkileri gösterildiği için rutin olmamakla birlikte seçilmiş olgularda kullanılabileceğini düşünmekteyiz. Hipertonik salin, solunum yolu yüzey sıvısının hidrasyonunu dolayısıyla da mukosiliyer klirensi artırması amacıyla geliştirilmiştir. Reflex bronkokontriksiyona neden olabileceği için tartışmalı, b2 agonistlerle beraber kullanımının daha üstün olduğu söyleniyor. Kanıtlanmış bir yarar yok. AAP hastaneye yatış gerektiren bronşiyolitli olgularda HS kullanımını önermektedir (2). Ancak NICE rehberi AB’lı çocuklarda HS kullanımını önermemektedir (93). Nebulize HS tedavisinin AB’lı çocuklarda klinik düzelme sağladığı gösterildiği için kullanımının seçilmiş olgularda uygun olabileceğini düşünmekteyiz. Hipertonik salin tedavisi değişik çalışmalarda farklı protokollerle önerilmiştir (114-117). Genellikle %3 olmak üzere %3-6 hipertonik salin, 2.5-8 mL/doz, oda havası veya oksijen akımı (4-6 L) kullanan nebulizatör ile genellikle günde 3-6 defa (20 dakika-8 saatte bir) kullanılmıştır. Önerimiz hekim tarafından uygun görüldüğü takdirde; %3 hipertonik salinin 4 mL, nebulizatörle, günde 3 veya 4 defa (6-8 saatte bir), 2 gün veya taburcu oluncaya kadar verilebileceği yönündedir.

TEDAVİ Glukokortikoid Lökotrien reseptör antagonisti Antibiyotik önerilmez Antihistaminik Öksürük şurubu

TEDAVİ Göğüs fizyoterapisi Ribavirin HFNC (ısıtılmış nemlendirilmiş yüksek akımlı burun kanülü)tedavisi CPAP (sürekli pozitif hava yolu basıncı) Endotrakeal entübasyon Göğüs fizyoterapisi; doğumsal anomali, nöropskyatrik bozukluğu olan kendi başına sekresyon çıkaramayan çocuklar haricinde etkisiz

Göğüs fizyoterapisi

PROFLAKSİ Anti-RSV antikoru (palivizumab) Bronkopulmoner displazi olan bebeklerde (<2 yaş, medikal tedaviye ihtiyaç duyan) Bronkopulmoner displazisi olmayan; 28 hafta yada daha erken doğanlar, RSV sezonu başında <1 yaş ise, 29-32 haftalık doğanlara, RSV sezonu başında <6 ay ise , 32-35 haftalık doğan bebeklerde ilacın maliyetinin yüksekliği ve etkinliğinin sınırlılığı göz önüne alındığında kullanımı tartışmalıdır. Rsv sezonu olan; ekim-mart ayları arasında ayda 1 şeklinde uygulanıyor.

Klinik izlem Aileye Solunum sıkıntısı bulguları anlatılması Yeterli sıvı alımının sağlanması Anne sütü ile beslenmenin desteklenmesi Burun tıkanıklığının giderilmesi Sigara dumanına maruziyetin engellenmesi 48 saat sonra kontrole çağırılır. Acil tıbbi bakıma geri dönme endikasyonlarının olması durumunda vakit kaybetmeden başvurması önerilir!!!!

Acil tıbbi bakıma geri dönme endikasyonları: Apne, Siyanoz, Yetersiz beslenme, Yeni ateş, Artmış solunum sayısı ve / veya artmış solunum eforu (retraksiyonlar, burun kanadı solunumu), Sıvı alımı azalması (<normalin yüzde 75'i, 12 saat boyunca ıslak bezinin olmaması), Bitkinlik (örneğin, sosyal uyarılara cevap verememe, yalnızca uzun süreli uyarı ile uyanma)

Vaka 3 Anamnez: Fizik muayene: 4 yaşında erkek hasta Dün başlayan öksürük, ateş, solunum sıkıntısı, halsizlik Fizik muayene: Vücut sıcaklığı: 38,8 °C Solunum sayısı: 44/dk S02: %95 Orofarenks doğal Bilateral dış kulak yolu doğal, bilateral timpanik membran doğal görünümde Solunum sisteminde oskültasyonla sol alt zonda inspiryum sonu ral

Vaka 3 Laboratuvar: WBC:13000(H), CRP:6(H) PA Akciğer Radyografisi:

PNÖMONİ Tanım Akciğerdeki interstisyel dokunun ve alveollerin inflamasyonu sonucunda akut solunum sıkıntısı bulgularının oluştuğu bir klinik tablodur.

