İŞSİZLİK Faal Nüfus Bir ülke nüfusun 15 yaş ile 64 yaş arasında kalan kısmına faal nüfus denir. Aynı zamanda faal nüfusa, iktisaden faal nüfus yada aktif nüfus denmektedir. İş Gücü Faal nüfustan aklen ve bedenen çalışamaz durumda olanlar ile kendi arzuları ile çalışmamayı tercih edenler çıkarıldığında geriye kalan nüfusa işgücü denir. Aynı zamanda işgücü, ekonomide çalışma isteği ve gücü olup, geçer ücret seviyesinde ve kanun veya örf ve adetle belirlenmiş çalışma saatlerinde çalışmaya hazır ve razı olan nüfusu gösterir. İstihdam Hacmi İşgücünün kendine ait bir işi olup fiilen çalışan kısmına istihdam hacmi denir. Demek ki işgücü=istihdam hacmi+işsiz sayısı İşgücüne Katılım Oranı [İşgücü (15-64 yaş grubu) / 15 yaş üstü nüfus] x 100 formülü ile hesaplanır ve ilgili ekonominin sahip olduğu çalışmaya hazır emek potansiyelini ölçer.

İŞSİZLİK Gizli İşsizlik Açık İşsizlik Tam İstihdam Genel anlamda işgücünün tamamen iş bulabilmesi durumunu ifade eder. Günümüzde işgücünün tamamının iş bulabilmesi neredeyse imkansıza yakındır dolayısıyla gelişmiş ülkeler %3 gelişmekte olan ülkelerde %6 olduğu kabul edilen ve doğal işsizlik diye adlandırılan bir işsizlik olgusu hüküm sürmektedir. Doğal İşsizlik Milton Friedman tarafından geliştirilen doğal işsizlik oranı, ekonominin uzun dönemdeki ortalama işsizlik oranını göstermektedir. Ekonomideki cari (kısa dönemdeki) işsizlik oranı, doğal işsizlik oranı etrafında dalgalanmaktadır. Ekonomide cari işsizlik oranı doğal işsizlik oranına eşit ise enflasyon artma eğilimine girmez. NAIRU Keynesyen iktisatçıların doğal işsizliğe verdiği ad olan NAIRU, enflasyonu hızlandırmayan işsizlik oranını ifade eder. İşgücü > İstihdam hacmi olması durumunda işsizlik ortaya çıkar. Aşağıda işsizliğin sınıflandırılması sunulmuştur. İŞSİZLİK Gizli İşsizlik Açık İşsizlik Bir işi olduğu halde toplam üretime hiç katkısı olmayanların oluşturduğu işsizliğe gizli işsizlik, diğer taraftan çalışma isteği ve gücü olup cari ücret düzeyinden veya kanun ve örf ve adetlerin belirlediği çalışma saatlerinde iş aradığı halde iş bulamayanların oluşturduğu işsizliğe açık işsizlik denir

Açık İşsizlik 1. Friksiyonel İşsizlik İşgücüne yeni katılan gençler ile çeşitli nedenlerden dolayı mevcut işini bırakıp yeni iş arayanların oluşturduğu işsizlik türüdür 2. Yapısal İşsizlik Zaman içinde üretim teknoloji ve tüketici tercihlerinde meydana gelen değişmelerin ekonominin talep ve üretim yapısında yol açtığı değişikliklere işgücünün uyum sağlayamaması sonucu ortaya çıkan işsizliğe denir. 3. Doğal İşsizlik Friksiyonel + Yapısal = Doğal İşsizlik 4. Mevsimlik İşsizlik Ekonomin bazı sektörlerinde işgücü talebinin yılın bazı mevsimlerine yığılması nedeniyle işgücü talebinin düşük olduğu ve ya hiç olmadığı mevsimlerde ortaya çıkan işsizliğe mevsimlik işsizlik denir. 5. Konjektürel İşsizlik Bir konjonktür devresinin daralma döneminde ortaya çıkan işsizliğe konjonktürel işsizlik denir.

Okun Kanunu Bir konjonktür devresinin daralma döneminde, GSMH Açığı ile İşsizlik Oranı arasındaki ilişkiyi gösterir. Okun Kanunun birinci uygulanışına göre, bir konjonktür devresinin daralma döneminde yer alan herhangi bir yıla %3 büyüklüğünde bir GSMH Açığı %1 işsizlik doğurur. Tam istihdam seviyesinde elde edilen GSMH’ya, Potansiyel GSMH denir. Eğer cari GSMH Potansiyel GSMH’den küçük ise GSMH Açığı ortaya çıkar. Okun Kanunun ikinci uygulanışı, işsizliğin doğuracağı GSMH düşüşünü irdeler. Bunun için aşağıdaki formülden yararlanılır. (YFE-Y)/YFE= 2.5 (u-uN) YFE=Potansiyel GSMH, Y=Cari GSMH, u=Cari İşsizlik Oranı, uN=Doğal İşsizlik Oranını ifade etmektedir. Cari işsizlik oranı doğal işsizlik oranını %1 aşıyorsa cari GSMH potansiyel GSMH’den %2.5 oranında daha az olur.

Gizli işsizliğin sebeplerinin değerlendirilmesi 1. Kamu sektörünün GSMH içindeki payı 2. Tarım sektörünün GSMH içindeki payı Açık işsizliğin sebeplerinin değerlendirilmesi 1. İşgücü piyasasının performansı 2. Üretim teknolojisinin değişmesi 3. Tüketici tercihlerinin değişmesi 4. Mevsimlerin etkisi 5. İktisadi dalgalanmalar 6. Emek mobilitesi (akışkanlığı) 7. Ücret Katılığı a.Devletin asgari ücret uygulamaları b. Sendikaların ücret düşüşleri karşısındaki gücü c. Özel sektör firmalarının etkin ücret uygulamaları İşsizlik Oranı=(İşsiz Sayısı / İş Gücü) X 100 şeklinde hesaplanır. Türkiye'de işsizlik Oranı=(İşsiz Sayısı / Sivil İş gücü arzı) X 100 şeklinde hesaplanır. Türkiye’nin işgücünden askerler ve öğrenciler çıkarıldıktan sonra kalan kısma sivil işgücü arzı denmektedir.