NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ Beslenme İlkeleri ve Menü Planlaması Gastronomi NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © İktisadi, İdari ve Sosyal Bilimler Fakültesi iisbf.nisantasi.edu.tr
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Hafta 1: Gastronomi Bu ilk dersimizde, Gastronominin Tanım ve Tarihçesine yer verilerek; Kapsam, Önem ve Amacından bahsedilecektir. Konunun sonunda Menüye atıfta bulunarak, Gastronomide Menünün ne anlama geldiği, nasıl görülmesi gerektiği ve yorumlamalarında bulunulacaktır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Dünya üzerindeki turizm trendlerinde yükselişte olan gastronominin tanımı çoğu kaynakça ''yeme içmeye dair yapılan geziler ve seyahatler'' olarak tanımlanırken, bu kavramın çok daha fazla ve önemli bir tanımı içerisinde barındırdığı söylenebilir. Çünkü gastronomi turizmi günümüzde yeni ve canlı bir turizm pazarı oluşturma ve turizm gelirlerini maksimum seviyelere çıkarmak için büyük bir fırsat olarak görülmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © En geniş tanımıyla ''Yiyecek ve içecek gereklilerinin dengeli bir şekilde nasıl kullanılabileceğinin sunan sosyal ve sanatsal bir bilim dalı'' olarak kabul edilen gastronomi kavramı toplum yapısındaki ekonomik, sosyal değişimler ile birlikte yemek yeme düşüncesi gastronomik faaliyetler içerisinde yeni bir boyuta bürünmüş ve günümüzde gastronomi turizmi denilen alternatif turizm çeşidinin meydana gelmesine, modern gastronomi denilen yeni bir kavramı doğmasına neden olmuştur. Modern Gastronomi anlayışının en geniş kapsamdaki tanım içeriği ise; felsefenin, inanışların ve kültürel değerlerin gastronomi uygulamalarını etkilediğini vurgulamaktadır. Bu durum da yemeğin ve yemek yemenin sosyal, kültürel ve tarihi özellikleri ile yemekler, mutfaklar, restoranlar, şarap seçimi, turizm ve gastronomi yazılarını birbirleri ile ilişkili hale getirmektedir. Yani bir toplumun, ülkenin yada bölgenin sahip olduğu dini felsefesi, kültürü, yaşam biçimi, tarihi dokusu gibi somut ve sosyal değerlerinin gastronomi kavramını etkilediği vurgulanmaktadır . NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Gastronomi tarihi irdelendiğinde geçmişi çok eskiye dayandığı görülmektedir. Gastronominin yeme ve içmeye dair olan tanımlarından hareketle aslında bu kavramın insanoğlunun dünya üzerinde var olduğu andan beri süregelen bir olgu olduğu söylenebilir fakat gastronominin sadece hayatı idame ettirmek için yapılan bir beslenmenin olmadığı bunun aksine daha özel bir tanımı olduğu Fransız Jacques Berchoux' un 1800'lü yıllarda bir şiirinde bahsetmiştir. Jaques şiirinde gastronominin tanımını ''Yiyecek ve içeceği en iyi şekilde tüketmek'' olarak tanımlandığı söylenmektedir. Aynı zamanda bu şiirde ilk kez gastronominin tanımı yapılmıştır. Bu tarihlerden önce de gastronominin birçok tanımı yapılmış olsa da gastronomi kavramına ilk olarak Antik yunan'da kullanıldığı söylenmektedir. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Gastronomi ile ilgili ilk resmi çalışma ise Fransız avukat ve yargıç Brillant-Savarin tarafından 1825 yılında ''Tat Fizyolojisi'' adlı eserde yapılmıştır. Aynı zamanda iyi bir gastronom olan Savarin, gastronomi kavramını yazdığı eserinde '' İnsanın beslenmesiyle ilgili olan her şeyin sistematik bir analizi ''olarak tanımlamıştır. Bundan 10 yıl sonra ise gastronomi kelimesi Fransa'da ''İyi yeme sanatı''olarak fransız sözlüğüne dahil edilmiştir. Aşçıların Kralı olarak bilinen Auguste Escoffier, Avrupa'da en lüks ve en elit otel ve restoranları yönetmiştir. Bunlar arasında Paris'te ''The place Vendome '' ile Londra'da yer alan Savoy Hotel yer alır. Auguste Escoffier, Fransız mutfağında ''Grand Cuisine ''anlayışını güçlendirmiş, mutfakta yeniliğe giderek karmaşık halde bulunan çeşitli yemek reçetelerini sadeleştirip, düzene koyarak standartlaşmasını sağlamıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © Günümüze geldiğimizde ise gastronomi kavramının turizmin içindeki yerinin henüz çok yeni olduğu bilinmektedir. 2000 yılına kadar dünya üzerinde gastronomi kavramı çok revaçta bulunan bir tanım olmamakla beraber gastronomi turizminin başlangıcı olarak 2001 yılı kabul edilmektedir. Dünya Turizm Örgütü (UNWTO)’nun Kıbrıs’ta düzenlediği ‘’Yerel Gıda ve Uluslararası Turizm’’ başlıklı konferansta gastronominin önemine varılmıştır. 2001 yılında Eric Wolf, ‘’Culinary Tourism White Paper’’ başlıklı bir rapor yayınlayarak dünya üzerinde gastronomi endüstrisinin temelini atmıştır. NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ © kaynaklar http://gastrosanat.blogspot.com.tr/2016/11/gastronomi-dunyauzerindeki-turizm.html NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ ©