DƏRSİN GEDİŞİ: Salamlaşma Motivasiya Qruplaşdırma Tədqiqat Təqdimat Test Qiymətləndirmə
Qısa məlumat
Çiçəklərin sayı çoxdur Dərman bitkiləri var İkiləpəlidir Çiçəklərin sayı çoxdur Yabanı növləri var
Mövzu Mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsi
I qrup IIqrup IIIqrup IVqrup Günəbaxan IIqrup Andız IIIqrup Göyçiçək IVqrup Çobanyastığı
Günəbaxan 1. Mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsindən olan günəbaxan bitkisinin vətəni Amerika haqqında məlumat toplayın və Amerikanı xəritədə göstərin. 2. Yer kürəsində mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin növlərinin sayının Azərbaycanda olan növlərin sayından nə qədər çox olduğunu müəyyənləşdirin.
Andız 1. Mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsindən(günəbaxan)və badımcançiçəklilər fəsiləsindən (kartof bitkisinin) çiçəyinin şəklini çəkin və onlar arasındakı müxtəlifliyi izah edin. 2. Mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinin ümumi xarakteristikası,çiçək formulu haqqında məlumat vermək.
Göyçiçək 1.Günəbaxan bitkisinin şəklini çəkməklə onun çiçəyinin quruluşunu təyin etmək. 2. Mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə daxil olan alaq otları haqqında məlumat toplamaq.
1.Fəsilənin dərman əhəmiyyətli növləri haqqında məlumat toplamaq. Çobanyastığı 1.Fəsilənin dərman əhəmiyyətli növləri haqqında məlumat toplamaq. 2.Mürəkkəbçiçəklilərin səbətlərində çiçək hansı quruluşlarda ola bilər?
Günəbaxan 1.Əsl vətəni Amerikadır. Amerika — Qərbyarımkürəsndə qitə. Xristofor Kolumb1492-ci ildə Amerika qitəsini kəşf etmişdir. Kolumbun əsas məqsədi Hindistana dəniz yolunu kəşf etmək idi. Kolumb Amerika sahillərinə dörd dəfə səyahət etmişdir. Lakin o ömrü boyu buranın Hindistan olduğunu sanmışdır və onun ilk olaraq kəşf etdiyi adalar indi də “Vest İnd “ Qərbi Hindistan adlandırılmaqdadır. Kolumbla birlikdə səyahət etmiş xəritəşunas Ameriqo Vespuççi isə bu torpaqların yeni bir qitə olduğunu söyləmişdir. Bu səbəbdən yeni kəşf edilən qitə Ameriqo Vespuççinin şərəfinə Amerika adlandırılmışdır. 2. Yer kürəsində 25min növ 25000 - 450 = 24550 növ Azərbaycanda 450 növ
1. Günəbaxanın çiçəkləri gövdənin təpəsində səbət çiçək qrupunda yerləşir. Səbətdə 1000-ə qədər çiçək olur.Çiçəklər boru və dilcikşəkillidir. Kartof bitkisi yayın ortasında çiçəkləyir.İri çiçəkləri olan sadə salxım çiçəkqrupu əmələ gətirir. 2. K0L5E5D1 Çiçək formulu Andız
1. Günəbaxan hündür,birillik bitkidir 1.Günəbaxan hündür,birillik bitkidir.Yarpaqları iri,bütöv ayalıdır,gövdə üzərində spiral şəklində düzülür,çiçəklər səbət çiçəkqrupunda yerləşir.Səbətdə 1000-ə qədər çiçək olur.Burada toplanmış çiçəklər boru və dilcikşəkillidir. 