Silindr Bakı şəhəri, Xətai rayonu 191 saylı orta məktəbin riyaziyyat müəllimi: Əliyev Ramiz Hüseyn oğlu
Dərsin məqsədi Dərsin planı Silindr və ölçüləri haqqında bilgilərin genişləndirmək Dərsin planı Silindirik səth haqqında məlumat. Silindirin əsas ölçüləri : silindirin oturacağının radiusu və hündürlüyüdür. Silindrin müstəvi kəsikləri. Bərabərtərəfli silindr. Silindrin yan və tam səthi.
Silindrin səthi Verilmiş dairələrə silindrin oturacaqları, uyğun Bu dairələrin uyğun nöqtələrini birləşdirən bütün parçalardan ibarət cismə dairəvi silindir deyilir. O1 Verilmiş dairələrə silindrin oturacaqları, uyğun cevrələrin nöqtələrini birləşdirən parçalara silindirin doğranları deyilir. Paralel köçürmənin xassələrindən alınır ki, silindirin doğranları biri-birinə paralel və bərabərdir. Əgər silindirin doğranı oturacaq müstəvisinə perpendikulyardırsa ona düz silindir deyilir. Silindr dedikdə,düz dairəvi silindr nəzərdə tutacağıq Düzbucaqlının bir tərəfi ətrafında fırlanmasında alınan cismə silindr deyilir.
Düz dairəvi silindir Silindr , Sərhədləri O və O1 iki dairədə və silindirik səthdən məhdudlanan fəza fiqurudur ibarətdir. Oturacaq Silindirik səthə silindirin yan səthi deyilir. dairələrə isə silindirin oturacaqları deyilir Silindirin yan səthi Doğranı Silindirik səthin doğranı silindrin doğranı adlanır
Düz dairəvi silindr AB =H silindrin doğranı və ya hündürlüyü deyilir. H AB =H silindrin doğranı və ya hündürlüyü deyilir.
Silindrin ox kəsiyi Silindrin oxundan keçən müstəvi ilə kəsişməsinə onun ox kəsiyi deyilir . ABCD ox kəsiyidir D A C B
paralel müstəvi ilə kəsiyi Silindrin oxuna paralel müstəvi ilə kəsiyi О О1 К Silindrin oxuna paralel müstəvi ilə kəsiyi isə düzbucaqlıdır.Bu düzbucaqlının bir tərəfi hündürlük (doğuran ) , digər tərəfi isə vətərdir. ОК - oturacağın mərkəzi ilə vətər arasındakı məsafə, oxla kəsik arasındakı məsafəyə bərabərdir
Silindrin oxuna perrendikulyar müstəvi kəsiyi dairədir Silindrin oxuna perpendikulyar müstəvi kəsiyi dairədir.
Oturacağının çevrə uzunluğu Silindrin açılışı Silindirin açılışı iki dairədən (oturacaqları) və bir düzbucaqlıdan ibarətdir . Silindrin yan səthi açılışı düzbucaqlıdır. Bu düzbucaqlının bir tərəfi silindirin hündürlüyünə, digər tərəfi isə oturacağının cevrə uzunluğuna bərabərdir . Hündürlüyü Oturacağının çevrə uzunluğu
Silindrin yan səthinin sahəsi Silindrin yan səthi dedikdə silindirik səth nəzərdə tululur. Silindrin yan səthinin sahəsi : Oturacağının çevrə uzunluğu ilə onun hündürlüyü hasilinə bərabərdir.
Silindrin tam səthi Silindirin tam səthi tapmaq üçün: Silindrin yan səthinin üzərinə silindrin iki oturacağının sahəsini əlavə etmək lazımdır.
Bərabərtərəfli silindir Ox kəsiyi kvadrat olan silindrə bərabərtərəfli silindr deyilir
Mövzunun möhkəmləndirilməsinə aid suallar Dairəvi silindr nəyə deyilir? Silindrin doğranı,və oturacaqları nəyə deyilir? Düz silindr nəyə deyilir? Silindrin radiusu,hündürlüyü nəyə deyilir? Silindirın oxu nəyə deyilir? Bərabərtərəfli silindr nəyə deyilir? Silindirin oxuna perpendikulyar müstəvi ilə kəsiyi hansı fiqurdur? Silindrin yan səthi və tam səthi dedikdə nə başa düşülür? Silindrin yan və tam səthi hansı düsturlarla hesablanır?
Diqqətinizə görə Təşəkkür edirik