BİTKİLERDE SU KAYBI (TRANSPİRASYON) Transpirasyon, suyun topraktan alınıp ksilemle taşındığı ve mezofil hücrelerinden stoma altı boşluklarına verilip oradan buhar halinde dışarı atıldığı kesiksiz bir su akımı olarakda tanımlanabilir stomatal transpirasyon kutikular transpirasyon lentiseller transpirasyon

Yaprakta suyun yol izi. Ksilemden mezofil hücre çeperine doğru stoma poru aracılığı ile su difüzyonla yapragın dış yüzeyine geçer. Aynı zamanda CO2 konsantrasyon gradientine bağlı olarak stomalardan difüz eder.

STOMA VE TRANSPİRASYONDAKİ ROLÜ Stomalar bazı türlerin yapraklarının sadece alt yüzeyinde, bazılarında her iki yüzeylerinde bulunur. TABLO 1: Bazı türlerde stoma sayısı (cm2 de)   ÜST EPİDERMİS ALT EPİDERMİS Elma - 38760 Mısır 6047 9922 Meşe 58140 Kabak 2791 27132 Ayçiçeği 8527 15504

Stomaların hareket mekanizması ŞEKİL 3: Stoma hücrelerinde radyal düzenlenmiş stoma hücreleri ve epidermal hücreler.a) Amaryllis tipi; b) Gramine tipi stoma

Stoma hücrelerinin açılıp kapanmasına etki eden etmenler 1. Işık 2. Su Kıtlıgı 3. Sıcaklık Stomaların açılıp kapanmasında ilk zamanlarda osmotik koşulların değişmesi( Osmotik teori) ile açıklanmıştır. Daha sonraki yıllarda hücresel Nişasta Glikoz dönüşümü ve fosforilaz enzimin ortamdaki pH ya göre etkisinin değişimi ile açıklanmıştır. Kırmızı ve mavi ışıgın etkileri ile açıklanırken ATP sentezi ile gerçekleşen değişimler üzerinde durulmuştur

Tubinge’de çalışan, Alman Botanikci H Tubinge’de çalışan, Alman Botanikci H. Von Mohl 1856’da stomatal hareket için yürütücü kuvvetin stoma hücrelerindeki turgor değişiminden sağlandığını ileri sürmüştür (Meider 1987)

Stomaların açılmasını etkilediği belirlenen çeşitli parametreler vardır. Son yıllarda, hücredeki Kalsiyum iyonlarının stoma açıklığını kontrol etiği görüşüde incelenmeye değer olarak bulunmuştur. İzole epidermislerin bulundugu ortama kalsiyum tuzlarının katılmasının Commelina communis ve tütünde stomaların açılmasını engellediği ve kapanmasını uyardığı tesbit edilmiştir. Aynı durum Vicia faba epidermis şeritlerinde de gösterilmiştir. Bundan başka, kalsiyum iyonları stoma hücre protoplastlarında potasyumun oluşturduğu şişmeyide engellemektedir. Son yıllardaki diğer bir görüş ise ikinci haberci hipotezi dir. Buna göre ABA, karanlık ve sitokininler ikinci haberci olarak kalsiyumu kullanan sinyaller olarak nitelendirilmişdir

Transpirasyon hızına etki eden faktörler Bitkisel faktörler * Kök-sürgün oranı * Yaprak alanı * Yapragın yapısı * Bitkideki fizyolojik ve morfolojik koşullar Ortamsal Faktörler * Işık * Havanın nemi( Buhar basıncı) * Sıcaklık * Rüzgar * Toprak suyu

BİTKİLERDE SU AKIMINI SAĞLAYAN ETMENLER Transpirasyon Filtrasyon Dayanıklılığı Havanın Emme Basıncı Ksilem Borularının Rolü Kökün Emme Basıncı Yaprağın Emme Basıncı Kök Basıncı

BİTKİLERDE SIVI HALDE SU KAYIBI Bitkiler sıvı halde su kaybederler BİTKİLERDE SIVI HALDE SU KAYIBI Bitkiler sıvı halde su kaybederler. Bu çeşitli şekillerde olur Gutasyon( Damlama ) Eksudasyon( Yaşarma ) Sekresyon( Salgılama)