Epidemiyoloji Tüm dünyada yılda yaklaşık 155 milyon çocuk pnömoni tanısı almakta Yılda yaklaşık 3 milyon çocuk pnömoni nedeniyle ölmekte <5 yaş çocuklar daha fazla etkilenmekte

Etiyoloji

Risk Faktörleri Anne sütü ile beslenememe Yetersiz bağışıklanma Erken doğum, düşük doğum ağırlığı <2 yaş Beslenme bozukluğu Kalabalık ev ve okul ortamı Başta sigara olmak üzere ev ve ev dışı hava kirliliği Doğuştan kalp, solunum ,kas, iskelet sistemi hastalıkları Bağışıklık sistemini baskılayıcı hastalıklar

Sınıflama

Belirti ve Bulgular Takipne Ateş 0-2 ay için >60/dk 2 ay-1yaş >50/dk 1yaş-5yaş >40/dk Ateş Solunum sıkıntısı bulguları (burun kanadı solunumu, interkostal subkostal çekilmeler, öksürük) İnspiryum sonu duyulan Raller Dinlemekle solunum seslerinin azalması

Bakteriyel pnömonilerde; Belirti ve Bulgular Bakteriyel pnömonilerde; Hızlı başlangıç Belirgin ateş( >38,5) Takipne ve göğüs duvarında çekilmeler Toksik görünüm Lober, segmental infiltrasyon Radyolojik iyileşme, klinik iyileşmeden daha yavaş

Belirti ve Bulgular H. İnfluenza pnömonisinde; sıklıkla otitis media pnömoniye eşlik eder. S.aureus pnömonisinde; fokal apseler, pnömotoseller görülebilir. Grup A Streptokok (GAS) pnömonisi ; suçiçeği başta olmak üzere kızamık, influenza gibi bazı viral infeksiyonlardan sonra görülen pnömonidir.

S.aureus pnömonisi

Belirti ve Bulgular Viral pnömonilerde; Pnömoniden önce nezle, hafif ateş ve öksürük vardır Klinik tabloya otitis media, farenjit, konjonktivit eşlik edebilir Klinikte hastalar toksik görünmemesine karşın belirgin hipoksi bulguları saptanabilir Fizik muayene bulguları yaygın ve bilateraldir Tek bulgu takipne olabileceği gibi, hışıltı, raller, ronkuslar, göğüste çekilmeler ve apneler bulunabilir

Viral pnömoni

Belirti ve Bulgular Atipik pnömonilerde; Hastalığın başlangıcı yavaş ve sinsi, genel durum iyidir Akciğerde dinleme bulgusu olmayabilir Hastaların göğüs grafilerinde, klinik bulgular ile uyumsuz (genellikle iyi) yama tarzında infiltrasyonlar bulunur Pnömoniye sıklıkla farenjit, servikal lenfadenopati, konjonktivit, büllöz mirinjit ve otitis media eşlik eder

Belirti ve Bulgular M.pneumonia pnömonisinde; yama tarzında alveoler infiltrasyon, hiler LAP, büllöz mirinjit olabilir C. trachomatis pnömonisinde; Etken yenidoğan döneminde infekte annenin doğum kanalından kazanılır. Pnömoniye sıklıkla %50 oranında konjonktivit eşlik eder

M. Pneumonia pnömonisi

Tanı Hafif, komplikasyonsuz alt solunum yolu enfeksiyonu olan ve ayakta tedavi gören çocuklarda pnömoni tanısını doğrulamak için rutin göğüs radyografileri gerekli değildir!

Klinik olarak pnömoni bulgusu olan çocuklarda radyografi endikasyonları Ciddi pnömoni Kesin bulgular olmadığında tanıyı doğrulamak Hastaneye yatış (parankimal infiltratların varlığını belgelemek ve olası komplikasyonları değerlendirmek için) Tekrarlayan pnömoni öyküsü Özellikle altta yatan kardiyopulmoner veya başka hastalığı olan hastalarda solunum sıkıntısı için alternatif açıklamaların (örneğin yabancı cisim aspirasyonu, kalp yetmezliği) dışlanması Uzamış pnömonide komplikasyon değerlendirmek için

