NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Sanat tarihi Yunan ve roma sanatı NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu ubyo.nisantasi.edu.tr
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Yunan ve roma sanatı Yunan Sanatı «MÖ 7. yüzyılda Yunanistan başta olmak üzere, Ege adaları ve Batı Anadolu kıyılarında yaşayan ortak dil ve kültüre, sahip eski Yunanlılar (Grekler ya da kendilerine verdikleri adla Hellenler), verimli tarım arazileri ve Ön Asya’dan Güney İtalya’ya uzanan geniş bir coğrafyada yaptıkları deniz ticareti sayesinde giderek zenginleştiler. Bilimden felsefeye, edebiyattan sanata kadar birçok alanda yüksek bir uygarlık seviyesine ulaşan Yunanlılar günümüzde de hayranlık uyandırmaya devam eden sanat eserleri bıraktılar.» NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Yunan ve roma sanatı Roma sanatı: «Cumhuriyet (MÖ 509-MÖ 27) ve İmparatorluk (MÖ 27-MS 330) olmak üzere iki ana döneme ayrılarak incelenir. Yunan kent-devletlerinin (polis) yönetim biçimine benzeyen Cumhuriyet Dönemi’nin ilk yüzyıllarından sınırlı sayıda eser günümüze ulaşmıştır. Cumhuriyet Dönemi, Roma sanatında ağırlıklı olarak Et- rüsk, Güney İtalya ve Sicilya’daki Yunan koloni kentlerinin etkili olduğu görülür. Tapınak planları, duvar resimleri ile süslü mezar yapıları, pişmiş toprak (terracotta) mezar heykelleri ve maden sanatında açıkça izlenebilen güçlü Etrüsk etkisi uzun yüzyıllar boyunca devam etmiştir. Erken Cumhuriyet Dönemi’nde doğuya doğru yayılarak Antik Dünya’nın merkezi konumundaki Yunanistan ve Anadolu’nun alınması Klasik ve Helenistik Dönem Yunan Sanatı ve eserlerine karşı olan ilgiyi artırmış, Roma heykel ve resim sanatının biçimlenmesinde önemli rol oynamıştır. MÖ 1. yüzyılın sonlarında Augustus ile başlayan İmparatorluk Dönemi’nde, tüm Akdeniz, Ön Asya ve Orta Avrupa, Roma idaresi altına girmiştir. Tarihçiler tarafından Roma Barışı (Pax Romana) olarak adlandırılan yaklaşık 200 yıllık bu evre, Roma ve idaresindeki topraklar için barış ve refah dönemi olmuştur. Mimarlık başta olmak üzere, heykel ve resimde imparatorluğun sahip olduğu siyasal ve ekonomik gücü yansıtan ve yaratıcı karakteri öne çıkan birçok eser bu yüzyıllarda üretilmiştir.» NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Yunan ve roma sanatı Roma Sanatı «Roma sanatı, en dikkat çekici ve görkemli eserlerini mimarlık alanında vermiştir. Roma mimarlığı, Cumhuriyet Dönemi sonuna kadar büyük ölçüde Etrüsk ve Yunan geleneğine bağlı iken MS 1. yüz yıldan itibaren kendine özgü yeni bir mimarlık anlayışı gelişmiştir. Tasarımdan inşa tekniğine, yapısal elemanlardan süslemeye kadar mimarlık tarihindeki birçok ilk, bu dönemde ortaya çıkmıştır.» «Romalı mimarlar, geliştirdikleri yeni taşıyıcı sistemler ve inşa teknikleri sayesinde eskisinden çok daha büyük ve gösterişli yapılar inşa etmişlerdir. Yunan sanatçıların önemli rol oynadığı heykel sanatının aksine, mimarlar ve çoğu zaman birlikte çalıştıkları mühendisler genellikle Romalı idiler. Ancak, birkaçı dışında, mimarlık tarihi açısından dönüm noktası sayılabilecek önemli birçok anıtın mimarı bilinmemektedir.» NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Yunan ve roma sanatı Roma Collesium Amphitiyatrosu NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar Boardman, J. (2005). Yunan Sanatı, İstanbul: Homer Kitabevi. Canan Parla (edit.), Sanat Tarihi, Anadolu Üniversitesi Yayını no: 2962, 2013. Carpenter, T. H. (2002). Antik Yunanda Sanat ve Mitoloji, İstanbul: Homer Kitabevi. Wheeler, M. (2004). Roma Sanatı ve Mimarlığı, Istan- bul: Homer Kitabevi. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©