2.At pıtrağı-2illik bitkidir.At pıtrağı-Gövdəsi şaxəli,yarpaqları iri və ürək şəkillidir. Avropanın mülayim qurşağında bitən 10 növü məlumdur.Azərbaycanda 4 növü var. Qanqal— Çoxillik, az hallarda ikiillik otlardır. Çiçəkləri boruşəkilli olub, səbətcik formalı çiçək qrupunda yerləşir. Çiçək sarığı və yarpağının kənarı tikancıqlı, toxumları uçağanlıdır. Şimal yarımkürəsində 200, Qafqazda 60, Azərbaycanda isə 32 növü yayılmışdır. Gövdəsinin hündürlüyü 50—130 sm, yarpaqları oturaqdır. Şaquli kökləri 3—5 m dərinliyə gedir, yan köklər yaruslarla yerləşir. Toxumla və vegstativ yolla çoxalır. Əksəriyyəti çətin məhv edilən alaqdır, məhsulun kəmiyyət və keyfiyyətini aşağı salır. Bəziləri dekorativ və ya balverən bitkidir. Göyçiçək
Çobanyastığı 1.Andız kökü:Bəlğəmgətirici və bronx sekresiyasını azaldan vasitə kimi tənəffüs yollarının kəskin və xronik xəstəliklərində, qripdə istifadə olunur. Eləcə də iltihabəleyhinə, həzmi tənzimləyən və ödqovucu vasitə kimi mədə-bağırsaq xəstəliklərində (hiperasid qastrit, duodenit, xora xəstəliyi və s.) Çobanyastığı: Çobanyastığı çiçəyinin həlimi sidikqovucudur, laktoqеn təsirə malikdir (südü artırır), sinir sistеmini sakitləşdirir. Çobanyastığı çiçəyini çеynədikdə, ağız yaralarına qarşı kömək еdir
Qankəsici vasitə kimi yerli (burun, diş, xırda yara Boymadərən otu Qankəsici vasitə kimi yerli (burun, diş, xırda yara və cızıqlardan), ağciyər, hemorroidal və uşaqlıq qanaxmalarında, ödqovucu, iltihab əleyhinə, antibakterial vasitə kimi mədə-bağırsaq traktının xəstəliklərində (kolitlər, xora xəstəliyi, xolesistit) istifadə olunur. Dəvədabanı Bəlğəmgətirici vasitə kimi bronxitlərdə, laringitdə, traxeitdə, bronxoektaziyada və bronxial astmada istifadə edilir Zəncirotu Qurudulmuş kökləri iştahasızlığı, qəbizliyi aradan qaldırır və ödqovucu dərman kimi işlədilir. Köklərindən alınan qatı cövhərdən həb hazırlanır.
Çiçəklərin quruluşu 2. Bəzi növlərində ləçəklər aşağıdan birləşərək boru əmələ gətirir(eşşəkqanqalı),elə növləri var ki,çiçəklər dilcik şəklindədir(zəncirotunda olduğu kimi). Göyçiçəkdə-qıfşəkilli Zəncirotunda-dilcik Eşşəkqanqalı-boru Günəbaxanda-boru, dilcik
Test 1.Bu fəsiləyə daxil olan növlərin sayı neçədir? a)25min b)12min c)3min 2. Günəbaxan necə illik bitkidir? a)3illik b)1illik c)2illik 3.Yarpaqlarını düzülüşü necədir? a)spiralvari b)paralel c)növbəli 4.Bu fəsilənin çiçək formulu necədir? a)K5 L5 E10 D1 b)K4 L4 E6 D1 c)K0 L5 E5 D1 5.Azərbaycanda mürəkkəbçiçəklilər fəsiləsinə aid necə növ bitir? a)450 b)25 c)100 6.Günəbaxandan kənd təsərrüfatında və sənayedə hansı formada istifadə edirlər? a) yağ və heyvanlar üçün yem (gımıx) b) bəzək c) qida kimi 7.Günəbaxanın vətəni haradır? a)Meksika və Peru b) Avropa c)Amerika 8.Günəbaxan yağından harada istifadə edirlər? a) texniki məqsədlər üçün b) sənayedə c) kənd təssərüfatında
DÜZDÜR AFƏRİN! MƏNİM QƏDƏR SAVADLISAN.
Sən hələ oxumalısan!
Qiymətləndirmə Qruplar Meyarlar Günəbaxan Andız Göyçiçək Çoban-yastığı Əməkdaşlıq Tədqiqat Məlumatın dolğunluğu Təqdimat Cəm