Bakteriyel pnömoni Viral pnömoni Atipik bakteriyel pnömoni

Hastaneye yatış endikasyonları Hipoksemi (spO2<90-92) Dehidratasyon veya oral olarak hidrasyonun sağlanamaması, bebekte beslenememe Orta ile ağır solunum sıkıntısı: Takipne Retraksiyonlar Burun kanadı solunumu Solunum zorluğu, apne, hırıltı

Hastaneye yatış endikasyonları Toksik görünüm (bakteriyel pnömonide daha sık görülür ) Daha ciddi bir pnömoni seyrine yol açabilecek temel koşullar(örn., Kardiyopulmoner hastalık, genetik sendromlar..), Komplikasyonlar (örneğin efüzyon / ampiyem) Ayakta tedavi başarısızlığı (48 ila 72 saatte kötüleşir veya yanıt alınmazsa)

Tedavi

Tedavi Staf. Aerus pnömonisi düşündüğümüz hastalarda tedaviye; vankomisin eklenmelidir. Atipik pnömoni düşündüğümüz hastalarda tedaviye makrolid eklenmelidir. Tedaviye en az 10 gün süreyle devam edilmelidir.

Viral etkenlerle oluşan pnömoniler çoğunlukla kendiliğinden düzelir. Bakteriyel ve atipik etkenlerde oluşan pnömonilerde , uygun antibiyoterapi seçilmelidir. Stafilokoklara bağlı pnömoniler daha ciddi seyirlidir. Sağlıklı çocuklarda uygun tedavi ile tam düzelme sağlanır. Prognoz

Komplikasyonlar Nekrotizan pnömoni Parapnömonik efüzyon Ampiyem Toplanan sıvı miktarı az ise drenaj gerekli olmaz. Efüzyon miktarı fazla ise göğüs tüpü ile drenaj gerekir. Ampiyem Akciğer apsesi

Anne Eğitimi Annenin bebeği sık emzirmesi; bebek anne sütü alamıyorsa, dehidratasyonun önlenmesi için sıvı yiyecekleri sık vermesi önerilir. Anneye ilaçları önerildiği gibi kullanmasının ve hekimin önermediği hiçbir ilacı (öksürük şurubu gibi) vermemesinin gereği anlatılır. Anne, pnömonili çocuğun izleminde önemli olan ateş, solunum sayısı ve solunum sıkıntısında artma, solunumun durması, inleme, siyanoz durumunda hemen hekime başvurulması konusunda eğitilir. Annenin ateşli çocuğa yaklaşımı (ateşi dereceyle ölçerek izleme, aşırı giydirmeme, ılık suyla yıkama, gerekirse ateş düşürmek için parasetamol verme) öğrenmesi sağlanır.

Sevk kriterleri Pnömonisi olan 0-2 aylık bebekler Ağır ve çok ağır pnömonisi olan her yaştaki çocuklar Tedavinin ilk 2-4 günü içerisinde bulgularda düzelme olmayan ya da kötüleşme olan hastalar Kolaylaştırıcı etmenleri olan çocuklar Akciğer grafisi çekilebiliyorsa; çoklu lober tutulum, apse, pnömatosel,plevral efüzyon ya da radyolojik bulgularda kötüleşmesi olan çocuklar

Ağır bronşiolit; takipne, yardımcı solunum kaslarının kullanımı, akut solunum yetmezliği, apne ve SpO2<92 olmasıdır. Bu durumların varlığında hasta sevk edilmelidir. Ağır olmayan bronşiolitin tedavisi destek tedavisidir. Ağır pnömoni; takipneye yardımcı solunum kasları kullanımının eşlik etmesidir. Bu durumda hasta sevk edilmelidir. Pnömoni tedavisi, yaş grubuna yönelik olası etkenlere göre ampirik antibiyotik tedavisi ve destek tedavisidir. Özet olarak;

Kaynaklar Pedro A Piedra, M. R. S., MD (Nov 2018). "Bronchiolitis in infants and children: Clinical features and diagnosis.« Jeanette A.South-Paul, S. C. M., I Evelyn L. Lewis "Current Diagnosis and Treatment." Güneş tıp kitapevleri-2016 - Temel Aile Hekimliği Türk Toraks Derneği- Pnömoni Tanı ve Tedavi Uzlaşı Raporu Birinci Basamak Tanı ve Tedavi Rehberleri 2012 The Pediatric Infectious Diseases Society/Infectious Diseases Society of America Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları ve Bağışıklama Derneği – Çocuklarda Bronşiolit Tanı ve Tedavi Rehberi

Teşekkür Ederim…